H απόφαση της ΕΚΤ για τον ELA και ο... πολιτικός γρίφος

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υποτίθεται ότι δεν εμπλέκεται στα πολιτικά, όμως έχει παγιδευτεί στην πολιτική της ευρωζώνης. Σήμερα το 25μελές διοικητικό της συμβούλιο, υπό την ηγεσία του προέδρου της Μάριο Ντράγκι, ενδέχεται να συζητήσει την αυστηροποίηση των απαιτήσεων για τα εχέγγυα (collaterals) για τον ELA, κίνηση που θα δυσκόλευε την κατάσταση για την Ελλάδα και τις τράπεζές της.

Δεν αποκλείεται τα 2/3 του συμβουλίου να στηρίξουν την κίνηση αυτή ακόμα και κατά τη σημερινή ψηφοφορία.

Τα «κουρέματα» μειώθηκαν πέρυσι, όταν η Ελλάδα επέστρεψε στις κεφαλαιαγορές. Το συμβούλιο εξετάζει επιστροφή στα επίπεδα που ίσχυαν πριν από τη μείωση, σύμφωνα με δύο πηγές που γνωρίζουν το θέμα. Αυτό θα οδηγούσε σε μείωση του επιπέδου των εχεγγύων που διακρατούν οι ελληνικές τράπεζες που είναι επιλεγμένες για παροχή έκτακτων δανείων, από τα 95 στα 88 δισ. ευρώ, κάτι που οι insiders θεωρούν σχετικά οριακή αλλαγή.

Πιο σκληρή κίνηση θα ήταν αν η ΕΚΤ έκοβε τελείως το ειδικό πρόγραμμα για τα δάνεια των τραπεζών, που αποτελούν βασική πηγή ρευστότητας. Ο ELA έχει βοηθήσει τις τράπεζες να μην καταρρεύσουν από τότε που η δέσμευση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να βγει από το μνημόνιο πυροδότησε την απαγόρευση της χρήσης ελληνικών ομολόγων ως εχεγγύων για τις τακτικές δημοπρασίες της Κεντρικής Τράπεζας. Προς το παρόν, οι τράπεζες μπορούν να αντλήσουν έκτακτα δάνεια έως 80 δισ. ευρώ από την Τράπεζα της Ελλάδος, και το ποσό αυτό αυξάνεται ελαφρά τις τελευταίες εβδομάδες. Η Αθήνα ελπίζει να χρησιμοποιήσει τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων για να αυτοχρηματοδοτηθεί ενόσω θα διαπραγματεύεται την αναθεώρηση του προγράμματος διάσωσής της.

Στο πλαίσιο των όρων του ELA, η Τράπεζα της Ελλάδος είναι υπεύθυνη για τις όποιες απώλειες από τα δάνεια, τα οποία είναι ακριβότερα από την κανονική χρηματοδότηση της ΕΚΤ.

Όμως ορισμένα από τα πιο επιθετικά μέλη του συμβουλίου αρχίζουν να φοβούνται πως αν η Αθήνα χρεοκοπήσει και εν συνεχεία βγει από τη νομισματική ένωση, τότε το υπόλοιπο ευρωσύστημα θα πρέπει να πληρώσει τον λογαριασμό.

Το μεγαλύτερο γεράκι της ΕΚΤ, ο πρόεδρος της Bundesbank, Jens Weidmann, κατέστησε σαφή τη θέση του. Μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt δήλωσε πως δεν είναι δουλειά της ΕΚΤ να παρέχει χρηματοδότηση απλώς και μόνο για να αγοράσει χρόνο μέχρις ότου επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της.

Η Κεντρική Τράπεζα της Γερμανίας πιέζει τις τελευταίες εβδομάδες να σταματήσει τελείως ο ELA, καθώς ο κίνδυνος χρεοκοπίας έχει αυξηθεί, σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει το θέμα.

Τα περισσότερα μέλη του συμβουλίου θα θεωρούσαν μια τέτοια κίνηση ακραία επιλογή, η οποία θα μπορούσε να συμβεί μόνο στην περίπτωση που η Ελλάδα δεν ανταποκριθεί σε κάποια σημαντική δέσμευση, όπως η αποπληρωμή της επόμενης δόσης προς το ΔΝΤ, που λήγει στις αρχές Ιουνίου.

Αν η Ελλάδα καταλήξει σε συμφωνία που θα οδηγούσε σε εκταμίευση πόρων, η ΕΚΤ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα την επιβράβευε αυξάνοντας το όριο αποδοχής εντόκων γραμματίων ή βραχυπρόθεσμων ομολόγων που θα εξέδιδε. Προς το παρόν, το όριο έκδοσης εντόκων είναι στα 15 δισ. ευρώ. Η ΕΚΤ δέχεται ως collateral από τις ελληνικές τράπεζες μόνο τα 3,5 δισ.

Η πρόταση αναμένεται να αντιμετωπίσει αντιδράσεις από τα γεράκια, μεταξύ των οποίων η Bundesbank. Θεωρούν ότι τόσο η αύξηση του ορίου για τα έντοκα όσο και του ELA παραβιάζει τους κανόνες που απαγορεύουν στην ΕΚΤ να χρηματοδοτεί χρεοκοπημένες κυβερνήσεις.

Υπάρχει ευρεία πλειοψηφούσα γνώμη πως το βάρος για συμβιβασμό πέφτει ξεκάθαρα στην ελληνική κυβέρνηση.

Όμως υπάρχει επίσης μια εντεινόμενη ανησυχία στους πιο μετριοπαθείς πως, καθώς κλιμακώνεται η αντιπαράθεση της Ελλάδας με τους πιστωτές της, οι τεχνοκράτες της ΕΚΤ θα είναι αυτοί που τελικά θα βρεθούν στη θέση να αναγκάσουν την Αθήνα να βγει από τη νομισματική ένωση.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation