Η "συμβίωση" με το πετρέλαιο στα 200 δολάρια

Αν και τα 200 δολάρια ανά βαρέλι πετρελαίου δεν μοιάζουν τόσο «κοντινά», το σίγουρο είναι ότι θα οδηγήσουν σε γενικευμένη κρίση και σε ακόμη μεγαλύτερη ένδεια τις φτωχές χώρες της υφηλίου.

Δημοσιεύθηκε: 12 Μαΐου 2008 - 11:10

Η συμβίωση με το πετρέλαιο στα 200 δολάρια

Έχουν περάσει περίπου 125 χρόνια από την εποχή που το πετρέλαιο «ταξίδευε» σε ξύλινα βαρέλια. Όμως, με την τιμή του στα 125 δολάρια και την πρόβλεψη ότι θα φτάσει στα 200 δολάρια, καθίσταται όλο και πιο εμφανής η εξάρτησή μας από το «μαύρο υγρό».

Αν και είναι απίθανο να φτάσει τα 200 δολάρια και να παραμείνει εκεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, όμως σίγουρα οι οικονομίες θα υποφέρουν μόλις αυτό συμβεί.

Βασική αιτία για τον δεκαπλασιασμό της τιμής σε λιγότερο από 10 χρόνια είναι η ζήτηση και όχι μόνο από Ινδία και Κίνα, η οποία έχει ενισχυθεί με ταχύτητα, ενώ οι προμήθειες δεν έχουν ακολουθήσει ανάλογη πορεία.

Αυτή η δυναμική είναι εντελώς διαφορετική από το πετρελαϊκό σοκ της δεκαετίας του ’70, αλλά καθώς οι οδηγοί (ιδιώτες και επαγγελματίες) δεν πρόκειται να σταματήσουν να χρησιμοποιούν τα αυτοκίνητά τους, ακόμη και μία μικρή έλλειψη στις προμήθειες μπορεί να οδηγήσει σε ράλι τις τιμές.

Η «σφιχτή» προσφορά και η υψηλή ζήτηση έχουν καταστήσει ιδιαίτερα ευμετάβλητες (volatile) τις αγορές. Η τιμή spot για άμεση παράδοση παραμένει υψηλότερα από την τιμή των προθεσμιακών συμβολαίων.

Αυτό υποδεικνύει την ύπαρξη φόβου για τις προμήθειες σε βραχυπρόθεσμο διάστημα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι τόσο οι ανήσυχοι καταναλωτές όσο και οι κερδοσκόποι «φουσκώνουν» τις τιμές.

Οι τιμές spot μπορεί να ακολουθήσουν «έκρηξη» ή «βύθιση» σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά είναι σίγουρο ότι δεν πρόκειται να επιστρέψουν σε επίπεδα χαμηλά αλλά και σταθερά.

Το ακριβό πετρέλαιο έχει επιπτώσεις στην οικονομία. Οι εξαγωγείς καθίστανται πλουσιότεροι εις βάρος των εισαγωγέων: Οι παραγωγοί από τη Μ. Ανατολή μπορούν να αγοράσουν περισσότερα γερμανικά αυτοκίνητα, γαλλικά ρούχα και αμερικανικά ομόλογα πουλώντας ένα βαρέλι πετρελαίου. Οι εισαγωγείς θα πρέπει να μειώσουν την κατανάλωση των πάντων προκειμένου να συνεχίσουν να αγοράζουν την ποσότητα πετρελαίου που χρειάζονται.

Οι υψηλές τιμές πετρελαίου μπορούν, αλλά όχι απαραίτητα, να προκαλέσουν πληθωριστικές πιέσεις. Η άνοδος στην τιμή πετρελαίου μπορεί να απορροφηθεί από την πτώση στις τιμές άλλων προϊόντων των οποίων η ζήτηση έχει υποχωρήσει. Όμως εάν δεν υπάρξει ήπια προσαρμογή των τιμών, ή εάν οι εργαζόμενοι προσπαθήσουν να ανταποκριθούν στις υψηλές τιμές ασκώντας πιέσεις για νέες αυξήσεις μισθών, τότε μπορεί να «γεννηθεί» πληθωρισμός.

Ο μηχανολογικός εξοπλισμός που χρειάζεται πολύ πετρέλαιο μπορεί να αχρηστευτεί. Αυτοκίνητα όπως τα SUVs, γεωργικά μηχανήματα και σταθμοί παραγωγής ενέργειας με φυσικό αέριο, για παράδειγμα, θα «δουν» πτώση. Μια τέτοια στροφή προκαλεί πραγματικές οικονομικές απώλειες.

Μέχρι στιγμής η παγκόσμια οικονομία έχει κατορθώσει να «απορροφήσει» τις υψηλές τιμές πετρελαίου. Το επιχείρημα για αυτήν την πορεία έγκειται στο ότι οι πλούσιες χώρες παράγουν περισσότερα προϊόντα ανά βαρέλι πετρελαίου σήμερα σε σχέση με τη δεκαετία του ’70, ως εκ τούτου η άνοδος της τιμής προκαλεί λιγότερη «καταστροφή».

Αυτό είναι ορθό, αλλά όσο η τιμή αυξάνεται τόσο λιγότερο αληθές καθίσταται. Το μερίδιο της οικονομικής παραγωγής που καλούνται να καταβάλουν οι χώρες εισαγωγής αυξάνεται δραματικά.

Για τις πλούσιες χώρες το πετρέλαιο στα 125 δολάρια αποτελεί παράγοντα που πιέζει ισχυρά την ανάπτυξη. Για τις φτωχές χώρες, εάν συνδυαστεί με τις υψηλές τιμές τροφίμων, οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη ένδεια.

Οι προμήθειες πετρελαίου θα πρέπει να ακολουθήσουν ανάλογη πορεία ενίσχυσης. Εάν δεν το «πράξουν» τότε τα 200 δολάρια είναι επιτεύξιμα. Αποτέλεσμα θα είναι η οικονομική αποδιοργάνωση, οι διεθνείς εντάσεις και η συναλλαγματική κρίση σε αρκετές φτωχές χώρες.

© The Financial Times Limited 2008. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation