Οι κεντρικές τράπεζες διαλέγουν τώρα διαφορετικά μονοπάτια

Η αμερικανική νομισματική πολιτική θα βρεθεί σε πορεία έντονης απόκλισης από αυτήν της Ευρώπης το επόμενο έτος, με τις προβλέψεις για υψηλότερη ανάπτυξη και πληθωρισμό να ανοίγουν ένα διατλαντικό χάσμα με την υποτονική ευρωζώνη.

Η Federal Reserve αναμένεται να μειώσει το επιτόκιο αναφοράς μέχρι το τέλος του επόμενου έτους μόλις κατά το ήμισυ αυτού που θα πράξει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία αντιμετωπίζει μειωμένη ανάπτυξη και πληθωρισμό που θα υποχωρήσει κάτω από τον στόχο της (σ.σ. του 2%), σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς.

Με τον Ντόναλντ Τραμπ να προετοιμάζεται να μειώσει φόρους και να αυξήσει δασμούς, ο πληθωρισμός των ΗΠΑ προβλέπεται να παραμείνει πάνω από 2% καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025, σύμφωνα με προβλέψεις που συγκέντρωσε η Consensus Economics. Ο πληθωρισμός της ευρωζώνης, από την άλλη, προβλέπεται να μειωθεί κάτω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ, ακόμα και τον Φεβρουάριο.

«Αναμένουμε να διευρυνθεί η απόκλιση μεταξύ των κύκλων χαλάρωσης της Fed και της ΕΚΤ καθώς οι αυξανόμενοι πληθωριστικοί κίνδυνοι αναγκάζουν την πρώτη να τηρήσει μια σχετικά επιφυλακτική προσέγγιση, ενώ η δεύτερη ανταποκρίνεται δυναμικά στην οικονομική αδυναμία», είπε η Jennifer McKeown, chief global economist της Capital Economics.

Ο διαχωρισμός της πορείας αντανακλά τις αυξανόμενες ανησυχίες για τη βαλλόμενη οικονομία της ευρωζώνης, όπου οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής φοβούνται πως θα υπάρξει περαιτέρω ζημιά από έναν πιθανό εμπορικό πόλεμο του οποίου θα ηγηθεί ο Τραμπ.

Τα σχέδια πολιτικής του εκλεγμένου προέδρου αναμένεται να τονώσουν την αμερικανική ανάπτυξη και τον πληθωρισμό βραχυπρόθεσμα, με τον πρόεδρο της Fed Jay Powell να τονίζει αυτόν τον μήνα πως «δεν βιάζεται» να μειώσει τα επιτόκια.

Ο πληθωρισμός και η νομισματική πολιτική κινήθηκαν γενικά συντονισμένα σε μεγάλα τμήματα του κόσμου τα τελευταία τρία χρόνια, καθώς οι χώρες βίωναν ένα «άλμα γενιάς» στην αύξηση των τιμών. Αλλά οι πρώιμες κινήσεις για χαλάρωση της πολιτικής της Fed, της ΕΚΤ, της Τράπεζας της Αγγλίας και άλλων δυτικών κεντρικών τραπεζών φέτος θα μπορούσαν να δώσουν τη θέση τους σε μια πιο διιστάμενη προσέγγιση το 2025.

Η απόδοση του διετούς αμερικανικού treasury –που παρακολουθεί στενά τις προσδοκίες για τα επιτόκια- αυξήθηκε στο 4,4% στο τέλος της εβδομάδας από 3,6% που ήταν στην αρχή του περασμένου μήνα εν μέσω αυξημένων ανησυχιών για τον πληθωρισμό.

Η απόκλιση έχει προκαλέσει μια αντιστροφή στις αγορές συναλλάγματος, όπου τα επιτόκια είναι η κινητήριος δύναμη. Το δολάριο, που αποδυναμώθηκε το καλοκαίρι, έκανε ένα δραματικό ράλι έναντι άλλων νομισμάτων κατά τη διάρκεια των αμερικανικών εκλογών καθώς οι επενδυτές προεξόφλησαν την επίπτωση των δασμολογικών και φορολογικών πολιτικών του Τραμπ.

Αυτό έχει οδηγήσει το ευρώ κοντά σε χαμηλό διετίας, καταγράφοντας το μεγαλύτερο sell-off από την ενεργειακή κρίση του 2022, με το ενιαίο νόμισμα να διαταράσσεται περαιτέρω από τα αδύναμα οικονομικά δεδομένα που έχουν αυξήσει τις πιθανότητες για μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ κατά μισή μονάδα στη συνεδρίαση του επόμενου μήνα.

O Samuel Tombs, οικονομολόγος της Pantheon Macroeconomics, είπε πως το ποσοστό ανεργίας στις ΗΠΑ εξακολουθεί να είναι αρκετά χαμηλό και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό αρκετά υψηλές «ώστε να υποδηλώνουν πως μια νέα έκρηξη του πληθωρισμού... ενσωματώνεται». Πρόσθεσε πως «είναι πιθανό η Fed να χρειαστεί να βάλει τέλος πρόωρα στον κύκλο χαλάρωσης αν ο κ. Τραμπ εφαρμόσει γρήγορα την ατζέντα του».

Ο Tom Barkin, πρόεδρος της Fed του Ρίτσμοντ και μέλος με δικαίωμα ψήφου στη φετινή FOMC, είπε στους Financial Times  την περασμένη εβδομάδα πως  επιστροφή των επιτοκίων σε πιο «ουδέτερο» επίπεδο που δεν περιορίζει πλέον την ανάπτυξη «θα μπορούσε να συμβεί αρκετά αργά, αν θεωρηθεί πως χρειάζεται να συνεχίσουμε  να πηγαίνουμε  ενάντια στα πληθωριστικά ρεύματα».

Οι οικονομολόγοι περιμένουν τώρα πως η οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ θα διαμορφωθεί στο 2,7% το 2024, έναντι του λιγότερο από 1% που προβλέπονταν τον Οκτώβριο του 2023, σύμφωνα με την Consensus Economics. Για το επόμενο έτος, οι οικονομολόγοι αναθεώρησαν τις προβλέψεις τους για την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ στο 1,9%, από 1,6% που αναμενόταν τον Μάρτιο.

Η τάση πάει προς την αντίθετη κατεύθυνση στην ευρωζώνη, όπου οι προβλέψεις για την ανάπτυξη έχουν υποβαθμιστεί στο 0,7% φέτος και στο 1,1% του χρόνου. Το καλοκαίρι, οι οικονομολόγοι περίμεναν ανάπτυξη 1,4% στο μπλοκ το 2025.

Σε ορισμένες επιχειρηματικές έρευνες διατυπώνεται η εκτίμηση πως η οικονομία της ευρωζώνης θα μπορούσε να διολισθήσει σε ύφεση, σύμφωνα με την McKeown της Capital Economics, «που θα έρχονταν σε έντονη αντίθεση με την ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας».

Οι αγορές προεξοφλούν πως η ΕΚΤ θα προβεί ως το τέλος του έτους σε μειώσεις επιτοκίων άνω της 1,5 ποσοστιαίας μονάδας. Αυτό θα οδηγούσε το επιτόκιο καταθέσεων από το τρέχον 3,25% στο 2% ακόμα και τον Ιούνιο και χαμηλότερα από αυτό μέχρι το τέλος του έτους. Οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση της Consensus Economics περιμένουν ένα μέσο επιτόκιο 2,15% μέχρι τον Δεκέμβριο του 2025.

Αντιθέτως, στις ΗΠΑ, οι αγορές περιμένουν μείωση επιτοκίων μικρότερη της 0,7 ποσοστιαίας μονάδας μέχρι το τέλος του επόμενου έτους από το τρέχον 4,5-4,75%. Οι οικονομολόγοι αναμένουν ένα μέσο επιτόκιο 3,375%.

«Η εστίαση της ΕΚΤ μετατοπίζεται όλο και περισσότερο προς τις ανησυχίες για την οικονομική ανάπτυξη και απομακρύνεται από τις ανησυχίες για τον πληθωρισμό», λέει ο Andrzej Szczepaniak, οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Nomura. «Τελικά πιστεύουμε πως η ΕΚΤ θα αναγκαστεί να μειώσει τα επιτόκια κάτω από το "ουδέτερο" (ενν. το 2%) για να στηρίξει την οικονομία».

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι αγορές περιμένουν σταδιακές μειώσεις επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας μετά την προς τα πάνω αναθεώρηση της ανάπτυξης του ΑΕΠ και του πληθωρισμού, ως αποτέλεσμα των μέτρων που ανακοινώθηκαν στον προϋπολογισμό του φθινοπώρου.

Η οικονομική ανάπτυξη του Ηνωμένου Βασιλείου υπήρξε επίσης ισχυρότερη του αναμενόμενου στο πρώτο ήμισυ το έτους, ενώ ο πληθωρισμός αυξήθηκε περισσότερο από το προβλεπόμενο στο 2,3% τον Οκτώβριο. Οι αγορές περιμένουν τα επιτόκια να μειωθούν σε περίπου 4% μέχρι το τέλος του επόμενου έτους από το τρέχον επίπεδο του 4,75%.

© The Financial Times Limited 2024. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation