Τα Hedge Fund και η κρίση του καπιταλισμού

Ναι, οι μεγιστάνες των hedge funds πρέπει να φορολογηθούν παραπάνω, όπως και ο Rooney της Manchester. Ναι, θέλουμε λιγότερους χρηματιστές και μόδιστρους. Η οικονομία της αγοράς, όμως, δεν μπορεί να ανατραπεί.

Δημοσιεύθηκε: 13 Ιανουαρίου 2012 - 07:51

Sebastian Mallaby

Τα Hedge Fund και η κρίση του καπιταλισμού

Ο αρθρογράφος είναι senior fellow στο Council on Foreign Relations των ΗΠΑ και συγγραφέας του «More Money Than God: Hedge Funds and the Making of a New Elite».

Όταν αναλογίζεται τα τεράστια ποσά που χρειάζονται για τη διάσωση της περιφερειακής Ευρώπης, ο Gideon Rachman γράφει ότι νιώθει παράξενα Αυστριακός. Ομολογώ ότι έτσι αισθάνομαι εγώ όταν αναλογίζομαι τις τράπεζες. Δεκαοκτώ μήνες μετά την έγκριση της νομοθεσίας Dodd-Frank στις ΗΠΑ, τα τρία τέταρτα των βυζαντινολογικών κανόνων δεν έχουν εφαρμοστεί, ενώ λίγη πρόοδος έχει γίνει στο βασικό πρόβλημα, που είναι ότι οι τράπεζες θα αναλαμβάνουν υπερβολικούς κινδύνους χρησιμοποιώντας τα λεφτά των φορολογούμενων όσο μένουν πολύ μεγάλες για να καταρρεύσουν.

Εν τω μεταξύ, το αυστριακό αντίδοτο αποσπά την προσοχή. Αν δεν σας αρέσουν τα κρατικά επιδοτούμενα, «πολύ μεγάλα για να καταρρεύσουν» μαμούθ, τότε καλύτερα να αποδεχτείτε τα... αρκετά μικρά για να καταρρεύσουν hedge funds.

Οι περισσότεροι επικριτές του σύγχρονου χρηματοπιστωτικού συστήματος δεν αντιλαμβάνονται ένα βασικό στοιχείο. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να ελπίζουν, για παράδειγμα, ότι οι στρατιές των ρυθμίσεων που θα επιβάλει το Dodd-Frank θα καταφέρουν κάποτε να καταστήσουν πραγματικά σταθερή την οικονομία.

Το χρηματοοικονομικό είναι ένα σύστημα υποσχέσεων για ένα αβέβαιο μέλλον. Και αν δεν εμφανιστεί μια μαγική μηχανή προβλέψεων, οι ρυθμίσεις δεν θα δουλέψουν. Τα νομίσματα θα ανεβαίνουν και θα πέφτουν, τα επιτόκια θα κυμαίνονται, κάποιες εταιρίες θα πετυχαίνουν και κάποιες άλλες θα χρεοκοπούν. Ένα καλό χρηματοοικονομικό σύστημα θα απορροφήσει αυτούς τους κινδύνους, χωρίς να χρειάζεται να μαζεύουν οι φορολογούμενοι τα κομμάτια. Αλλά οι κίνδυνοι θα παραμένουν και οι χρηματοπιστωτικές εταιρίες θα... φουσκώνουν.

Ούτε μπορώ να φανταστώ πώς θα μπορούσε το χρηματοοικονομικό σύστημα να χωριστεί σε σταθερές δραστηριότητες της «παλιάς σχολής» και σε άγριες τζογαδόρικες καταστάσεις.

Ο παραδοσιακός τραπεζικός δανεισμός στην πραγματικότητα είναι υπόπτως ασταθής, γι’ αυτό και οι κυβερνήσεις υποχρεώνονται να αναλαμβάνουν την αναδοχή του, με συνεγγυητικά κεφάλαια και δίχτυα ασφαλείας εσχάτης ανάγκης. Πράγματι, ο παραδοσιακός τραπεζικός δανεισμός συχνά υποκύπτει και στην επιδότηση και στη μη ανταγωνιστικότητα. Οι εταιρίες σε πολλές περιπτώσεις αντλούν κεφάλαια πιο αποδοτικά όταν εκδίδουν μετοχές και ομόλογα.

Αν οι χρηματιστηριακές αγορές είναι χρήσιμες για τις εμπορικές επιχειρήσεις, το λογικό συμπέρασμα είναι ότι η αντιπάθεια, που είναι τόσο της μόδας, για τους χρηματιστές είναι παράλογη. Οι αγορές χρειάζονται ειδικούς που πληρώνονται για να αποτιμούν την αξία των μετοχών, βελτιώνοντας τις πιθανότητες να τοποθετηθεί το λιγοστό κεφάλαιο της κοινωνίας στην καλύτερη δυνατή χρήση. Αν δεν υπήρχαν οι αγορές, το ακριβότερο κόστος του κεφαλαίου θα είχε ως αποτέλεσμα λιγότερες τεχνολογικές εταιρίες, λιγότερες καινοτομίες και λιγότερη ανάπτυξη.

Ορισμένοι επικριτές παραδέχονται ότι οι χρηματιστές ίσως είναι χρήσιμοι, αλλά γκρινιάζουν γιατί ο σύγχρονος καπιταλισμός δημιουργεί υπερβολικά πολλούς. Αυτές οι επικρίσεις δεν έχουν νόημα. Μήπως θα πρέπει να αποφασίζει η κυβέρνηση πόσους αρχιτέκτονες ή παθολόγους χρειαζόμαστε; Ο κοινωνικά βέλτιστος αριθμός των μόδιστρων είναι σίγουρα ελάχιστος μπροστά στον αριθμό εκείνων που σχεδιάζουν κουμπιά για την Quadrilatero della Moda στο Μιλάνο.

Το γεγονός είναι ότι χρειαζόμαστε τους traders και η αγορά είναι ο καλύτερος μηχανισμός για να αποφασίσει πόσους. Εκτός, βέβαια, αν η αγορά διαταράσσεται: Πάρα πολλές συναλλαγές γίνονται μέσα σε... πολύ μεγάλα για να καταρρεύσουν μαμούθ, που απολαμβάνουν την κυβερνητική στήριξη. Αν επιδοτήσεις το ρίσκο στις συναλλαγές, είναι φυσικό να γίνει υπερβολικό και, το χειρότερο, επικίνδυνο. Γι’ αυτό και οι καταστροφές του 2008 περιορίστηκαν σε μεγάλους συστημικούς οίκους. Το πρόβλημα δεν είναι οι συναλλαγές. Είναι τα διεφθαρμένα κίνητρα των χρηματοπιστωτικών υπεραγορών όπου γίνονται οι συναλλαγές.

Τα hedge funds προσφέρουν τουλάχιστον μία λύση σε αυτήν την ανωμαλία. Με τη μισοεξαίρεση της Long-Term Capital Management, που έπεσε στην αντίληψη των ρυθμιστών, παρ' όλα αυτά δεν διασώθηκε από την κυβέρνηση, τα hedge funds ανεβαίνουν και πέφτουν χωρίς να απειλούν τον φορολογούμενο. Επειδή η δημιουργία και η καταστροφή τους δεν επιδοτούνται, είναι πιο σώφρονα απέναντι στον κίνδυνο. Στα χρόνια πριν από την κρίση, τα hedge funds μείωναν τη μόχλευση, ενώ οι επενδυτικές τράπεζες είχαν τρελαθεί. Ακόμη κι όταν έχουν πρόβλημα, τα hedge funds γενικώς εκθέτουν σε μικρό κίνδυνο τους πιστωτές, περιορίζοντας το ενδεχόμενο ντόμινο. Τα αποτυχημένα hedge funds σχεδόν πάντα κλείνουν πριν πέσουν στα «κόκκινα». Οι πιστωτές παίρνουν όλα τα λεφτά τους πίσω.

Κι όμως, παρά αυτές τις αρετές, τα hedge funds παραμένουν αντιπαθή, φαινόμενο που λέει πολλά για την μπερδεμένη κριτική του καπιταλισμού στον εύπορο κόσμο. Ναι, οι μεγιστάνες των hedge funds είναι παρανοϊκά πλούσιοι και χωρίς αμφιβολία θα πρέπει να φορολογηθούν παραπάνω, όπως θα πρέπει να φορολογηθεί παραπάνω και ο Wayne Rooney της Manchester United, με αυτήν τη λογική.

Όμως, η άνιση διανομή των καρπών της ανάπτυξης πρέπει να διαχωριστεί από το θέμα του πώς θα εξασφαλιστεί η ανάπτυξη. Γιατί όταν ερχόμαστε στο δεύτερο ζήτημα, οι πλούσιοι γίνονται τα καλά παιδιά.

© The Financial Times Limited 2012. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation