Φαβορί η …έκπληξη στις ιταλικές εκλογές

Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά για τη Ρώμη, γράφει ο W. Munchau. Το μόνο βέβαιο ότι ο συνασπισμός Monti θα βρεθεί στην "ουρά". Η χαμένη ευκαιρία της Αριστεράς, η μεγάλη κερδισμένη Δεξιά και ο ρόλος των ΜΜΕ.

Δημοσιεύθηκε: 18 Φεβρουαρίου 2013 - 07:51

Wolfgang?Munchau

Το 2006 ο Ρομάνο Πρόντι, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήταν ο ηγέτης του αριστερού συνασπισμού της Ιταλίας. Οι δημοσκοπήσεις του έδιναν μεγάλο προβάδισμα έναντι του αντιπάλου του, τότε πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι, καθ’ οδόν για τις προεδρικές εκλογές. Ο Ρ. Πρόντι κέρδισε με 25.000 ψήφους ή 0,1% του εκλογικού σώματος. Ανέβηκε στην εξουσία με την υπόσχεση των μεταρρυθμίσεων, αλλά κατάφερε να κάνει πολύ λίγα πράγματα. Δύο χρόνια αργότερα, έχασε την ψήφο εμπιστοσύνης στην ιταλική Γερουσία. Η κυβέρνησή του κατέρρευσε. Αμέσως μετά, ο Σ. Μπερλουσκόνι επέστρεψε στην εξουσία με σαρωτική νίκη.

Θα μπορούσε άραγε να επαναληφθεί, αυτήν τη φορά με τον Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι, ηγέτη των Δημοκρατικών, του κόμματος που δημιουργήθηκε μετά την καταστροφή του Ρ. Πρόντι το 2008, για να ενώσει την ιταλική αριστερά;

Οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις δίνουν μικρή πλειοψηφία των Δημοκρατικών στη βουλή των αντιπροσώπων, την κάτω βουλή της Ιταλίας. Το κόμμα αυτό χάνει το τελευταίο διάστημα έδαφος - μεταξύ άλλων και από το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, ένα αντικαθεστωτικό αντιευρωπαϊκό κόμμα με ηγέτη τον Πέπε Γκρίλο, ο οποίος έχει χρησιμοποιήσει εξαιρετικά αποδοτικά το internet για να κρεδίσει έδαφος.

Αν ο κ. Μπερσάνι κερδίσει την εκλογή στην κάτω βουλή, έστω και με ελάχιστη πλειοψηφία, εν τέλει θα καταλήξει με μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία λόγω του εκλογικού συστήματος που δίνει πρόσθετες έδρες στο μεγαλύτερο κόμμα. Αλλά για να κυβερνήσει θα χρειαστεί επίσης πλειοψηφία στην άνω βουλή, τη Γερουσία, όπου το εκλογικό πλεονέκτημα καθορίζεται από τις περιφέρειες. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ελάχιστη πλειοψηφία για τον συνδυασμό δυνάμεων των Δημοκρατικών και του κεντρώου συνασπισμού υπό τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι.

Αν αυτές οι δημοσκοπήσεις έχουν δίκιο, η Ιταλία οδεύει ουσιαστικά σε επανάληψη της εμπειρίας Πρόντι. Ο κ. Μπερσάνι θα ηγηθεί ενός συνασπισμού που θα μπορούσε να περιλαμβάνει την ακόλουθη συλλογή ανόμοιων πολιτικών: Τον συντηρητικό κ. Μόντι και τους Χριστιανοδημοκράτες εταίρους του, οι οποίοι έχουν συγκυβερνήσει με τον Σ. Μπερλουσκόνι.Τους σκληροπυρηνικούς σοσιαλιστές του «παλαιού» κοινωνικού κράτους εντός των Δημοκρατικών, και το κόμμα της Αριστερής Οικολογικής Ελευθερίας, που ίδρυσε ο Ν. Βεντόλα.

Και ενώ ο κ. Μόντι και ο κ. Βεντόλα έχουν αποκλείσει μια μετεκλογική συμμαχία, η ιδεολογική απόκλιση ανάμεσα στον κ. Μόντι και σε ορισμένους σκληρούς σοσιαλιστές εντός των Δημοκρατικών είναι εξίσου μεγάλη.

Ο κεντροαριστερός συνασπισμός θα αναλάβει εν μέσω ύφεσης, που είναι από τις χειρότερες στη σύγχρονη ιστορία. Στο δ΄ τρίμηνο του 2012, η ιταλική οικονομία συρρικνώθηκε με ετήσιο ρυθμό 3,6% με διολίσθηση επί έξι συνεχόμενα τρίμηνα. Το μέγεθος της πτώσης του ΑΕΠ είναι ξεκάθαρο στο αποτέλεσμα του προϋπολογισμού λιτότητας 2012 του κ. Μόντι, τον οποίο επέβαλε σε μια οικονομία που βρισκόταν σε ύφεση ήδη από όταν ανέλαβε. Μία από τις σίγουρες προβλέψεις για τις επερχόμενες εκλογές είναι ότι ο συνασπισμός του κ. Μόντι θα έλθει τελευταίος μεταξύ των τεσσάρων μεγάλων υποψηφίων.

Και η δεξιά; Ο κ. Μπερλουσκόνι είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς υποψηφίους της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας. Έχει καταφέρει να κλείσει μια τεράστια ψαλίδα στις δημοσκοπήσεις ανάμεσα στο κόμμα του της Ελευθερίας και τους Δημοκρατικούς του κ. Μπερσάνι μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Υποπτεύομαι ότι η δεξιά θα αναδειχθεί σε μεγάλο νικητή των ιταλικών εκλογών. Είτε ο κ. Μπερλουσκόνι θα πετύχει έναν απίστευτο θρίαμβο, είτε η δεξιά θα ανασυνταχθεί και θα αναδειχθεί σε πανίσχυρη αντίδραση κατά της λιτότητας και κατά του ευρώ, έναντι μιας αποδυναμωμένης και κερματισμένης κυβέρνησης.

Ο κ. Γκρίλο είναι από ορισμένες απόψεις ακόμη πιο αποτελεσματικός υποψήφιος. Ήλθε από το πουθενά -ή μάλλον από την μπλογκόσφαιρα- μέσα σε λίγους μήνες και προτείνει ανοιχτά την έξοδο από το ευρώ. Τα μίντια πάντα υπογραμμίζουν ότι είναι ένας κωμικός, αλλά με την απαξίωση αυτή υποτιμούν την πολιτική του ευφυΐα.

Αυτή λοιπόν είναι η δυναμική μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές. Το πιθανότερο αποτέλεσμα είναι μια εύθραυστη πλειοψηφία της κεντροαριστεράς και μια δεξιά κατά της λιτότητας και πιθανόν κατά του ευρώ, που πιθανότατα θα συσπειρωθεί στην αντιπολίτευση.

Ωστόσο, το στοιχείο που καθιστά πολύ επισφαλή οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι ο ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός ανθρώπων που δεν έχουν ακόμη αποφασίσει. Είναι περίεργο, αλλά ο αριθμός των αναποφάσιστων ανεβαίνει κατά την προεκλογική περίοδο. Είναι πιθανόν να προκύψει αναπάντεχο αποτέλεσμα προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Ένας πρόσθετος παράγοντας αβεβαιότητας είναι η αλλαγή της συμπεριφοράς των μίντια. Οι εφημερίδες, ειδικά, έχουν χάσει σε μεγάλο βαθμό την επιρροή τους, ενώ τα ιντερνετικά sites όπως το linkiesta.it και τα κοινωνικά δίκτυα γίνονται πιο σημαντικά.

Πριν από λίγους μήνες, εκδηλώθηκε μια βραχεία αλλαγή στο στερέωμα της ιταλικής πολιτικής, όταν ο Ματέο Ρένζι, ο νεαρός δήμαρχος της Φλορεντίας, προσπάθησε να προκαλέσει τον κ. Μπερσάνι στους προκριματικούς, ενώ παράλληλα ο Μ. Μόντι δεν είχε ακόμη αποφασίσει να ηγηθεί. Η Ιταλία θα μπορούσε σήμερα να βρίσκεται στα πρόθυρα μιας νίκης της εκσυγχρονισμένης αριστεράς, η οποία πιστεύω ότι είναι η μόνη δύναμη στην ιταλική πολιτική που μπορεί να προσφέρει το σωστό μίγμα πολιτικής: διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις χωρίς λιτότητα.

Ο κ. Μπερσάνι, όμως, είχε τον κομματικό μηχανισμό με το μέρος του και επικράτησε του κ. Ρένζι. Ο κ. Μπερσάνι έδειχνε ασφαλέστερη, πιο λογική επιλογή. Το ίδιο και ο κ. Μόντι. Να μην ξεχνάμε, όμως, ότι το ίδιο έδειχνε και ο κ. Πρόντι το 2006.

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

© The Financial Times Limited 2013. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation