Ξεκινάμε ανάποδα σήμερα, με το δευτερεύον θέμα. Από την Παρασκευή για λόγους marketing, η Enjin, καθώς έβγαλε στην κυκλοφορία το νέο της αναβαθμισμένο ηλεκτρονικό πορτοφόλι αλλά και για να τεστάρει τα συστήματα της εν όψη της εισόδου του νέου νομίσματος EFI που θα εκδώσει, μοιράζει δωρεάν συλλεκτικά NFTs. Όπως καταλαβαίνετε, υπάρχει μεγάλη ζήτηση για αυτά, με αποτέλεσμα να εξαφανίζονται σε ελάχιστα λεπτά της ώρας, επειδή είναι σε περιορισμένα κομμάτια.
Για να προλάβουμε να τα αποκτήσουμε εμείς, έχουμε συνεννοηθεί στην πολύ καλή παρέα που έχουμε δημιουργήσει για crypto στο Twitter, να με ειδοποιεί όποιος αντιληφθεί πρώτος την εμφάνιση τους, έτσι ώστε να το ανεβάζω για να προλάβουμε να το σκανάρουμε όλοι πριν εξαντληθούν. Πράγματι πολλοί από εμάς έχουν επωφεληθεί και έχουν αποκτήσει δωρεάν αυτά τα ψηφιακά αντικείμενα.
Με αυτόν τον τρόπο αποκτούμε τα πρώτα μας NFTs, βλέπουμε στην πράξη τι είναι και γιατί όχι, ίσως αποκτήσουν κάποια σημαντική αξία στο μέλλον. Αν δεν αποκτήσουν, θα μας έχει μείνει το ότι διασκεδάσαμε με το κυνήγι των NFTs. Εξάλλου ποιος είναι ο πιο κατάλληλος τρόπος να ασχοληθείς και να μάθεις τι είναι στην πράξη; Διασκεδάζοντας. Όποιος λοιπόν έχει λογαριασμό στο Twitter και θέλει να ενταχθεί στην παρέα μας, ας με βρει και ας με ακολουθήσει στο @vpazopoulos.
Η παράξενη σύπτωση
Συνεχίζουμε με τι άλλο; Την σφοδρή υποχώρηση των τιμών στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Με το Bitcoin να σημειώνει μια από τις θεαματικότερες υποχωρήσεις του τις τελευταίες ημέρες, για άλλη μια φορά όσοι ασχολούνται με τον χώρο των crypto –φίλοι και ενάντιοι- μοιράστηκαν σε δυο κατηγορίες όσο αφορά την αντιμετώπιση του φαινομένου. Ορισμένοι προέτρεπαν τους υπόλοιπους να πουλήσουν προκειμένου να σώσουν ότι έχει απομείνει από την αξία της επένδυσης τους. Οι υπόλοιποι επέμεναν πως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να αυξήσουν τις θέσεις τους, επειδή έχει δημιουργηθεί μια μοναδική αγοραστική ευκαιρία.
Καθόλου παράξενο. Όταν σε ήρεμες περιόδους το Bitcoin καταφέρνει πάντα να διεγείρει τα συναισθήματα, πως είναι δυνατόν να μην συμβεί κάτι ανάλογο σε στιγμές έντασης; Αυτό που ήταν παράξενο όμως ήταν ένα ανώνυμο μήνυμα την Τρίτη 18 Μαΐου, από κάποιον που χαρακτήρισε τον εαυτό του insider και περιέγραψε με ακρίβεια αυτά που πρόκειται να συμβούν!
Συγκεκριμένα ανάφερε πως αναμένεται μια σημαντική ανακοίνωση με δελτίο τύπου από τις αρχές της Κίνας που αποσκοπεί στο να πέσει η τιμή του Bitcoin. Εκείνος το γνωρίζει επειδή η εταιρία που δουλεύει, συνεργάζεται με κινέζους κρατικούς αξιωματούχους. Πρώτα θα υπάρξει συντονισμένη πώληση για να παρασύρουν την τιμή προς τα κάτω. Σαν στόχο έχουν να οδηγήσουν σε πτώχευση ένα συγκεκριμένο trader για να αγοράσουν φτηνά τα νομίσματα του. Μόλις ολοκληρωθεί το σχέδιο, το Bitcoin θα γυρίσει πολύ γρήγορα στην άνοδο, με προοπτική τις 70.000 δολάρια. Σε άλλο μήνυμα λίγο αργότερα ανέφερε πως το κατώτερο σημείο που θα φτάσει στο Bitcoin θα είναι στις 30.000 δολάρια. Όπως και έγινε!
Η αλήθεια είναι πως σπάνια έως ποτέ δίνω σημασία σε τέτοια μηνύματα, πόσο μάλλον από την Κίνα, αλλά οφείλω να παραδεχτώ πως έχει πετύχει με μοναδική ακρίβεια -μέχρι τώρα τουλάχιστον- τις εξελίξεις. Πράγματι, την επόμενη ημέρα βγήκε επίσημη ανακοίνωση από τον Αντιπρόεδρο της κινεζικής κυβέρνησης Liu He και το Κρατικό Συμβούλιο, που επαναλάμβανε την πρόθεση να επιβληθούν αυστηρότερες ρυθμίσεις, όσο αφορά τη λειτουργία του τομέα των κρυπτονομισμάτων και τη καύση ορυκτών καυσίμων στο mining.
Βέβαια η Κίνα το κάνει αυτό σχεδόν κάθε χρόνο, αλλά δύσκολα μπορεί να αποδοθεί σε σύμπτωση το μήνυμα, οι μαζικές πωλήσεις, το σταμάτημα της πτώσης στις 30.000 δολάρια ακριβώς!
Μόνη της η ανακοίνωση από πλευράς Κίνας δεν θα είχε σοβαρές επιπτώσεις. Έχουμε κάθε λόγο να αμφιβάλουμε κατά πόσο η Κίνα «απαγόρευσε» το mining, επειδή το έχει ανακοινώσει πολλές φορές και όμως το mining συνεχίζεται κανονικά, απαγόρευση στην απαγόρευση. Ακόμα όμως κι αν αυτή την φορά ισχύσει πραγματικά (αν και μάλλον θα πιέσει προς τη περισσότερη χρήση καθαρών μορφών ενέργειας), θα δημιουργήσει απλώς μια προσωρινή πτώση στο hash rate, καθώς τα μηχανήματα θα μεταφερθούν σε άλλες χώρες.
Σε αυτό το ενδεχόμενο δύσκολα θα βρεθεί κάποιος Bitcoiner να φέρει αντίρρηση. Ίσα ίσα που θεωρούν πως θα αποτελέσει μια ευχάριστη εξέλιξη μακροπρόθεσμα, καθώς η επιρροή της Κίνας θα μειωθεί, όπως και η επίπτωση των ανακοινώσεων από την μεριά της. Εδώ να σημειωθεί μια αντίφαση που υποπίπτουν οι σκεπτικιστές του Bitcoin. Θεωρούν κακό που μεγάλο μέρος των εξορυκτών βρίσκονται στην Κίνα. Ταυτόχρονα πιστεύουν πως το γεγονός ότι η Κίνα τα απαγορεύει είναι κακό για το Bitcoin.
Τι δείχνουν τα διαγράμματα
Μια άλλη παράξενη σύμπτωση που μας επισήμανε ο φίλος της στήλης Γιώργος Δουλφής, είναι πως στον ανοδικό κύκλο του 2017 υπήρξε μια απότομη διόρθωση στην τιμή του Bitcoin, η οποία έφτασε στο κατώτερο σημείο της 372 ημέρες μετά το halving. Η τωρινή πτώση -αν δεν συνεχιστεί- έφτασε στο αποκορύφωμα της 373 ημέρες μετά το τελευταίο halving.
Μήπως η ιστορία επαναλαμβάνεται περισσότερο από όσο νομίζουμε; Από τον πυθμένα του 2017 μέχρι το τότε ιστορικό υψηλό των 20.000 δολαρίων, η τιμή του Bitcoin υπερδεκαπλασιάστηκε!
Εντυπωσιακό είναι και το επόμενο εύρημα, από ένα διάγραμμα της Glassnode. Πρώτη φορά στην πρόσφατη ιστορία του Bitcoin, τόσοι πολλοί πουλήσανε με ζημιά. Άραγε αυτό σημαίνει ότι έχουμε δει τον πάτο; Ίσως, αλλά ίσως και όχι. Αυτό όμως που αντιλαμβανόμαστε με σιγουριά, είναι πως αυτοί που πουλήσανε ήταν οι καινούργιοι στον χώρο. Εκείνοι που αγόρασαν το τελευταίο διάστημα. Που δεν έχουν προλάβει να ενημερωθούν για τα πλεονεκτήματα του Bitcoin. Που δεν έχουν εξοικειωθεί με την μεταβλητότητα που παρουσιάζει κατά καιρούς.
Ένα άλλο διάγραμμα από τον Willy Woo, μας δίνει μια ένδειξη ότι η αγορά έχει πλησιάσει σε υπερπωλημένα επίπεδα.
Το ίδιο συμπέρασμα βγάζει και ο PlanB, θυμίζοντας μας πως η ζωή δεν είναι τίποτα άλλο από επιλογές.
Eνα τελευταίο διάγραμμα που λύνει μια άλλη απορία: εκείνοι που πουλήσανε, τι κάνανε τα Bitcoin τους; Δολάρια; Ευρώ; Γιεν; Γιουάν; Τίποτα από αυτά. Τα περισσότερα τα κρατήσανε στην αγορά των crypto με την μορφή stablecoins.
Τι συμπέρασμα βγάζουμε; Είτε ότι μόλις ολοκληρώθηκε το πιο σύντομο bull run στην ιστορία του Bitcoin, είτε θα έχει συμβεί η μεγαλύτερη ποσοστιαία διόρθωση που έχουμε δει ποτέ εν μέσω bull run. Όποια από τις δύο περιπτώσεις να ισχύει, σημαίνει πως ένας μακροπρόθεσμος επενδυτής μπορεί να τοποθετηθεί έχοντας τις πιθανότητες υπέρ του. Αν, τονίζουμε το ΑΝ, η ιστορία της πορείας της τιμής του Bitcoin επαναληφθεί.
Η δομή του συστήματος
Η μεταβλητότητα δεν οφείλεται μόνο σε εξωτερικούς παράγοντες. Αυτό θα ήταν μια επιφανειακή αντιμετώπιση της ιδιαιτερότητας του Bitcoin. Ένα αφήγημα, όσο ισχυρό και να είναι, δεν αρκεί από μόνο του να δημιουργήσει τόση μεταβλητότητα. Μέρος της ευθύνης πρέπει να αποδοθεί στη δομή της αγοράς των crypto. Εκείνο που καθορίζει την κατεύθυνση και την ένταση της κίνησης δεν είναι η spot αγορά, αλλά των παραγώγων.
Αυτό οφείλεται στο ότι τα πραγματικά Bitcoin που διαπραγματεύονται στον spot αγορά είναι πολύ λιγότερα από όσο νομίζουν οι περισσότεροι. Υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες νομισμάτων που δεν συμμετέχουν στο trading: τα χαμένα (υπολογίζονται γύρω στα 3 εκατομμύρια) και εκείνα που έχουν κρατηθεί για μακροχρόνια διακράτηση.
Αποτέλεσμα; Η άνοδος (όπως και η πτώση) ενισχύεται σε μεγάλο βαθμό στην μόχλευση. Τα μοχλευμένα ποσά ειδικά τους τελευταίους μήνες ήταν αδιανόητα υψηλά. Η δυνατότητα να χρησιμοποιείς μόχλευση Χ100 δεν είναι κάτι που ενισχύει τη σοβαρότητα του χώρου. Αυτό δεν μπορούσε να παραμείνει για καιρό αν δεν υποδαυλίζοταν από ισχυρά αφηγήματα. Πράγματι το τελευταίο διάστημα είχε χαθεί η δυναμική στο Bitcoin και είχε μεταβιβαστεί στα altcoins, ακόμα και σε memes altcoins.
Σε τέτοιες περιπτώσεις αρκεί μία σπίθα για να ξεσπάσει φωτιά. Και η σπίθα που εξελίχθηκε σε πυρκαγιά ήταν οι τεράστιες εισροές Bitcoin και Ethereum από τα ιδιωτικά πορτοφόλια προς τα ανταλλακτήρια. Ακόμα και αν δεν προβαίνανε σε πωλήσεις, αύξησαν την νευρικότητα. Ήταν σαν να ρίχνεις ένα αναμμένο zippo σε αποθήκη καυσίμων. Υπολογίζεται πως σχεδόν 800.000 traders υπέστησαν ρευστοποιήσεις της τάξης των 8 δισεκατομμυρίων.
Ένα άλλο δομικό χαρακτηριστικό των crypto είναι τα ανταλλακτήρια που για άλλη μία φορά στάθηκαν ανήμπορα να διαχειριστούν τον απότομα αυξανόμενο όγκο εργασιών. Πολλοί που θέλανε να αγοράσουνε σε χαμηλότερες τιμές και θα μπορούσαν να εξομαλύνουν την ένταση της πτώσης, δεν είχαν πρόσβαση στον λογαριασμό τους. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει και προφανώς δεν πρόκειται για την τελευταία.
Τα θετικά της πτώσης
Από όλη αυτή την ιστορία είχαμε δύο θετικά σημεία που οφείλουμε να επισημάνουμε. Η αποτίμηση της αγορά ακόμα και τώρα, έχει κρατηθεί σε υψηλά επίπεδα. Η αξία των κρυπτονομισμάτων και η πρόοδος που έχει υπάρξει στα παρασκήνια της χρηματιστηριακής σκηνής δεν έχουν περάσει απαρατήρητα. Αθροιστικά εκτιμούνται πάνω από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια ακόμα και τώρα. Σε όποιο Bitcoiner λέγανε πριν 12 μήνες ότι η πιο συντονισμένη επίθεση που θα γινόταν στο Bitcoin θα το προσγείωνε κοντά στις 40.000 δολάρια, θα πήδαγε μέχρι το ταβάνι από χαρά.
Τότε πως είναι δυνατόν να υπάρχει κατήφεια; Οφείλεται στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση. Πες ότι ξεκίνησες από το μηδέν και έχεις προσωπική περιουσία ένα εκατομμύριο ευρώ. Είναι δυνατόν να είναι δυστυχισμένος για την οικονομική σου κατάσταση παρόλο που ανήκεις στο κορυφαίο 0,25% του παγκόσμιου πληθυσμού; Κι όμως είναι δυνατόν είσαι στεναχωρημένος. Πότε; Αν είχες βρεθεί με 2 εκατομμύρια. Αντικειμενικά όμως, είναι δυνατόν να θεωρείς πως έχει αποτύχει από την στιγμή που έχεις όλα τα μέσα για να επανακάμψεις;
Κάτι ανάλογο γίνεται με το Bitcoin και το Ethereum. Πως είναι δυνατόν να μιλάμε για αποτυχία, για κατάρρευση και σκάσιμο της φούσκας, για κάτι που πριν ένα χρόνο είχε το ¼ της σημερινής τιμής; Όταν από την αρχή της χρονιάς η απόδοση του είναι καθαρά θετική; Σίγουρα δεν το βλέπουν έτσι όσοι αγοράσανε στις 50 ή 60.000 δολάρια. Πράγματι εκείνοι έχουν κάθε λόγο να είναι στεναχωρημένοι, καθώς εξαϋλώθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα ο πλούτος τους. Όμως το πού αγόρασε ο Α ή ο Β ή το ποια θεωρεί ως δίκαια τιμή ο κάθε μεμονωμένος επενδυτής ή επικριτής, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει πόσο η αγορά αποτιμά την αξία των κρυπτονομισμάτων. Αυτή είναι ο δικαστής που δίνει την ετυμηγορία.
Η απόδειξη για το πόσο ανθεκτικός είναι πλέον ο χώρος, βρίσκεται στα DeFi πρωτόκολλα, τα οποία λύγισαν αλλά δεν έσπασαν. Άντεξαν στην ισχυρότερη καταιγίδα που συνέβη από τότε που άρχισαν να έχουν υπό την εποπτεία τους δισεκατομμύρια. Πολλοί θεωρούσαν πως δεν θα άντεχαν σε τόση πίεση και θα κατέρρεαν σαν ένας πύργος από τραπουλόχαρτα. Διαψεύστηκαν. Αποδεικνύεται πως οι δυσκολίες ενισχύουν την ανθεκτικότητα του συστήματος.
Ο Elon Musk
Ένα σύντομο σχόλιο για τον Elon Musk, που είναι φανερή πλέον η προσπάθεια του να μαζέψει τα tweets που τον εξέθεσαν το τελευταίο διάστημα. Το tweet «η πραγματική μάχη είναι μεταξύ fiat και crypto. Γενικά, υποστηρίζω τα δεύτερα», αν το εμφάνιζε πριν 1-2 εβδομάδες, θα ανέβαζε ίσως και σε διψήφια ποσοστά ανόδου την αγορά των crypto. Τώρα δεν είχε καμία επίπτωση, κάτι που δείχνει πως ο βασικός χαμένος των τελευταίων ημερών ήταν η αξιοπιστία του. Είναι πραγματικά κρίμα, επειδή ο ίδιος αδίκησε τον εαυτό του.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα σεμινάρια διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους δεν έχουν εμπειρία στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 5,5 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Στο πρώτο εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (3,5 ώρες). Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πως δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματα σας (2 ώρες). Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο bitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν θα έχουν οι VIP πελάτες του. Μέχρι τώρα ίσχυε μόνο για όσους έχουν παρακολουθήσει το σεμινάριο. Φυσικά το ίδιο προνόμιο θα έχουν και όσοι έχουν ήδη προμηθευτεί το βιβλίο. Θα ενημερωθούν σύντομα με e-mail για την διαδικασία.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.