Θα ήταν καθησυχαστικό να πιστέψουμε πως ο θάνατος του Αλεξέι Ναβάλνι θα έκανε επιτέλους τον Βλαντίμιρ Πούτιν έναν διεθνή παρία. Αλλά η πρόσφατη ιστορία και η τρέχουσα πολιτική κατάσταση υποδηλώνουν το αντίθετο. Είναι δυστυχώς πιθανό πως ο ηγέτης της Ρωσίας θα συνεχίσει να αντιμετωπίζεται με σεβασμό –ακόμα και θαυμασμό- σε μεγάλα τμήματα του κόσμου.
Κανένας δεν θα πρέπει να περιμένει πως ο Σι Τζινπίνγκ θα εγκαταλείψει τον Πούτιν απλά και μόνο επειδή ένας ακόμα αιφνίδιος θάνατος συνέβη στη Ρωσία. Ο ηγέτης της Κίνας μοιράζεται το μίσος του Πούτιν για τους φιλοδημοκρατικούς ακτιβιστές. Αυτό που προκαλεί μεγαλύτερη έκπληξη είναι πως ο Πούτιν συνεχίζει επίσης να έχει φιλικές σχέσεις με τους ηγέτες ορισμένων εκ των ισχυρότερων δημοκρατιών του κόσμου.
Πράγματι, είναι απολύτως πιθανό οι τρεις μεγαλύτερες δημοκρατίες του κόσμου –η Ινδία, οι ΗΠΑ και η Ινδονησία- να εκλέξουν όλες φέτος ηγέτες-θαυμαστές του Πούτιν.
Ο Πραμπόβο Σουμπιάντο της Ινδονησίας, ο Ναρέντρα Μόντι της Ινδίας και ο Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ ξεχωρίζουν για την αποστασιοποίησή τους από την διεθνή καταδίκη του Πούτιν –για λόγους που ξεπερνούν την realpolitik.
O Πραμπόβο σημείωσε μια αποφασιστική νίκη στις προεδρικές εκλογές της Ινδονησίας την περασμένη εβδομάδα. Η ανάδυσή του στο κορυφαίο αξίωμα προκαλεί μεγάλη νευρικότητα σε πολλούς υποστηρικτές της ινδονησιακής δημοκρατίας. Φοβούνται πως ο Πραμπόβο μπορεί να φιλοδοξεί να κυβερνήσει με στυλ Πούτιν, και παραπέμπουν σε κατηγορίες πως ευθύνεται για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενόσω ήταν στον στρατό της Ινδονησίας.
Πέρυσι, ο Πραμπόβο πρότεινε έναν ειρηνευτικό διακανονισμό για την Ουκρανία που βόλευε τόσο πολύ τις φιλοδοξίες του Πούτιν, ώστε να απορριφθεί από την Ουκρανία ως «ρωσικό σχέδιο». Ο Κορνήλιος Πούρμπα, αρχισυντάκτης της The Jakarta Post, σημείωσε πρόσφατα τον «θαυμασμό» του Πραμπόβο για τον Πούτιν και άφησε να εννοηθεί πως, μεταξύ του ινδονησιακού εκλογικού σώματος, υπάρχουν «πολλοί που είναι υποστηρικτικοί έναντι του απόστρατου στρατηγιού γενικά επειδή είναι φανατικοί οπαδοί του προέδρου Πούτιν».
Στην αρχή του χρόνου, ο Μόντι είχε μια φιλική τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πούτιν, στην οποία οι ηγέτες της Ινδίας και της Ρωσίας ευχήθηκαν ο ένας στον άλλον «καλή τύχη» στις επερχόμενες εκλογές. Ο Μόντι, σε αντίθεση με τον Πούτιν, θα είναι υποψήφιος σε γνήσιες εκλογές, τις οποίες είναι πιθανόν να κερδίσει εύκολα.
Ινδοί διπλωμάτες υποστηρίζουν πως η λειτουργική σχέση του Μόντι με τον Πούτιν είναι θέμα απλού πραγματισμού και εθνικού συμφέροντος. Η Ινδία έχει αγοράσει μεγάλο μέρος του στρατιωτικού εξοπλισμού της από τη Ρωσία και δεν μπορεί να διακόψει εν μία νυκτί αυτή τη σχέση. Η ινδική οικονομία έχει επίσης επωφεληθεί από το φθηνό ρωσικό πετρέλαιο.
Για να είμαστε δίκαιοι απέναντι στον Μόντι, το 2022 είχε προβεί σε μια ήπια δημόσια επίπληξη του Πούτιν, λέγοντας στον Ρώσο ηγέτη πως «η σημερινή εποχή δεν είναι η εποχή του πολέμου». Αλλά έκτοτε οι σχέσεις μεταξύ των δυο ηγετών έχουν αναθερμανθεί, με τον Πούτιν πρόσφατα να χαιρετίζει τον Μόντι ως «έναν πολύ σοφό άνδρα».
Ο Τζαϊβίρ Σεργκίλ, εθνικός εκπρόσωπος του κόμματος Bharatiya Janata του Μόντι, αντέδρασε σε ερώτημα αναφορικά με τον θάνατο του Ναβάλνι δηλώνοντας αδιάφορα πως «η Ρωσία ήταν, είναι και θα παραμείνει ισχυρός φίλος και σύμμαχος της Ινδίας».
Η αντιδυτική και αντιαποικιοκρατική ρητορική του Πούτιν βρίσκει ένα μεγάλο και ευγνώμον κοινό στην Ινδία, όπου ο Μόντι έχει επιλέξει να τονίσει την ταυτότητά του ως ισχυρός εθνικιστής άνδρας που επιτέλους απελευθερώνει τη χώρα του από την κληρονομιά της αποικιοκρατίας.
Οι επικριτές του Μόντι υποστηρίζουν πως η κυβέρνησή του έχει διαβρώσει τη δημοκρατία της Ινδίας και έχει χρησιμοποιήσει τους κρατικούς θεσμούς για να εξαπολύσει διώξεις κατά των αντιπάλων του. Την περασμένη εβδομάδα, το κόμμα του Κογκρέσου, η μεγαλύτερη αντιπολιτευτική ομάδα της χώρας, διαμαρτυρήθηκε πως οι τραπεζικοί της λογαριασμοί «πάγωσαν» ξαφνικά. Οι ηγέτες του Κογκρέσου έχουν κατηγορήσει τον Μόντι ότι επιθυμεί να καταπιέσει ολόκληρη την πραγματική αντιπολίτευση, όπως ο Πούτιν.
Και μετά υπάρχει ο Τραμπ. Ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κατηγόρησε τον Πούτιν ότι φέρει ευθύνη για τον θάνατο του Ναβάλνι, ο Τραμπ παρέμεινε σιωπηλός. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται εν μέρει στο ότι ήταν πολύ απασχολημένος με το να αποκηρύσσει τα τεράστια πρόστιμα που του επιβλήθηκαν από δικαστήριο της Νέας Υόρκης. Αλλά ο Τραμπ –που κανονικά χρησιμοποιεί ελεύθερα προσβλητική γλώσσα και παρατσούκλια- ποτέ δεν έχει ασκήσει κάποια κριτική εναντίον του Ρώσου ηγέτη. Αντιθέτως, έχει επαινέσει τον Πούτιν ως δυνατό και έξυπνο.
Ορισμένοι Δημοκρατικοί έχουν αποπροσανατολιστεί προσπαθώντας να ανακαλύψουν αν ο Πούτιν έχει στοιχεία εναντίον του Τραμπ. Αλλά ίσως υπάρχει μια πιο απλή εξήγηση. Ότι ο Τραμπ πραγματικά θαυμάζει τον Πούτιν.
Ο ευρύτερος κόσμος των συμβούλων και υποστηρικτών του Τραμπ από καιρό περιελάμβανε ορισμένους που είναι αδιάντροπα οπαδοί του Πούτιν. Λίγο μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014, ο Ρούντι Τζουλιάνι, στενός σύμβουλος του Τραμπ, είπε για τον Πούτιν: «Αυτός είναι ηγέτης». Λίγο πριν τον θάνατο του Ναβάλνι, ο Τάκερ Κάρλσον, ο φιλο-τραμπικός σχολιαστής, συνέχιζε να δημοσιεύει βίντεο στα οποία θαύμαζε την ομορφιά του μετρό της Μόσχας.
Ο Κάρλσον ίσως να είχε θαμπωθεί τόσο πολύ από τα θαύματα της Ρωσίας, που δεν πρόσεξε πως ένας άλλος ηγέτης-δυνάστης τον οποίον «λιβανίζει» –ο Βίκτορ Ορμπάν της Ουγγαρίας- τα βρίσκει σκούρα. Στη Βουδαπέστη έχουν πραγματοποιηθεί μαζικές διαδηλώσεις κατά της κακοδιαχείρισης από την κυβέρνησή του ενός σκανδάλου σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
Η απρόσμενη βίαιη αντίδραση κατά του Ορμπάν είναι διδακτική. Αυτοί του τύπου οι ηγέτες είναι καλοί στο να εντυπωσιάζουν τους εύπιστους ξένους με τον εθνικισμό τους και τα πεντακάθαρα τρένα τους. Αλλά οι ντόπιοι συνήθως καταλαβαίνουν την πραγματικότητα πίσω από το προσωπείο.
Ο Ναβάλνι ειδικεύονταν στο να τονίζει και να χλευάζει τη διαφθορά και τη βία του Πούτιν και του στενού του κύκλου. Πλήρωσε το θάρρος του με τη ζωή του. Ήρθε ο καιρός το ξένο fan club του Πούτιν να δώσει επιτέλους προσοχή στις αχρείες πραγματικότητες που αποκαλύφθηκαν με τον Ναβάλνι.
© The Financial Times Limited 2024. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation