Στο τραπέζι λύση «φωτιά» για Κύπρο

Μια ριζοσπαστική επιλογή για την Κύπρο, η οποία θα επιβάλει ζημίες σε καταθέσεις και κρατικά ομόλογα, καταγράφει εμπιστευτικό έγγραφο. Οι εναλλακτικές. Δεν δεχόμαστε "κούρεμα", απαντά η Κύπρος.

Δημοσιεύθηκε: 11 Φεβρουαρίου 2013 - 07:53

Τελ. Ενημ.: 11 Φεβρουαρίου 2013 - 15:30

Peter Spiegel και Quentin Peel

Μια ριζοσπαστική νέα επιλογή για τη διάσωση της Κύπρου, η οποία θα επιβάλει ζημίες σε μη ασφαλισμένες καταθέσεις στις κυπριακές τράπεζες, όπως επίσης και σε επενδυτές στα κρατικά ομόλογα της χώρας, καταγράφει εμπιστευτικό έγγραφο το οποίο ετοιμάστηκε εν όψει της σημερινής συνάντησης των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών.

Η πρόταση για bail in (σ.σ.: επιβολή ζημιών για τη διάσωση) σε επενδυτές και καταθέτες και για δραστική μείωση του τραπεζικού τομέα της Κύπρου είναι μία από τις τρεις επιλογές που προχωρούν ως εναλλακτικές μιας πλήρους διάσωσης. Οι υπουργοί προσπαθούν να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο διάσωσης μέχρι τον Μάρτιο, μετά τις προεδρικές εκλογές στο νησί αργότερα αυτόν τον μήνα.

Το νέο σχέδιο δεν έχει ακόμη υιοθετηθεί από τους συγγραφείς του στην Κομισιόν ή από κάποιο επιμέρους κράτος-μέλος της ευρωζώνης. Το έγγραφο προειδοποιεί ότι «τα ρίσκα που απορρέουν από αυτήν την επιλογή είναι σημαντικά», περιλαμβάνοντας τον κίνδυνο μετάδοσης στις χρηματοοικονομικές αγορές της ευρωζώνης και πρώιμης κατάρρευσης του κυπριακού τραπεζικού τομέα.

Η ριζοσπαστική πρόταση έχει στόχο να δώσει πιο βιώσιμη λύση για το χρέος της χώρας, μειώνοντας το μέγεθος της διάσωσης της Κύπρου κατά τα 2/3 (από τα 16,7 δισ. ευρώ μόλις στα 5,5 δισ.), εμπλέκοντας περισσότερο ξένους καταθέτες και κατόχους ομολόγων.

Θα περιορίσει το χρέος της μόλις στο 77% του ΑΕΠ, έναντι 140% του ΑΕΠ με το υφιστάμενο σχέδιο πλήρους διάσωσης.

Επιβάλλοντας ζημίες στους μη ασφαλισμένους καταθέτες θα εμπλέξει περισσότερους ξένους επενδυτές, κυρίως από τη Ρωσία, κάποιοι εκ των οποίων έχουν χρησιμοποιήσει την Κύπρο ως φορολογικό παράδεισο τα τελευταία χρόνια. Αυτό θα είναι μια απάντηση στην κριτική, ειδικά από το Βερολίνο, όπου πολιτικοί ζητούν περισσότερο αποφασιστική δράση για να σταματήσει το νησί να χρησιμοποιείται ως πλυντήριο χρήματος και φοροδιαφυγής.

Ανώτεροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που έχουν δει το έγγραφο σημειώνουν ότι το να επιβληθούν ζημίες στους καταθέτες και η αναδιάρθρωση κρατικού χρέους παραμένουν απίθανα. Υπογραμμίζοντας την «αποτρεπτική» γλώσσα στο έγγραφο, υποστήριξαν ότι η επιβολή ζημιών σους καταθέτες δεν εξετάστηκε σε προηγούμενες διασώσεις εξαιτίας του προβληματισμού ότι θα προκαλούσε bank run (σ.σ.: μαζική φυγή τραπεζικών καταθετών) σε άλλες «εύθραυστες» οικονομικά χώρες.

Το έγγραφο ωστόσο καθιστά σαφές ότι και οι δύο επιλογές παραμένουν, παρά τη δημόσια επιμονή των ηγετών της Ευρώπης ότι η Ελλάδα ήταν «μοναδική περίπτωση» και θα είναι η μοναδική χώρα όπου θα υπάρξει default στο κρατικό χρέος.

Έχοντας την ένδειξη «strictly confidential» (αυστηρά απόρρητο) και έχοντας διανεμηθεί σε αξιωματούχους της ευρωζώνης την προηγούμενη εβδομάδα, το έγγραφο αναφέρει ότι η ριζοσπαστική εκδοχή του σχεδίου -περιλαμβανομένου κουρέματος χρέους κατά 50%- θα μειώσει τον χρηματοπιστωτικό τομέα της Κύπρου, ο οποίος τώρα είναι οκτώ φορές μεγαλύτερος της οικονομίας της, κατά περίπου το 1/3 έως το 2015.

Όμως οι συγγραφείς του προειδοποιούν ότι τόσο δραστικές κινήσεις θα επαναφέρουν τη μετάδοση στις χρηματοοικονομικές αγορές της ευρωζώνης και καταθέτουν δύο περισσότερο «προσεκτικές» επιλογές.

Ένα πιο μετριοπαθές bail-in, το οποίο εμπλέκει κατόχους μειωμένης εξασφάλισης ομολόγων (junior debt holders), αλλά όχι καταθέτες, το οποίο έχει στόχο να μειωθεί το μέγεθος του τραπεζικού τομέα στο μισό σε μία δεκαετία. Προβλέπει αύξηση της φορολόγησης των κερδών των επιχειρήσεων στο 12,5% (από 10% σήμερα) και αύξηση του παρακρατούμενου φόρου για το εισόδημα από κεφάλαια στο 28%. Περιλαμβάνει επίσης επέκταση των λήξεων στο δάνειο 2,5 δισ. ευρώ που έλαβε το νησί από τη Ρωσία.

Μια τρίτη επιλογή θα επιτρέψει στην Κύπρο να πουλήσει τις μετοχές που θα αποκτήσει στις ασθενείς τράπεζές της στον ESM, όταν ο μηχανισμός αποκτήσει το δικαίωμα να προσφέρει απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Η διάσωση της Κύπρου, αν και μικρή συγκρινόμενη με την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα, έχει αποδειχθεί απρόσμενα δύσκολη καθώς το μέγεθός της έναντι του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της θα αυξήσει το χρέος σε επίπεδα τα οποία θεωρούνται μη βιώσιμα τόσο για το ΔΝΤ όσο και για τη γερμανική κυβέρνηση.

Το έγγραφο αναφέρει ότι χωρίς καμία ελάφρυνση η διάσωση θα φτάσει τα 16,7 δισ. ευρώ και θα ανεβάσει το κρατικό χρέος στο 140% του ΑΕΠ το 2015, στο τέλος του τριετούς προγράμματος. Θα είναι το μεγαλύτερο στην ευρωζώνη, μετά την Ελλάδα.

Όπως σημειώνεται, οι υπουργοί πρέπει να αποφασίσουν ποιο θα είναι το κατάλληλο επίπεδο χρέους ως προς το ΑΕΠ για την Κύπρο. Ορισμένοι μιλούν για το 100% του ΑΕΠ στο τέλος του προγράμματος το 2015, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι θα είναι αρκετό να διαμορφωθεί σε αυτό το επίπεδο το 2020.

ΚτΚ: Δεν τέθηκε, ούτε τίθεται θέμα για τα δικαιώματα των καταθετών

Κληθείσα να απαντήσει στο δημοσίευμα η εκπρόσωπος τύπου της Κεντρικής Τράπεζας, Αλίκη Στυλιανού, τονίζει: «Ούτε τέθηκε ούτε τίθεται θέμα των δικαιωμάτων των καταθετών, ούτως ή άλλως μια τέτοια ενέργεια θα ήταν αντισυνταγματική, όπως επίσης αντισυνταγματική θα ήταν η όποια ενέργεια περιορισμού στην ανάληψη και χρήση των καταθέσεων από τους ιδιοκτήτες τους».

Παράλληλα, η κα. Στυλιανού σημείωσε πως στο ίδιο το άρθρο οι ίδιοι οι συγγραφείς του εμπιστευτικού εγγράφου δεν υιοθετούν τέτοιο σενάριο. Παράλληλα, τονίστηκε ότι ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Πανίκος Δημητριάδης θα προβεί σε επίσημη τοποθέτηση για το εν λόγω ζήτημα.

Σιαρλή: Δεν θα δεχτούμε σε καμία περίπτωση επιβάρυνση καταθετών

Σε διάψευση του σχεδίου της ευρωζώνης για επιβολή "κουρέματος" στους καταθέτες των κυπριακών τραπεζών προχώρησε και ο υπουργός οικονομικών της χώρας, Βάσος Σιαρλή, μετά από ανάλογη κίνηση της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου.

"Είναι ιδιαίτερα απίθανο να υπάρξει bail - in (σ.σ. επιβολή "κουρέματος") στους καταθέτες. Δεν θα το δεχτούμε σε καμία περίπτωση", δήλωσε ο κύπριος υπουργός οικονομικών.

© The Financial Times Limited 2013. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation