Mobius για «αναδυόμενες», bull και bear markets

"Όταν το 1987 άρχισα τις επενδύσεις στις αναδυόμενες με $ 100 εκατ. δεν φανταζόμουν ότι σήμερα θα επένδυα σε αυτές 40 δισ. Σ' αυτά τα 20 χρόνια όμως περάσαμε 8 bull και bear markets". Μιλάει ο "γκουρού" κ. M. Mobius.

Δημοσιεύθηκε: 1 Απριλίου 2008 - 12:00

Mark Mobius*

Mobius για «αναδυόμενες», bull και bear markets

Καθώς διασχίζω την κυκλοφορία στους δρόμους του Ντουμπάι, περιτριγυρισμένος από την εκθαμβωτική λάμψη των θεόρατων κατασκευαστικών έργων, νιώθω υποχρεωμένος να στοχαστώ πάνω στην πρόσφατη πτώση σε ποικίλες μετοχές αναδυόμενων αγορών.

Δείχνει να υπάρχει μια έντονη δυσαρμονία ανάμεσα σε όσα συμβαίνουν στις αναδυόμενες αγορές και στα τρομακτικά νέα για το subprime που προκύπτουν από τις αγορές των ΗΠΑ και της Βρετανίας.

Πώς θα μπορούσα, οπότε, να μοιραστώ την οδύνη που διαβάζω στις ειδήσεις των εφημερίδων και ακούω από όποιον οικονομολόγο είμαι διατεθειμένος να ακούσω;

Από την πρόσφατη μηνιαία περιοδεία μου στη Λατινική Αμερική δεν διέγνωσα κάποια επικείμενη καταστροφή.

Οι επιχειρηματίες με τους οποίους μίλησα στη Βραζιλία, στην Αργεντινή, στη Χιλή, στο Περού, στον Παναμά και στο Μεξικό δήλωναν ότι οι επιχειρήσεις πάνε καλά και προγραμματίζουν ανάπτυξη. Ακόμη και στο Μεξικό, όπου η επίδραση της αμερικανικής επιβράδυνσης θα γίνει αισθητή περισσότερο απ’ ό,τι στις άλλες λατινοαμερικανικές χώρες, οι διαθέσεις είναι καλές.

Κάθε φορά που τελείωνα την ερώτησή μου, όλα τα στελέχη αυτών των επιχειρήσεων με ρωτούσαν με τη σειρά τους: «Εσείς τις πιστεύετε για την κρίση στις ΗΠΑ; Θα μας επηρεάσει;».

Δεν μου ήταν εύκολο να τους δώσω μια καθησυχαστική απάντηση, γιατί δεν μπορείς να δείχνεις καλές διαθέσεις όταν τα οικονομικά δεδομένα είναι δύσκολα.

Μέχρι στιγμής τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι όχι μόνο η Λατινική Αμερική αλλά και οι αναδυόμενες αγορές γενικότερα δεν είναι απαραίτητο να ακολουθήσουν τις ΗΠΑ σε ύφεση.

Το «decoupling» είναι η μαγική λέξη. Δεν υπάρχει όμως αποσύνδεση σε έναν κόσμο με ευρεία επικοινωνία, επενδύσεις και εμπόριο. Είτε το θέλουμε είτε όχι, είμαστε δεμένοι όλοι μαζί.

Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αφού η επιβράδυνση ή η κρίση σε μια χώρα μπορεί να γιατρευτεί με την ανάκαμψη σε κάποια άλλη. Οι αναδυόμενες αγορές φέτος αναμένεται να απολαύσουν μέσο ρυθμό αύξησης ΑΕΠ 7%, ενώ οι ανεπτυγμένες (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ευρώπη, Βρετανία, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία) αναμένεται να αναπτυχθούν με μέσο όρο λίγο πάνω από το 2%. Δεν είναι πιθανό η ανάπτυξη των αναδυόμενων αγορών να προσφέρει λίγη στήριξη στους οικονομικούς κολοσσούς;

Πράγματι, η πιο σπουδαία παράμετρος της αναδυόμενης ανάπτυξης είναι το γεγονός ότι οι δύο πολυπληθέστερες χώρες στον πλανήτη είναι και οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες. Η ανάπτυξη σε αυτές τις χώρες βασίζεται στην εγχώρια ανάπτυξη της κατανάλωσης. Οι Κινέζοι και οι Ινδοί καταναλωτές είναι οι νέοι καταναλωτές του πλανήτη και μαζί με εκείνους σε Βραζιλία, Ρωσία, Τουρκία, Εμιράτα, Αίγυπτο, Μεξικό, Πολωνία και σε πολλές ακόμη αναδυόμενες αγορές γίνονται μια σημαντική δύναμη στην παγκόσμια κατανάλωση.

Ανεξάρτητα από το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, υπάρχει η παρηγοριά ότι, όποια κι αν είναι αυτή η bear market, δεν θα κρατήσει πολύ.

Οι μελέτες μας για τις αναδυόμενες αγορές υποδεικνύουν ότι οι ανοδικές αγορές (bull markets) κρατούν περισσότερο από τις πτωτικές (bear markets) και ότι οι bull markets αποκομίζουν μεγαλύτερα κέρδη, ποσοστιαία, απ’ όσο οι απώλειες των bear markets.

Όταν ξεκίνησα τις επενδύσεις στις αναδυόμενες αγορές το 1987 με 100 εκατ. δολάρια, δεν φανταζόμουν ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα ότι σήμερα θα επένδυα 40 δισ. δολ. σε αναδυόμενες αγορές.

Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε αυτά τα 20 χρόνια περάσαμε οκτώ bull και bear markets. Στις πτωτικές αγορές η πτώση ήταν κατά μέσο όρο 33% και διήρκεσε κατά μέσο όρο επτά μήνες.

Όλες όμως αυτές τις πτωτικές αγορές τις ακολούθησε μια πιο εντυπωσιακή ανοδική αγορά, με μέσο όρο αύξησης 124% και διάρκεια 24 μήνες έκαστη.

Η πιο εντυπωσιακή ανάκαμψη ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 1990 και θριάμβευσε επί 47 μήνες με αύξηση 251%.

Με δεδομένη τη θεαματική βελτίωση στα θεμελιώδη δεδομένα των αναδυόμενων χωρών, το μέλλον είναι πράγματι ευοίωνο.

Οπότε, όταν ο κόσμος με ρωτάει πότε είναι η καλύτερη εποχή για επενδύσεις σε αναδυόμενες αγορές, αφού ούτε εγώ ούτε κανένας άλλος δεν μπορεί να προβλέψει την εκδήλωση των bull και bear markets, θυμάμαι αυτά τα τρία πράγματα: Οι bull markets ανεβαίνουν και διαρκούν περισσότερο από τις bear markets και τα οικονομικά δεδομένα των αναδυόμενων αγορών είναι πράγματι εντυπωσιακά.

Το μόνο που μπορώ να πω είναι ένα σχόλιο προφανώς ιδιοτελές: Η καλύτερη εποχή για επένδυση στις αναδυόμενες αγορές είναι όταν έχετε χρήματα.

*Ο συγγραφέας είναι πρόεδρος της Templeton Emerging Markets

© The Financial Times Limited 2008. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation