Ράχμαν: Πού οδηγεί η σύγκρουση «ιδιοφυούς» και «ανόητου» Τραμπ

Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι το μεγαλύτερο ατού, αλλά και το μεγαλύτερο μειονέκτημα του κινήματος Maga (Make America Great Again).

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι μια πολιτική ιδιοφυία. Αλλά επίσης, σύμφωνα με τη μνημειώδη φράση που αποδίδεται στον Ρεξ Τίλερσον, τον πρώτο του υπουργό Εξωτερικών, είναι και ένας «γ@@@ ανόητος» σε ό,τι αφορά την κατανόηση της πολιτικής.

Αυτή η ένταση μεταξύ του «ιδιοφυούς Τραμπ» και του «ανόητου Τραμπ» είναι επικίνδυνη για το κίνημα «Make America Great Again» το οποίο ο ίδιος δημιούργησε και του οποίου ηγείται.

Ως πολιτικός παράγοντας, δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο Τραμπ έχει μια διαισθητική ιδιοφυία που του έχει επιτρέψει να αναδιαμορφώσει πλήρως την αμερικανική πολιτική. Το ότι κέρδισε δεύτερη θητεία με αποφασιστική διαφορά του έχει δώσει την απόλυτη εξουσία εντός του κόμματός του. Για την ώρα, ο Τραμπ μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Το πρόβλημα είναι πως αυτό που θέλει πιθανόν θα είναι πολύ βλαπτικό για την Αμερική.

Το πιο προφανές παράδειγμα της αυτοκαταστροφικής φύσης των πολιτικών του Τραμπ είναι η εμμονή του με τους δασμούς. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν μπορεί ή δεν θέλει να καταλάβει πως οι δασμοί πληρώνονται από τους εισαγωγείς και πως μεγάλο μέρος του κόστους θα περάσει στους καταναλωτές.

Θεωρεί επίσης πως η μη προβλεψιμότητα είναι αρετή. Άρα οι δασμοί επιβάλλονται, αίρονται και στη συνέχεια ξαναεπιβάλλονται, με ελαφρότητα. Το αποτέλεσμα είναι πως οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να σχεδιάσουν για το μέλλον και πως οι καταναλωτές και οι επενδυτές πανικοβάλλονται.  

Στην πρώτη θητεία του Τραμπ, όταν η πολιτική του εξουσία ήταν πιο αδύναμη και οι σύμβουλοί του πιο συμβατικοί, οι τελευταίοι μπορούσαν να μπλοκάρουν κάποιες από τις χειρότερες ιδέες του. Οι αξιωματούχοι κάποιες φορές αγνοούσαν ή έδιναν άλλη ερμηνεία στις οδηγίες του, ή ακόμα απομάκρυναν έγγραφα από το γραφείο του, σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τα ένστικτά του.

Αλλά στη θητεία Νο 2, ο πρόεδρος περιβάλλεται από συκοφάντες που θέλουν να «αφήσουν τον Τραμπ να είναι ο Τραμπ». Ο Χάουαρντ Λάτνικ, ο υπουργός Εμπορίου του, μας διαβεβαιώνει πως ο Τραμπ είναι «ο σημαντικότερος, ο εξυπνότερος, ο ικανότερος ηγέτης στον κόσμο». Άρα ο πρόεδρος μπορεί να προχωρήσει με πολιτικές που είναι πιθανόν να βλάψουν την πλειοψηφία των Αμερικάνων με άμεσους και απτούς τρόπους.

Ο Τραμπ έχει κάνει πολλά εξωφρενικά πράγματα στο παρελθόν, όπως η απόπειρα ανατροπής του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών του 2020. Αλλά λίγες από τις προηγούμενες ενέργειές του επηρέαζαν την καθημερινότητα των απλών Αμερικάνων.

Η πρόκληση ύφεσης, υψηλότερου πληθωρισμού ή μιας κατάρρευσης του χρηματιστηρίου θα ήταν κάτι διαφορετικό. Περίπου το 60% των Αμερικάνων κατέχουν μετοχές, συχνά στα συνταξιοδοτικά τους ταμεία. Πολλοί θα απογοητευτούν από την πρόσφατη βουτιά στις τιμές των μετοχών. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη επίσης πέφτει, καθώς αυξάνονται οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό.  

Η οικονομία αξιολογούνταν ως το σημαντικότερο ζήτημα από τους ψηφοφόρους στις τελευταίες εκλογές. Αλλά η αξιολόγηση του Τραμπ στον χειρισμό της οικονομίας έχει ήδη γίνει αρνητική. Μπορεί να υπάρξει περισσότερος πόνος λόγω της αλυσιδωτής επίπτωσης που θα έχουν πέραν της Ουάσιγκτον οι περικοπές στο ομοσπονδιακό εργατικό δυναμικό. Πιθανές περικοπές στην κοινωνική ασφάλιση ή στα χρηματοδοτούμενα από το κράτος επιδόματα υγείας επίσης θα έπλητταν εκατομμύρια ανθρώπους.

Οι τσακωμοί με τους γείτονες και σύμμαχους της Αμερικής μπορεί να φαίνεται πως εμπίπτουν στην κατηγορία των θεμάτων που ο μέσος ψηφοφόρος μπορεί να αγνοήσει. Αλλά η απειλή προσάρτησης του Καναδά (μια ακόμα βλακώδης ιδέα) έχει ξεκινήσει έναν αχρείαστο εμπορικό πόλεμο με έναν ειρηνικό γείτονα.

Αν οι Καναδοί προβούν σε αντίποινα οδηγώντας σε αύξηση την τιμή των εξαγωγών πετρελαίου ή ηλεκτρισμού στις ΗΠΑ, θα υποφέρουν οι απλοί Αμερικάνοι. Οι δασμοί στο Μεξικό θα μπορούσαν επίσης να αυξήσουν τις τιμές στο σούπερ μάρκετ. Περίπου 50% των εισαγόμενων φρούτων της Αμερικής προέρχονται από το Μεξικό. Τα κέρδη των τριών μεγάλων αμερικανικών αυτοκινητοβιομηχανιών θα μπορούσαν να εξαλειφθούν από έναν δασμό 25% στις εισαγωγές από τον Καναδά και το Μεξικό.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr

FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin

Οι οικονομικές επιπτώσεις των πολιτικών του Τραμπ είναι πιθανό να καθορίσουν το μέλλον της προεδρίας του. Αλλά ο Τραμπ θέτει σε κίνδυνο τους Αμερικάνους και με άλλους τρόπους. Η απόλυση πρακτόρων του FBI και αξιωματούχων των μυστικών υπηρεσιών –και ο διορισμός ενός συνωμοσιολόγου ως διευθυντή των εθνικών μυστικών υπηρεσιών και επικεφαλής του FBI –είναι συνταγή για μια μελλοντική καταστροφή υψηλού προφίλ. Η τοποθέτηση ενός άλλου συνωμοσιολόγου, του Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ ως επικεφαλής του υπουργείου Υγείας δημιουργεί άλλους προφανείς κινδύνους.

Παρακολουθώντας τον Τραμπ να εξαπολύει τον «βλάκα» που έχει μέσα του στην αμερικανική κυβέρνηση μου θυμίζει μια πρόβλεψη που άκουσα από έναν επιφανή Αμερικάνο επιχειρηματία τον Ιανουάριο. «Αν ο Τραμπ κάνει τα μισά από αυτά που υπόσχεται να κάνει, όλο αυτό θα σκάσει. Και θα δυσφημίσει το Maga για μια γενιά».

Ο προφανής μηχανισμός για ένα σκάσιμο θα ήταν μια τεράστια ήττα για τους Ρεπουμπλικάνους στις επόμενες εκλογές. Αλλά οι ενδιάμεσες εκλογές είναι σε σχεδόν δυο χρόνια. Ο Τραμπ και τα τσιράκια του μπορούν να κάνουν μεγάλη ζημιά στους θεσμούς της Αμερικής, συμπεριλαμβανομένου του εκλογικού συστήματος, σε αυτό το διάστημα. Αν η κυβέρνηση αρχίσει να ζορίζεται εμφανώς, ο Τραμπ είναι πιθανό να απαντήσει με ένα κυνήγι αποδιοπομπαίων τράγων και αυξημένου αυταρχισμού.

Αλλά η εμπειρία σε άλλες δημοκρατίες που έχουν υποστεί βλάβη είναι πως ακόμα και ένα μερικώς στημένο σύστημα μπορεί να λειτουργήσει αρκετά καλά ώστε να επιφέρει εκλογικές ήττες σε ακροδεξιούς λαϊκιστές. Ο Ζαΐρ Μπολσονάρο έχασε τις προεδρικές εκλογές της Βραζιλίας το 2022 (και έχει κατηγορηθεί για απόπειρα πραξικοπήματος μετά). Το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη της Πολωνίας έχασε την εξουσία στις εκλογές του 2023. Ο Βίκτορ Ορμπαν της Ουγγαρίας, που είναι πρωθυπουργός από το 2010 και τον θαυμάζει ιδιαίτερα το κίνημα Maga, βρίσκεται πίσω στις δημοσκοπήσεις εν όψει των εκλογών που αναμένονται του χρόνου –καθώς η ουγγρική οικονομία αντιμετωπίζει δυσκολίες. Το Σαββατοκύριακο πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις κατά του Ορμπαν στη Βουδαπέστη.

Οι δεξιοί λαϊκιστές μπορεί συχνά να κερδίζουν στους πολιτισμικούς πολέμους. Αλλά η κακοδιαχείριση της οικονομίας είναι πολύ πιο δύσκολο να εξηγηθεί. Αν το MAGA κάνει τους Αμερικανούς φτωχότερους, τότε ο Τραμπ και το κίνημά του είναι πιθανόν να πληρώσουν το τίμημα.

© The Financial Times Limited 2025. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation