Η κακή «χημεία» Obama-Putin αφοπλίζει το G20

Όταν οι ηγέτες της ομάδας των 20 συγκεντρωθούν την Πέμπτη στην Αγία Πετρούπολη για την ετήσια σύνοδο του G20, θα βάλουν όλα τους τα δυνατά να επικεντρωθούν σε μια σειρά οικονομικά ζητήματα, αλλά θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ για να αποφύγουν να κρυφοκοιτάνε την όλο και πιο παράξενη χημεία ανάμεσα σε δύο ηγέτες: τον πρόεδρο των ΗΠΑ Barack Obama και τον πρόεδρο της Ρωσίας Vladimir Putin.

Καθώς η κρίση στη Συρία θα κυριαρχεί στην ατμόσφαιρα, αν όχι και στην επίσημη ατζέντα των συνομιλιών της διήμερης συνόδου, οι διαφωνίες ανάμεσα στη Μόσχα και την Ουάσιγκτον απειλούν να μονοπωλήσουν τη συζήτηση, γεμίζοντάς την σπόντες, επίδειξη δύναμης και δημαγωγία.

Με το ιστορικό των προσβολών και των υπονοούμενων που υπάρχει, η προσωπική σχέση του Obama και του Putin έχει γίνει τόσο κακή που απειλεί να μπει στη μέση οποιασδήποτε προσπάθειας για δημιουργία κοινού εδάφους για το ζήτημα της Συρίας.

Αφότου η Ουάσιγκτον ακύρωσε τον περασμένο μήνα μια ξεχωριστή σύνοδο μεταξύ των δύο ανδρών, μέχρι στιγμής δεν έχουν προγραμματιστεί διμερείς συναντήσεις, δήλωσε εκπρόσωπος του Κρεμλίνου. «Αφού θα βρίσκονται στο ίδιο φόρουμ και κάτω από την ίδια στέγη, οπωσδήποτε θα έχουν την ευκαιρία να συνομιλήσουν», είπε ο Dmitry Peskov, εκπρόσωπος του V. Putin, δίνοντας μια θετική εικόνα. «Αν αποφασίσουν να έχουν πιο μακρά συζήτηση, τότε και πάλι θα έχουν την ευκαιρία να το κάνουν. Αλλά το πρόγραμμα είναι πολύ φορτωμένο».

Οι δύο χώρες βρίσκονται σε διάσταση απόψεων για το σχέδιο του Β. Obama να πλήξει στρατιωτικά τη Συρία, σε αντίποινα για την επίθεση με χημικά όπλα εναντίον πολιτών τον περασμένο μήνα, που προκάλεσε τον θάνατο 1.400 αθώων σε προάστιο της Δαμασκού, σύμφωνα με τις ΗΠΑ.

Οι ΗΠΑ, κατά τον Β. Obama, έχουν αποδείξει ότι τις επιθέσεις τις έκαναν κυβερνητικές δυνάμεις, ενώ η Μόσχα, που υποστηρίζει το καθεστώς του Bashar al-Assad, δηλώνει ότι πρόκειται σαφώς για προβοκάτσια των ανταρτών.

«Από τη λήξη του ψυχρού πολέμου δεν έχω ξαναδεί τις προσωπικές σχέσεις μεταξύ των προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας να βουλιάζουν τόσο χαμηλά», σχολίασε ο Dmitry Trenin, επικεφαλής του think-tank Carnegie Moscow Centre.

Το Κρεμλίνο παραμένει εξοργισμένο με τα σχόλια που είχε κάνει ο Obama τον Αύγουστο, όταν σύγκρινε τον Putin με κακό μαθητή. «Έχει ένα στιλ τεμπέλικο, μοιάζει με βαριεστημένο παιδί που κάθεται στα τελευταία θρανία της τάξης», είχε πει σε συνέντευξη Τύπου.

Η απουσία του Β. Obama στις διακρατικές συνομιλίες στην Αγία Πετρούπολη, όταν αντέδρασε στην απόφαση της Μόσχας να προσφέρει πολιτικό άσυλο στον πρώην πληροφοριοδότη της αμερικανικής National Security Agency, Edward Snowden, ήταν ένα ακόμη περιστατικό στο σερί από σνομπαρίσματα: όταν ο Putin επανεξελέγη, ο Obama τον κάλεσε να τον συγχαρεί αλλά με τέσσερις μέρες καθυστέρηση. Τότε ο Putin απουσίασε από την προγραμματισμένη για τον Ιούνιο 2012 σύνοδο με τονObama, λόγω «γεμάτου προγράμματος».

Ο Putin, από την πλευρά του, δήλωσε στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο Βλαδιβοστόκ στα τέλη Αυγούστου, ότι το G20 θα είναι «το κατάλληλο μέρος» για να τεθεί το ζήτημα της Συρίας. Επίσης είπε: «Θα απευθυνθώ στον Β. Obama όχι ως συνάδελφό μου, όχι ως πρόεδρο των ΗΠΑ, αλλά ως βραβευμένο με το Νόμπελ Ειρήνης».

Ρώσοι εμπειρογνώμονες πάντως αναφέρουν ότι ούτε τη Ρωσία ούτε τις ΗΠΑ τις συμφέρει να κυριαρχήσει η Συρία στη σύνοδο. «Θέλουν να δουν την υλοποίηση της οικονομικής τους ατζέντας», δήλωσε ο Nikita Lomagin, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης. «Δεν ενδιαφέρονται για μεγάλα σκάνδαλα».

Τα κύρια ζητήματα στη ρωσική ατζέντα είναι οικονομικά - και ειδικά η κοινή ανησυχία για την προοπτική αποκλιμάκωσης της χαλαρής νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ, που έχει φέρει πιέσεις σε νομίσματα και χρηματιστήρια σε αναδυόμενες αγορές. Η Ρωσία ενδιαφέρεται επίσης για την προώθηση της ατζέντας πάταξης της διαφθοράς, καθώς και μέτρων για τόνωση της δικής της υποτονικής ανάπτυξης.

Άλλος αναλυτής ανέφερε ότι η ένταση μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον θα είναι κυρίως «παθητική-αρνητική», αλλά δύσκολα θα φουντώσει σε μεγάλο διπλωματικό πόλεμο. «Κάθε πολιτικός σίγουρα έχει συναισθήματα, όμως αυτά αρχίζουν να κυριαρχούν στη συζήτηση», σχολίασε ο Alexander Panov, στέλεχος του Institute of the USA and Canada στη Μόσχα. «Κάποιος πρέπει να κάνει το πρώτο βήμα προς τη λύση, αλλά μέχρι στιγμής δεν βλέπω τίποτα τέτοιο».

Ο απρόβλεπτος παράγοντας, ωστόσο, θα είναι ο V. Putin. Ένας χαρισματικός showman, που είναι εμφανώς έξαλλος με τις αμερικανικές προσβολές κι έχει αποδείξει ότι διαθέτει εκρηκτικά στοιχεία στο παρελθόν.
«Όλοι όσοι γνωρίζω έχουν πολύ χαμηλες προσδοκίες», κατέληξε ο επικεφαλής του think-tank Carnegie Moscow Centre, D. Trenin.

*To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

© The Financial Times Limited 2013. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation