"Έχουμε περάσει το μέσον της διαδρομής"

Η μεγάλη σιωπηλή πλειοψηφία θα κάνει τα πάντα για να μείνουμε στο ευρώ, λέει ο Παπαδήμος. Σε δυο χρόνια ανάπτυξη. Όχι σε 2η αναδιάρθρωση. Ενισχύει το πρωθυπουργικό γραφείο. "Σφίγγα" για μετεκλογικό ρόλο.

Δημοσιεύθηκε: 19 Μαρτίου 2012 - 07:55

Η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να αποφύγει μία ακόμα αναδιάρθρωση χρέους και οι πολιτικοί ηγέτες της είναι έτοιμοι να «παραμερίσουν» τις διαφορές τους για να εφαρμόσουν τις δομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, δήλωσε σε συνέντευξή του στους Financial Times ο κ. Λουκάς Παπαδήμος.

Ο εντολοδόχος πρωθυπουργός επέμεινε επίσης στο ότι μια «μεγάλη σιωπηλή πλειοψηφία» των Ελλήνων είναι πρόθυμη να κάνει ό,τι χρειαστεί για να παραμείνει η χώρα στην ευρωζώνη, παρά τις σχεδόν καθημερινές διαδηλώσεις κατά των μέτρων λιτότητας.

Στη συνέντευξή του ο Λ. Παπαδήμος εξέφρασε την πεποίθησή του ότι το πτωτικό οικονομικό σπιράλ της Ελλάδας θα αποδειχθεί προσωρινό. «Είμαι πεπεισμένος ότι έχουμε διανύσει παραπάνω από τον μισό δρόμο προς την οικονομική ανάκαμψη -αν και η διαδικασία της δημοσιονομικής προσαρμογής θα διαρκέσει περισσότερο», δήλωσε, συμπληρώνοντας πως «μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια θα επιτευχθούν θετικά ποσοστά ανάπτυξης».

Η στάση αυτή του Λ. Παπαδήμου καταγράφεται παρά τις μεγάλες ανησυχίες εκτός Ελλάδος ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας καθιστά την έξοδό της από την ευρωζώνη ευκρινή πιθανότητα. Ο ίδιος παραδέχθηκε, πάντως, πως η Ελλάδα ενδέχεται να χρειαστεί περισσότερη εξωτερική βοήθεια, εάν δεν καταφέρει να επιστρέψει στις αγορές μέχρι το 2015.

Ωστόσο, υποστήριξε ότι η εφαρμογή του συμφωνημένου προγράμματος μεταρρυθμίσεων και τα επιπλέον μέτρα για την ενίσχυση της ανάπτυξης θα μετατρέψουν τον φαύλο κύκλο της δημοσιονομικής λιτότητας και της οικονομικής συρρίκνωσης «σε ενάρετο κύκλο δομικών μεταρρυθμίσεων, αυξημένης δραστηριότητας και ταχύτερης δημοσιονομικής προσαρμογής».

Η πλήρης εφαρμογή του προγράμματος θα εξαλείψει επίσης την πιθανότητα μιας ακόμα αναδιάρθρωσης του κρατικού χρέους, σημείωσε ο κ. Παπαδήμος. «Θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να διασφαλίσουμε πως αυτή ήταν και η τελευταία αναδιάρθρωση του ελληνικού κρατικού χρέους».

«Αυτή είναι η θέληση της πλειονότητας των Ελλήνων», δήλωσε, τονίζοντας ότι «θα ληφθεί προσεκτικά υπ’ όψιν από τα πολιτικά κόμματα». Ένα βασικό επίτευγμα της κυβέρνησής του ήταν η δημιουργία «ενός μεγαλύτερου βαθμού συναίνεσης» σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του τελευταίου προγράμματος διάσωσης.

Ο Λ. Παπαδήμος δήλωσε πως «σχεδόν όλες οι δημοσκοπήσεις συστηματικά δείχνουν ότι μια μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων -έχω δει στοιχεία που κυμαίνονται μεταξύ του 70% και του 80%- στηρίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη συνεχιζόμενη συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωζώνη και αυτό υποδηλώνει ότι, παρά τις θυσίες και τα βραχυπρόθεσμα κόστη προσαρμογής, είναι πρόθυμη να κάνει ό,τι πρέπει να γίνει προκειμένου η χώρα να παραμείνει στο ευρώ».

Ο κ. Παπαδήμος αποκάλυψε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τα σχέδιά του να ενισχύσει το γραφείο του πρωθυπουργού προκειμένου να διασφαλίσει τη συνέχεια και υπό τη νέα κυβέρνηση. Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να παραμείνει πρωθυπουργός και μετά τις εκλογές, στην περίπτωση όπου δεν υπάρξει αρκετή στήριξη για άλλον υποψήφιο.

Η συνέντευξη

FT: Η ανάκτηση της εμπιστοσύνης στην Ελλάδα είναι το κλειδί. Πώς θα την πετύχετε;

Λουκάς Παπαδήμος: Αυτά που επιτεύχθηκαν προσφάτως -η υιοθέτηση ενός νέου οικονομικού προγράμματος για την περίοδο 2012-2014, η έγκριση του δεύτερου πακέτου στήριξης και η αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους - θα πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο στη σταδιακή μείωση της αβεβαιότητας και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού και των αγορών. Το βασικό σημείο για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης είναι η έγκαιρη και αποτελεσματική εφαρμογή του νέου προγράμματος. Ταυτόχρονα, θα ήταν θετικό να αντιμετωπίσουμε και τις βραχυπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες του προγράμματος προσαρμογής συμπληρώνοντάς το με μέτρα πολιτικής που μπορούν να συμβάλουν στη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας και της απασχόλησης βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα.

FT: Νέα μέτρα σε ό,τι έχει ήδη ανακοινωθεί;

ΛΠ: Ναι, συμπληρωματικά μέτρα. Όλοι γνωρίζουμε ότι χρειάζεται καιρός για να εφαρμοστούν κάποιες αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις και να γίνει αισθητός ο αντίκτυπός τους στην οικονομία.

FT: Προτείνετε ένα σχέδιο Marshall;

ΛΠ: Πολλοί έχουν χρησιμοποιήσει αυτόν τον όρο με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Αυτό που επιδιώκουμε σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είναι μία ομάδα μέτρων που θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση της έλλειψης ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα χρησιμοποιώντας τα διαθέσιμα κεφάλαια από τα διαρθρωτικά ταμεία συνοχής της Ε.Ε. ως εγγύηση ώστε να μπορέσει η ΕΚΤ να παράσχει ρευστότητα στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, που με τη σειρά του θα μπορέσει να αυξήσει τη χρηματοδότηση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Παρομοίως, εξετάζουμε τη χρήση ενός χρηματοοικονομικού εργαλείου κατανομής κινδύνου που μπορεί να βελτιώσει τη χρηματοδότηση διαθέσιμων επενδυτικών έργων, συμπεριλαμβανομένων αυτών για τους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους, που έχουν παγώσει εδώ και περίπου ένα χρόνο. Γενικότερα, θα είναι απαραίτητο να βελτιωθεί περισσότερο ο ρυθμός απορρόφησης και χρήσης των διαθέσιμων διαρθρωτικών ταμείων και ταμείων συνοχής.

FT: Πόση συμπληρωματική στήριξη μπορεί να υπάρξει από την ΕΙΒ;

ΛΠ: Το μέγεθος που συζητείται αναφορικά με τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι περίπου 1 δισ. ευρώ - όχι τεράστιο δηλαδή, αλλά θα μπορούσε να παίξει ουσιαστικό ρόλο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες ως προς τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που επηρεάστηκαν σκληρά από την πιστωτική κρίση.

FT: Ορισμένοι οικονομολόγοι και πολιτικοί πιστεύουν ότι χρειάζεται ένα σχέδιο Marshall πολύ μεγαλύτερου μεγέθους, το οποίο ενδεχομένως να χρηματοδοτηθεί από κυβερνήσεις ή και ιδιωτικά κεφάλαια. Νομίζεται ότι θα μπορούσε να βοηθήσει;

ΛΠ: Δεδομένου του μεγέθους της στήριξης που λάβαμε από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, δεν νομίζω ότι υπάρχουν περιθώρια για μεγαλύτερη κρατική χρηματοδότηση.

FT: Ο φόβος, βεβαίως, είναι πως θα μπείτε σε έναν φαύλο κύκλο δημοσιονομικής λιτότητας, ύφεσης και ακόμη περισσότερης λιτότητας και θα πρέπει να το σπάσετε αυτό.

ΛΠ: Ναι, βεβαίως, αδιαμφισβήτητα. Πώς μπορεί να σπάσει αυτό; Μετά από κάποια χρονική περίοδο θα φανούν τα θετικά αποτελέσματα του προγράμματος στην οικονομία. Παρ' όλα αυτά, βραχυπρόθεσμα, εξακολουθούμε να βιώνουμε τις αρνητικές συνέπειες: τη συνεχιζόμενη ρευστότητα και την αύξηση της ανεργίας σε πολύ υψηλά επίπεδα. Έτσι, εάν το πρόγραμμα συμπληρωθεί με κάποια επιπλέον μέτρα, θα πρέπει να είναι αρκετό -εάν εφαρμοστεί αποτελεσματικά- για να σπάσει αυτό που αποκαλείτε φαύλο κύκλο, ώστε να ξεκινήσει ένας ενάρετος κύκλος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ανάπτυξης και ταχύτερης δημοσιονομικής προσαρμογής.

Νομίζω ότι είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε πως αυτά που πετύχαμε με το πρώτο πρόγραμμα είναι πολύ σημαντικότερα από ό,τι φαίνεται. Πρώτον, όσον αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή, σε δύο χρόνια το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού μειώθηκε κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ετήσια δημοσιονομική προσαρμογή στην ιστορία όχι μόνο της Ε.Ε., αλλά και του ΟΟΣΑ.

Δεύτερον, όσον αφορά την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, τη διετία 2010-2011, και πριν από τις ευρείες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που παρουσιάσαμε τώρα, στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος, η χώρα κέρδισε ανταγωνιστικότητα σχεδόν ισάξια με το ήμισυ της ανταγωνιστικότητας που χάθηκε σε σχέση με τους Ευρωπαίους εταίρους μας τα προηγούμενα εννέα χρόνια. Τρίτον, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη θέση ως προς την ανταπόκριση για μεταρρυθμίσεις.

Βεβαίως, οι επιπτώσεις του πρώτου προγράμματος ήταν ο βραχυπρόθεσμος αντίκτυπος στην οικονομία. Η αποδυνάμωση της οικονομικής δραστηριότητας και η αύξηση της ανεργίας ήταν μεγαλύτερη από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί. Νομίζω ότι αυτό συνέβη για τρεις λόγους: Πρώτον, υπήρχαν κενά στην εφαρμογή, ειδικότερα όσον αφορά τις αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις. Δεύτερον, το εξωτερικό περιβάλλον αποδείχθηκε δυσμενέστερο από ό,τι αναμενόταν. Τρίτον, ο βασικός παράγοντας ήταν η μείωση της εμπιστοσύνης και η αυξημένη αβεβαιότητα τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Αυτό δεν επηρέασε μόνο την καταναλωτική ζήτηση και τις επενδυτικές δραστηριότητες, αλλά έπαιξε και σημαντικό ρόλο στο τραπεζικό σύστημα, επειδή ενθάρρυνε τις εκροές καταθέσεων, εντείνοντας κατά συνέπεια το πρόβλημα ρευστότητας των τραπεζών.

Εάν ανακτηθεί η εμπιστοσύνη, τότε μπορούμε να προχωρήσουμε στον ενάρετο κύκλο. Δεν υποστηρίζω ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί μέσα στους επόμενους λίγους μήνες, αλλά εάν εφαρμοστούν πλήρως οι πολιτικές, τότε υπάρχουν λόγοι να πιστεύει κανείς ότι η οικονομία θα ξεκινήσει σταδιακά να ανακάμπτει το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους (2013).

FT: Γιατί θα πρέπει να περιμένουμε ότι η εφαρμογή τώρα θα είναι καλύτερη;

ΛΠ: Υπήρξαν καθυστερήσεις και κενά στην εφαρμογή. Κανείς δεν το αμφισβητεί αυτό. Ορισμένα βήματα έχουν ήδη γίνει για τη βελτίωση της εφαρμογής, αλλά ο αντίκτυπός τους δεν έχει γίνει ακόμη ορατός. Από το προηγούμενο καλοκαίρι, η Ελλάδα ζήτησε τεχνική στήριξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Προσφάτως, επί παραδείγματι, έγιναν σημαντικά βήματα για τη βελτίωση της δημόσιας διοίκησης. Υπάρχουν και άλλα βήματα που στοχεύουν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας στην είσπραξη των φόρων και στον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών που δημιουργούν εμπόδια στις επενδύσεις. Η πρόβλεψη για τεχνική στήριξη από την Κομισιόν και τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα πρέπει να συμβάλει στη βελτίωση της εφαρμογής.

Ένας σημαντικός παράγοντας που μπορεί να βοηθήσει σε αυτόν τον σκοπό είναι ότι τώρα τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της Ελλάδας στηρίζουν το πρόγραμμα. Νομίζω ότι αυτός ο πολιτικός παράγοντας μπορεί να παίξει ρόλο στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και στην ταχύτητα με την οποία εφαρμόζονται οι πολιτικές.

FT: Η Γερμανία λέει ότι θα πρέπει να αναβληθούν οι εκλογές.

ΛΠ: Δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Αυτή η κυβέρνηση ολοκληρώνει τώρα το έργο της και υπάρχει συμφωνία μεταξύ των πολιτικών κομμάτων να προχωρήσουν οι εκλογές το αργότερο στις αρχές Μαΐου. Όταν δημιουργήθηκε αυτή η κυβέρνηση, τον Νοέμβριο του 2011, η συμφωνία μεταξύ των πολιτικών κομμάτων έλεγε ότι με την ολοκλήρωση των βασικών στόχων -την υιοθέτηση του δεύτερου προγράμματος και την αναδιάρθρωση του χρέους- θα διεξάγονταν εκλογές. Ο ελληνικός λαός θα πρέπει τώρα να έχει την ευκαιρία να εκφράσει την προτίμησή του ως προς βασικά θέματα πολιτικής που θα επηρεάσουν το μέλλον της χώρας.

FT: Είστε διατεθειμένος να συνεχίσετε και μετά τις εκλογές εάν επιλεγείτε ως πρωθυπουργός;

ΛΠ: Δεν θα ήταν σωστό να γνωστοποιήσω προεκλογικά τέτοιες προτιμήσεις. Δεν θέλω να εμπλακώ στην προεκλογική συζήτηση.

FΤ: Τι λέτε για κάποια άλλη θέση, ως υπουργός Οικονομικών;

ΛΠ: Η απάντηση είναι ίδια.

FΤ: Η έλλειψη εμπιστοσύνης στην Ελλάδα επιδεινώθηκε από τον τρόπο με τον οποίο αντέδρασε η ευρωζώνη; Για παράδειγμα, η όλη συζήτηση για την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους;

ΛΠ: Διαφορετικοί παράγοντες συνέβαλαν στη σταδιακή επιδείνωση της εμπιστοσύνης τα τελευταία δύο χρόνια. Ένας λόγος ήταν η μη έγκαιρη εφαρμογή της πολιτικής. Ταχύτερη εφαρμογή πολιτικών δράσεων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο -ουσιαστικά οι πολιτικές που υιοθετήθηκαν αργότερα- θα είχε συμβάλει στον περιορισμό της έντασης και του μεγέθους της κρίσης και θα είχε περιορίσει την επιδείνωση της εμπιστοσύνης.

FT: Στους Financial Times είχαμε καταγράψει ότι είχατε αντιταχθεί στο PSI. Σωστά;

ΛΠ: Δεν νομίζω ότι το PSI ήταν λάθος. Αυτό που έλεγα σε εκείνο το άρθρο στους FT ήταν πως είναι σημαντικό να εξισορροπηθούν προσεκτικά τα πλεονεκτήματα και οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα. Στην περίπτωση της Ελλάδας, το PSI ήταν αναπόφευκτο, δεδομένων του μεγέθους του δημοσίου χρέους και της προβλεπόμενης δυναμικής. Αυτό που ήταν σημαντικό ήταν να κατανοήσουμε τα καθαρά πλεονεκτήματα συγκριτικά με τους κινδύνους και να λάβουμε μέτρα για να ελαχιστοποιήσουμε τις πιθανές επιπτώσεις.

FT: Νομίζετε ότι μπορεί κάποια στιγμή να χρειαστεί μεγαλύτερη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους;

ΛΠ: Η πλήρης και αποτελεσματική εφαρμογή του νέου οικονομικού προγράμματος θα πρέπει να εκμηδενίσει αυτήν την πιθανότητα. Θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να εξασφαλίσουμε πως αυτή είναι η τελευταία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

FT: Συμβάλλει στην ανάκτηση της εμπιστοσύνης όταν ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών συζητά τώρα ένα ενδεχόμενο τρίτο πακέτο στήριξης ενώ διεξάγεται συζήτηση για την πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη;

ΛΠ: Νομίζω ότι απλώς αντικατοπτρίζει το γεγονός πως κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια πότε μία χώρα θα μπορέσει να ανακτήσει την πρόσβαση στις αγορές. Μπορεί να γίνει σε τρία χρόνια, αλλά μπορεί να χρειαστεί και περισσότερος χρόνος. Εάν μέχρι το 2015 δεν είναι εφικτή η επιστροφή στις αγορές, τότε ίσως χρειαστεί περισσότερη στήριξη. Έχει ξεκάθαρα δηλωθεί ότι οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης θα συνεχίσουν να παράσχουν επαρκή στήριξη και πέρα από τη διάρκεια του προγράμματος, μέχρις ότου η Ελλάδα ανακτήσει πρόσβαση στις αγορές, με προϋπόθεση βεβαίως ότι η χώρα εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της.

Κατά συνέπεια, αυτό που είπε ο υπουργός Schaeuble ήταν συμβατό με αυτό που έχει ήδη δηλωθεί και εξαρτάται από την πρόσβαση της χώρας στις αγορές. Πρόθεση αυτής της κυβέρνησης -και είμαι βέβαιος πως το ίδιο θα ισχύει και για τις μελλοντικές κυβερνήσεις- είναι να εφαρμοστεί το πρόγραμμα όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται, ώστε να επιστρέψουμε στις αγορές το ταχύτερο δυνατό.

FΤ: Το 2015;

ΛΠ: Δεν μπορώ να προβλέψω με ακρίβεια. Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς από τώρα ποιες θα είναι οι εκτιμήσεις των αγορών σε τρία χρόνια. Είμαι αισιόδοξος ότι μετά από όσα έχουμε κάνει βρισκόμαστε σε πιο στέρεο έδαφος από ό,τι πριν από μερικούς μήνες. Προσωπικά αισθάνομαι αισιόδοξος ότι η διαδικασία οικονομικής προσαρμογής και οι προσπάθειες που συντελούνται θα συνεχιστούν και στο μέλλον. Γιατί; Επειδή αυτή είναι η βούληση της πλειονότητας του ελληνικού λαού. Η βούληση του ελληνικού λαού θα ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη από τα πολιτικά κόμματα που θα σχηματίσουν τη νέα κυβέρνηση.

Σχεδόν όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν συστηματικά ότι η μεγάλη πλειοψηφία -βλέπω ποσοστά που κυμαίνονται από 70% έως 80%- στηρίζει με δύναμη την ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη και αυτό σημαίνει ότι, παρά τις θυσίες και το βραχυπρόθεσμο κόστος της προσαρμογής, είναι διατεθειμένη να κάνει ό,τι χρειάζεται ώστε η χώρα να παραμείνει στην ευρωζώνη.

Γιατί συμβαίνει αυτό: Η Ελλάδα διανύει το πέμπτο έτος ύφεσης, η ανεργία βρίσκεται περίπου στο 20% και στους νέους πλησιάζει το 50%. Υπάρχει εναλλακτικός τρόπος να επιτευχθεί η προσαρμογή; Πιστεύω ότι η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού συνειδητοποιεί ότι τα μακροπρόθεσμα οφέλη από την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη είναι πολύ μεγαλύτερα από το βραχυπρόθεσμο κόστος προσαρμογής. Κατανοεί ότι η εξασφάλιση δημοσιονομικής βιωσιμότητας μπορεί να επιτευχθεί μόνο εντός της ευρωζώνης.

Η μεγάλη σιωπηλή πλειοψηφία -και δεν είναι ο κόσμος που διαδηλώνει στους δρόμους- καταλαβαίνει ότι η σταθερότητα των τιμών που συνεπάγεται η ευρωπαϊκή νομισματική ένωση και η δημοσιονομική πειθαρχία που απαιτεί για τη χώρα έχουν οφέλη για την ίδια και κατανοεί πως η διαδικασία προσαρμογής θα είναι πιο αποτελεσματική εντός του ευρώ κι όχι εκτός.

FT: Θέλουν, όμως, πραγματικά οι Έλληνες να διοικούνται από τις Βρυξέλλες; Δεν υπάρχει δυσαρέσκεια για τις πιέσεις από τη Γερμανία;

ΛΠ: Η συμμετοχή στη νομισματική ένωση απαιτεί κάποια απώλεια εθνικής κυριαρχίας στην οικονομική πολιτική, επειδή ειδικότερα η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να είναι συμβατή με την ενιαία νομισματική πολιτική και κατά συνέπεια ορισμένοι κανόνες πρέπει να εφαρμόζονται και χρειάζεται να επιτευχθεί ένας βαθμός συντονισμού. Σε αντίθετη περίπτωση, θα υπάρξουν ανισορροπίες που θα έχουν επιπτώσεις στη λειτουργία της οικονομίας. Αυτό το αποδέχονται όλες οι χώρες που συμμετέχουν στη νομισματική ένωση.

Μία χώρα σαν την Ελλάδα, που βρίσκεται στον μηχανισμό στήριξης και λαμβάνει οικονομική βοήθεια από τους Ευρωπαίους εταίρους της, υπόκειται σε επιπλέον όρους οικονομικής πολιτικής. Από τη στιγμή, όμως, όπου θα ολοκληρωθεί η διαδικασία προσαρμογής αυτό θα λήξει.

Πιστεύω, πάντως, ότι θα πρέπει να γίνεται ο διαχωρισμός ανάμεσα στην απώλεια πολιτικής εθνικής κυριαρχίας και στη μείωση του βαθμού της κυριαρχίας στην οικονομική πολιτική.
Σε κάθε περίπτωση, οι πολιτικές που εφαρμόζονται δεν συνεπάγονται ουσιώδη απώλεια πολιτικής ή δημοκρατικής κυριαρχίας. Κάτι τέτοιο θα ήταν απαράδεκτο και ανάρμοστο. Τόσο το πρώτο όσο και το δεύτερο πρόγραμμα στήριξης συζητήθηκαν και εγκρίθηκαν από το ελληνικό κοινοβούλιο.

Το τελευταίο μάλιστα με μεγάλη πλειοψηφία των δύο τρίτων της Βουλής. Λαμβάνοντας υπόψη τις δημοσκοπήσεις, υπάρχει η στήριξη από την πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής δεν προϋποθέτει έξωθεν επιβολή στην πολιτική διαδικασία. Η δημοκρατική κυριαρχία δεν επηρεάζεται.

FT: Μπορεί η Ελλάδα να παραμείνει στη νομισματική ένωση δεδομένου του μεγέθους των προκλήσεων που αντιμετωπίζει;

ΛΠ: Κατά την άποψή μου, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα παραμείνει στη νομισματική ένωση. Η ισχυρή πλειονότητα των Ελλήνων πιστεύει ότι η ανάκτηση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας και η ανταγωνιστικότητα μπορούν να επιτευχθούν με πιο αποτελεσματικό και μόνιμο τρόπο εντός της ευρωζώνης και όχι εκτός. Το κλειδί είναι η εφαρμογή της πολιτικής και να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος. Εάν γίνει αυτό, δεν βλέπω κάποιο πρόβλημα. Εν μέσω της διαδικασίας προσαρμογής, αναπόφευκτα θα υπάρξει επώδυνο κόστος για την οικονομία και την απασχόληση. Είμαι, όμως, πεπεισμένος ότι αυτή είναι μία προσωρινή κατάσταση.

Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς πότε ακριβώς θα υπάρξει η ανάκαμψη και τον ρυθμό με τον οποίο θα απορροφηθεί η ανεργία. Στη βάση των διαθέσιμων προβλέψεων, όμως, σε περίπου δύο χρόνια η οικονομία θα πρέπει να ανακάμψει. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι το 2014 και το 2015 θα υπάρξει ρυθμός ανάπτυξης μεγαλύτερος του 2,5%. Η πολιτική που εφαρμόζεται σταδιακά θα ωθήσει σε αυτό.

Είμαι πεπεισμένος ότι έχουμε κάνει πάνω από τα μισά του δρόμου προς την οικονομική ανάκαμψη, αν και η διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής θα διαρκέσει περισσότερο. Θα πρέπει να πετύχουμε θετικό ρυθμό ανάπτυξης σε λιγότερο από δύο χρόνια.

FT: Πιστεύετε ότι οι ηγέτες των σοσιαλιστών και της Νέας Δημοκρατίας έχουν πραγματικά δεσμευθεί στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων;

ΛΠ: Ναι. Έχουν δηλώσει σαφώς και έχουν δεσμευθεί γραπτώς για τους στόχους και την πολιτική του προγράμματος.

FT: Συζητήσατε μαζί τους κατ’ ιδίαν. Τους πιστεύετε;

ΛΠ: Μέχρι τον Νοέμβριο υπήρχαν διαφορετικές και αντικρουόμενες απόψεις για το πρόγραμμα. Με τον καιρό, όμως, και ενδεχομένως αυτή να είναι μία συνεισφορά αυτής της κυβέρνησης συνασπισμού, υπήρξε υψηλότερος βαθμός συναίνεσης στο νέο πρόγραμμα τόσο ως προς τους στόχους, όσο και ως προς τον τρόπο επίτευξής τους.

Στα μέσα Φεβρουαρίου, 43 βουλευτές και από τα δύο κόμματα ψήφισαν ενάντια στο πρόγραμμα, ή σε μέρη του προγράμματος, και διαγράφηκαν από τα κόμματά τους. Έτσι, ως προς τα δύο μεγάλα κόμματα, τώρα υπάρχει μεγαλύτερη συναίνεση για τη στήριξή του. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ίσως ακούσετε κάποιες διαφοροποιήσεις, όμως πιστεύω ότι είναι κατανοητό πως ο μόνος δρόμος μπροστά είναι η επιδίωξη της πολιτικής που ορίζεται στο πρόγραμμα.

FT: Είναι αληθές ότι ενισχύεται το πρωθυπουργικό γραφείο;

ΛΠ: Ξεκινήσαμε τη διαδικασία μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης και ένας στόχος είναι η βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των υπουργείων και η εποπτεία των εργασιών τους. Αυτό θα γίνει από το πρωθυπουργικό γραφείο. Απαιτεί αύξηση του αριθμού των εργαζομένων και τη δημιουργία μιας μονάδας που θα επικεντρωθεί στην πιο αποτελεσματική εποπτεία των εργασιών που διεξάγονται από τα υπουργεία.

FT: Δημιουργείτε καγκελαρία;

ΛΠ: Δεν θα είναι τόσο μεγάλη όσο είναι στο Βερολίνο (γέλιο).

FT: Στόχος είναι να εξασφαλιστεί ότι ο διάδοχός σας θα ακολουθήσει την ίδια πολιτική;

ΛΠ: Στόχος είναι να βελτιωθεί ο συντονισμός και να εξασφαλιστεί η συνέχιση της εφαρμογής της συγκεκριμένης πολιτικής. Η έλλειψη συνέχειας είναι μέρος του προβλήματος. Κάποιοι από το επιτελείο, ειδικότερα εκείνοι που ασχολούνται με την εποπτεία της εφαρμοζόμενης πολιτικής, θα έπρεπε να μονιμοποιηθούν και δεν μπορούν να αλλάζουν κάθε φορά που αλλάζει η κυβέρνηση.

© The Financial Times Limited 2012. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation