O μαύρος χρυσός τρομάζει τις αγορές

Η εκτίναξη των πετρελαϊκών τιμών λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή δεν θα έπρεπε να έχει προκαλέσει έκπληξη στις αγορές. Εδώ και καιρό, η ισορροπία παγκόσμιας προσφοράς και ζήτησης πετρελαίου είναι τόσο ευαίσθητη, που η ενεργειακή αγορά έχει αντιδράσει σε κάθε άσχημη γεωπολιτική εξέλιξη. Μια ανάλυση της αγοράς πετρελαίου, ο γεωπολιτικός παράγοντας και μια σύγκριση με τις δυο προηγούμενες πετρελαϊκές κρίσεις.

Δημοσιεύθηκε: 17 Ιουλίου 2006 - 11:25

Editorial της ηλεκτρονικής έκδοσης των Financial Times στις 16/7/06

Η εκτίναξη των πετρελαϊκών τιμών λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή δεν θα έπρεπε να έχει προκαλέσει έκπληξη στις αγορές. Εδώ και καιρό, η ισορροπία παγκόσμιας προσφοράς και ζήτησης πετρελαίου είναι τόσο ευαίσθητη που η ενεργειακή αγορά έχει αντιδράσει σε κάθε άσχημη γεωπολιτική εξέλιξη.

Ακόμη και εάν οι ταραχές στο Λίβανο δεν βρίσκονται κοντά σε σημαντικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, κάθε επεισόδιο στο οποίο εμπλέκεται το Ισραήλ είναι ικανό να πυροδοτήσει την κατάσταση σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, δεν θα έπρεπε να υπάρχει λόγος ανησυχίας για την υγεία της παγκόσμιας οικονομίας.

Οι πετρελαϊκές τιμές ενισχύονται και δημιουργούν νέα ιστορικά ρεκόρ εδώ και δυο χρόνια. Όμως αυτό δεν συμβαίνει λόγω κάποιας μεγάλης μείωσης της προσφερόμενης ποσότητας όπως είχε συμβεί στις δυο προηγούμενες πετρελαϊκές κρίσεις, το 1973-4 και το 1979-81.

Σαφώς, τα σαμποτάζ στην περιοχή του δέλτα του Νίγηρα και η αστάθεια στη Βενεζουέλα έχουν οδηγήσει σε μείωση της εκεί παραγωγής. Επίσης εντείνεται η ανησυχία για μια ακόμη πετρελαιοπαραγωγό χώρα, το Ιράν, λόγω της διαμάχης του με τη Δύση για το πυρηνικό του πρόγραμμα, ενώ τακτικές είναι και οι τρομοκρατικές ενέργειες στις σημαντικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας. Όμως αυτά τα προβλήματα υπάρχουν από το 1991. Ίσως η πιο ουσιαστική απειλή για τα αποθέματα πετρελαίου είναι η προοπτική μιας ακόμη κακής περιόδου τυφώνων στον Κόλπο του Μεξικό.

Το πιο αξιοσημείωτο στοιχείο του ράλι του πετρελαίου από το 2002 είναι ότι οφείλεται στο σκέλος της ζήτησης και όχι σε αυτό της προσφοράς. Συνεπώς, από τη στιγμή που η οικονομία αναπτύσσεται με τέτοιους ρυθμούς ώστε να συνεχίζει να ενισχύει τις πετρελαϊκές τιμές, θα πρέπει εξ ορισμού να μην επηρεάζεται από αυτές.

Ωστόσο, ο αδιαμφισβήτητος πρωτοστάτης στην εκτίναξη της ζήτησης είναι η Κίνα. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας προβλέπει ότι η Κίνα μαζί με την Μέση Ανατολή θα αντιστοιχούν στη μισή ενίσχυση της παγκόσμιας ζήτησης για το 2007.

Σε αντίθεση με την ταχύτερη και εντονότερη τροχιά των τιμών στις προηγούμενες πετρελαϊκές κρίσεις, η σταδιακή ενίσχυση της τιμής του τα τελευταία χρόνια έχει βοηθήσει στον περιορισμό των οικονομικών επιπτώσεων, με την μέχρι στιγμής αναθέρμανση του πληθωρισμού να παραμένει περιορισμένη. Ο εντονότερος ανταγωνισμός στις αγορές προϊόντων και η σύσφιξη νομισματικής πολιτικής που εξελίσσεται δεν έχουν αφήσει μέχρι στιγμής τις ενεργειακές τιμές να μετακυλισθούν στο σύνολο της αγοράς.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εκτίναξη της πετρελαϊκής τιμής έχει επιδεινώσει τις παγκόσμιες οικονομικές ανισορροπίες, ενισχύοντας τις τιμές των εισαγωγών, χωρών όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα, οι οποίες μπορούν να το αντέξουν, αλλά επίσης, και πολλών μικρών αναπτυσσόμενων χωρών με αδύναμα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών. Ωστόσο, σε σχέση με το σημερινό παγκόσμιο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν και τις ιδιωτικές κεφαλαιακές ροές, η μεταβολή στην τιμή του πετρελαίου αποτελεί πολύ μικρότερο σοκ σε σχέση με τη δεκαετία του ’70.

Σε κάθε περίπτωση, οι αγορές παραγώγων προβλέπουν ότι το πετρέλαιο θα παραμείνει στα τρέχοντα επίπεδα τιμών και το 2007. Εάν έχουν δίκιο, αυτό θα δώσει ώθηση τόσο στην εξοικονόμηση της ενέργειας όσο και στην ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Ίσως για μια ακόμη φορά, η αγορά να φέρει τα αποτελέσματα που οι πολιτικοί δεν μπόρεσαν να πετύχουν.

© The Financial Times Limited 2006. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation