Ούτε οι CEOs δεν ξέρουν τι γίνεται στις τράπεζές τους!

Αυτήν την εβδομάδα, η ανακοίνωση της HSBC εκτεινόταν σε 32 σελίδες – αρκετά μικρή εάν συγκριθεί με τα αποτελέσματα του Αυγούστου, που ήταν 293 σελίδες. Η τελευταία ανακοίνωση όμως, ήταν απλώς μία προσωρινή διοικητική κοινοποίηση, ένα αποτύπωμα των συναλλαγών στην άγονη περίοδο ανάμεσα στις πραγματικές ανακοινώσεις συναλλαγών.

Πώς τα πάει, λοιπόν, η μεγαλύτερη τράπεζα της Βρετανίας; Όχι και τόσο καλά, εάν κρίνει κανείς από τα «headline» προ φόρων κέρδη που άγγιξαν τα 4,6 δισ. ευρώ και αποδείχθηκαν κατά ένα όγδοο χαμηλότερα από τις εκτιμήσεις των αναλυτών. Αρκετά καλά όμως, εάν κρίνει κανείς από τα προσαρμοσμένα προ φόρων κέρδη, που άγγιξαν τα 6,6 δισ. δολ. και ήταν κατά το ίδιο ποσοστό υψηλότερα των εκτιμήσεων.

Ποιο είναι, λοιπόν, το «βασικό» μέγεθος για τα κέρδη και πού υπάρχει το ψέμα; Ποιος ξέρει; Με τη γνωστοποίηση τόσο πολλών στοιχείων, ακόμη και στη μίνι ανακοίνωση των 32 σελίδων, ουσιαστικά χάνεται το νόημα των αριθμών. Περισσότερες αποζημιώσεις εδώ, νέα απειλή προστίμων εκεί, ακυρώσεις κάποιων προβλέψεων... και τα νούμερα βασανίζονται μέχρις ότου να μην μπορούν να αποκαλύψουν απολύτως τίποτα.

Οι επαγγελματίες του χώρου προσπαθούν να καταλάβουν τι ακριβώς συμβαίνει. Για τους υπόλοιπους δεν υπάρχει καμία ελπίδα. Ευγνωμονούσαμε τον Τέρι Σμιθ που απλοποίησε τον ισολογισμό της Lloyds Banking Group στους F.T. του προηγούμενου Σαββάτου σε μόλις τρεις γραμμές, για να δείξει ότι τελικά αυτές οι επιχειρήσεις είναι υψηλού ρίσκου.

Πριν από τριάντα χρόνια, ένας τραπεζικός αναλυτής μπορούσε να αποδομήσει με απόλυτη αυτοπεποίθηση έναν τραπεζικό ισολογισμό. Τώρα δηλώνει ότι κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Τα ανώτερα στελέχη προσποιούνται ότι καταλαβαίνουν, αλλά δεν είναι έτσι.

Αυτοί οι οργανισμοί είναι απλούστατα πολύ μεγάλοι και υπερβολικά περίπλοκοι πλέον για να τους κατανοήσει ο ανθρώπινος εγκέφαλος, όπως ουσιαστικά παραδέχθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της HSBC, Stuart Gulliver εγκαταλείποντας τον στόχο οικονομικής αποδοτικότητας. Στην ανταγωνίστρια της HSBC, στη Standard Chartered, ο Peter Sands κατέληξε μετά από 7 χρόνια στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, ότι δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί τον όγδοο χρόνο.

Οι ρυθμιστικές αρχές κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν. Τα stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Τράπεζας της Αγγλίας σχεδιάστηκαν για να επιβάλουν καλύτερη συμπεριφορά από ό,τι υπήρχε στο παρελθόν. Είναι σαν να εκπαιδεύεις τίγρεις να γίνουν χορτοφάγες. Ό,τι κι αν πει ο CEΟ, οι τραπεζίτες θα βρουν τρόπους να παίξουν με το σύστημα εις βάρος των πελατών και των μετόχων. Η πολυπλοκότητα που υπάρχει είναι το καμουφλάζ τους.

Η λύση είναι η ίδια που αναφέρεται από την αρχή της κρίσης: Το σπάσιμο των τραπεζών σε επιχειρήσεις που θα είναι πλέον αρκετά απλές για να μπορούν να τις κατανοήσουν οι ίδιες τους οι διοικήσεις και αρκετά μικρές για να μπορούν να καταρρεύσουν χωρίς να γκρεμίζουν όλο το οικοδόμημα. Μέχρι τότε, θα διαβάζουμε κι άλλες ανακοινώσεις 293 σελίδων και όχι ισολογισμούς τριών γραμμών.

Η αντιστάθμιση κινδύνου

Γιατί οι αεροπορικές επιχειρήσεις αντισταθμίζουν το κόστος καυσίμων; Το κάνουν σχεδόν όλες και αυτήν την εβδομάδα η Ryanair, η πιο έξυπνη του κλάδου, ανακοίνωσε ότι αγόρασε το 90% των εκτιμώμενων αναγκών της μέχρι το 2016 σε 93 δολάρια ανά βαρέλι.

Αυτό μπορεί να μοιάζει αρκετά έξυπνο εάν η τιμή του πετρελαίου ξεφύγει τον επόμενο χρόνο. Προς το παρόν, όμως, καταγράφει απώλειες 10% στο κόστος για το πιο σημαντικό στοιχείο της επιχείρησης. Η γρήγορη απάντηση είναι πως με την αντιστάθμιση αυτή μειώνεται η αβεβαιότητα κι έτσι είναι πιο εύκολο για την επιχείρηση να κάνει προβλέψεις - αν και η Ryanair προχώρησε σε τρίτη αναθεώρηση προβλέψεων για την κερδοφορία του 2014 επειδή το καλοκαίρι αποδείχθηκε πολύ καλύτερο των εκτιμήσεων.

Η αντιστάθμιση κινδύνου κοστίζει γιατί δεν υπάρχει ποτέ το τέλειο ταίριασμα ανάμεσα στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης και στην πραγματική χρήση καυσίμων. Και αυτοί οι ταλαίπωροι traders της αγοράς πρέπει κάπως να ζήσουν. Προ 8ετίας, υπήρξε μία έρευνα από τον Peter Morrell του Cranfield University που καταλήγει σε ένα συμπέρασμα με το οποίο δύσκολα μπορεί να διαφωνήσει κανείς: «Η αντιστάθμιση κινδύνου μπορεί να αποτελεί ένα μήνυμα μηδενικού κόστους προς τους επενδυτές ότι η διοίκηση βρίσκεται τεχνικά σε εγρήγορση. Ενδεχομένως αυτό να είναι το πιο πειστικό επιχείρημα για την αντιστάθμιση κινδύνου στην οποία προχωρούν οι αεροπορικές. Παρ' όλα αυτά, στηρίζεται περισσότερο στον χώρο της ψυχολογίας των αγορών παρά στα μαθηματικά».

Αν, όμως, δεν στοιχίζει τίποτα…

Δεν υπάρχει δωρεάν τραπεζική, όπως δεν υπάρχει και δωρεάν λογαριασμός email. Εάν, όμως, δεν νιώθεις ότι πληρώνεις κάτι, τότε πιστεύεις πως είναι δωρεάν. Υπό την προϋπόθεση ότι ο τρεχούμενος λογαριασμός σου είναι πιστωτικός, δεν έχεις κανέναν λόγο να τον αλλάξεις.

Αυτή η κρυφή επιδότηση έχει καθοδηγήσει την ύπουλη συμπεριφορά των τραπεζών. Είναι, όμως, αστείο να πιστεύει κανείς ότι οι τράπεζες θα συμπεριφέρονταν καλύτερα εάν αναγκάζονταν οι καταναλωτές να πληρώσουν κάτι που τώρα τους προσφέρεται δωρεάν, όπως υποστηρίζει η Competition and Markets Authority.

Χωρίς αυτό το φιρμάνι, η πρώτη τράπεζα που θα καταργούσε τους δωρεάν πιστωτικούς τρέχοντες λογαριασμούς θα έβλεπε τους βασικούς της πελάτες να τρέχουν στην έξοδο. Ο Alex Chisholm, ο επικεφαλής της CMA διαμαρτύρεται ότι ελάχιστοι άνθρωποι αλλάζουν τραπεζικό λογαριασμό, αλλά οι πρόσφατες αλλαγές το καθιστούν αρκετά απλό. Θα πρέπει να προσέχει τι εύχεται.

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation