Ωρολογιακές βόμβες κρυμμένες… στις κάλπες

Οι εκλογές σε Γαλλία, Ελλάδα, Γερμανία μπορεί να τινάξουν στον αέρα όλες τις συμφωνίες της ευρωζώνης. Και, μολονότι ο μισός πληθυσμός της Γης ψηφίζει φέτος, καμία κάλπη δεν κρύβει τόσους κινδύνους όσους η ελληνική.

Δημοσιεύθηκε: 4 Μαΐου 2012 - 07:42

Richard Milne

Ωρολογιακές βόμβες κρυμμένες… στις κάλπες

Έχει γίνει σχεδόν κοινοτοπία για τους επενδυτές ότι ο πολιτικός κίνδυνος έχει φτάσει να κυριαρχεί στις χρηματοοικονομικές αγορές. Το Σαββατοκύριακο που έρχεται θα δείξει αυτό το γεγονός σε τόσο μεγάλο βαθμό όσο ποτέ άλλοτε.

Η πιθανή επικράτηση του Francois Hollande στον β΄ γύρο των προεδρικών εκλογών και η αταξία στις κοινοβουλευτικές εκλογές της Ελλάδας που κανένας δεν τολμά να προβλέψει θα είναι υπερβολικά βαριές για να τις χωνέψουν οι επενδυτές. Αν προσθέσουμε και τις περιφερειακές εκλογές στο Schleswig-Holstein της Γερμανίας, όπου προβλέπεται να χάσει ο κυβερνητικός συνασπισμός, είναι βέβαιο ότι από τη Δευτέρα η κρίση στην ευρωζώνη θα έχει μπει σε νέα κατεύθυνση. Το ερώτημα είναι κατά πόσον οι επενδυτές αποτιμούν σωστά το ρίσκο.

«Οι εκλογές στη Γαλλία, στην Ελλάδα και στη Γερμανία θα μπορούσαν να τινάξουν στον αέρα όλες τις συμφωνίες διάσωσης και τα δημοσιονομικά σύμφωνα που συμμάζεψαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τα δύο τελευταία χρόνια», δηλώνει ο Ed Yardeni, ιδρυτής της Yardeni Research. Στην Ιρλανδία, επιπλέον, στα τέλη του μήνα διεξάγεται δημοψήφισμα για το δημοσιονομικό σύμφωνο της Ευρώπης, τη συμφωνία λιτότητας που υπέγραψαν οι ηγέτες της Ε.Ε. και θέλει να αλλάξει ο κ. Hollande.

Οι επενδυτές δεν αποτιμούν αυτόν τον πολιτικό κίνδυνο ορθώς, πιστεύουν οι στρατηγικοί αναλυτές. Η περισσότερη προσοχή τους τελευταίους μήνες στρέφεται στη Γαλλία και στη δέσμευση του κ. Hollande να επικεντρωθεί σε στρατηγικές με επίκεντρο την ανάπτυξη. Όμως, όλο και περισσότερες απόψεις στην αγορά τονίζουν ότι η Ελλάδα, και όχι η Γαλλία, θα δώσει το πιο προβληματικό εκλογικό αποτέλεσμα το Σαββατοκύριακο.

«Οι περισσότεροι κίνδυνοι στις αγορές προέρχονται από το μετεκλογικό περιβάλλον στην Ελλάδα και όχι στη Γαλλία», τονίζει ο Justin Knight της UBS. «Είναι σαφές ότι οι αγορές δεν κοιτούν στη σωστή κατεύθυνση και με τη σωστή ένταση. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος».

Σε αντίθεση με τις γαλλικές εκλογές, όπου το μακροχρόνιο φαβορί ο κ. Hollande διατηρεί ισχυρό προβάδισμα μέχρι τις τελευταίες ημέρες, για το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών τίποτα δεν είναι σίγουρο. Τα σημερινά κόμματα της κυβέρνησης, η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, έχουν και τα δύο αφήσει να εννοηθεί ότι θέλουν αλλαγές στο δεύτερο διεθνές πακέτο διάσωσης που εξασφάλισε η Ελλάδα τον Μάρτιο.

Όμως, το αποτέλεσμα της κάλπης στην Ελλάδα μπορεί να είναι τόσο άτακτο που τα δύο κόμματα να μην εξασφαλίσουν πλειοψηφία, δημιουργώντας πλήρες σκοτάδι για τη μορφή της επόμενης κυβέρνησης. Ο φόβος των επενδυτών είναι ότι ορισμένα από τα μικρότερα κόμματα μπορεί να αντισταθούν στην περαιτέρω λιτότητα και στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που συμφωνήθηκαν στο νέο πακέτο.

Για πολλούς οικονομολόγους, όπως ο Neil Williams της Hermes, ο κίνδυνος είναι ότι, ακόμη κι αν η Ελλάδα καταφέρει να μείνει πιστή στο πρόγραμμα, θα χρειαστεί να ξεφορτωθεί κι άλλο από το τεράστιο δανειακό της βάρος, και ότι αν υπάρξει οποιοδήποτε ολίσθημα θα καταστεί ακόμη πιο επείγουσα η περαιτέρω αναδιοργάνωση. Τα νέα 10ετή ελληνικά ομόλογα συνεχίζουν να κινούνται στο καταρρακωμένο επίπεδο των 25 σεντς στο ευρώ με yield περίπου 20%.

Ο κ. Williams είναι πιο ήσυχος για το γαλλικό αποτέλεσμα, κυρίως γιατί η ιδέα του δημοσιονομικού συμφώνου και η έμφαση στη λιτοτητα ποτέ δεν βρήκαν μεγάλη ανταπόκριση στους επενδυτές, που πιστεύουν, όπως ο κ. Hollande, ότι η Ευρώπη έχει ανάγκη από μεγαλύτερη επικέντρωση στην ανάπτυξη.

«Η εκλογή του Hollande στη Γαλλία ίσως δεν θα είναι τόσο κακή όσο φοβούνται οι αγορές ομολόγων, δεδομένου ότι δεσμεύεται να κρατήσει τη χώρα στο ευρώ και να βελτιώσει ένα δημοσιονομικό σύμφωνο που χρειάζεται απελπισμένα αναπτυξιακές πολιτικές. Η δημοτικότητά του ίσως τον διευκολύνει, σε αντίθεση με τον Sarkozy, να πουλήσει τις μεταρρυθμίσεις και τη λιτότητα στους Γάλλους ψηφοφόρους», σημειώνει ο κ. Williams.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος στη στάση του είναι ότι θα προκαλέσει σχίσμα μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών. Η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel ίσως έχει αναφερθεί στην ανάπτυξη, δεν παύει όμως να δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ο κ. Hollande, από την άλλη, ζητά περισσότερο ανάπτυξη μέσω ζήτησης.

Αν εκλεγεί, θα προκαλέσει αντίδραση από τις χώρες με αξιολόγηση ΑΑΑ. Ο κ. Alex Stubb, υπουργός Ευρώπης στη Φινλανδία, είπε: «Λατρεύω και τη λιτότητα και την ανάπτυξη, αλλά απεχθάνομαι την ανάπτυξη που οδηγείται από ελλείμματα».

Όλη αυτή η αβεβαιότητα σημαίνει ότι η μεταβλητότητα στις αγορές πιθανόν να τραβήξει πολύ μέσα σε μια χρονιά που καθορίζεται από πολιτικές αλλαγές. Φέτος θα γίνουν εκλογές -ή στην περίπτωση της Κίνας, αλλαγή ηγεσίας- οι οποίες θα επηρεάσουν τον μισό πληθυσμό του πλανήτη, με κάλπες στις ΗΠΑ, στη Νότιο Κορέα και στη Βενεζουέλα, ενώ έχουν ήδη γίνει στη Ρωσία.

Στην Ευρώπη, οι σημαντικές εκλογές συνεχίζονται και την επόμενη χρονιά, με τη Γερμανία στις κάλπες τον Σεπτέμβριο του 2013 και με τις βουλευτικές εκλογές στην Ιταλία έως τον ερχόμενο Απρίλιο. Ο κ. Williams μιλάει για «ασυγχρόνιστους, σύντομους και συχνά αδιάλειπτους εκλογικούς κύκλους» στην ευρωζώνη.

«Η ευρωζώνη πιθανότατα θα εξακολουθήσει να είναι ένα μαύρο σύννεφο για τις άλλες μεγάλες οικονομίες και ο πολιτικός κίνδυνος θα παραμείνει πλέον στον πυρήνα του, τουλάχιστον μέχρι τη μεγάλη δοκιμασία της κ. Merkel τον επόμενο χρόνο».

© The Financial Times Limited 2012. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation