Ο νέος οικονομικός κύκλος του Bitcoin

Οι χρονικά επαναλαμβανόμενοι κύκλοι βρίσκονται παντού γύρω μας. Ρυθμίζουν με τόσο οικείο τρόπο τη ζωή μας, που σχεδόν δεν το αντιλαμβανόμαστε. Όλα είναι επαναλαμβανόμενα στο σύμπαν. Ο καιρός κάνει κύκλους, οι εποχές, η μέρα εναλλάσσεται με τη νύχτα. Η ζωή μας όλη περιστρέφεται σε μια κυκλική δομή και μορφή. Γι' αυτό εξάλλου το χαρακτηρίζουμε ως κύκλο. Το γνωρίζουμε ότι θα επαναληφθεί. Γιατί λοιπόν να διαφέρει η οικονομία; Οι ανοδικές φάσεις ακολουθούν τις πτωτικές και πάλι από την αρχή.

Η εναλλαγή από την ευφορία στην ύφεση υπάρχει πάντοτε στην ιστορία, σε μια διαδικασία που επαναλαμβάνεται αέναα με διάφορες παραλλαγές. Όταν μια κοινωνία είναι πιεσμένη οικονομικά, προκειμένου να ανέλθει, οι άνθρωποι δουλεύουν σκληρά. Φτάνοντας σε ένα επιθυμητό επίπεδο διαβίωσης, τότε η προσπάθεια χαλαρώνει. Η επανάπαυσή τους όμως δίνει ευκαιρία στους ανταγωνιστές να τους φτάσουν. Αυτό τους οδηγεί στο να εντείνουν και πάλι την προσπάθειά τους, βάζοντας τις βάσεις για ένα νέο κύκλο ανάπτυξης.

Παρόλο που είναι βέβαιο πως θα συμβούν, είναι δύσκολο να υπολογιστεί πότε θα συμβεί η κάθε φάση, καθώς δεν εμφανίζονται σε σταθερά χρονικά διαστήματα. Κάθε κυβέρνηση, με την αρωγή της Κεντρικής Τράπεζας, προσπαθεί, άλλοτε με περισσότερη και άλλοτε με λιγότερη επιτυχία, να καταπολεμά τους οικονομικούς κύκλους. Όταν η οικονομία επιταχύνει, αυξάνει τα επιτόκια για να αποφύγει την υπερθέρμανση και τον πληθωρισμό. Όταν επιβραδύνει, μειώνει το κόστος του χρήματος και παρέχει ρευστότητα. Λειτουργεί σαν αμορτισέρ που απορροφά τους κραδασμούς.

Οι οικονομικοί κύκλοι του Bitcoin

Στο Βitcoin τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα. Κάθε κύκλος είναι μέσα σε σχετικά σταθερό χρονικό πλαίσιο. Είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ακριβώς τη συνολική προσφορά, τον ρυθμό και το ποσοστό εισροής νέων χρημάτων στο σύστημα. Με ακρίβεια και με προοπτική δεκαετιών. Πού οφείλεται αυτό; Επειδή κάθε 4 χρόνια είναι προγραμματισμένο να συμβαίνει ένα εξαιρετικά σημαντικό γεγονός, που καθορίζει την ίδια την πορεία του Βitcoin: το halving (υποδιπλασιασμός). Η προσφορά χρήματος από την παραγωγή νέων νομισμάτων μειώνεται στο μισό.

Η ανταμοιβή των εξορυκτών (miners), δηλαδή εκείνων που τα παράγουν, ξεκίνησε με 50 Βitcoin ανά μπλοκ και μειώνεται κατά το ήμισυ σχεδόν κάθε τετραετία. Από 7.200 bitcoin την ημέρα που παράγονταν την πρώτη περίοδο της δημιουργίας του, περάσαμε στις 3.600, αργότερα στα 1.800 και πλέον στα 900 που παράγονται από τον Μάιο του 2020. Σε τρία χρόνια από τώρα, γνωρίζουμε πως θα παράγονται 450 Bitcoin. Κατόπιν 225 και αυτό θα συνεχίζεται επί δεκαετίες, μέχρι να φτάσουν τα 21 εκατομμύρια νομίσματα, οπότε και θα σταματήσει η παραγωγή του.

Κάποιοι θεωρούν πως αποτελεί λάθος στον σχεδιασμό η τόσο απότομη μείωση της προσφοράς. Ωστόσο αυτό είναι το «μάρκετινγκ» του Bitcoin. Το εξηγεί ο ίδιος ο δημιουργός του, ο Satοshi Nakamoto: «Καθώς ο αριθμός των χρηστών αυξάνεται, η αξία ανά νόμισμα ανεβαίνει από ένα θετικό βρόχο ανατροφοδότησης, επειδή προσελκύει περισσότερους χρήστες να επωφεληθούν από την αυξανόμενη αξία». Από το αποτέλεσμα διαπιστώνουμε πως είχε διαβλέψει σωστά, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα.

Η διαφορά με τους άλλους κύκλους

Ωστόσο, αυτός ο κύκλος φαίνεται να είναι διαφορετικός. Ποτέ άλλοτε το Bitcoin δεν είχε τόσο ισχυρές βάσεις και ευνοϊκές προϋποθέσεις ανάπτυξης. Η απόκτηση κρυπτονομισμάτων όχι μόνο είναι πιο εύκολη από ποτέ, αλλά είναι και νομιμοποιημένη στα μάτια του μέσου ανθρώπου μετά την είσοδο της Coinbase στο χρηματιστήριο και την ένταξη στο δίκτυο των PayPal, Visa, Mastercard και άλλων παραδοσιακών τραπεζικών ιδρυμάτων. Στην ανοδική φάση του 2013 και του 2017, ήταν σχετικά δύσκολο να αγοράσεις Bitcoin. Τα ανταλλακτήρια, μην μπορώντας να αντέξουν τον φόρτο, έκαναν αρκετές ημέρες να κάνουν δεκτή την εγγραφή σου. Δεν γνωρίζαμε ούτε καν ποια ανταλλακτήρια είναι πιο αξιόπιστα. Υπήρξε ανησυχία, καθώς το περιστατικό του κλεισίματος του Mt. Gox ήταν ακόμα νωπό.

Οι περισσότεροι όχι μόνο είχαν άγνοια όσον αφορά την αξιολόγηση των κρυπτονομισμάτων, αλλά δεν είχαν τρόπο να μάθουν. Το 2017 ήταν η απόλυτη τρέλα, καθώς από αυτούς που αγόραζαν κρυπτονομίσματα, ελάχιστοι ήταν εκείνοι που γνώριζαν. Τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά τώρα. Πλέον υπάρχει πολύ υλικό να ενημερωθείς. Βιβλία, βίντεο, σεμινάρια, εξειδικευμένοι αρθρογράφοι και sites.

Στις προηγούμενες φάσεις υπήρχαν πολλές ανταγωνιστικές αφηγήσεις όσον αφορά τη χρησιμότητα του Bitcoin. Η εκδοχή του ψηφιακού χρυσού ή «Gold 2.0» ήταν μόλις μία από αυτές, αν και όχι η επικρατέστερη. Οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι ο σκοπός του Bitcoin ήταν να μεταβληθεί σε ένα οικονομικό μέσο συναλλαγών όπως η PayPal. Επίσης η κοινότητα των crypto ήταν διχασμένη από τις απόπειρες του Bitcoin Cash και του Bitcoin SV. Σήμερα δεν αμφισβητείται η επικράτηση του αρχικού Bitcoin, τότε όμως υπήρξαν αμφιβολίες.
Το μακροοικονομικό σκηνικό έτσι όπως έχει εξελιχθεί, έχει ενισχύσει το αφήγημα της χρησιμότητάς του. Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν προβεί σε μια άνευ προηγουμένου εκτύπωση χρημάτων. Ποτέ άλλοτε δεν είχαν δημιουργηθεί χρήματα αξίας 25 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, για να ενισχύσουν την οικονομική δραστηριότητα, με τη μερίδα του λέοντος να κατευθύνεται και πάλι στο παραδοσιακό χρηματοοικονομικό σύστημα. Εμβρόντητοι οι πολίτες παρατηρούν με αμηχανία να υποτιμάται εσκεμμένα και με εντατικό ρυθμό η αγοραστική αξία των χρημάτων τους. Κάτι που τους έκανε να εκτιμήσουν ακόμα περισσότερο τη σπανιότητα του Bitcoin.

Το Bitcoin δημιουργήθηκε ειδικά για να αποτελέσει ένα μέσο διαφύλαξης αξίας, σε έναν κόσμο όπου δεν μπορείτε να εμπιστευτείτε την κυβέρνηση ή την τράπεζά σας. Αυτές οι στιγμές δεν εμφανίζονται συχνά, αλλά η επιπτώσεις είναι σημαντικές, όπως στην κρίση των ενυπόθηκων δανείων του 2008 ή της πρόσφατης πανδημίας. Οι περισσότεροι δεν σκέφτονται να προβούν σε ασφάλεια κατά του σεισμού, έως ότου συμβεί. Τότε είναι που κατακλύζουν τις ασφαλιστικές εταιρείες από αιτήματα.

Η είσοδος των θεσμικών

Όλα αυτά έφεραν το Bitcoin στο επίκεντρο. Κάτι που νομοτελειακά οδήγησε στον επόμενο κύκλο συμμετεχόντων, τους θεσμικούς. Στα τέλη του 2017, η υπερβολή της ανόδου ενισχύθηκε από την υποψία ότι θα εμφανιστούν οι «μεγάλες τσέπες» της Wall Street. Αποδείχτηκε πως δεν ήταν λάθος, αλλά πολύ νωρίς. Μόλις αυτή την περίοδο, αξιοσέβαστοι διαχειριστές κεφαλαίων, με πρώτο ηχηρό όνομα τον Paul Tudor Jones, άρχισαν να αντιλαμβάνονται πως το Bitcoin έχει λειτουργικά πλεονεκτήματα έναντι του χρυσού. Πως όχι μόνο είναι καλύτερα εναρμονισμένο στην ψηφιακή εποχή, αλλά έχει και υψηλότερες επενδυτικές δυνατότητες.
Πλέον δεν πρόκειται για υποψίες, ούτε φήμες. Τα hedge funds, τραπεζικά ιδρύματα και άλλα επενδυτικά σχήματα, άρχισαν να αγοράζουν κρυπτονομίσματα το τελευταίο τρίμηνο του 2020, όπως φαίνεται στα δημοσιευμένα στοιχεία της Coinbase. Ο όγκος των συναλλαγών από θεσμικούς άρχισε να αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος του συνόλου.

Γιατί λοιπόν τα ιδρύματα είναι σημαντικά; Επειδή χωρίς τη συμμετοχή τους, το Bitcoin θα ήταν ακόμα σε μεγάλο βαθμό περιθωριοποιημένο. Η κατοχή θα περιοριζόταν σε άτομα χωρίς καμία πολιτική δύναμη, που δεν επηρεάζουν καθόλου το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό περιβάλλον. Η εξέλιξη αυτή ήταν καθοριστικής σημασίας μετάβαση στην καμπύλη υιοθέτησης του Bitcoin. Γίνεται ευρύτερα αποδεκτό και ως μέσο διαφύλαξης αξίας.

Οι κάτοχοι Bitcoin πλέον έχουν την αυτοπεποίθηση ότι έχει αγοραστεί από έξυπνους διαχειριστές κεφαλαίων, με επιτυχημένο ιστορικό. Το 2017 τα κρυπτονομίσματα ήταν μόνο σε «αδύναμα» χέρια. Ισχυρά συμφέροντα πλέον ενδιαφέρονται για την επιβίωση και γιατί όχι, την καθιέρωσή του. Πρόκειται για μια αμφίδρομη σχέση. Υπό την πίεση των πελατών τους, τα ιδρύματα άρχισαν να εισέρχονται στο Bitcoin, νομιμοποιώντας το στα μάτια όλων. Αυτή η αναγνώριση διέλυσε τον δισταγμό πολλών, που άρχισαν στη συνέχεια να συσσωρεύονται στον χώρο των crypto.

Δεν χρειάζεται να πουλήσεις

Καθ' όλη τη διάρκεια των προηγούμενων ανοδικών περιόδων, ο πρώτος περιορισμένος κύκλος χρηστών που στάθηκαν τυχεροί να το αποκτήσουν ή όντως πίστεψαν στο εγχείρημα του Bitcoin πέτυχε εξαιρετικά υψηλές αποδόσεις σε σύντομα χρονικά διαστήματα. Αυτά τα άτομα ήταν φυσικό να ξοδέψουν ένα μέρος των κερδών τους, είτε να τα τοποθετήσουν σε άλλες επενδύσεις είτε να τα διαθέσουν για απόκτηση αγαθών. Ήταν κάτι το αναμενόμενο, εφόσον το Βitcoin στον πυρήνα του δεν είναι τίποτε άλλο από χρήμα.

Αντίθετα, αυτή η περίοδος χαρακτηρίζεται από τη δυνατότητα διακράτησης, που δεν υπήρχε κατά τις προηγούμενες περιόδους. Η ανάπτυξη της αγοράς παραγώγων, μαζί με την αυξανόμενη αποδοχή του Βitcoin ως αξιόπιστου περιουσιακού στοιχείου, αλλάζει σημαντικά τη δυναμική της αγοράς. Δεν χρειάζεται πλέον οι κάτοχοί του να πουλήσουν τα Βitcoin τους για να απολαύσουν τις αποταμιεύσεις-επενδύσεις τους. Πλέον υπάρχει μια αρκετά ανεπτυγμένη και ολοένα διευρυμένη αγορά δανείων που προσφέρει δολάρια με εγγύηση Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα.

Ειδικά εκείνοι που έχουν στην κατοχή τους ένα μεγάλο ποσό από Bitcoin, έχουν τώρα την επιλογή να μην τα πουλήσουν ποτέ, χωρίς να μείνουν από μετρητά. Το Bitcoin ως περιουσιακό στοιχείο έχει πλεονεκτήματα έναντι των υπόλοιπων μορφών εγγυήσεων. Διαπραγματεύεται 24/7/365, έχει ρευστότητα σε οποιοδήποτε σημείο στον πλανήτη, είναι εξαιρετικά μεταφερόμενο, η εκκαθάρισή του απαιτεί μόλις λίγα λεπτά της ώρας και είναι εντελώς διαφανής η πιστοποίηση κατοχής του. Το blockchain επιτρέπει σε οποιαδήποτε οντότητα να ελέγχει άμεσα και με τον πιο αξιόπιστο τρόπο την ιδιοκτησία.

Το ενδεχόμενο δεν είναι μόνο θεωρητικό. Το έχουμε διαπιστώσει στην πράξη, καθώς γνωρίζουμε πως αρκετοί miners δεν χρειάζεται να πουλήσουν τα Bitcoin τους για να καλύψουν τα λειτουργικά τους έξοδα. Απλά δανείζονται δολάρια. Ο χώρος πλέον έχει καταφέρει να αυτοχρηματοδοτείται.

Όταν το Bitcoin έφτανε σε ένα νέο υψηλό όλων των εποχών το 2017, στα ανταλλακτήρια διοχετεύονταν όλο και περισσότερα νομίσματα, προκειμένου να πουληθούν. Αυτή τη φορά συμβαίνει το αντίθετο. Όσο ανεβαίνει η τιμή τόσο απρόθυμοι εμφανίζονται οι κάτοχοί τους να πουλήσουν. Αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν. Τι άλλαξε; Αποκτούν αυτοπεποίθηση οι κάτοχοί του ότι το αφήγημα των bitcoiners για πολύ υψηλότερες τιμές, όχι απλά υψηλότερες, έχει βάση.

Όλες οι παραπάνω διαφορές φανερώνουν μια πρόσθετη δυσκολία από πλευράς πρόβλεψης. Δύσκολα θα πραγματοποιηθούν τα σενάρια που βασίζονται σε αναλογίες των προηγούμενων κύκλων. Εκτός αν πρόκειται για αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin

Τα σεμινάρια διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους δεν έχουν εμπειρία στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 5,5 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Στο πρώτο εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (3,5 ώρες). Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πώς δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματά σας (2 ώρες). Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα

Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο bitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.

Σε όσους αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του. Μέχρι τώρα ίσχυε μόνο για όσους έχουν παρακολουθήσει το σεμινάριο. Φυσικά το ίδιο προνόμιο θα έχουν και όσοι έχουν ήδη προμηθευτεί το βιβλίο. Θα ενημερωθούν σύντομα με e-mail για τη διαδικασία.

* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.