Ο Καρλ Μαρξ και οι "κόκκινοι"... τραπεζίτες

Οι τράπεζες άγγιξαν το κομμουνιστικό ιδεώδες: οι εργαζόμενοι πήραν τα πάντα και οι κεφαλαιοκράτες-μέτοχοι τίποτα. Αν ο Μαρξ ζούσε, θα δούλευε στο City και θα κρατούσε την κοιλιά του από τα γέλια.

Δημοσιεύθηκε: 16 Νοεμβρίου 2012 - 07:50

Karl? Sternberg

Ο Καρλ Μαρξ και οι κόκκινοι... τραπεζίτες

Αν ο Καρλ Μαρξ ζούσε το 2007, θα δούλευε σε τράπεζα. Οι τράπεζες είχαν αγγίξει το κομμουνιστικό ιδεώδες. Οι εργαζόμενοι είχαν πάρει τα πάντα και στους κεφαλαιοκράτες δεν έμεινε τίποτα. Οι μέτοχοι των τραπεζών είχαν ξεγυμνωθεί από το προσωπικό, που πληρωνόταν με ιλιγγιώδη ποσά, τα οποία έβγαιναν με βάση ουτοπικά κέρδη.

Ο εργατικός κόσμος είχε βρει ένα πολύ καλύτερο μέσο από τα εμπορικά συνδικάτα για να καταστρέψει τους καπιταλιστές, κάνοντας τους μετόχους να πιστέψουν ότι έπρεπε να πληρώνουν παραπάνω για να κρατήσουν τα «ταλέντα». Τους βοηθούσαν οι λογιστές, που τους άφηναν να δηλώνουν κέρδη πριν πάρουν στα χέρια τους ρευστό. Ο Καρλ Μαρξ θα κρατούσε την κοιλιά του από τα γέλια στην τράπεζα όπου θα δούλευε.

Δεν πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη που οι ευνοημένοι του κομμουνιστικού τραπεζικού συστήματος δηλώνουν προδομένοι. Κάνουν συνεχώς προειδοποιήσεις για τις επιπτώσεις της αυξημένης ρύθμισης. «Μην σκοτώνετε την κότα που κάνει το χρυσό αβγό», λένε. Πολλοί τραπεζίτες δεν δείχνουν να έχουν καταλάβει ότι τώρα τελευταία κόντεψαν να γονατίσουν την παγκόσμια οικονομία.

Για να είμαστε δίκαιοι, οι τράπεζες δεν έκαναν μόνες τους τα λάθη. Οι κεντρικές τράπεζες επέβαλαν πολύ χαμηλά επιτόκια για πολύ μεγάλα διαστήματα. Οι πολιτικοί πίστεψαν ότι είχαν καταργήσει τον επιχειρηματικό κυκλο και ότι μπορούσαν να διαθέτουν ένα μόνιμα υψηλότερο από το επιτρεπτό επίπεδο κρατικών δαπανών.

Υπερβολικός αριθμός ανθρώπων δανείστηκε λεφτά που δεν θα μπορούσε ποτέ να ξεπληρώσει. Αυτού του είδους η μαζική αυταπάτη έχει χαρακτηρίσει τις περισσότερες περιπτώσεις οικονομικής άνθησης στην Ιστορία.

Όμως, οι τραπεζίτες είναι εκείνοι που δείχνουν πιο απρόθυμοι από όλους να δεχτούν ότι είναι απαραίτητο να γίνουν αλλαγές. Πρέπει να σωθούν από τους εαυτούς τους. Ανατρέποντας τα δεδομένα, αυτό που έχει τη δυνατότητα να ξαναεφαρμόσει το καπιταλιστικό σύστημα στις τράπεζες είναι ακριβώς η θεσμική ρύθμιση.

Κατ’ αρχάς, οι τράπεζες πρέπει να δείχνουν ταπεινοφροσύνη για το πόση αξία προσθέτουν πραγματικά στην οικονομία. Σε μια περίπτωση, όταν εξάγονται τραπεζικές υπηρεσίες, οι τράπεζες έχουν θετική συμβολή στην οικονομία. Δεν υπάρχει πρόβλημα όταν μαδάνε τους ξένους. Ακόμη κι αυτό, όμως, αποδίδει μόνο όταν οι τράπεζες παίρνουν πίσω τα λεφτά που δάνεισαν, δεν χάνουν τα ξένα κεφάλαια και δεν καταλήγουν να τις σώσουν οι φορολογούμενοι.

Η πιο σημαντική εθνική λειτουργία τους είναι να δρομολογούν τα χρήματα των αποταμιευτών στις επιχειρήσεις για να γίνονται επενδύσεις. Μόνο η παραγωγική επένδυση δημιουργεί ανάπτυξη. Αυτή είναι ζωτικής σημασίας δουλειά. Αλλά οι ίδιες οι τράπεζες δεν έχουν τις επενδυτικές ιδέες. Αυτές τις έχουν οι επιχειρηματίες. Οι τράπεζες απλώς μεταφέρουν τα χρήματα γύρω-γύρω στην οικονομία. Και δεν είναι αναντικατάστατες. Οι αγορές ομολόγων και μετοχών και τα κέρδη που συσσωρεύτηκαν στο παρελθόν είναι επίσης πηγές κεφαλαίων. Οι βρετανικές επιχειρήσεις ποτέ δεν ήταν τόσο κερδοφόρες. Αυτό που λείπει από τους επιχειρηματίες είναι η εμπιστοσύνη, όχι τα τραπεζικά δάνεια. Και εκείνοι που υποφέρουν είναι κυρίως οι μικρές επιχειρήσεις.

Πόση αμοιβή αξίζει στις τράπεζες για να λειτουργούν ως μεσάζοντες; Οπωσδήποτε τους αξίζει κάποια, αλλά όχι υπερβολικές αποδόσεις. Μια απόδοση τύπου κοινωφελούς οργανισμού θα ήταν πολύ πιο καλή από αυτήν που έχουν στην πρόσφατη Ιστορία, και η αξιοπιστία είναι κάτι που εκτιμούν οι επενδυτές.

Για να γίνουν αυτά θα πρέπει να μοιραστούν οι τράπεζες σε αυτές που ασχολούνται με χρηματιστηριακές δραστηριότητες και σε όσες δραστηριοποιούνται σε καταθέσεις και δανεισμό.

Οι Μαρξιστές θα πουν ότι η Northern Rock δεν έκανε συναλλαγές. Είναι αλήθεια αυτό, όμως η χρεοκοπημένη βρετανική τράπεζα εμπλεκόταν στη... χονδρική χρηματοδότηση, όπως και στην τιτλοποίηση δανείων που πωλούσε σε άλλους επενδυτές, στην προσπάθεια να φτάσει στις ίδιες (ουτοπικές) αποδόσεις όπως οι ανταγωνιστές της.

Οι χρηματιστηριακές δραστηριότητες των άλλων τραπεζών έδειχναν κερδοφόρες λόγω της αφανούς (και μετά εμφανούς) εγγύησης των φορολογούμενων. Αφήστε όσους θέλουν να ασχολούνται με τις συναλλαγές να αντλούν κεφάλαια και να πληρώνουν τα επιτόκια της αγοράς για τις δραστηριότητές τους.

Οι μισθοί παραμένουν ένα ουσιώδες σημείο αποτυχίας. Πάρα πολύ μεγάλα τμήματα των εσόδων μιας τράπεζας πηγαίνουν στις πληρωμές των στελεχών. Οι μέτοχοι δείχνουν να έχουν ξεχάσει ότι πρέπει να πληρώνουν μόνο τα ελάχιστα απαραίτητα για να κρατήσουν το προσωπικό τους: έχουν σταματήσει να είναι λογικοί καπιταλιστές. Η ιδέα ότι οι τραπεζίτες θα φύγουν και θα κάνουν κάτι άλλο στη ζωή τους, αν πληρώνονται λιγότερο, είναι εντελώς παράλογη. Οι μέτοχοι πιάστηκαν κορόιδα που ανέχτηκαν μισθοδοτικά προγράμματα τα οποία βασίζονταν σε βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, χωρίς προϋποθέσεις.

Όπως σε όλα τα κομμουνιστικά κόμματα, οι ενδιαφερόμενοι είναι πολύ καλοί στο να προστατεύονται από την εξωτερική κριτική. Υπήρξαν ελάχιστες μόνο επιπλήξεις, με δικαστικά σόου και εξορίες στα γκούλακ. Τι γίνεται όμως με τους υπόλοιπους; Η Βρετανία δεν κατάφερε να αποκαθηλώσει τις αποτυχίες της. Για να υπάρχει ένα υγιές και πλούσιο City, που θα συνεισφέρει στην οικονομία, χρειάζεται περισσότερος καπιταλισμός και λιγότερος κομμουνισμός. Αγνοήστε τις τρομοκρατικές προειδοποιήσεις ότι συντελείται εθνική αυτοκτονία με τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις. Οι βαρετές, κερδοφόρες και αξιόπιστες τράπεζες θα αποφέρουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στο μέλλον.

Και ο Μαρξ θα πρέπει να βρει αλλού δουλειά.

Ο αρθρογράφος είναι εκ των ιδρυτών του Oxford Investment Partners.

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

© The Financial Times Limited 2012. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation