Από πού αντλεί τη δύναμή του ο Καντάφι

Η Ταξιαρχία Χαμίς, οι Γενίτσαροι, τα χημικά όπλα και τα πετρελαιοδολάρια είναι τα τελευταία χαρτιά του Καντάφι, ο οποίος έχει αρκετή δύναμη για να κρατήσει τον έλεγχο σε ένα τμήμα της χώρας και να διχοτομήσει τη Λιβύη.

Δημοσιεύθηκε: 25 Φεβρουαρίου 2011 - 13:15

Michael Peel και Helen Warrell

Ο Μουαμάρ Καντάφι έχει επαρκή στρατιωτική και οικονομική ισχύ για να υπερασπιστεί την επί 41 έτη εξουσία του, γεγονός που ανεβάζει τις πιθανότητες να εξελιχθεί σε εμφύλιο πόλεμο η πολιτική επανάσταση εναντίον του.

Αναλυτές δηλώνουν ότι ο Καντάφι θα μπορούσε να προσκαλέσει δυνάμεις ατάκτων -στους οποίους θα περιλαμβάνονται μισθοφόροι, μαχητές που έχουν εκπαιδευτεί από πολύ μικρή ηλικία και πολιτοφύλακες υπό τη διοίκηση του γιου του, Χαμίς-, οι οποίες θα παλέψουν για να κρατήσουν τον έλεγχο σε ένα αρκετά μεγάλο τμήμα της χώρας και στα πετρελαϊκά κοιτάσματα, ώστε να διατηρηθεί στην εξουσία.

Κατά συνέπεια, αν και η ανατροπή Καντάφι δεν μπορεί να αποκλειστεί, πρέπει να αναγνωριστεί ότι χρειάζεται ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες από την εξέγερση των τελευταίων εβδομάδων, που οδήγησαν στην ανατροπή των καθεστώτων της Τυνησίας και της Αιγύπτου.

Ο κ. Crispin Hawes, σύμβουλος για θέματα ενέργειας και ειδικός για θέματα που αφορούν στη Λιβύη, δηλώνει: "Μην υποτιμάτε την ικανότητα του ανδρός να παραμείνει στην εξουσία με νύχια και με δόντια. Η κατάσταση δεν είναι σαν εκείνη της Αιγύπτου, όπου υπήρχε ένας στρατάρχης ο οποίος γύρισε και είπε: «κοίτα, φίλε, ο χρόνος σου στην εξουσία τελείωσε»".

Ενώ όλοι οι αναλυτές επισημαίνουν πόσο δύσκολο είναι να εκτιμήσει κανείς όσα συμβαίνουν στη Λιβύη, αρκετοί δηλώνουν ότι ο Καντάφι φαίνεται πως έχει ακόμη δυνάμεις, οι οποίες πρόσκεινται σε αυτόν. Κάποιες αντεπιτέθηκαν την Πέμπτη στην πόλη Μισουράτα, σε απόσταση 200 χλμ. από την Τρίπολη, η οποία νωρίτερα είχε περιέλθει στα χέρια των αντικαθεστωτικών.

Οι διεθνείς ανησυχίες, παράλληλα, εστιάζουν στα χημικά όπλα του Καντάφι, εκ των οποίων κάποια -αλλά όχι όλα- καταστράφηκαν βάσει της συμφωνίας που έκανε με την κυβέρνηση Μπους.

Οι αναλυτές προειδοποιούν επίσης για τους ένοπλους υποστηρικτές του καθεστώτος, όπου περιλαμβάνονται και απλοί στρατιώτες αλλά και πολιτοφύλακες της 32ης Ταξιαρχίας, υπό την ηγεσία του πέμπτου γιου του Καντάφι, Χαμίς.

Αμερικανοί διπλωμάτες αναφέρουν μάλιστα πως η Ταξιαρχία Χαμίς, η μονάδα ειδικών δυνάμεων, έχει αναλάβει τον ρόλο της μονάδας προστασίας του καθεστώτος. Αυτό τουλάχιστον αποκαλύπτει τηλεγράφημα ημερομηνίας Μαρτίου 2009, το οποίο δημοσιεύθηκε από το WikiLeaks και έχουν στη διάθεσή τους και οι "Financial Times". Αργότερα εκείνη τη χρονιά, περιέγραψαν την Ταξιαρχία Χαμίς ως την πιο καλά εκπαιδευμένη και εξοπλισμένη μονάδα του στρατού της Λιβύης.

Τον Δεκέμβριο του 2009 οι διπλωμάτες είχαν αναφέρει ότι έγινε μία πρόταση στον Χαμίς να ταξιδέψει στις ΗΠΑ για να επισκεφθεί στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

Ειδικοί στα θέματα της Λιβύης σημειώνουν ότι ο Καντάφι έχει επίσης πολίτες παραστρατιωτικούς και Αφρικανούς μισθοφόρους, οι οποίοι εδώ και καιρό αποτελούν βασικό τμήμα της αμυντικής του στρατηγικής.

Τα τελευταία χρόνια, ο Λίβυος ηγέτης είχε στενή εμπλοκή με την πολιτική κατάσταση σε αρκετές χώρες της Αφρικής όπου υπήρξαν αιματηρές συγκρούσεις. Στη Λιβύη εκπαιδεύθηκαν οι μαχητές του Charles Taylor στη Λιβερία, που τώρα δικάζεται για εγκλήματα πολέμου.

Ο Ashur Shamis, αντικαθεστωτικός Λίβυος δημοσιογράφος, με έδρα στο Λονδίνο, αναφέρει ότι ο Καντάφι έχει επίσης μία μονάδα -ονομάζεται Γενίτσαροι-, της οποίας τα μέλη στρατολογήθηκαν σε πολύ μικρή ηλικία, με όρκους πίστης στον ηγέτη τους.

Ο Shamis συμπληρώνει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια ανατροπής του Καντάφι περιπλέκεται και από τη γεωγραφική διάταξη της χώρας, καθώς οι δρόμοι προς την πρωτεύουσα Τρίπολη σε μεγάλα τμήματα περνούν από την έρημο, με αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε επιθέσεις από αέρος.

"Έχει τη δύναμη και τη θέληση να χρησιμοποιήσει αυτήν τη δύναμη και αυτό είναι πάρα πολύ επικίνδυνο", δηλώνει ο δημοσιογράφος και συμπληρώνει πως "εάν δεν αλλάξει κάτι θα οδηγηθούμε σε πόλεμο".

Στο οικονομικό μέτωπο, το καθεστώς έχει χάσει σημαντικό έδαφος καθώς η εξέγερση έχει αναγκάσει πολλές ξένες επιχειρήσεις να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους. Φαίνεται, όμως, ότι ο Καντάφι έχει ακόμη τον έλεγχο σημαντικών περιοχών, πλούσιων σε ενεργειακά κοιτάσματα, όπως τα κοιτάσματα φυσικού αερίου, στο δυτικό τμήμα της χώρας.

Ο Καντάφι θα μπορούσε να τα καταφέρει και με μειωμένες ενεργειακές εξαγωγές, αναφέρουν οι αναλυτές, ειδικότερα καθώς έχει μεγάλα συναλλαγματικά αποθέματα μέσω των επενδύσεων που έχει χτίσει στην Ιταλία, στη Βρετανία και σε άλλες χώρες.

Απειλή στην εξουσία του ενδεχομένως να αποτελέσουν κινήσεις κυρώσεων ή παγώματος των περιουσιακών στοιχείων και βεβαίως εάν οι αυτομολήσεις των στρατιωτών πάρουν εκτάσεις μαζικού κύματος.

© The Financial Times Limited 2011. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation