των Δ.Ι. Λευτάκη και Θ.Μ. Ναθαναήλ *

Οι αγορές μετά τις εκλογές...

Τα αμερικανικά επιτόκια συνεχίζουν με μικρά, πλην όμως σταθερά, βήματα των 25 μονάδων βάσης την ανοδική πορεία τους. Το πετρέλαιο σταμάτησε να αποτελεί τον εφιάλτη των αγορών, έχοντας όμως σταθεροποιηθεί σε τιμές άνω των 44 δολαρίων ανά βαρέλι, και το δολάριο παραμένει πιστό στην αμερικανική πολιτική περί αποδυνάμωσής του.

Το καθαρό αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ και κυρίως η επανεκλογή του G.W. Bush, φευ, επανέφερε την ευφορία στους επενδυτές και οδήγησε τους χρηματιστηριακούς δείκτες σε νέα υψηλά έτους.

Συγκεκριμένα, ο Dow Jones έχει κερδίσει μέσα σε δύο εβδομάδες 4,5%, ο S&P 500 ενισχύθηκε σε υψηλά τριετίας (+4%), ενώ ο Nasdaq είναι κατά 4,73% υψηλότερα από την τιμή κλεισίματος μία ημέρα πριν από τις εκλογές.

Ο Νοέμβριος και ο Δεκέμβριος θεωρούνται παραδοσιακά από τους καλύτερους μήνες για τις κεφαλαιαγορές. Η εξάλειψη της προεκλογικής αβεβαιότητας και η αποκλιμάκωση των τιμών του πετρελαίου έχουν οδηγήσει τον βιομηχανικό δείκτη Dow Jones σε μια ζώνη διακύμανσης μεταξύ 10.400 και 10.600 μονάδων, με την εκτίμησή μας να είναι οι 10.700 μονάδες για το τέλος του 2004. Στην Ευρώπη ο DAX δείχνει ότι έχει σχηματίσει μία ισχυρή βάση στήριξης στις 4.000 μονάδες και μπορεί βραχυπρόθεσμα να κινηθεί μέχρι τις 4.300 μονάδες.

Τα εταιρικά κέρδη...

Στο διεθνές περιβάλλον, σε επίπεδο κερδοφορίας τρίτου τριμήνου, από τις 440 εταιρείες του δείκτη S&P 500 που έχουν ανακοινώσει αποτελέσματα, το 64% αυτών είναι καλύτερο των εκτιμήσεων, το 16% σύμφωνο με τις προβλέψεις, ενώ το 20% είναι κατώτερο των προσδοκιών.

Συνολικότερα, ο ρυθμός αύξησης κερδοφορίας του S&P 500 κυμαίνεται μέχρι στιγμής στο 13,7%. Οι προβλέψεις των μεγάλων ξένων επενδυτικών οίκων αναφέρουν ένα μέσο όρο για τα κέρδη ανά μετοχή για τον S&P 500 στα 66 δολ. το 2004 (αύξηση 19%) και 69 δολ. το 2005 (αύξηση μόλις 4,5%).

Τα μακροοικονομικά...

Ωστόσο, τα ρίσκα για τις οικονομίες και τις αγορές παραμένουν και αναμένεται να επηρεάσουν τις τάσεις που θα επικρατήσουν το 2005. Τα χθεσινά στοιχεία έδειξαν ενίσχυση κατά 0,6% για τον πληθωρισμό τον Οκτώβριο, σύμφωνα με την επίσημη μέτρηση του μεγέθους από το υπουργείο Εργασίας, επιβεβαιώνοντας τελικώς τις υποψίες των επενδυτών για ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων στις ΗΠΑ, μετά τη δημοσιοποίηση σημαντικής ενίσχυσης των τιμών παραγωγού.

Συγκεκριμένα, ο δείκτης τιμών καταναλωτή ενισχύθηκε κατά 0,6% τον Οκτώβριο σε μηνιαία βάση, έναντι 0,2% τον προηγούμενο μήνα και εκτιμήσεων της αγοράς για αύξηση κατά 0,4%. Σε ετήσια βάση, ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ διαμορφώνεται στο 3,2% έναντι τελευταίας μέτρησης στο 2,5% και προσδοκιών της αγοράς για διαμόρφωση του μεγέθους στο 3%.

Τα στοιχεία αυτά φέρνουν ακόμα πιο κοντά μία αύξηση εκ νέου των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της 14ης Δεκεμβρίου. ”Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα έχει και άλλο έδαφος να καλύψει μέχρι τα επιτόκια να επιστρέψουν σε ουδέτερο έδαφος”, δήλωσε ο πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας του Σικάγο.

Οι αναλυτές εκτιμούν το επίπεδο επιτοκίων που αντιστοιχεί σε ουδέτερη νομισματική πολιτική μεταξύ 3,5% και 4,5%. Δεδομένου ότι σήμερα τα αμερικανικά επιτόκια βρίσκονται στο 2%, θεωρείται βέβαιη η συνέχιση της ανοδικής τους πορείας το 2005.

Η αγορά συναλλάγματος...

Στην αγορά συναλλάγματος η διολίσθηση του δολαρίου έχει αρχίσει να προκαλεί εκνευρισμό στους ιθύνοντες της ΕΚΤ και στις κυβερνήσεις των εξαγωγικών χωρών της Ε.Ε. Μάλιστα, ένα στέλεχος της ΕΚΤ δήλωσε ότι ”φοβάμαι πως η αίσθηση της ακοής δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη στις ΗΠΑ” ή μήπως είναι προς τη σωστή κατεύθυνση για τις εξαγωγές των ΗΠΑ;

Οι κυβερνήσεις των οικονομιών της ευρωζώνης έχουν κατ’ επανάληψη, το τελευταίο διάστημα, ζητήσει από την αμερικανική κυβέρνηση να αποδείξει με συγκεκριμένες παρεμβάσεις την πολιτική της υπέρ ενός ισχυρού δολαρίου. Αντ’ αυτού το ευρώ έσπασε και το φράγμα των 1,30 δολαρίων (1,3004 δολάρια), προκαλώντας και τη φραστική παρέμβαση του Ζαν Κλοντ Τρισέ.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του GFC Group, η μέση κερδοφορία των εταιρειών του Stoxx 600 θα φθάσει το τρέχον έτος το 23,4%, ενώ το 2005 θα υποχωρήσει στο 10,6%. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι εάν το δολάριο υποχωρήσει προς μία ισοτιμία ευρώ/δολάριο στο 1,35, τότε τα κέρδη των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων θα είναι μειωμένα κατά 4%.

* Ο Δ.Ι. Λευτάκης είναι αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής της Merit ΑΧΕΠΕΥ και ο Θ.Μ. Ναθαναήλ αναλυτής.