Ράχμαν: Το Ισραήλ ονειρεύεται «νέα τάξη» στη Μέση Ανατολή

Η προσπάθεια του Τελ Αβιβ να πάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων στη μάχη με τους περιφερειακούς εχθρούς. Ποιο είναι το μεγάλο δίλημμα που αντιμετωπίζει η Τεχεράνη. Οι ευκαιρίες και οι κίνδυνοι για το Ισραήλ.

Ράχμαν: Το Ισραήλ ονειρεύεται «νέα τάξη» στη Μέση Ανατολή
Ο αρθρογράφος των Financial Times Gideon Rachman
  • του Gideon Rachman

Ο φόνος του Χασάν Νασράλα έγινε λίγες ημέρες πριν από την πρώτη επέτειο των επιθέσεων της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Με τον αποκεφαλισμό της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, η ισραηλινή κυβέρνηση ελπίζει ότι έχει επιτέλους πάρει την πρωτοβουλία στη μάχη με τους περιφερειακούς εχθρούς της.

Οι ΗΠΑ παροτρύνουν το Ισραήλ να μην κλιμακώσει περαιτέρω τη σύγκρουση. Αλλά το Ισραήλ είναι πιθανό να θεωρεί πως αυτή η στιγμή είναι μια πολύ καλή ευκαιρία που δεν θα πρέπει να τη χάσει. Πολλοί θέλουν τώρα να εκμεταλλευτούν το πλεονέκτημα, με την ελπίδα να καταφέρουν ένα αποφασιστικό πλήγμα όχι μόνο κατά της Χεζμπολάχ, αλλά και κατά του Ιράν - και του «άξονα αντίστασης» του οποίου ηγείται και ο οποίος περιλαμβάνει τη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ, πολιτοφυλακές στο Ιράκ και τη Συρία και τους Χούθι στην Υεμένη.

Μετά τον φόνο του Νασράλα, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου μίλησε για μια ευκαιρία «να αλλάξει η ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή για χρόνια». Αν το Ισραήλ μπορέσει να πλήξει σοβαρά τον «άξονα της αντίστασης», το επίτευγμά του θα χαιρετιστεί σιωπηλά στη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα -που επίσης φοβούνται το Ιράν και έχουν πολεμήσει εναντίον των Χούθι.

Σε αντίθεση με την ισραηλινή κυβέρνηση, οι Σαουδάραβες συνεχίζουν να επιμένουν ότι η ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης στη Μέση Ανατολή. Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας έχει επίσης σοβαρούς λόγους να φοβάται την κλιμάκωση των περιφερειακών εχθροπραξιών που θα μπορούσαν να απειλήσουν τα φιλόδοξα αναπτυξιακά της σχέδια.

Για το Ισραήλ, η αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων περιλαμβάνει επίσης την αντιστροφή του εθνικού αφηγήματος της ήττας και της σύγχυσης που άρχισε να επικρατεί μετά την 7η Οκτωβρίου.

Η επίθεση της Χαμάς ήταν μια ταπείνωση για τις υπηρεσίες πληροφοριών του Ισραήλ. Η φήμη της χώρας ότι είναι πάντα ένα βήμα μπροστά από τους εχθρούς της αποτελούσε βασικό μέρος της αποτρεπτικής στρατηγικής της. Αυτή η φήμη χάθηκε μέσα σε μία μόνο ημέρα πέρυσι, όταν το Ισραήλ ξεγελάστηκε ολοκληρωτικά από τη Χαμάς.

Ο πόλεμος που ακολούθησε στη Γάζα δεν κατάφερε να αποκαταστήσει την υπερηφάνεια του Ισραήλ ή την ασφάλειά του. Παρά την επιχείρηση που προκάλεσε μαζικούς θανάτους αμάχων, το Ισραήλ δεν μπόρεσε να απελευθερώσει όλους τους ομήρους του. Χάνει επίσης τη μάχη για τη διεθνή κοινή γνώμη και έχει κατηγορηθεί για γενοκτονία σε ακροάσεις στο Διεθνές Δικαστήριο.

Η σειρά των επιθέσεων κατά της Χεζμπολάχ - ξεκινώντας με τις εκρήξεις των βομβητών, οι οποίες σκότωσαν ή ακρωτηρίασαν τόσους πολλούς στρατιώτες της οργάνωσης - αποκατέστησε τη φήμη των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών και το ηθικό του ισραηλινού λαού. Το γεγονός ότι η Χεζμπολάχ είναι απεχθής για πολλούς πολίτες του Λιβάνου και ορισμένους στον ευρύτερο αραβικό κόσμο, περιπλέκει επίσης την υπόθεση της καταδίκης του Ισραήλ.

Η καταστροφή που προκλήθηκε στη Χεζμπολάχ ενδεχομένως θέτει την κυβέρνηση του Ιράν αντιμέτωπη με την πιο επικίνδυνη διεθνή κατάσταση  εδώ και δεκαετίες. Η παρουσία μιας ισχυρής υποστηριζόμενης από το Ιράν μαχητικής δύναμης με ένα τεράστιο οπλοστάσιο πυραύλων - ακριβώς στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ - θεωρούνταν πάντα ως το κλειδί για την αποτρεπτική δύναμη του Ιράν έναντι του Ισραήλ. Η θεωρία ήταν ότι οι Ισραηλινοί θα απέφευγαν μια άμεση επίθεση στο Ιράν - εν μέρει από φόβο ότι η Τεχεράνη θα εξαπέλυε τη Χεζμπολάχ.

Τώρα, με τον πληρεξούσιο και σύμμαχό του να παραπαίει, το Ιράν βρίσκεται αντιμέτωπο με ένα δίλημμα. Δεν προσέτρεξε άμεσα σε βοήθεια της Χαμάς. Αν μείνει στην άκρη και την ώρα που πλήττεται η Χεζμπολάχ, τότε οι σύμμαχοί του θα αισθανθούν προδομένοι και το Ισραήλ μπορεί να ενθαρρυνθεί να αναλάβει ακόμα πιο ριζοσπαστικές ενέργειες - συμπεριλαμβανομένων, ίσως, των άμεσων επιθέσεων στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, με τις οποίες απειλεί εδώ και δεκαετίες.

Από την άλλη πλευρά, αν το Ιράν εμπλακεί άμεσα σε έναν πόλεμο με το Ισραήλ, η επιβίωση του καθεστώτος θα τεθεί σε κίνδυνο - ιδίως από τη στιγμή που οι ΗΠΑ θα μπορούσαν κάλλιστα να εμπλακούν στη σύγκρουση. Οι Αμερικανοί έχουν ορκιστεί να μην κάνουν άλλους πολέμους στη Μέση Ανατολή, θεωρητικά τουλάχιστον. Αλλά είναι επίσης σταθερά προσηλωμένοι στην υπεράσπιση του Ισραήλ και έχουν αποδείξει ότι είναι ικανοί να επιφέρουν αλλαγές καθεστώτων στη Μέση Ανατολή.

Τα αιματηρά, χαοτικά επακόλουθα του πολέμου στο Ιράκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, παραμένουν μια πρόσφατη και οδυνηρή ανάμνηση στην Ουάσινγκτον. Αλλά το γεγονός ότι το Ιράν είναι γνωστό ότι βρίσκεται πολύ κοντά στο να έχει την ικανότητα να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο θα αυξήσει τον πειρασμό για το Ισραήλ να χτυπήσει τώρα.

Ορισμένοι ενθουσιώδεις υποστηρικτές του Ισραήλ συγκρίνουν την παρούσα στιγμή με τον «Πόλεμο των έξι ημερών» του 1967 - μια ξαφνική και απροσδόκητη ισραηλινή νίκη που άλλαξε την ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή.

Αλλά ενώ υπάρχουν σαφώς ευκαιρίες για το Ισραήλ στην παρούσα κατάσταση, υπάρχουν επίσης τεράστιοι κίνδυνοι. Η Χεζμπολάχ παραπαίει, αλλά μπορεί ακόμα να είναι σε θέση να αναπτύξει ό,τι έχει απομείνει από το οπλοστάσιο των πυραύλων της και να πλήξει επανειλημμένα τις μεγάλες πόλεις του Ισραήλ. Με τη χερσαία εισβολή στον Λίβανο, θα μπορούσε να βρεθεί σε μια σύγκρουση που θα μοιάζει με τέλμα και θα διαρκέσει χρόνια - την ώρα που οι δυνάμεις του βρίσκονται ήδη σε πόλεμο στη Γάζα.

Μακροπρόθεσμα, ο θάνατος και η καταστροφή στον Λίβανο που προκαλούν οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές είναι πιθανό να δημιουργήσουν μια νέα γενιά στρατιωτών της Χεζμπολάχ. Περίπου το 60% των μαχητών της Χαμάς πιστεύεται ότι είναι ορφανά από προηγούμενες συγκρούσεις.

Τόσο η Χεζμπολάχ όσο και η Χαμάς έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Αλλά το Ισραήλ δεν έχει ακόμη απαντήσει πώς θα κυβερνηθεί η Γάζα μετά το τέλος του πολέμου. Η αδύναμη υπηρεσιακή κυβέρνηση του Λιβάνου μπορεί κάλλιστα να είναι ανίκανη να κινηθεί σε οποιοδήποτε κενό αφήσει η Χεζμπολάχ, οπότε το Ισραήλ θα μπορούσε να έχει ένα «αποτυχημένο κράτος» στα σύνορά του.

Ο Νετανιάχου μπορεί να ονειρεύεται να φέρει μια νέα περιφερειακή τάξη στη Μέση Ανατολή. Αλλά το περιφερειακό χάος - με όλους τους κινδύνους που αυτό επιφέρει - φαίνεται πιο πιθανό αποτέλεσμα.

© The Financial Times Limited 2024. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v