Το εμπόριο όπλων του ISIS με ντόπιους διακινητές και... WhatsApp!

Ως ένας από τους γνωστούς προμηθευτές όπλων για τους αντάρτες που μάχονται κατά του ISIS στην πόλη του στην Συρία, ο Άμπου Αλί ήταν βέβαιος ότι οι ημέρες του ήταν μετρημένες όταν πριν από ένα χρόνο, δύο τζιχαντιστές κατέβηκαν από το φορτηγάκι τους και άρχισαν να περπατούν προς το μέρος του.

Ξαφνιάστηκε όταν του έδωσαν ένα τυπωμένο χαρτί. «Έγραφε, "το πρόσωπο αυτό έχει άδεια να αγοράζει και να πουλάει όλα τα είδη όπλων εντός του ισλαμικού κράτους"» θυμάται ο Άμπου Αλί. «Είχε ακόμα και σφραγίδα από το "Κέντρο Μοσούλης"».

Αντί να συλληφθούν ή να εκδιωχθούν όπως φοβόντουσαν όταν η τζιχαντιστική οργάνωση άρχισε να παρελαύνει στην ανατολική Συρία την περασμένη χρονιά, πολλοί λαθρέμποροι όπλων όπως ο Άμπου Άλι δέχθηκαν κρούση από το ISIS. Ενσωματώθηκαν σε ένα πολύπλοκο σύστημα προσφοράς και ζήτησης που τροφοδοτεί την πλουσιότερη τζιχαντιστική οργάνωση του κόσμου με πολεμοφόδια σε ένα «χαλιφάτο» που καλύπτει την μισή έκταση της Συρίας και το ένα τρίτο του Ιράκ.

«Αγοράζουν σαν τρελοί. Αγοράζουν κάθε ημέρα: πρωί, απόγευμα και βράδυ» λέει ο Άμπου Αλί, ο οποίος όπως και άλλοι που δραστηριοποιούνται εντός της επικράτειας του ISIS, ζήτησε να μην αποκαλυφθεί το πραγματικό του όνομα.

Το ISIS άρπαξε όπλα αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων όταν κατέλαβε την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ, την Μοσούλη, το καλοκαίρι του 2014. Από τότε, με κάθε μάχη που κέρδιζε αποκτούσε περισσότερο υλικό. Το οπλοστάσιο του περιλαμβάνει αμερικάνικα άρματα μάχης τύπου Μ1 Abrams, τουφέκια M16, εκτοξευτήρες χειροβομβίδων 40mm (που πήραν από τον ιρακινό στρατό) και ρωσικά πυροβόλα M-46 130mm (που κατάσχεσαν από τις συριακές δυνάμεις).

Αλλά οι έμποροι όπλων λένε ότι υπάρχει κάτι που το ISIS συνεχίζει να έχει ανάγκη: Πυρομαχικά. Μεγαλύτερη ζήτηση έχουν οι σφαίρες για Καλάσνικοφ, αλλά και για πυροβόλα όπλα μεσαίου διαμετρήματος, όπως επίσης και για αντιαεροπορικά όπλα 12,5mm.

To ΙSIS αγοράζει επίσης χειροβομβίδες και σφαίρες για ελεύθερους σκοπευτές, αλλά σε μικρότερες ποσότητες.

Είναι δύσκολο να υπολογίσει κανείς τα ακριβή νούμερα στις αγορές πυρομαχικών από το ISIS. Νωρίτερα φέτος, οι συγκρούσεις στο μέτωπο κοντά στην ανατολική πόλη Ντέιρ αλ-Ζορ –μόνο ένα από τα πολλά πεδία της μάχης– χρειάστηκαν πυρομαχικά αξίας τουλάχιστον 1 εκατ. δολαρίων τον μήνα, όπως προκύπτει από συνεντεύξεις με μαχητές και εμπόρους. Μια επίθεση μιας εβδομάδας στο κοντινό αεροδρόμιο τον Δεκέμβριο στοίχισε επιπλέον 1 εκατ. δολάρια.

Η ανάγκη του ISIS για πυρομαχικά αντανακλά την τακτική στο μέτωπο:

η οργάνωση βασίζεται σε παγιδευμένα οχήματα, γιλέκα αυτοκτονίας και αυτοσχέδια εκρηκτικά τόσο στις προωθήσεις όσο και στις υποχωρήσεις.

Αλλά όλες οι μάχες που γίνονται στο ενδιάμεσο – κυρίως με Καλάσνικοφ και πυροβόλα όπλα μέσα από φορτηγά – μπορούν να καταναλώσουν χιλιάδες σφαίρες σε μια μόλις ημέρα. Μαχητές λένε ότι φορτηγά γεμάτα με πυρομαχικά ανατροφοδοτούν καθημερινά τους άνδρες στα διάφορα μέτωπα.

Για να διασφαλίσει την παροχή αυτή, το ISIS έχει συγκροτήσει μια πολύπλοκη επιχείρηση εφοδιασμού, που σύμφωνα με μαχητές είναι τόσο σημαντική που εποπτεύεται απευθείας από το ανώτατο στρατιωτικό συμβούλιο που είναι μέρος της ηγεσίας της οργάνωσης.

Είναι κάτι παρόμοιο με το εμπόριο του πετρελαίου, την βασική πηγή εσόδων της οργάνωσης.

Οι καλύτερες πηγές πυρομαχικών είναι οι ίδιοι οι εχθροί του ISIS. Φιλοκυβερνητικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ πουλούν ορισμένες προμήθειες στους μαυραγορίτες, που με την σειρά τους τις πουλούν στους διακινητές του ISIS. Αλλά οι μαχητές του ISIS βασίζονται περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στους αντιπάλους τους στην Συρία: στις δυνάμεις του προέδρου Μπασάρ αλ Άσσαντ και στους αντάρτες που μάχονται για να ανατρέψουν αυτόν και τον ISIS. Εκεί είναι που παίζουν καθοριστικό ρόλο οι διακινητές συριακών όπλων. Ο Άμπου Αλί έφυγε όταν του ζήτησαν να ενταχθεί στις δυνάμεις τους αλλά ο Άμπου Ομάρ, βετεράνος μαυραγορίτης που διανύει την έβδομη δεκαετία της ζωής του, δέχθηκε.

«Μπορούσαμε να αγοράσουμε από το καθεστώς, τους Ιρακινούς, τους αντάρτες και αν αγοράζαμε από τους Ισραηλινούς δεν θα είχαν πρόβλημα, αρκεί να φέρναμε τα όπλα» λέει ο Άμπου Ομάρ. Μιλώντας του στους Financial Times καθώς κατέβαζε ουίσκι σε μπαρ στην Τουρκία, θυμάται την χρονιά που πουλούσε όπλα στο ISIS. Τα εγκατέλειψε όλα τον Αύγουστο λέει, αφότου αποφάσισε ότι το ISIS είναι «καταπιεστικό».

Οι διοικητές του ISIS δίνουν ταυτότητες με σφραγίδα στους εμπόρους που έχουν επίσημα εγκριθεί από δύο μέλη των σωμάτων ασφαλείας του ISIS. Στην συνέχεια η οργάνωση επιβάλλει ρήτρα αποκλειστικότητας: οι έμποροι μπορούν να κινούνται και να πουλούν ελεύθερα εφόσον το ISIS είναι ο μόνος πελάτης.

Οι αντίπαλοι των τζιχαντιστών προβληματίζονται από την ικανότητα της οργάνωσης να μετακινεί γρήγορα τεράστιες προμήθειες πυρομαχικών κατά την διάρκεια μαχών. Στο Βόρειο Ιράκ, οι Κούρδοι πεσμεργκά βρήκαν έγγραφα με παραγγελίες για όπλα και πυρομαχικά που είχαν γίνει για μάχες που μόλις είχαν τελειώσει.

«Μέσα σε 24 ώρες, τα πυρομαχικά έφτασαν με αυτοκίνητο» είπε ένας αξιωματούχος στο Ιράκ, που ζήτησε να μην αποκαλυφθεί το όνομα του. Μαχητές και διακινητές πιστώνουν την ταχύτητα στο σύστημα επικοινωνίας των τζιχαντιστών. Μια «επιτροπή» που επιλέγεται από το ανώτατο στρατιωτικό συμβούλιο μιλάει διαρκώς με «κέντρα» όπλων σε κάθε επαρχεία, τα οποία με την σειρά τους δέχονται αιτήματα από στρατιωτικούς εμίρηδες.

Οι ανταλλαγές ανάμεσα σε εμίρηδες και τα «κέντρα» μπορεί κάποιες φορές να ακούγονται στις συχνότητες του walkie-talkie των εχθρών τους. Από τα σύνορα Συρίας-Ιράκ, Κούρδοι μαχητές πεσμεργκά είναι συγκεντρωμένοι γύρω από μια συσκευή που είναι συντονισμένη σε συχνότητα του ISIS, καθώς οι μαχητές φωνάζουν για «κεμπάπ», «κοτόπουλο τίκα» και «σαλάτα».

«Το κεμπάπ είναι πιθανότατα ένα βαρύ πυροβόλο όπλο» αναφέρει ο Άμπου Αχμάντ, διοικητής ομάδας ανταρτών από την ανατολική Συρία που πολέμησε με το ISIS μέχρι που έφυγε για την Τουρκία αυτό το καλοκαίρι. «Η σαλάτα είναι πιθανότατα σφαίρες για καλάσνικοφ. Υπάρχουν εκρηκτικές σφαίρες, διατρητικές σφαίρες, ένα μείγμα όπως μια σαλάτα» λέει γελώντας.

Ο Άμπου Ομάρ σημειώνει ότι επικοινωνούσε με τα κέντρα χρησιμοποιώντας WhatsApp, την υπηρεσία αποστολής μηνυμάτων. Κάθε λίγες ημέρες η επιτροπή εκδίδει λίστες με τιμές που το κέντρο χρησιμοποιεί για τις σφαίρες και τις χειροβομβίδες που έχουν την μεγαλύτερη ζήτηση. Το κέντρο με το οποίο επικοινωνούσε ο Ομάρ του έστελνε μήνυμα με τις αλλαγές στις τιμές. Οι διακινητές λένε πως η προμήθεια τους κυμαινόταν από 10 ως 20%.

Οι τιμές αυξάνονται καθώς μαχητές με την στήριξη του συνασπισμού των ΗΠΑ οδηγούν την οργάνωση ακόμα πιο μακριά από τα σύνορα, περιορίζοντας τις πιθανές διαδρομές για το λαθρεμπόριο, είπε στους FT ο Άμπου Άχμαντ. Το ISIS έχει εκδώσει περισσότερες άδειες για να τονώσει τον ανταγωνισμό και να χαμηλώσει τις τιμές, διαμαρτυρήθηκε ένας από τους διακινητές, οδηγώντας τους εμπόρους όπλων να δίνουν μάχη για τα ίδια ντιλ.

To μεγαλύτερο μέρος των πυρομαχικών έρχεται τώρα από την Συρία, που έχει μετατραπεί σε πηγή όπλων για την ευρύτερη περιοχή. Οι υποστηρικτές από τις χώρες του Κόλπου στέλνουν στις ομάδες ανταρτών φορτηγά με πυρομαχικά μέσω των τουρκικών συνόρων. Διεφθαρμένοι μαχητές στέλνουν κάποια σε ντόπιους διακινητές. Συνοριακές επαρχίες όπως το Ιντλίμπ και το Χαλέπι έχουν γίνει οι μεγαλύτερες μαύρες αγορές στην χώρα, λένε οι ντόπιοι.

Η ιδεολογία δεν έχει και τόση σημασία μετά από πέντε χρόνια πόλεμο, υποστηρίζει ο Άμπου Αχμάντ. «Ορισμένοι διακινητές μισούν το ISIS. Αλλά αυτό δεν έχει σημασία όταν βγάζει κανείς χρήματα».

Οι διακινητές χρησιμοποιούν ένα δίκτυο οδηγών και λαθρεμπόρων για να κρύψουν τα πυρομαχικά σε φορτηγά που μεταφέρουν προϊόντα όπως λαχανικά και οικοδομικά υλικά. "Yπάρχουν φορτηγά που μπαίνουν και βγαίνουν με τρελούς ρυθμούς. Χρησιμοποιούν πάντα οχήματα που δεν είναι ύποπτα» λέει ο Άμπου Αχμάντ. «Τα βυτιοφόρα χρησιμοποιούνται συχνά γιατί επιστρέφουν στην περιοχή του ISIS άδεια».

Τα πυρομαχικά από την Μόσχα και την Τεχεράνη που προορίζονται για τον Άσαντ είναι μια ακόμα κορυφαία πηγή οπλισμού που πωλείται στην μαύρη αγορά, συχνά σε περιοχές όπως η Νότια Σουάιντα. «Τους αρέσουν τα ρωσικά προϊόντα» λέει ο Άμπου Ομάρ. «Αγοράζουν και ιρανικά πράγματα, αλλά μόνο σε χαμηλές τιμές».

Σε μια περιοχή με λίγες οικονομικές ευκαιρίες, η διακοπή αυτού του εμπορίου γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Κάθε φορά που φεύγει ένας έμπορος όπλων, είναι πολλοί περισσότεροι αυτοί που είναι απελπισμένοι για μια ευκαιρία να βγάλουν χρήματα.

«Σήμερα, όλα έχουν να κάνουν με το χρήμα. Κανείς δεν νοιάζεται για το ποιος είσαι. Απλά τους νοιάζει το δολάριο» είπε ο Άμπου Ομάρ.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation