Η μεγάλη επανάσταση των Μoocs στην ανώτατη εκπαίδευση

Η Regina Herzlinger είναι σχεδόν superstar. Ήταν η πρώτη γυναίκα που έγινε καθηγήτρια του Harvard Business School και τώρα πρωτοπορεί στα Moocs (τα ανοιχτά διαδικτυακά εκπαιδευτικά προγράμματα) που υπόσχονται επανάσταση στον χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης.

Η καθηγήτρια Herzlinger -της οποίας το πρόγραμμα διάρκειας 11 εβδομάδων με θέμα την Καινοτομία στην Υγεία θα ξεκινήσει αυτόν το μήνα -υποστηρίζει σθεναρά το μοντέλο της δωρεάν διαδικτυακής εκπαίδευσης. «Πιστεύω ότι τα Moocs μπορούν να οδηγήσουν στον εκδημοκρατισμό της εκπαίδευσης» δήλωσε και συμπλήρωσε: «Είναι φανταστικό να αγγίζεις τόσο πολύ κόσμο».

Το Harvard, το MIT Sloan, το Darden School του University of Virginia  και πολλά ακόμη μεγάλα ονόματα αμερικανικών οικονομικών πανεπιστημίων πειραματίζονται με τα Moocs. Το Wharton του University of Pennsylvania έχει προχωρήσει τόσο πολύ που προσφέρει το 10% των βασικών μαθημάτων του προγράμματος ΜΒΑ διαδικτυακά με ελεύθερη πρόσβαση. Όπως η καθηγήτρια Herzlinger, έτσι και ο αντιπρύτανης καινοτομιών του Wharton, ο Karl Ulrich, πιστεύει πως ο κοινωνικός αντίκτυπος αυτών των προγραμμάτων είναι η βασική αιτία για την προώθηση των Moocs. Επισημαίνει το παράδειγμα του Mooc του Wharton στο οποίο γράφτηκαν περισσότεροι από 13.000 φοιτητές. «Αυτή η συμμετοχή είναι τεράστια» αναφέρει.

Υποστηρίζει επίσης ότι τα Moocs είναι χρήσιμα και για τα ίδια τα πανεπιστήμια, καθώς δημιουργούν εμπειρία στο χτίσιμο ενός brand και μπορούν να βοηθήσουν τους καθηγητές να παραδίδουν καλύτερα μαθήματα στο ίδιο το πανεπιστήμιο. «Έχει αλλάξει ο τρόπος που διδάσκω» εξομολογείται  και συμπλήρωσε: «Νομίζω ότι από αυτό έχω γίνει καλύτερος καθηγητής και είναι προς όφελος όλων».

Τα Moocs είναι ένα μόνο παράδειγμα της εκρηκτικής ανόδου που καταγράφεται στην επίσημη, αλλά και άτυπη διαδικτυακή εκπαίδευση τα τελευταία δύο ή τρία χρόνια με την ανάπτυξη της τεχνολογίας. Οι καθηγητές που διδάσκουν στα πανεπιστήμια άρχισαν να αλλάζουν τη μορφή των παραδόσεων δίνοντας στους φοιτητές βίντεο με μαγνητοσκοπήσεις παλαιότερων παραδοσιακών παραδόσεων, ώστε να μπορούν να εκμεταλλευτούν τον χρόνο παράδοσης για εκτενή συζήτηση. Τα βίντεο που ετοίμασε ο καθηγητής Ulrich για το Mooc χρησιμοποιούνται τώρα και στην κανονική παράδοση στο πανεπιστήμιο και μάλιστα ο ίδιος δηλώνει ότι έτσι αυξάνεται η αποδοτικότητα της παράδοσης. «Θα ήθελα το ένα τρίτο ή το ήμισυ του τμήματος εκμάθησης ενός MBA να γίνεται διαδικτυακά» δήλωσε.

Στην Ευρώπη, οικονομικές σχολές όπως το ΙΕ στην Ισπανία και το Warwick στη Βρετανία έχουν διαδικτυακά προγράμματα ΜΒΑ παράλληλα με τα προγράμματά πλήρους φοιτήσεως τα οποία βρίσκονται πολύ ψηλά στη διεθνή κατάταξη. Κορυφαίες σχολές στις ΗΠΑ, όπως το Kenan-Flagler στο University of North Carolina με το MBA@UNC, επιβεβαιώνουν την τάση προς τον διαδικτυακό τρόπο παράδοσης. 

Σχεδόν κάθε μήνα κάποιο οικονομικό πανεπιστήμιο ανακοινώνει ότι προσφέρει κάποιο διαδικτυακό πρόγραμμα. Το Baylor University στο Τέξας θα ξεκινήσει από τον Μάιο την online παράδοση του προγράμματος ΜΒΑ και το Imperial College στο Λονδίνο θα ξεκινήσει online  ΜΒΑ από τον Ιανουάριο του 2015.

Τα Moocs στηρίζονται σε τεχνολογικές πλατφόρμες που αναπτύσσονται από εξωτερικές εταιρίες όπως η Coursera, αν και πολλά οικονομικά πανεπιστήμια θέλουν να φτιάξουν εσωτερικά τη δική τους πλατφόρμα. Στο Imperial College, ο πρύτανης της οικονομικής σχολής δηλώνει ότι το πρόγραμμα θα στηρίζεται από τον τεχνολογικό όμιλο του πανεπιστημίου.

Ο ανταγωνισμός με τα διαδικτυακά προγράμματα που έχουν δίδακτρα

Ο καθηγητής Anandalingam, πρώην πρύτανης του Smith School στο University of Maryland, δηλώνει ότι η τεχνολογία του Imperial «είναι άριστη σε σύγκριση με ό,τι έχει δει στις ΗΠΑ, καθώς οι φοιτητές αποκτούν πρόσβαση σε ένα πλούσιο μαθησιακό περιβάλλον». Πιστεύει ότι το πρόγραμμα θα στεφθεί με επιτυχία σε διεθνές επίπεδο σε όσους εκτιμούν το Imperial, αλλά εμποδίζονται να φοιτήσουν εκεί λόγω του υψηλού κόστους διαβίωσης στο Λονδίνο. Παρ' όλα αυτά, τα δίδακτρα στις 30.000 στερλίνες δεν απέχουν πολύ από αυτά στο κανονικό πρόγραμμα ΕΜΒΑ του Imperial.

«Δεν είναι ένα εκπτωτικό πρόγραμμα» δηλώνει ο πρύτανης επιμένοντας ότι προσφέρεται το ίδιο επίπεδο διδασκαλίας και υπηρεσιών με τα προγράμματα που γίνονται με τις παραδοσιακές παραδόσεις. Ο κ. Anandalingam δηλώνει επίσης ότι στο πρόγραμμα θα συμμετέχουν 200 φοιτητές ετησίως.

Η Idalen Kesner, πρύτανης του Kelley School of Business στο Indiana University που ξεκίνησε πρόγραμμα εξ αποστάσεως ΜΒΑ το 1999, πιστεύει πως η αγορά για Online προγράμματα θα συνεχίσει να αυξάνεται παρά τον εντεινόμενο ανταγωνισμό από τα Moocs. Το δικό της πανεπιστήμιο ξεκίνησε στοχευμένα Moocs που διατίθενται δωρεάν σε αποφοίτους του πανεπιστημίου, ενώ στόχος είναι να έχουν πρόσβαση σε αυτήν την υπηρεσία και οι 580.000 απόφοιτοι του πανεπιστημίου. «Έχουμε ήδη ένα μεγάλο κοινό έτοιμο», υποστηρίζει.

Ο κ. Kesner πιστεύει ότι ο παράγοντας διαφοροποίησης είναι η πιστοποίηση που δίνεται από αυτά τα προγράμματα και οραματίζεται μία αγορά που θα αυξάνεται συνεχώς για πιστοποιημένη διαδικτυακή εκπαίδευση για στελέχη, με μικρότερα προγράμματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τελικά στην απόκτηση ενός πτυχίου.

Τέτοια συστήματα ήδη υπάρχουν σε ορισμένα βρετανικά πανεπιστήμια, αν και υπάρχουν εμπόδια. Ο Tony Sheehan, του Ashridge πιστεύει πως το μεγαλύτερο εμπόριο με την πιστοποίηση των διαδικτυακών προγραμμάτων είναι το ρυθμιστικό πλαίσιο. «Έχουμε την τελευταία λέξη της τεχνολογίας και την κοιτάμε με φακό του 19ου αιώνα. Για να συμμορφωθούμε με τους κανόνες πρέπει να επαναλαμβάνουμε, αντί να καινοτομούμε» δηλώνει.

Υπάρχουν και άλλα εμπόδια όμως, όπως να εξασφαλιστεί ότι όσοι εγγράφονται στα προγράμματα θα τα ολοκληρώσουν. Στο Harvard, η καθηγήτρια Herzlinger πειραματίζεται με κάτι που η ίδια αποκαλεί «υπηρεσία προξενιών» η οποία ομαδοποιεί τους φοιτητές σε γκρουπ 4 ή 7 συμμετεχόντων που θα δουλεύουν μαζί. Οι 100 ομάδες με τα καλύτερα σχέδια θα σχηματίσουν μετά έναν αποκλειστικό όμιλο που θα μπορέσει να παρακολουθήσει το διαδικτυακό πρόγραμμα.

Ένα ακόμη πρόβλημα είναι η ιδιοκτησία των πνευματικών δικαιωμάτων αυτών των προγραμμάτων. Ποιος αναλαμβάνει το κόστος τους; Οι καθηγητές θα πληρώνονται;

Ο κ. Ulrich δηλώνει ότι η ανάπτυξη των Moocs είναι εντάσεως εργασίας, αν και στο University of Pennsylvania η αμοιβή ενός καθηγητή για να δημιουργήσει ένα πρόγραμμα Mooc είναι κατώτερη των 15.000 δολ. «Βασιστήκαμε στο γεγονός ότι οι περισσότεροι καθηγητές δεν κινητοποιούνται από το χρήμα, αλλά από τη δόξα», δήλωσε.

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation