Καθ΄οδόν για παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση...

Ο κόσμος αναμένεται να χάσει σημαντική στήριξη από το βασικότερο κινητήριο μοχλό στο μέτωπο της ζήτησης - τον Αμερικανό καταναλωτή. Όμως, ποιος θα συμπληρώσει το κενό, αναρωτιέται ο Steven Roach, η γνωστή ”αρκούδα” της Morgan Stanley, ο οποίος προβλέπει σημαντική επιβράδυνση και στην ευρωζώνη το 2007.

Δημοσιεύθηκε: 16 Αυγούστου 2006 - 08:00

του Steven Roach*

Δεν υπάρχει κάτι που μπορεί να ξελογιάσει περισσότερο από μια ραγδαία οικονομική άνθηση. Η πρόσφατη ισχύς της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης είναι ένα τραγούδι σειρήνων.

Σύμφωνα με τις μετρήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η ενίσχυση του παγκόσμιου ΑΕΠ θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 4,8% την περίοδο 2003-6, σηματοδοτώντας την ισχυρότερη τετραετία από τις αρχές της δεκαετίας του ’70.

Όμως, ενώ ο πειρασμός να στηριχθούμε σε αυτό για τις μελλοντικές εκτιμήσεις μας είναι μεγάλος, ίσως κάτι τέτοιο αποτελεί τεράστιο λάθος. Υπάρχει πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα, η παγκόσμια ανάπτυξη να έχει ήδη φτάσει στο ανώτατο σημείο της και να εξασθενήσει.

Ο βασικός αναπτυξιακός πυλώνας του κόσμου, οι ΗΠΑ, σημειώνει επιβράδυνση. Αυτό είναι το συμπέρασμα από την αγορά εργασίας, όπου η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας διαμορφώνεται 35% χαμηλότερα από το μέσο όρο της τελευταίας διετίας κατά τους τελευταίους τέσσερις μήνες.

Όμως αυτό είναι το συμπέρασμα και από τη στεγαστική αγορά, όπου η επιβράδυνση στην κατασκευαστική δραστηριότητα αφαιρεί τουλάχιστον 1% από την τάση στην αύξηση του ΑΕΠ των τελευταίων τριών ετών. Επίσης, χωρίς να υπολογίζεται η προσωρινή ανάκαμψη στις λιανικές πωλήσεις τον Ιούλιο, υπάρχει μήνυμα και από τον Αμερικανό καταναλωτή, η αύξηση στις δαπάνες του οποίου υποχώρησε στο 2,5% την άνοιξη - μια ποσοστιαία μονάδα κάτω από τις τάσεις της τελευταίας δεκαετίας.

Η αμερικανική επιβράδυνση οφείλεται και στις καθυστερημένες επιπτώσεις των υψηλότερων επιτοκίων. Ακόμη και εάν η Federal Reserve διέκοψε το διετή κύκλο σύσφιξης της νομισματικής της πολιτικής, υπάρχει κίνδυνος να το έχει ήδη παρακάνει.

Η συνδυαστική επίπτωση των υψηλότερων πετρελαϊκών τιμών, της αυξημένης επιβάρυνσης στα δάνεια από τις αυξήσεις επιτοκίων και οι αρνητικοί ρυθμοί αποταμίευσης επαναφέρουν την πιθανότητα υποχώρησης στους ρυθμούς ανάπτυξης των καταναλωτικών δαπανών και του ΑΕΠ στις ΗΠΑ.

Πρόκειται για μια κρίσιμη μετάβαση για την παγκόσμια οικονομία. Ο κόσμος αναμένεται να χάσει σημαντική στήριξη από το βασικότερο κινητήριο μοχλό στο μέτωπο της ζήτησης - τον Αμερικανό καταναλωτή.

Όμως, ποιος θα συμπληρώσει το κενό από την υποχώρηση του Αμερικανού καταναλωτή; Η απλή απάντηση σε αυτό είναι: Ίσως κανείς. Η Ευρώπη, ο δεύτερος μεγαλύτερος καταναλωτής του κόσμου, δε συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες.

Η ευρωπαϊκή οικονομία θα δεχτεί τριπλό πλήγμα: την ισχυρή σύσφιξη της δημοσιονομικής πολιτικής, τις καθυστερημένες επιπτώσεις από την σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής και το ισχυρότερο ευρώ. Η ανάπτυξη στην ευρωζώνη ενδέχεται να ξεπεράσει το 2,5% εφέτος, σηματοδοτώντας την ισχυρότερη ανάπτυξη από το 2000. Του χρόνου ενδέχεται να υποχωρήσει κάτω από το 1,5%.

Μη βασίζεστε ούτε στην ιαπωνική οικονομία για να συμπληρώσει το κενό. Η προσωπική κατανάλωση στη χώρα διαμορφώνεται μόλις στο 30% αυτής των ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι κάθε ποσοστιαία μονάδα επιβράδυνσης των καταναλωτικών δαπανών στις ΗΠΑ θα πρέπει να αντικατασταθεί από 3% επιτάχυνσης στην Ιαπωνία.

Όπως δείχνει και το ΑΕΠ του β’ τριμήνου, μια τέτοια άνοδος είναι απίθανη, ιδίως από τη στιγμή που η Ιαπωνία έχει να κάνει με ισχυρότερο γεν και υψηλότερες πετρελαϊκές τιμές.

Υπάρχει ένα βαθύτερο νόημα στην επικείμενη επιβράδυνση. Η παγκόσμια οικονομική άνθηση της περασμένης τετραετίας δεν ήταν διατηρήσιμη. Στηρίχτηκε σε υπερβολές ρευστότητας, οι οποίες προέκυψαν από τις ενέργειες των μεγάλων κεντρικών τραπεζών του κόσμου. Τώρα που η νομισματική πολιτική επιστρέφει σε φυσιολογικά επίπεδα, αυτή η περίοδος των ανισορροπιών ολοκληρώνεται.

* Ο αρθρογράφος είναι επικεφαλής των οικονομολόγων της Morgan Stanley

© The Financial Times Limited 2006. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation