Η Ελλάδα θα ξεσκεπάσει γρήγορα τον Hollande

Όταν κληθεί να διαλέξει, ο νέος Γάλλος πρόεδρος θα "πουλήσει" την Ελλάδα και θα αρκεστεί σε λίγες, μικρές παραχωρήσεις από το Βερολίνο. Η νέα έκρηξη στο ελληνικό πολιτικό ηφαίστειο, όμως, θα μπλέξει πάρα πολύ τα πράγματα.

Δημοσιεύθηκε: 8 Μαΐου 2012 - 07:50

Gideon Rachman

Η Ελλάδα θα ξεσκεπάσει γρήγορα τον Hollande

Στην επαρχιακή Γαλλία την Κυριακή το βράδυ, ο νεοεκλεγμένος πρόεδρος της χώρας ανέβηκε στο βήμα και ανακοίνωσε ότι θα καθοδηγήσει τη μάχη της Ευρώπης κατά της λιτότητας. Στην άλλη άκρη της ηπείρου, οι Έλληνες ψηφοφόροι τον προκάλεσαν στην μπλόφα του. Επιλέγοντας με αποφασιστικότητα κόμματα που θέλουν είτε να ακυρώσουν είτε να επαναδιαπραγματευτούν τη συμφωνία διάσωσης της Ελλάδας, φέρνουν στον Francois Hollande ένα πολύ δύσκολο δίλημμα: θα συμπαραταχθεί με τον ελληνικό λαό κατά της λιτότητας ή θα συνταχθεί με τη γερμανική κυβέρνηση και το ΔΝΤ, επιμένοντας ότι δεν μπορεί να ξανασυζητηθεί η ελληνική διάσωση;

Η επιλογή που θα κάνει θα είναι μοιραία για τη Γαλλία και την Ευρώπη. Δυνητικά, ο νέος Γάλλος πρόεδρος θα μπορούσε να αναλάβει επικεφαλής των ανταρτών του ευρωπαϊκού Νότου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι κυβερνήσεις της Ισπανίας και της Ιταλίας, έστω κι αν ονομαστικά ανήκουν σε διαφορετικές πολιτικές οικογένειες, χαιρέτισαν τη νίκη του Γάλλου σοσιαλιστή. Κι αυτοί, όπως και οι Έλληνες, θέλουν απεγνωσμένα να αντιπαρατεθούν στη γερμανική προσήλωση στη λιτότητα.

Όμως, οποιαδήποτε γαλλική προσπάθεια να απομονωθεί η Γερμανία εντός της Ε.Ε. θα αποτελέσει ιστορική καμπή στην εξωτερική πολιτική της μεταπολεμικής Γαλλίας, που έχει χτιστεί πάνω στην ιδέα ότι το «γαλλογερμανικό ζεύγος» θα διαχειρίζεται την Ε.Ε. μαζί. Η συμμαχία της Γαλλίας με τον ευρωπαϊκό Νότο θα ζημιώσει επίσης την ίδια την εικόνα της Γαλλίας ως μιας από τις ισχυρότερες ευρωπαϊκές οικονομίες. Η άποψη των αγορών για τη χώρα θα επιδεινωθεί και αυτή. Η μεγαλύτερη ζημιά θα είναι ότι μια ανοιχτη ρήξη ανάμεσα στη Γαλλία και τη Γερμανία θα προκαλέσει πανευρωπαϊκά προβλήματα, ανοίγοντας σεισμικό ρήγμα στα θεμέλια της Ε.Ε. και του ενιαίου της νομίσματος.

Ως εκ τούτου, οι περισσότεροι αναλυτές υποθέτουν ότι ο κ. Hollande θα αρκεστεί σε κάποιες κινήσεις από το Βερολίνο που θα σώσουν τα προσχήματα και θα του επιτρέψουν να πει ότι άλλαξε την κατεύθυνση της ευρωπαϊκής συζήτησης υπέρ της «ανάπτυξης».

Η υποθετική συμφωνία Hollande-Merkel θα είναι κάπως έτσι: Ο κ. Hollande, όπως έχει ήδη αφήσει να εννοηθεί, θα αλλάξει το αίτημά του να αναδιαπραγματευτεί ένα νέο δημοσιονομικό σύμφωνο. Αντί αυτού, η Γερμανία θα συμφωνήσει σε ένα ασαφώς διαγεγραμμένο νέο σύμφωνο ανάπτυξης, που θα τεθεί μαζί με το δημοσιονομικό. Με ανάλογη διάθεση, η Γερμανία θα απορρίψει το αίτημα του κ. Hollande για τα κοινά ομόλογα eurobonds, αλλά μάλλον θα συνταχθεί με τα project bonds, τα ομόλογα χρηματοδότησης υποδομών, που θα έχουν ευρωπαϊκή υποστήριξη. Μπορεί επίσης να συμφωνηθεί αύξηση του δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Θα είναι ένα κλασικό ευρωπαϊκό, γαλλογερμανικό κουκούλωμα, που θα δώσει σε όλους τη δυνατότητα να υποχωρήσουν με αξιοπρέπεια, αφήνοντας τον υπόλοιπο κόσμο ανεπηρέαστο και λιγάκι μπερδεμένο.

Η νέα έκρηξη στο ελληνικό πολιτικό ηφαίστειο, όμως, περιπλέκει πάρα πολύ την εικόνα. Το ελληνικό πρόβλημα είναι τόσο μεγάλο που δεν μπορεί να επιδιορθωθεί με μερικές έξυπνα σχεδιασμένες ρήτρες που θα προστεθούν σε μια συνθήκη. Απαιτεί πραγματικές, ρηξικέλευθες κι επικίνδυνες αποφάσεις. Ειδικότερα, η Ελλάδα άραγε θα προωθήσει και θα εφαρμόσει πρόσθετες περικοπές στον προϋπολογισμό αξίας δισ. ευρώ, μέσα σε λίγους μήνες, όπως απαιτείται στην πιο πρόσφατη συμφωνία διάσωσης;

Αν αρνηθεί να το κάνει, τότε το ΔΝΤ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα εγκρίνει την εκταμίευση της επόμενης δόσης βοήθειας. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει απλά ότι η ελληνική κυβέρνηση θα ξεμείνει από χρήμα. Τότε, οι διαχειρίσιμες, αν και επίπονες, περικοπές σε μισθούς και συντάξεις θα αντικατασταθούν από κάτι πολύ πιο χαοτικό κι επικίνδυνο. Τότε, η υποχρεωτική έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα γίνει πάρα πολύ πιθανή.

Οι σκέτοι αριθμοί από τις ελληνικές εκλογές δείχνουν ότι αυτές οι σκληρές αποφάσεις θα χρειαστεί να ληφθούν σύντομα. Τα δύο κυρίαρχα, φιλομνημονιακά κόμματα Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ εξασφάλισαν μόνο περίπου το ένα τρίτο των ψήφων. Θα δυσκολευτούν να σχηματίσουν κυβέρνηση και η χώρα ίσως σύντομα αντιμετωπίσει κι άλλες εκλογές.

Επιπλέον, ακόμη και ο ηγέτης της Ν.Δ. Αντώνης Σαμαράς, που παραμένει ο πιθανότερος επόμενος πρωθυπουργός, θα ζητήσει αλλαγές στην ελληνική συμφωνία. Ο κ. Σαμαράς γνωρίζει ότι είναι επικίνδυνο το γεγονός ότι οι δύο κεντρώες παρατάξεις είναι πλέον συσχετισμένες με το απεχθές πακέτο λιτότητας που επέβαλαν οι ξένοι, καθώς προσφέρει πολιτικά κέρδη μόνο στους εθνικιστές και στην άκρα αριστερά.

Ειδικότερα, πιστεύει ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις χρειάζονται απεγνωσμένα χαμηλότερους φόρους. Αλλά δεν έχει ενθαρρυνθεί σε αυτό από την An. Merkel - με την οποία έχει πολύ κακή σχέση. Αν γίνει πρωθυπουργός, θα τοποθετηθεί ως ένας ορθολογιστής στασιαστής, που θα επιχειρηματολογεί κατά των αντιπαραγωγικών μέτρων λιτότητας της Γερμανίας. Κι αυτό τον εμφανίζει ως φυσικό σύμμαχο του κ. Hollande.

Στην πραγματικότητα, όταν κληθεί να διαλέξει ανάμεσα στο να υποστηρίξει την Ελλάδα ή τη Γερμανία, ο Γάλλος είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα πάει με τους Γερμανούς. Όμως μια τέτοια επιλογή θα εκθέσει τη ρητορική του κατά της λιτότητας, αποδεικνύοντας ότι ήταν κενή ουσίας. Οι λίγες κινήσεις με τα «ομόλογα έργων» θα ισοδυναμούν με το τίποτα, σε σύγκριση με την εικόνα της Γαλλίας να συνταχθεί με το ΔΝΤ και τη Γερμανία και να επιβάλουν βαθύτερες περικοπές στην Ελλάδα, την ώρα που η οικονομία της χώρας συρρικνώνεται και η ανεργία εκτινάσσεται.

Ο συνδυασμός του πολιτικού χάους στην Ελλάδα και του ανελαστικού ΔΝΤ δείχνει ότι την Ελλάδα θα τη χτυπήσει νέα κρίση το καλοκαίρι. Σε εκείνο το σημείο, η Ε.Ε. θα αντιμετωπίσει ένα ιστορικό δίλημμα: Θα προστρέξει σε περισσότερη βοήθεια στην Ελλάδα, ακόμα κι αν το ΔΝΤ κάνει πίσω; Ή θα αρνηθεί να τη βοηθήσει, αποδεχόμενη όλους τους πολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους που σημαίνει αυτή η απόφαση; Μπροστά σε μια τέτοια κρίση, οι κενές ρητορείες του κ. Hollande ότι θα σώσει την Ευρώπη από τη λιτότητα είναι εντελώς άσχετες.

© The Financial Times Limited 2012. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation