Ο παρεμβατισμός θεωρείται αναγκαιότητα σε περιόδους κρίσης. Ωστόσο η αξιολόγηση των ενεργειών είναι δύσκολη υπόθεση. Συνήθως δεν γνωρίζουμε εάν πάρθηκαν οι κατάλληλες αποφάσεις παρά μόνο αν περάσουν χρόνια μετά το γεγονός.
Όπως είπε ο θρυλικός φυσικός Richard Feynman, «δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε σίγουροι ότι είμαστε σωστοί, μπορούμε μόνο να είμαστε σίγουροι ότι κάνουμε λάθος».
Σήμερα δεν είναι οι κυβερνήσεις αυτές που έχουν τον πρώτο λόγο στις αποφάσεις. Ο ιός είναι αυτός που διευθύνει. Διαμορφώνοντας τις συνθήκες, ορίζει το πλαίσιο των πολιτικών. Υπάρχουν δύο σενάρια που οι διαφορές τους θα κρίνουν την πορεία. Στο ένα, ο ιός θα παραμείνει για καιρό, στο άλλο, θα εξαφανιστεί σύντομα. Στο πρώτο, αν συνεχιστούν οι ίδιες πολιτικές εύκολου χρήματος από τις Κεντρικές Τράπεζες, είναι θέμα χρόνου να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο του πληθωρισμού, αν και η οικονομία εύκολα ή δύσκολα θα προσαρμοστεί.
Εάν αντιμετωπιστεί ο ιός έγκαιρα, για παράδειγμα με κάποιο εμβόλιο, αυτό θα αποτελέσει το ιδανικό σενάριο. Αν όμως εξαλειφθεί το υγειονομικό πρόβλημα ενώ βιώνουμε συνθήκες πληθωρισμού, τότε τι θα συμβεί; Οι αρχές θα προσπαθήσουν να τον τιθασεύσουν, ανεβάζοντας τα επιτόκια. Θα έχουν την πίεση του μεγαλύτερου αγοραστή ομολόγων, των συνταξιοδοτικών ταμείων, που θα βλέπουν τις εισφορές των μελών τους να εξαϋλώνονται.
Με μαθηματική βεβαιότητα, τα χαμηλά επιτόκια σε πληθωριστικό περιβάλλον εξελίσσονται σε πρόβλημα ζήτησης των ομολόγων. Ποιος θα θέλει να παίρνει το ρίσκο δανείζοντας, όταν γνωρίζει πως ο πληθωρισμός θα διαβρώνει την αγοραστική δύναμη των χρημάτων του; Πού θα πάνε όλα αυτά τα τρισεκατομμύρια, αν επικρατήσει πανικός στην αγορά ομολόγων;
Δεν είναι μόνο χρήματα που «εκτυπώνονται». Οι εταιρείες εκτυπώνουν μετοχές, οι κυβερνήσεις εκτυπώνουν ομόλογα, οι χρηματιστές εκτυπώνουν παράγωγα, οι τράπεζες εκτυπώνουν δάνεια. Πόσα; Ο αριθμός τους είναι απροσδιόριστος. Το μοντέρνο νομισματικό σύστημα θυμίζει ναρκοπέδιο. Λίγα σταθερά σημεία και πολλά ερωτήματα.
Αυτή η λογική είναι εντελώς αντίθετη από τα χαρακτηριστικά νομισματικής πολιτικής του bitcoin. Το αποκεντρωμένο ψηφιακό νόμισμα έχει νομισματική πολιτική που δεν αλλάζει ποτέ. Το bitcoin είναι ένας αλγόριθμος που λειτουργεί σε ένα blockchain, με τέτοιο τρόπο φτιαγμένος ώστε αποκλείεται να δημιουργηθούν περισσότερα από 21 εκατομμύρια νομίσματα. Καμία Κεντρική Τράπεζα, κανείς ιδιώτης, καμία επιχείρηση ή οργανισμός δεν μπορεί να «εκτυπώσει» περισσότερα.
Υπάρχει ο αντίλογος πως με το bitcoin δεν μπορείς να αγοράσεις μια πίτσα. Πράγματι ισχύει. Ομοίως κανείς δεν μπορεί να αγοράσει μια πίτσα με μετοχές, ομόλογα, ακίνητα, χρυσό ή τα παράγωγά του. Όμως κανένας δεν ενδιαφέρεται. Το bitcoin δεν χρειάζεται να είναι μέσο ανταλλαγής, για να έχει αξία. Αν και δεν αποκλείεται να γίνει και αυτό, με εφαρμογές δεύτερου επιπέδου, όπως το lighting network.
Στα καθημερινά μας ψώνια ούτε ο χρυσός χρησιμοποιείται και η συνολική του αξία αγγίζει τα 10 τρισεκατομμύρια δολάρια! Αν ζεις σε μια χώρα που μπορεί να υποτιμηθεί το νόμισμά σου 30% το επόμενο διάστημα ή κινδυνεύεις να παγώσουν ή να κατασχέσουν τον τραπεζικό σου λογαριασμό, τότε εκτιμάς την αξία του ως μέσου διαφύλαξης αξίας. Δεν σε νοιάζει που δεν μπορείς ή θα δυσκολευτείς να πληρώσεις τον καφέ σου με bitcoin.
Όλο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται πως δεν μπορούν να συνεχίσουν να τυπώνονται περιουσιακοί τίτλοι συνεχώς, απλά με μια πολιτική απόφαση, χωρίς να προηγηθεί κόπος, χρόνος, κόστος σε πόρους. Τα χρήματα πρέπει να είναι δαπανηρά όσον αφορά την παραγωγή τους. Αν δεν κοστίζει η δημιουργία τους, όσοι μπορούν να τα παράγουν φθηνά, μας έχει αποδείξει η ιστορία πως αποτελεί θέμα χρόνου να εκμεταλλευτούν προς όφελός τους αυτή τη δυνατότητα.
Η λύση μέχρι πρόσφατα ήταν να στραφούν προς τον χρυσό και το ασήμι. Μέχρι που εμφανίστηκε μια νέα επιλογή, αυτή του bitcoin. Το bitcoin είναι και αυτό μια υπερεθνική μορφή χρήματος, όπως τα πολύτιμα μέταλλα. Η καινοτομία του bitcoin εκμεταλλεύεται τα πλεονεκτήματα της ψηφιακής τεχνολογίας. Κανείς δεν μπορεί να τα νοθεύσει ή να τα παραχαράξει όπως κάνουν με τον χρυσό, μεταφέρεται άμεσα με την ευκολία ενός e-mail και δεν απαιτεί έξοδα φύλαξης.
Από ό,τι φαίνεται, όλες οι Κεντρικές Τράπεζες του κόσμου διεξάγουν μια διαφημιστική εκστρατεία αρκετών τρισεκατομμυρίων υπέρ των περιουσιακών στοιχείων αντιστάθμισης του πληθωρισμού. Τα οποία είναι έτοιμα να πραγματοποιήσουν άλλη μια ανοδική πορεία όσον αφορά την τιμή τους, μετά το επερχόμενο πακέτο τόνωσης των ΗΠΑ. Τα μακροοικονομικά δεδομένα και οι νομισματικές πολιτικές αποτελούν το καύσιμο για την εκτόξευση της αξίας τους.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η Nancy Pelosi και ο Steven Mnuchin εκπροσωπούσαν τα κόμματά τους σε μια διαπραγμάτευση τρισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία διεξήχθη σαν οποιαδήποτε συνάντηση μεσημεριανού γεύματος. Τόσο χρειάστηκε για να αποφασίσουν πόσα τρισεκατομμύρια θα «εκτυπώσουν» από κοπανιστό αέρα. Θυμάστε πόσος καιρός έχει περάσει από τότε που το ένα δισεκατομμύριο θεωρούνταν τεράστιος αριθμός;
Τι άλλο μάς έχει διδάξει η οικονομική ιστορία; Ότι οι πλούσιοι του 21ου αιώνα τα κατάφεραν γιατί αντιλήφθηκαν πως έπρεπε να απαγκιστρωθούν από ιδέες οι οποίες ήταν καταπληκτικές, αλλά τον 20ό αιώνα.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Άνοιξαν οι εγγραφές για τα σεμινάρια της φθινοπωρινής σεζόν, που θα γίνονται κάθε Δευτέρα μέσω Internet. Οι παρουσιάσεις διεξάγονται σε γκρουπ 6 ατόμων, ζωντανά, σαν να είμαστε δίπλα. Μπορείτε να δηλώσετε συμμετοχή στο https://www.media2day.gr/seminars
Τα σεμινάρια απευθύνονται σε όσους δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του bitcoin και σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον φτηνότερο και ασφαλέστερο τρόπο. Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin».
Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο bitcoin. Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο για αρχάριους. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.