Ράχμαν: Το λάθος που κάνουν οι Ευρωπαίοι θαυμαστές του Τραμπ

Οι λαϊκιστές εθνικιστές και από τις δυο πλευρές του Ατλαντικού μοιράζονται κοινές ιδέες. Αλλά κάτω από την επιφάνεια υπάρχουν εντάσεις. Γιατί τα πράγματα δεν θα είναι ρόδινα ούτε για τον... Ορμπαν.

Ράχμαν: Το λάθος που κάνουν οι Ευρωπαίοι θαυμαστές του Τραμπ
Ο αρθρογράφος των Financial Times Gideon Rachman
  • του Gideon Rachman

Για τους εθνικιστές και λαϊκιστές της Ευρώπης, η επικείμενη επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο μοιάζει με την άφιξη του αμερικανικού ιππικού στον ορίζοντα.

Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν έχει κατηγορηθεί για υπονόμευση της δημοκρατίας της χώρας του από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την κυβέρνηση Μπάιντεν. Χαιρέτισε τη νίκη Τραμπ ως ένδειξη πως «η ιστορία έχει επιταχύνει… ο κόσμος θα αλλάξει».

Στην Ολλανδία, ο Γκέερτ Βίλντερς, ηγέτης του κόμματος της Ελευθερίας, χάρηκε πως «οι Πατριώτες κερδίζουν εκλογές σε όλον τον κόσμο». Στη Ρωσία, ο Αλεξάντερ Ντούγκιν, φιλοπουτινικός ιδεολόγος, θριαμβολόγησε πως «κερδίζαμε… οι υπέρμαχοι της παγκοσμιοποίησης έχασαν την τελική τους μάχη».

Πολιτικά κόμματα που ευρύτερα χαιρετίζουν τη νίκη Τραμπ ήδη βρίσκονται σε ισχυρές θέσεις σε όλη την Ευρώπη. Στην Αυστρία και στην Ολλανδία, οι εθνικιστές λαϊκιστές κέρδισαν το μεγαλύτερο μερίδιο των ψήφων στις πρόσφατες εκλογές. Το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία είναι δεύτερο στις δημοσκοπήσεις, εν όψει γενικών εκλογών. Στη Γαλλία, η Εθνική Συσπείρωση πλησιάζει προς την εθνική εξουσία. Το «Μεταρρύθμιση» στη Βρετανία, το «Νόμος και Δικαιοσύνη» στην Πολωνία και το Βοξ στην Ισπανία θα νοιώσουν να ενδυναμώνονται από τη νίκη του Τραμπ.

Υπάρχουν ισχυρές ιδεολογικές σχέσεις μεταξύ του κινήματος MAGA του Τραμπ και των Ευρωπαίων λαϊκιστών. Είναι όλοι κατά της μετανάστευσης, κατά της woke κουλτούρας και κατά της παγκοσμιοποίησης. Επίσης συχνά δείχνουν συμπάθεια προς τη Ρωσία και είναι ένθερμα υποστηρικτικοί προς το Ισραήλ. Και συχνά ελκύονται από τις ίδιες θεωρίες συνωμοσίας –για τα εμβόλια ή τον Τζορτζ Σόρος ή τη «μεγάλη αντικατάσταση» των γηγενών πληθυσμών με σκουρόχρωμους μετανάστες. 

Αν η κυβέρνηση Τραμπ προχωρήσει τα σχέδιά της για τη μαζική απέλαση παράνομων μεταναστών, θα υπάρξουν δυνατές απαιτήσεις για παρόμοια μέτρα και στην Ευρώπη. Ο Χέρμπερτ Κικλ,  ηγέτης του αυστριακού κόμματος Ελευθερία, έχει μιλήσει υπέρ της «επαναμετανάστευσης», ακόμα και για Αυστριακούς πολίτες, αν δεν σέβονται τις αξίες της χώρας.

Η έχθρα προς τις ιδέες «woke» είναι άλλο ένα κοινό θέμα. Ορισμένες από τις πιο αποτελεσματικές διαφημίσεις της εκστρατείας του Τραμπ στόχευαν το ζήτημα των διεμφυλικών («Η Κάμαλα είναι για αυτούς. Ο πρόεδρος Τραμπ είναι για εσάς»). Ο Όρμπαν πριν από καιρό έκλεισε τα τμήματα έμφυλων μελετών στα ουγγρικά πανεπιστήμια. Πέρυσι ο Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε νόμο που απαγορεύσει τις αλλαγές φύλου στη Ρωσία.

Η πεποίθηση πως ο Πούτιν είναι ένας ισχυρός ηγέτης και υπερασπιστής των παραδοσιακών αξιών σημαίνει πως πολλοί στην λαϊκιστική δεξιά τρέφουν συμπάθεια για τον Ρώσο πρόεδρο. Ο Όρμπαν χαιρέτισε τη νίκη Τραμπ ως μια πρόοδο για όσους υποστηρίζουν την ειρήνη στην Ευρώπη. Αλλά η απαίτηση για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία συχνά δείχνει να μετατρέπεται σε ξεκάθαρο θαυμασμό για τον Πούτιν και έχθρα για το Κίεβο. Ο παρουσιαστής Τάκερ Κάρλσον, που τώρα είναι ένας σημαντικός σύμβουλος του Τραμπ, έχει κάνει «συνεντεύξεις συμπάθειας» τόσο με τον Πούτιν, όσο και με τον Όρμπαν.

Για την ευρωπαϊκή ακροδεξιά, η έχθρα απέναντι στους Μουσουλμάνους πλέον εύκολα ξεπερνά την πιο παραδοσιακή τους έχθρα απέναντι στους Εβραίους. Ο Βίλντερς αποκάλεσε το Ισραήλ την «πρώτη γραμμή άμυνας» της Δύσης. Μετά τις επιθέσεις σε Ισραηλινούς οπαδούς στο Άμστερνταμ την περασμένη εβδομάδα, χαρακτήρισε τους επιτιθέμενους «πολυπολιτισμικά αποβράσματα».

Η υποστήριξη του Ισραήλ είναι απρόσμενα εύκολο να συνδυαστεί με τον αντισημιτισμό. Ο εθνικισμός του Ισραήλ του Νετανιάχου συντονίζεται με τον τρόπο σκέψης του Ορμπάν. Αλλά ο τελευταίος χρησιμοποίησε και αντισημιτικά μοτίβα στην εκστρατεία του κατά του Σόρος –ενός «παγκοσμιοποιητή» Εβραίου που υποστηρίζει τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Ο Τραμπ υποστηρίζει πλήρως το Ισραήλ ωστόσο φλερτάρει με αντισημίτες όπως ο Νικ Φουέντες.

Ενώ όμως υπάρχουν πολλά κοινά θέματα που θα ενώσουν την κυβέρνηση Τραμπ με τις λαϊκιστικές εθνικιστικές δυνάμεις στην Ευρώπη, η συμμαχία θα μπορούσε να αποδειχθεί αρκετά εύθραυστη.

Ο εθνικισμός του «πρώτα η Αμερική» του Τραμπ είναι πιθανό να συγκρουστεί αρκετά γρήγορα με τη λαϊκιστική ατζέντα στην Ευρώπη.

Η Κάθριν Φάισι, ειδήμονας σε θέματα ευρωπαϊκου λαϊκισμού, επισημαίνει ότι οι απαιτήσεις του Τραμπ να ανοίξει η Ευρώπη τις πόρτες της στα αμερικανικά γεωργικά προϊόντα -όπως το βοδινό κρέας που τρέφεται με ορμόνες ή το κοτόπουλο που πλένεται με χλώριο- θα βρουν πολύ κακή ανταπόκριση στους αγρότες εκεί. Θα παίξει επίσης ρόλο στο ισχυρό ρεύμα αντιαμερικανισμού που χαρακτηρίζει πάντα την ακροδεξιά τόσο στη Γαλλία όσο και στη Γερμανία. Αν ο Τραμπ προχωρήσει με τους απειλούμενους δασμούς 10-20% σε όλες τις εισαγωγές, θα πληγεί ολόκληρη η Ευρώπη.

Η επιθυμία του Τραμπ να επιβάλει μια ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία θα μπορούσε να αποξενώσει ορισμένους Ευρωπαίους λαϊκιστές. Η Τζόρτζια Μελόνι, η πρωθυπουργός της Ιταλίας, ηγείται ενός κόμματος με ρίζες στην ακροδεξιά και συμπαθεί τον «πόλεμο» του Τραμπ «κατά των woke». Αλλά είναι επίσης ισχυρή υποστηρίκτρια της Ουκρανίας.

Ακόμα και ο Όρμπαν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει δυσκολίες. Φλερτάρει τον Τραμπ και ταυτόχρονα τοποθετείται ως ο καλύτερος φίλος της Κίνας εντός της ΕΕ. Πρόσφατα φιλοξένησε τον Σι Τζινπίνγκ στη Βουδαπέστη. Αργά ή γρήγορα, ο Λευκός Οίκος του Τραμπ θα παρατηρήσει αυτή την ασυνέπεια. Παρ' όλα αυτά, είναι αξιοσημείωτο επίτευγμα για τον ηγέτη της Ουγγαρίας να έχει κερδίσει τόσο υψηλή θέση στο κίνημα Τραμπ.

Ο Όρμπαν πιστεύει ότι η ιστορία είναι πλέον με το μέρος του. Ωστόσο, η Ουγγαρία δεν έχει καλό ιστορικό στο να συμμαχεί με τους νικητές της ιστορίας. Όταν η χώρα εντάχθηκε στην ΕΕ, ένας μελαγχολικός ακαδημαϊκός της Βουδαπέστης μου είπε ότι το ευρωπαϊκό εγχείρημα ήταν καταδικασμένο.

«Όπου συμμετέχουμε τελικά καταρρέει», παραπονέθηκε - υποδεικνύοντας την αυστροουγγρική αυτοκρατορία, τη συμμαχία του Άξονα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και το σοβιετικό μπλοκ. Ίσως η κατάρα της Βουδαπέστης να έρθει τελικά και για τον Τραμπ.

© The Financial Times Limited 2024. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v