Η τελευταία ζαριά του Ρίσι Σούνακ

Μια προκήρυξη εκλογών έκπληξη, ή τουλάχιστον ημι-έκπληξη, ήταν το τελευταίο χαρτί του Σούνακ και το έπαιξε. Αλλά όπως και πολλά άλλα από τα τεχνάσματα του πρωθυπουργού, η κίνηση αυτή ήταν προϊόν της πολιτικής του αδυναμίας. Eίναι ο ελιγμός ενός ανθρώπου που έχει στερέψει από ιδέες, έχει στερέψει από εναλλακτικές και δεν βλέπει κάποιο λόγο για τον οποίο μπορεί να βελτιωθούν οι προοπτικές του.

Κανονικά ένας πρωθυπουργός ο οποίος βρίσκεται τόσο πίσω στις δημοσκοπήσεις δεν βιάζεται να στήσει κάλπες. Κάποιοι κοντά στον Σούνακ τάσσονταν εδώ και καιρό υπέρ πρόωρων εκλογών αλλά το πιο λογικό θα ήταν να διεξαχθούν μαζί τις τοπικές εκλογές του Μαΐου. Ούτε μπορεί τα αποτελέσματα αυτά να τον ενθάρρυναν: ήταν χωρίς εξαίρεση καταστροφικά για το κόμμα του.

Tα επιχειρήματα για διεξαγωγή των εκλογών τον Ιούλιο έχουν όλα αρνητικό χαρακτήρα. Πηγάζουν από φόβους ότι η χώρα μπορεί να τιμωρήσει έναν ηγέτη που έχει γαντζωθεί στην εξουσία, ότι η κομματική πειθαρχία θα καταρρεύσει και ότι τίποτα από όσα δοκίμασε ο Σούνακ δεν γύρισε το παιχνίδι προς το μέρος του. Ενώ οι προοπτικές της οικονομίας έχουν βελτιωθεί, αυτό δεν έχει ακόμα περάσει στο πώς αισθάνονται οι ίδιοι οι πολίτες για την ευημερία τους. Οι Εργατικοί απολαμβάνουν ένα σταθερό και μεγάλο δημοσκοπικό προβάδισμα για το ποιος θα διαχειριστεί καλύτερα την οικονομία. Υπουργοί παραδέχονται ότι οι πολίτες έχουν σταματήσει να ακούνε την κυβέρνηση. Μια ξαφνική εκλογική αναμέτρηση θα ξανακερδίσει την προσοχή τους.

Δεν υπάρχει λόγος να πιστέψουμε ότι το στοίχημα θα πιάσει. Η βροχή που έκανε μούσκεμα τον Σούνακ καθώς προκήρυσσε τις εκλογές, καταβάλλοντας προσπάθεια να ακουστεί καθώς ένας διαδηλωτής έπαιζε ένα παλιό προεκλογικό τραγούδι των Εργατικών, είναι ένα δυσοίωνο προμήνυμα για αυτό που έρχεται. Τα πράγματα μπορούν να γίνουν μόνο πιο μούσκεμα. O πρωθυπουργός φαίνεται να οδηγεί τους βουλευτές του άρον άρον στη μάχη. Αλλά το σκεπτικό είναι απλό. Τα πράγματα δεν θα γίνουν καλύτερα. Δεν υπάρχει κάτι που μπορούν να ελπίζουν. 

Το ισχυρότερο επιχείρημα υπέρ της καθυστέρησης, πέρα από την αδικαιολόγητη αισιοδοξία ότι κάτι θα συμβεί, ήταν ότι τα πιο θετικά οικονομικά νέα θα άλλαζαν την οπτική των ψηφοφόρων, επιτρέποντας στον Σούνακ να τους πει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο γύρισε σελίδα. Την Τετάρτη, υπήρξε μια τέτοια είδηση με τα στοιχεία που έδειξαν ότι η αύξηση των τιμών είναι πάλι υπό έλεγχο. Την Πέμπτη ελπίζει να δει βελτίωση στα στοιχεία για τις αφίξεις μεταναστών. 

Αλλά δεν επίκεινται πολλά τέτοια νέα. Οι αναμενόμενες μειώσεις επιτοκίων μάλλον θα καθυστερήσουν. Τα περιθώρια για νέο γύρο φοροελαφρύνσεων δείχνουν ακόμα πιο περιορισμένα. Ακόμα και στις παράνομες μεταναστευτικές ροές, τα πράγματα φαίνεται να ετοιμάζονται να γίνουν χειρότερα προτού βελτιωθούν. Η πρώτη πτήση για την αποστολή αιτούντων άσυλο στη Ρουάντα μπορεί να πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο αλλά δεν θα έχει παρά συμβολικό χαρακτήρα. Αντιθέτως, το καλοκαίρι καταγράφεται κατά κανόνα αύξηση στις διελεύσεις παράτυπων μεταναστών μέσω της Μάγχης. 

Ούτε οι ψηφοφόροι βλέπουν κάποια αισθητή βελτίωση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, ιδίως όσον αφορά τους χρόνους αναμονής. Και πάλι, δεν υπάρχει κάποιος λόγος να αναμένει κανείς ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν. Ένα μπόνους για τους Τόρις είναι ότι οι Εργατικοί έχασαν κάποια στήριξη λόγω του πολέμου στη Γάζα. 

Τα δημοσκοπικά ποσοστά του ίδιου του Σούνακ συνεχίζουν να πέφτουν. Οπότε κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι καλύτερο να αδράξει την ευκαιρία των θετικών ειδήσεων για τον πληθωρισμό και να τις παρουσιάσει ως απόδειξη της χρηστής οικονομικής του διαχείρισης καλώντας τους ψηφοφόρους να «ακολουθήσουν το σχέδιο».

Δυστυχώς για τον Σουνάκ, η σύντομη, καταστροφική πρωθυπουργία της Λιζ Τρας κατέστρεψε τη φήμη των Τόρις όσον αφορά τη διαχείριση της οικονομίας. Το κόμμα έπεφτε ήδη στις δημοσκοπήσεις υπό τον Μπόρις Τζόνσον, αλλά η Τρας επέτρεψε στους αντιπάλους του να κατηγορήσουν την κυβέρνηση για την κρίση του κόστους ζωής. Το Brexit, το πολιτικό ορόσημο της τελευταίας δεκαετίας, δεν θεωρείται πλέον από την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος ως επιτυχία. Και, τουλάχιστον εξίσου σημαντικό, η ύπαρξη τριών πρωθυπουργών σε ένα χρόνο παγίωσε την εντύπωση μιας χαοτικής, εξουθενωμένης διοίκησης.

Η πεποίθηση ότι ο Σουνάκ θα μπορούσε να προσφέρει μια περίοδο αθόρυβης αποτελεσματικότητας διαψεύστηκε από την αδύναμη θέση στην οποία βρισκόταν και από τις δικές του πολιτικές αδυναμίες. Η αποτυχία του να έρθει πιο άμεσα σε ρήξη με τους προκατόχους του σημαίνει ότι οι ψηφοφόροι τον βλέπουν ως συνέχεια και όχι ως ρήξη από αυτό που θεωρούν μια αυτάρεσκη, αναποτελεσματική και αποτυχημένη κυβέρνηση.

Η ελπίδα στην οποία προσκολλώνται οι Τόρις είναι αυτή που διατύπωσε ο αρχηγός της εκστρατείας του Σουνάκ, Ισαάκ Λεβίντο (ο οποίος τάχθηκε υπέρ μιας εκλογικής αναμέτρησης το φθινόπωρο). Πάντα υποστήριζε ότι η γνώμη των ψηφοφόρων δεν θα αλλάξει έως ότου το Ηνωμένο Βασίλειο βρεθεί αντιμέτωπο με μια πραγματική επιλογή απέναντι στις κάλπες. Το εκλογικό σύστημα ενθαρρύνει τη συμπίεση των μικρότερων κομμάτων και οι ψηφοφόροι παραμένουν αβέβαιοι για τον Κίερ Στάρμερ. Ακόμη και μια μικρή ανάκαμψη των Τόρις, υποστηρίζει ο Λεβίντο, μπορεί να προκαλέσει πανικό στην ομάδα του Στάρμερ, αν και οι δημοσκόποι υποστηρίζουν ότι η ψήφος των Εργατικών κατανέμεται τώρα πιο αποτελεσματικά, έτσι ώστε ένα χαμηλότερο προβάδισμα θα δώσει περισσότερες έδρες και θα εξασφαλίσει την πλειοψηφία.

Η συζήτηση για τις εκλογές έχει ήδη οριστεί. Ο Σούνακ θα υποστηρίξει ότι επανέφερε τη Βρετανία σε καλό δρόμο μετά τα δύο μεγάλα σοκ του Covid και της ενεργειακής κρίσης και ότι μόνο οι Τόρις μπορούν να οδηγήσουν με ασφάλεια τη Βρετανία απέναντι σε ένα επικίνδυνο και προκλητικό μέλλον. Το κύριο (και σχεδόν μοναδικό) επιχείρημά του θα είναι ότι ο Στάρμερ δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος και ότι οι Εργατικοί είναι πολύ μεγάλος κίνδυνος γιατί είναι πιο αριστεροί απ' όσο φαίνεται.

Οι Εργατικοί απαντούν ότι η Βρετανία υπολείπεται των δυνατοτήτων της και ότι η χώρα έχει ανάγκη να μπει ένα τέλος στην πολιτική αστάθεια και να κάνει ένα νέο ξεκίνημα. Ταυτόχρονα, ο Στάρμερ θέλει να προσφέρει όσο το δυνατόν λιγότερες ευκαιρίες στους Τόρις για κριτική — το οποίο σημαίνει ότι οι λύσεις του στα προβλήματα του Ηνωμένου Βασιλείου θα παραμείνουν απροσδιόριστες.

Θα είναι μια αποκαρδιωτική εκστρατεία. Αυτό που φαίνεται σαν εκλογές αλλαγής θα περιλαμβάνει λίγες λεπτομέρειες αυτής της αλλαγής και πολύ λίγος χρόνος θα αφιερωθεί στην αντιμετώπιση των πραγματικά σκληρών πολιτικών επιλογών που θα αντιμετωπίσει ο νικητής. Και οι δύο πλευρές θα παρουσιάσουν σχέδια για φόρους και δαπάνες που λίγη σχέση θα έχουν με την πραγματικότητα.

Ο Λεβίντο μπορεί να έχει δίκιο σχετικά με τις δημοσκοπήσεις. Αλλά οι βουλευτές των Τόρις θα είναι εύλογα ανήσυχοι για το τι έρχεται. Μπορούν να δουν μόνο μια ανώμαλη προσγείωση, αλλά η προσγείωση θα ήταν πιθανότατα η ίδια όποτε κι αν γινόταν.

© The Financial Times Limited 2024. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation