Πώς σχεδιάζει η Ουάσιγκτον να υπερασπιστεί το δολάριο

Πριν από τέσσερα χρόνια, η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) –η κεντρική τράπεζα των κεντρικών τραπεζιτών- αποκάλυψε ένα καινοτόμο project που έφερε το άσχημο προσωνύμιο «mBridge».

Στόχος του εγχειρήματος ήταν να δημιουργήσει ένα διασυνοριακό ψηφιακό νόμισμα κεντρικών τραπεζών που θα συνέδεε τις κεντρικές τράπεζες της Κίνας, του Χονγκ Κονγκ, της Ταϊλάνδης, των ΗΑΕ και (αργότερα) της Σαουδικής Αραβίας.

Μπορεί να νομίζετε πως αυτό είναι δυσνόητο. Αν ναι, ξανασκεφτείτε το: το αλλόκοτο project συμβολίζει μια μεγαλύτερη μάχη που θα μπορούσε να έχει βαθιά σημασία υπό τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Πιο συγκεκριμένα, το περασμένο φθινόπωρο, λίγο πριν της αμερικανικές εκλογές, η BIS αποχώρησε απρόσμενα από το mBridge, εκχωρώντας ουσιαστικά τον έλεγχο στην Κίνα και τους υπόλοιπους.

Η BIS υποστήριξε πως αυτό απλώς οφείλονταν στο γεγονός πως έφτασε το «ελάχιστο στάδιο βιώσιμου project». Αλλά λίγοι το πίστεψαν. «Οι Αμερικάνοι απαίτησαν να σταματήσει (η BIS) γιατί είναι απειλή» μου είπε ένας από τους συμμετέχοντες (στο project), εξηγώντας πως η Ουάσινγκτον ανησυχούσε πως «μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποφευχθούν οι (δολαριακές) κυρώσεις».

Και ενώ ο επικεφαλής της BIS, Αγκουστέν Κάρστενς, το αρνήθηκε δημοσίως, ωστόσο οι εικασίες συνεχίζονται -και όχι μόνο επειδή ο Τραμπ αναμφίβολα βρίσκεται στο νομισματικό πολεμικό μονοπάτι: στο Truth Social τον περασμένο μήνα επανέλαβε τις απειλές να επιβάλλει «δασμούς 100%» σε χώρες που προσπαθούν να «αντικαταστήσουν το ισχυρό αμερικανικό δολάριο» με νέα νομίσματα ή συστήματα πληρωμών.

Έτσι οι επενδυτές θα πρέπει να παρακολουθούν τι θα συμβεί στη συνέχεια. Διότι ενώ οι απειλές του Τραμπ για τους εμπορικούς δασμούς απασχολούν πρόσφατα τα πρωτοσέλιδα, ωστόσο αυτή η λιγότερο ορατή μάχη για το χρήμα (το νόμισμα) έχει βαθιά σημασία. Άλλωστε (όπως έχω ξαναπεί), το βασισμένο στο δολάριο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι η πραγματική πηγή της ηγεμονικής δύναμης της Αμερικής σήμερα, και την οποία η Ουάσινγκτον θέλει να προασπίσει.

Στα χαρτιά, ο Τραμπ δεν έχει κανέναν λόγο να ανησυχεί. Τα πρόσφατα στοιχεία του ΔΝΤ δείχνουν πως το δολάριο αντιπροσωπεύει περίπου το 58% των αποθεματικών των κεντρικών τραπεζών. Αυτό είναι ελαφρώς χαμηλότερο απ’ ό,τι στις αρχές του αιώνα, αλλά η πρόσφατη διαφοροποίηση αφορούσε κυρίως μικρότερα νομίσματα –όχι ανταγωνιστές όπως το ευρώ ή το ρενμίνμπι.

Πιο εντυπωσιακό είναι πως τα δεδομένα του Swift υποδηλώνουν πως το 49,1% όλων των (διεθνών) πληρωμών ήταν σε δολάρια τον περασμένο χρόνο, σε υψηλό 12 ετών.

Αλλά υπάρχουν τρεις κρίσιμοι περιορισμοί. Πρώτον, οι κεντρικές τράπεζες μαζεύουν χρυσό με εντυπωσιακούς ρυθμούς, όπως σημείωσε πρόσφατα το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού. Αυτό υποδηλώνει μια επιθυμία για αντιστάθμιση έναντι της έκθεσής τους στο παραστατικό (fiat) δολάριο.

Δεύτερον τα στοιχεία του Swift μπορεί να είναι λίγο παραπλανητικά αφού η δραστηριότητα εκτινάσσεται εκτός των δυτικών πλατφορμών. Η Κίνα χτίζει το δικό της διασυνοριακό διατραπεζικό σύστημα πληρωμών. Είναι μικρό και υποτυπώδες, όμως έχει 160 μέλη και ο όγκος συναλλαγών έχει εκτιναχθεί κατά 80% από το 2022.

Τρίτον η χρηματοοικονομική πολεμική της Ουάσινγκτον φαίνεται να πυροδοτεί -όχι να σταματά- τις προσπάθειες άλλων να φανταστούν εναλλακτικές. Γι’ αυτό έχει σημασία το mBridge: αν αυτοί οι ψηφιακοί αγωγοί δουλέψουν ποτέ με ταχύτητα και σε κλίμακα (ένα μεγάλο «αν») αυτό θα αμφισβητούσε το σύστημα «κόμβου-ακτινών» με επίκεντρο την Federal Reserve των ΗΠΑ.

Πώς θα απαντήσει, λοιπόν, η Ουάσινγκτον; Ο Κρις Τζιανκάρλο, επικεφαλής της Επιτροπής Προθεσμιακών Συναλλαγών Βασικών Εμπορευμάτων κατά τη διάρκεια της πρώτης κυβέρνησης Τραμπ, ελπίζει ότι θα χρησιμοποιήσει καρότα - δηλαδή πολιτικές που θα κάνουν τη χρήση του δολαρίου εντελώς επιτακτική για τους μη Αμερικανούς. Αυτό, μου λέει, σημαίνει να υπερασπιστεί τις καλές οικονομικές «αξίες» και να αγκαλιάσει περισσότερη καινοτομία στον κυβερνοχώρο. Ένα «project ψηφιακού δολαρίου» τo οποίο συνδιευθύνει θα παρουσιαστεί δημοσίως την επόμενη εβδομάδα.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr

FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin

Αυτό είναι εξαιρετικά λογικό. Αλλά ο Τραμπ φαίνεται ότι θέλει να χρησιμοποιήσει ραβδιά (ενν. αναγκαστικά μέτρα). Τον περασμένο μήνα εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο απαγόρευσε οποιαδήποτε χρήση ψηφιακών νομισμάτων κεντρικών τραπεζών στην Αμερική, καθώς «απειλούν τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, την ιδιωτική ζωή των ατόμων και την κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών».

Αντ' αυτού, υπερασπίστηκε το bitcoin {δεν έχει σημασία ότι αυτό θεωρείται ως αντιστάθμισμα στο παραστατικό (πραγματικό) δολάριο}. Πιο σημαντικό, υποστήριξε επίσης την «ανάπτυξη των νόμιμων και θεμιτών stablecoins που υποστηρίζονται από το δολάριο παγκοσμίως».

Αυτό μπορεί να φαίνεται περίεργο, όχι μόνο επειδή είναι διαμετρικά αντίθετο με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Κάποιοι κυνικοί θα το αποδώσουν αναμφίβολα στο γεγονός ότι ο Χάουαρντ Λούτνικ, υπουργός Εμπορίου, βοήθησε στην κατασκευή του tether, του μεγαλύτερου υπάρχοντος stablecoin.

Υπάρχει όμως και ένας άλλος παράγοντας: Η ομάδα του Τραμπ πιστεύει ότι τα stablecoins μπορεί να είναι ένα μυστικό όπλο για την προώθηση περισσότερης - και όχι λιγότερης - δολαριοποίησης. «Είναι πολύ καλό για εμάς», μου λέει ένας από αυτούς.

Αυτό συμβαίνει επειδή τα stablecoins του 21ου αιώνα - όπως και η αγορά ευρωδολαρίων του 20ού αιώνα - επιτρέπουν συναλλαγές σε υπεράκτια δολάρια που είναι απαλλαγμένες από επαχθείς χερσαίες ρυθμίσεις. Αυτό αρέσει σε πολλούς χρηματοδότες που παλεύουν με τον γεωπολιτικό κίνδυνο (ακόμη και αν τα stablecoins, σε αντίθεση με τα ευρωδολάρια, δεν αποδίδουν κέρδη).

Στην πράξη, η τρέχουσα κεφαλαιοποίηση της αγοράς των stablecoins - περίπου 220 δισ. δολάρια - εξακολουθεί να είναι ασήμαντη σε σύγκριση με τα ευρωδολάρια, πόσο μάλλον με τις κεφαλαιαγορές των ΗΠΑ που ανέρχονται σε περίπου 6 τρισ. δολάρια.

Αλλά το σημείο κλειδί είναι το εξής: καθώς ο Τραμπ συνεχίζει να προσπαθεί να ανακατασκευάσει -ή να διαλύσει- τη μεταπολεμική γεωπολιτική τάξη, δεν είναι μόνο οι δασμοί και τα τανκς που έχουν σημασία, αλλά και τα χρηματοπιστωτικά «υδραυλικά» συστήματα.

Αυτές οι εκκολαπτόμενες μάχες για τα CBDC (ψηφιακά νομίσματα κεντρικών τραπεζών) και τα stablecoins θα μπορούσαν κάλλιστα «να βρεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος φέτος», όπως σημειώνει το Atlantic Council.

Ξέρει κανείς πώς να αναλύσει το mBridge στα κινέζικα;

© The Financial Times Limited 2025. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation