H EKT και οι... λάθος απογοητεύσεις των αγορών

Eν μέσω σκληρής κριτικής από τα γερμανικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και υπό τον φόβο να αντιδράσει με υπερβολικό τρόπο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απογοήτευσε τις αγορές που ήλπιζαν σε μια πιο φιλόδοξη επέκταση του προγράμματος τόνωσής της.

Αλλά και πάλι ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι κατάφερε να κόψει τα επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και να διευρύνει το πακέτο ποσοτικής χαλάρωσης που παρουσίασε τον Ιανουάριο. Το πολυαναμενόμενο πακέτο μπορεί να απογοήτευσε, αλλά η επιπρόσθετη τόνωση δεν είναι αμελητέα.

Αυτές είναι οι αλλαγές:

Παράταση της διάρκειας του QE

Το Διοικητικό Συμβούλιο παραδέχτηκε την Πέμπτη ότι δεν θα καταφέρει να επιτύχει τον αρχικό στόχο που είχε θέσει τον Ιανουάριο για επιστροφή του πληθωρισμού σε ένα σταθερό μονοπάτι προς το 2% έως τον Σεπτέμβριο του 2016. Οι υποβαθμισμένες προβλέψεις από το προσωπικό της ΕΚΤ δείχνουν τον πληθωρισμό να φτάνει στο 1,6% το 2017.

Το αποτέλεσμα είναι ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες της ευρωζώνης θα κρατήσουν τις αγορές ομολόγων 60 δισ. ευρώ τον μήνα έως τουλάχιστον τον Μάρτιο του 2017.

Ο Μάριο Ντράγκι, πρόεδρος της ΕΚΤ, ανέφερε ότι οι αγορές που έχουν γίνει ως τώρα -μέχρι την τελευταία εβδομάδα που η ΕΚΤ αγόρασε 598 εκατ. ευρώ από το 1,1 τρισ. ευρώ- έχουν χαλαρώσει τις πιστωτικές συνθήκες και έχουν ενισχύσει την ανάκαμψη που ξεκίνησε το 2014.

Οι επιπλέον αγορές ομολόγων αξίας 360 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκαν την Πέμπτη θα ενισχύσουν την ανάκαμψη και την αντοχή της σε απειλές που πηγάζουν έξω από τα σύνορα της νομισματικής ένωσης, σημείωσε ο κ. Ντράγκι.

Αγορές δημοτικών ομολόγων

To QE της ευρωζώνης έχει επικεντρωθεί σε αγορές κρατικών ομολόγων, που αντιστοιχούν περίπου στα τρία τέταρτα των υφιστάμενων αγορών.

Τα υπόλοιπα από τα υφιστάμενα στοιχεία ενεργητικού είναι τιτλοποιημένα δάνεια, πακεταρισμένα είτε ως καλυμμένα ομόλογα είτε ως χρεόγραφα εξασφαλισμένα με περιουσιακά στοιχεία (ABS). Η ΕΚΤ θα διευρύνει τώρα τη λίστα αυτή για να συμπεριλάβει και αγορές δημοτικού χρέους που εκδίδεται από τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις.

Ο κ. Ντράγκι απέρριψε τις ανησυχίες ότι η ΕΚΤ δυσκολεύεται να βρει κρατικά ομόλογα να αγοράσει, λέγοντας πως υπάρχουν σε αφθονία.

Επιπλέον αγορές

Ήταν η απροθυμία της ΕΚΤ να αυξήσει τις μηνιαίες αγορές ομολόγων που προκάλεσε τη μεγαλύτερη απογοήτευση. Πριν από τη συνεδρίαση, ο κ. Ντράγκι και ο επικεφαλής οικονομολόγος Πέτερ Πράετ τόνισαν πως ενώ το QE λειτουργεί, δεν αυξάνει αρκετά γρήγορα τον πληθωρισμό. Και οι δύο αξιωματούχοι έχουν τονίσει το διάστημα για το οποίο ο πληθωρισμός είναι κάτω από τον στόχο, λέγοντας πως αυτό έχει υπονομεύσει την αξιοπιστία.

Ο δομικός πληθωρισμός -μια μέτρηση που δεν λαμβάνει υπόψη τις ευμετάβλητες κατηγορίες προϊόντων όπως τα τρόφιμα και τα καύσιμα- μόλις που έχει κινηθεί από τότε που ξεκίνησε το QE στην αρχή της χρονιάς. Στο 0,1% έως τον Νοέμβριο, ο πληθωρισμός είναι πολύ κάτω από τον στόχο της ΕΚΤ.

Η συνολική ρητορική και τα στοιχεία δεν συμβαδίζουν με την απόφαση να μην αυξηθεί ο μηνιαίας ρυθμός αγορών από τα 60 δισ. ευρώ τον μήνα.

Ένα πιο υψηλό νούμερο δεν μπήκε στο τραπέζι του Διοικητικού Συμβουλίου από τον κ. Πράετ το πρωί της Πέμπτης και δεν συζητήθηκε στη συνεδρίαση.

Αυτό μπορεί πιθανότατα να εξηγηθεί από αντιστάσεις μέσα στο ίδιο το Συμβούλιο σε μια πιο επιθετική χαλάρωση, κυρίως από τον πρόεδρο της Bundesbank Γιενς Βάιντμαν και τον έτερο εκπρόσωπο της Γερμανίας, τη Σαμπίν Λαουτεσλέγκερ και τις ανησυχίες από τα υπόλοιπα μέλη ότι μπορεί να μην έχουν άλλες επιλογές αν τα πράγματα χειροτερέψουν.

«Το αποτέλεσμα καταρρίπτει πραγματικά την αντίληψη ότι ο κ. Ντράγκι πάντα παίρνει αυτό που θέλει και ότι ο κ. Ντράγκι μπορεί πάντα να υπερβαίνει τις προσδοκίες, κάτι που θα επηρεάσει το πώς η αγορά αντιλαμβάνεται την επικοινωνία από την ΕΚΤ», ανέφερε ο Ρίτσαρντ Μπάργουελ, οικονομολόγος στην BNP Paribas Investment Partners.

Αυτό που θα κάνει ωστόσο η κεντρική τράπεζα, είναι να επανεπενδύσει τα έσοδα του QE σε μελλοντικές αγορές. Αυτό θα διασφαλίσει ότι το στοκ των αγορών στοιχείων ενεργητικού θα διατηρηθεί ακόμα και όταν τα ομόλογα που έχει αγοράσει η ΕΚΤ θα αρχίσουν να ωριμάζουν τον Μάρτιο του 2017. Πριν από την ημερομηνία αυτή, η ΕΚΤ θα επανεπενδύει και τις πληρωμές τόκων.

Η προσέγγιση θυμίζει αυτήν της Τράπεζας της Αγγλίας, που έχει κρατήσει το στοκ του προγράμματος QE σταθερό στα 375 δισ. λίρες.

Μειώσεις επιτοκίων

Η ΕΚΤ προχώρησε στη μείωση των επιτοκίων καταθέσεων κατά 10 μονάδες βάσης, που είχαν προεξοφλήσει οι αγορές. Το επιτόκιο βρίσκεται τώρα στο -0,3%, αυξάνοντας τη χρέωση στις καταθέσεις που είναι παρκαρισμένες στην κεντρική τράπεζα. Ωστόσο, το Διοικητικό Συμβούλιο διέψευσε τις προσδοκίες πολλών επενδυτών για μείωση του επιτοκίου ακόμα πιο κάτω από το μηδέν.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ άφησε να εννοηθεί την Πέμπτη ότι η κεντρική τράπεζα μπορεί να προχωρήσει και πάλι σε μείωση επιτοκίου, αποφεύγοντας να σχολιάσει αν τα επιτόκια είχαν φτάσει στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο.

Αυτό ενδεχομένως να λέει πολλά για τον βαθμό στον οποίο οι αγορές είναι εξαρτημένες από την τόνωση των κεντρικών τραπεζών και τη μοναδική ικανότητα που έχει επιδείξει στο παρελθόν ο κ. Ντράγκι στο να υπερβαίνει τις προσδοκίες.

Η κεντρική του τράπεζα έγινε η πρώτη μεγάλη κεντρική τράπεζα που πέρασε σε αρνητικό έδαφος, όταν έκοψε το επιτόκιο κάτω από το μηδέν την περασμένη χρονιά. Παραμένει η μόνη που μπορεί να το κάνει.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation