Τον περασμένο Οκτώβριο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προέβλεψε ότι η ελληνική οικονομία θα κατέγραφε ύφεση 2,3% του ΑΕΠ.
Αντίθετα, το 2015 ήταν χρονιά οικονομικής στασιμότητας, με ύφεση μόλις 0,2%. Η επίδοση αυτή φέρνει την οικονομία σε καλύτερη θέση όσον αφορά στην επίτευξη μελλοντικών δημοσιονομικών στόχων.
Πράγματι, το 2015 η Ελλάδα ξεπέρασε αρκετούς κρίσιμους στόχους: τα δημόσια έσοδα ήταν υψηλότερα κατά 2 δισ. ευρώ, οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν μόνο με το ένα πέμπτο των διαθέσιμων πόρων που είχαν προβλεφθεί για αυτό τον σκοπό, το ετήσιο ποσοστό ανεργίας υποχώρησε από το 26,5% το 2014 στο 24,9% και ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής κατέγραψε άνοδο 3,3% τον Νοέμβριο του 2015 -την υψηλότερη στην ευρωζώνη.
Η Ελλάδα ήταν πρώτη και όσον αφορά στην απορρόφηση κονδυλίων από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε., με ποσοστό απορρόφησης 97%, ενώ ο τουρισμός έσπασε όλα τα ρεκόρ με περίπου 26 εκατ. αφίξεις και 15,5 δισ. ευρώ έσοδα.
Λίγοι θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν λοιπόν ότι το 2016 θα αποτελέσει σημείο καμπής για την οικονομία και την κοινωνία μας. Μετά από έξι χρόνια βαθιάς και παρατεταμένης ύφεσης, κατά τα οποία η οικονομία έχασε το ένα τέταρτο του ΑΕΠ, η Ελλάδα θέτει τώρα τις βάσεις για μια βιώσιμη και περιεκτική ανάκαμψη. Το επιτυγχάνει αυτό με ένα αξιόπιστο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και δέσμευση να εξαλείψει τις χρόνιες θεσμικές παθογένειες που για δεκαετίες έχουν αποτελέσει την πηγή πολλαπλών στρεβλώσεων και κοινωνικών ανισοτήτων.
Δεν είναι ένα εύκολο εγχείρημα. Αν και το δημοσιονομικό μονοπάτι είναι πολύ πιο ήπιο και πολύ καλύτερα σχεδιασμένο από ό,τι στα προηγούμενα προγράμματα προσαρμογής, η Ελλάδα αντιμετωπίζει δύσκολες αποφάσεις και λεπτές ισορροπίες στην αντιστάθμιση μέτρων, σε ένα αβέβαιο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον.
Την ίδια στιγμή, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της κύριας πρόκλησης που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη: της προσφυγικής κρίσης.
Ένα πολύ σημαντικό άμεσο βήμα για να επιστρέψει η Ελλάδα σε τροχιά βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης είναι η γρήγορη ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος του ESM.
Κατά πολλούς τρόπους, αυτή είναι «κλειδί» καθώς αφορά στα περισσότερα από τα δημοσιονομικά και χρηματοπιστωτικά μέτρα που περιλαμβάνει το πρόγραμμα του ESM. Και η κυβέρνησή μας επείγεται να την ολοκληρώσει σύντομα. Για τον σκοπό αυτό, έχουμε καταλήξει σε συμφωνία με τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς θεσμούς που εποπτεύουν τη διάσωση, για το μέγεθος του δημοσιονομικού πακέτου που πρέπει να εφαρμοστεί σταδιακά τα επόμενα δύο χρόνια για να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2018.
Το πακέτο περιλαμβάνει μια ομάδα μόνιμων μέτρων, με τα κυριότερα να είναι η φιλόδοξη μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος και μια ριζική αλλαγή του ασφαλιστικού συστήματος της Ελλάδας. Η μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος έχει σχεδιαστεί για να αποδώσει επιπλέον έσοδα 1% του ΑΕΠ, ενώ η ασφαλιστική μεταρρύθμιση θα αποφέρει εξοικονόμηση 1,5% του ΑΕΠ έως το 2018 και επιπρόσθετη εξοικονόμηση στην συνέχεια.
Η ελληνική κυβέρνηση είναι επίσης δεσμευμένη να προχωρήσει την από καιρό καθυστερημένη νομοθεσία για να ενισχύσει τη μάχη κατά του λαθρεμπορίου καυσίμων και καπνικών προϊόντων, όπως και να βελτιώσει σε μόνιμη βάση την ικανότητα είσπραξης του ΦΠΑ. Το αποτέλεσμα θα είναι η σημαντική διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η βελτίωση της συμμόρφωσης.
Η φορολογική μεταρρύθμιση έχει τρεις στόχους: απόδοση, απλότητα και προοδευτικότητα. Πράγματι θα απλοποιήσει το φορολογικό σύστημα και θα μειώσει σημαντικά τα κίνητρα για φοροδιαφυγή. Θα φέρει επίσης το δημοσιονομικό αποτέλεσμα που συμφωνήθηκε με τους θεσμούς και -σημαντικότερο- θα μοιράσει το κόστος της δημοσιονομικής προσαρμογής με κοινωνικά δίκαιο τρόπο, ζητώντας πιο πολλά από αυτούς που έχουν περισσότερα να συνεισφέρουν.
Η Ελλάδα δεν κατανοεί γιατί το ΔΝΤ επιμένει σε αλλαγές του σχεδίου μεταρρυθμίσεων με τρόπο που δεν επηρεάζει την απλότητα και την απόδοση αλλά κάνει τη μεταρρύθμιση λιγότερο προοδευτική, μεταφέροντας σημαντικό μέρος του βάρους στους φτωχότερους.
Η κυβέρνησή μας εκλέχθηκε με εντολή να πετύχει τον διπλό στόχο της δημοσιονομικής πειθαρχίας και αξιοπιστίας, από τη μια πλευρά, και της κοινωνικής δικαιοσύνης από την άλλη. Η φιλοδοξία μας, και το κριτήριο για την επιτυχία μας, είναι να σχεδιάσουμε νέα εργαλεία και να διαμορφώσουμε πολιτικές που θα πετύχουν αυτούς τους στόχους στο πλαίσιο ενός αλληλεξαρτώμενου οικονομικού περιβάλλοντος και με σεβασμό στους σφιχτούς δημοσιονομικούς περιορισμούς που αντιμετωπίζουμε.
Η μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος είναι ένα καλό παράδειγμα του σε τι στοχεύουμε. Η καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος του ESM, αγνοώντας πεισματικά το γράμμα αλλά και το πνεύμα της συμφωνίας, δεν υπηρετεί τις αρχές με τις οποίες η Ευρώπη άκμασε.
Ελπίζω ότι τις επόμενες λίγες ημέρες η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί. Είμαι πεπεισμένος ότι το 2016 θα αποτελέσει έτος-ορόσημο για την κοινωνική και οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας, αποκαθιστώντας την περηφάνια και την αισιοδοξία των πολιτών και κάνοντας τη χώρα παράδειγμα περιεκτικής και βιώσιμης ανάπτυξης.
*Ο αρθρογράφος είναι πρωθυπουργός της Ελλάδας
© The Financial Times Limited 2016. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation