Ράχμαν: Η σφαλιάρα στο Ισραήλ και το στοίχημα για το Διεθνές Δικαστήριο

Η απόφαση του γενικού εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) να ζητήσει την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για τον Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον Γιοάβ Γκάλαντ συνιστά τεράστιο πισωγύρισμα για το Ισραήλ.

Το γεγονός ότι εκτός του πρωθυπουργού και του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ το ΔΠΔ ζητά την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης και για τους ηγέτες της Χαμάς δεν θα μετριάσει το χτύπημα. Αντιθέτως, η υποδήλωση ότι το Ισραήλ βρίσκεται στο ίδιο ηθικό επίπεδο με μια τρομοκρατική οργάνωση θα προκαλέσει μεγαλύτερη κατακραυγή.

Oι συνέπειες της κίνησης του ΔΠΔ είναι τεράστιες. Ανακύπτουν άμεσα τέσσερα ερωτήματα. Πρώτον, ποιος θα είναι ο εγχώριος αντίκτυπος στο Ισραήλ; Δεύτερον, τι αντίκτυπο θα έχει στον πόλεμο στη Γάζα και την ευρύτερη Μέση Ανατολή; Τρίτον, μήπως το ΔΠΔ αντέδρασε υπερβολικά και έβαλε σε κίνδυνο το μέλλον του; Και τέταρτον -και σχετιζόμενο με αυτό- πώς θα απαντήσουν οι ΗΠΑ στα προτεινόμενα εντάλματα;

Ακόμα και η ισραηλινή αντιπολίτευση αντέδρασε οργισμένα στις ενέργειες του ΔΠΔ. Ο Γιαΐρ Λαπίντ, κεντρώος πολιτικός ο οποίος έχει αρνηθεί να συμμετάσχει στον κυβερνητικό συνασπισμό του Νετανιάχου, κατηγόρησε το δικαστήριο για «απόλυτη ηθική χρεοκοπία». Αυτή η ενστικτώδης συσπείρωση γύρω από τη σημαία δεν προκαλεί έκπληξη. Πολύ λίγοι πολιτικοί των κυρίαρχων κομμάτων στο Ισραήλ έχουν αμφισβητήσει τις ενέργειες των ενόπλων δυνάμεων της χώρας στη Γάζα.

Ωστόσο, η κίνηση του ΔΠΔ έρχεται σε μια στιγμή κατά την οποία ο Νετανιάχου είναι αντιμέτωπος με αυξανόμενες πιέσεις να παραιτηθεί. Ο Μπένι Γκαντζ, ηγετικό μέλος του ισραηλινού πολεμικού συμβουλίου, δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι θα αποχωρήσει από την κυβέρνηση τον επόμενο μήνα, αν ο Νετανιάχου δεν παρουσιάσει μια νέα στρατηγική για τον πόλεμο στη Γάζα και για την επόμενη μέρα.

Ο Γκαντζ, για τον οποίο δεν ζητήθηκε η έκδοση εντάλματος σύλληψης, συντάχτηκε με τη γενικευμένη καταδίκη του ΔΠΔ από τους Ισραηλινούς. Αλλά πολλοί Ισραηλινοί θα απογοητευτούν από το ότι η χώρα τους μετατρέπεται σε κράτος-παρία. H απαλλαγή από τον Νετανιάχου και ο διορισμός ενός νέου πρωθυπουργού μπορεί να γίνει μια πιο ελκυστική επιλογή με την πάροδο του χρόνου, καθώς το Ισραήλ θα προσπαθεί να ανακτήσει το διεθνές του κύρος.

Η έκδοση εντάλματος σύλληψης από το ΔΠΔ θα είχε επίσης τεράστιες πρακτικές επιπτώσεις στην ικανότητα του Νετανιάχου να κάνει τη δουλειά του. Τα ταξίδια στο εξωτερικό θα γίνονταν σίγουρα πιο δύσκολα, καθώς θα διέτρεχε τον κίνδυνο σύλληψης σε 124 χώρες που είναι μέλη της Συνθήκης της Ρώμης για τη σύσταση του ΔΠΔ (σε αυτές δεν περιλαμβάνονται οι ΗΠΑ, η Ρωσία ή η Κίνα).

Oι αισιόδοξοι θα ελπίζουν ότι, μακροπρόθεσμα, η ενέργεια του ΔΠΔ θα πείσει το Ισραήλ ότι η στρατηγική του στη Γάζα «οδηγεί το Ισραήλ στον τοίχο», όπως το έθεσε ο Γκαντζ. Αυτό μπορεί να πείσει την επόμενη σειρά Ισραηλινών ηγετών να λάβουν πιο σοβαρά υπόψη τη λύση των δύο κρατών με την Παλαιστίνη.

Οι Ισραηλινοί γνωρίζουν τώρα ότι ο δρόμος για την αποκατάσταση της διεθνούς αποδοχής πρέπει να περιλαμβάνει μια νέα ειρηνευτική διαδικασία και την περιθωριοποίηση του Νετανιάχου. Πολλοί στο Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των οπαδών του Νετανιάχου και των ακροδεξιών κυβερνητικών συμμάχων του, θα εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι μια τέτοια κίνηση θα έθετε σε κίνδυνο την επιβίωση του Ισραήλ. Αλλά, τουλάχιστον, οι όροι υπό τους οποίους διεξάγεται η τρέχουσα συζήτηση εντός του Ισραήλ θα διευρυνθούν.

Το ερώτημα του πώς θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ αποκτά καθοριστική σημασία. Ο Λευκός Οίκος διεμήνυσε ότι δεν στηρίζει εντάλματα σύλληψης από το ΔΠΔ κατά του Ισραήλ, υποστηρίζοντας ότι «δεν πιστεύουμε ότι έχουν τη δικαιοδοσία». (σ.σ. Ο Μπάιντεν το βράδυ της Δευτέρας εξέφρασε την οργή του για την απόφαση του δικαστηρίου).

Αλλά αυτή είναι μια σχετικά ήπια και περιορισμένη καταδίκη σε σχέση με τις ολομέτωπες επιθέσεις κατά του ΔΠΔ, που πρέπει να αναμένονται από την αμερικανική δεξιά και τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Τζον Μπόλτον, ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ και νομικός, ζήτησε να επιβάλουν οι ΗΠΑ κυρώσεις στο ΔΠΔ και στους δικαστές του. Το αίτημα αυτό αναμένεται να γίνει θέμα στο Κογκρέσο και στην προεκλογική καμπάνια του Τραμπ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα διστάσει να ακολουθήσει τον δρόμο των κυρώσεων. Οι ΗΠΑ δεν είναι μέλος του ΔΠΔ. Αλλά ισχυρίζονται ότι στηρίζουν τη «βασισμένη σε κανόνες διεθνή τάξη» και έχουν καλωσορίσει το ένταλμα σύλληψης του ΔΠΔ για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Ο Μπάιντεν γνωρίζει επίσης ότι πολλοί στο κόμμα των Δημοκρατικών τάσσονται κατηγορηματικά κατά των ενεργειών του Ισραήλ στη Γάζα και έχουν κατηγορήσει τη χώρα μέχρι και για γενοκτονία. Ως εκ τούτου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει κάθε λόγο να ακολουθήσει τον δρόμο της υπεκφυγής, ελπίζοντας ότι το Κογκρέσο δεν θα προτείνει νομοσχέδιο που θα απαιτεί την επιβολή κυρώσεων κατά του ΔΠΔ -στο οποίο θα πρέπει πιθανότατα να ασκήσει βέτο.

Το ενδεχόμενο επιβολής αμερικανικών κυρώσεων κατά του ΔΠΔ υπογραμμίζει το γεγονός ότι η πρόταση για ένταλμα σύλληψης κατά του Νετανιάχου και του Γκάλαντ, αντιπροσωπεύει ένα ιστορικό βήμα για το δικαστήριο, το οποίο μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το μέλλον του.

Ο Καρίμ Χαν, ο γενικός εισαγγελέας του δικαστηρίου, μπορεί να ένιωσε ότι δεν είχε άλλη επιλογή. Αν το δικαστήριο θέλει να διατηρήσει την παγκόσμια νομιμοποίησή του, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι ενεργεί κατά των εγκλημάτων πολέμου, ανεξάρτητα από το ποιος τα διαπράττει και πού διαπράττονται.

Ωστόσο, το ΔΠΔ λειτουργεί αναγκαστικά εντός ενός πολιτικού πλαισίου. Έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης για τον Πούτιν, χωρίς να υπάρχουν πολλές πιθανότητες να τον φέρει ενώπιον του δικαστηρίου. Αν ο Νετανιάχου κατορθώσει να αγνοήσει ένα ένταλμα σύλληψης, το δικαστήριο κινδυνεύει να δημιουργήσει την εντύπωση ότι καθίσταται ολοένα πιο ξεπερασμένο και ανίκανο.

© The Financial Times Limited 2024. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation