Στο Χονγκ Κονγκ στήνεται η νέα πλατεία Τιενανμέν;

Αδιαμφισβήτητα το Πεκίνο βρίσκεται αντιμέτωπο με την πιο σοβαρή κρίση από την Πλατεία Τιενανμέν, καθώς δεκάδες χιλιάδες φοιτητές συγκεντρώνονται στους δρόμους του Χονγκ Κονγκ για μία ακόμη ημέρα. Οι φοιτητές που ηγούνται αυτής της κινητοποίησης για διεκδίκηση δημοκρατικών δικαιωμάτων γνωρίζουν αυτόν τον παραλληλισμό.Παρότι οι περισσότεροι από αυτούς γεννήθηκαν μετά το 1989, τη χρονιά όπου τα κινεζικά τανκς κατέστειλαν βίαια τους διαδηλωτές στο Πεκίνο. «Και τα δύο κινήματα ξεκίνησαν από φοιτητές, αλλά ελπίζουμε ότι δεν θα λήξουν με τον ίδιο τρόπο» σχολίασε λιτά ένας 20χρονος φοιτητής.

Πράγματι, μπορεί να ελπίζει κανείς ότι αυτή η πολιτική κρίση που σιγοκαίει και η οποία ξεκίνησε την Κυριακή θα διευθετηθεί ειρηνικά. Ο κυβερνήτης του Χονγκ Κονγκ, Λέουγκ Τσουν Γιγκ, βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα δίλημμα: να χρησιμοποιήσει βία για να καταστείλει τους διαδηλωτές ή να βάλει νερό στο κρασί του; Τα γεγονότα της Κυριακής δείχνουν πως τα δακρυγόνα  δεν είναι αρκετά για να σκορπίσουν οι διαδηλωτές. Κλιμάκωση της έντασης σημαίνει χρήση κανονιών νερού ή πλαστικών σφαιρών ή, στη χειρότερη περίπτωση, να κληθεί ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας απέναντι σε άοπλους και κατά κύριο λόγο ειρηνικούς διαδηλωτές.

Εάν ο κ. Λέουγκ υποχωρήσει, τότε το Πεκίνο μπορεί να επιδιώξει την απομάκρυνσή του. Εάν, όμως, προσφύγει στη βία, τότε ίσως πλήξει σημαντικά τη φήμη του Χονγκ Κονγκ ως σταθερού χρηματοοικονομικού κέντρου. Στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί απλώς να περιμένει, ελπίζοντας ότι οι φοιτητές σταδιακά θα διαλυθούν μόνοι τους. Μπορεί ωστόσο να πάρει μέρες αν όχι εβδομάδες για να συμβεί κάτι τέτοιο. Δεν είναι σαφές εάν ο ίδιος, αλλά και το Πεκίνο, έχουν την υπομονή για κάτι τέτοιο.

Το Πεκίνο φέρει μεγάλο μέρος ευθύνης. Γεγονός είναι ότι έχει κολλήσει στο γράμμα του Θεμελιώδους Νόμου, του μίνι συντάγματος με το οποίο διοικείται το Χονγκ Κονγκ και αποδέχεται την αρχή της γενικής ψήφου που δεν είχε υιοθετηθεί στην εποχή της αποικιοκρατίας. Η γενική ψήφος, όμως, θα εισαχθεί το 2017 για την εκλογή της ηγεσίας, αλλά περιορίζεται σε στενούς όρους. Οι υποψήφιοι πρέπει να ορίζονται από μία επιτροπή. Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για γενικό δικαίωμα του εκλέγεσθαι όπως ζητούν οι φοιτητές.

Το Πεκίνο θέλει, πάνω από όλα, να διατηρήσει τη δυνατότητά του να αποκλείει τους «ανεπιθύμητους» υποψήφιους. Θα πρέπει, ωστόσο, να έχει συνειδητοποιήσει ότι η επιμονή του σε αυτούς τους όρους δεν θα γίνει αποδεκτή από τους πολίτες του Χονγκ Κονγκ που γνωρίζουν πώς είναι η δημοκρατία. Ο κατασταλτικός τρόπος με τον οποίο το Πεκίνο εξέδωσε τις αποφάσεις του δεν βοήθησε. Κατέστησε πασιφανές ότι ο «υψηλός βαθμός αυτονομίας» του Χονγκ Κονγκ υπάρχει μόνο κατά βούληση του Πεκίνου. Με λίγα λόγια, στρίμωξε τους φοιτητές στη γωνία και τώρα βρίσκεται αντιμέτωπο με μία ανοιχτή εξέγερση.

Τα πράγματα δεν χρειάζεται να είναι έτσι. Ο πρόεδρος της Κίνας, Ξι Ζιπίνγκ, θα μπορούσε να είχε ρισκάρει επιτρέποντας στο Χονγκ Κονγκ κάτι που να πλησιάζει περισσότερο σε ένα γνήσιο δημοκρατικό σύστημα. Οι πολίτες του Χονγκ Κονγκ είναι πρακτικοί άνθρωποι και είναι μάλλον απίθανο να ψήφιζαν κάποιον που θα ήταν ανοιχτά κατά του Πεκίνου. Η πόλη ήδη απολαμβάνει ελευθερίες -στον Τύπο και στο δικαστικό σύστημα- που δεν υπάρχουν στην ηπειρωτική Κίνα. Βάσει του μοντέλου «μία χώρα, δύο συστήματα», το Πεκίνο θα μπορούσε να επιτρέψει μία μικρή ακόμη δόση δημοκρατίας, χωρίς να... μολύνει τις άλλες πόλεις της Κίνας.

Η μόνη ελπίδα του κ. Λέουγκ είναι να απευθυνθεί στη σιωπηρή πλειοψηφία του Χονγκ Κονγκ προσφέροντας  μία έντιμη διέξοδο.

Μια πιθανή περιοχή του συμβιβασμού είναι η σύνθεση της επιτροπής ανάδειξης υποψηφίων, η οποία τώρα περιορίζεται σε μόλις 1.200 εκπροσώπους, με επιχειρηματικό και πρωτίστως κινεζικό προσανατολισμό. (Ο ίδιος ο Λέουγκ, του οποίου η έλλειψη της εντολής είναι μέρος του προβλήματος, εξελέγη με μόνο 689 ψήφους.) Θα ήταν εύκολο αυτή η επιτροπή να  γίνει πραγματικά αντιπροσωπευτική και να επεκτείνει τις συζητήσεις για το μέλλον της δημοκρατίας πέρα ​​από το 2017.

Ορισμένοι πολίτες του Χονγκ Κονγκ πιθανότατα θα δέχονταν τη συμφωνία που μπήκε στο τραπέζι: μία ψήφος για κάθε ένα από τα εκλογικά σώματα των 5 εκατ., αλλά για υποψηφίους που θα έχουν εκ των προτέρων ελεγχθεί. Το πρόβλημα του κ. Λέουγκ είναι ότι πάρα πολλοί, συμπεριλαμβανομένων των φοιτητών, θεωρούν ότι πρόκειται για απάτη. Ο ηγέτης του Χονγκ Κονγκ πρέπει να βρει το μονοπάτι σε αυτό το πολιτικό δάσος. Εάν δεν τα καταφέρει, θα κινδυνεύσουν πολύ περισσότερα από τη δική του θέση. Θα κινδυνεύσει το ίδιο το μέλλον του Χονγκ Κονγκ.

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation