Πώς τα CDS γίνονται... εργαλεία μαζικής εξαπάτησης

Τα credit default swaps (CDS) είναι μια μορφή ασφάλισης έναντι των χρεοκοπιών ομολόγων. Σε αυτή την ιστορία, εμφανίζονται ως εργαλεία εξαπάτησης αντί για «όπλα μαζικής καταστροφής», τον χαρακτηρισμό που κάποτε δόθηκε από τον Warren Buffett για όλα τα παράγωγα. Μπορείς να σπεκουλάρεις για το αν οι επενδυτές εξαπατήθηκαν από τα δικά τους τα ένστικτα ή από άλλους παράγοντες. Αυτό δεν αλλάζει την ιστορία, ούτε τα συμπεράσματά της.

Η τιμή των CDS της Deutsche Bank αυξήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης 23 Μαρτίου και το επόμενο πρωί. Αυτό το τόνισε σε tweet του ο Boaz Weinstein, ιδρυτής του hedge fund Saba και ειδικός στα CDS, ο οποίος κάποτε εργαζόταν για την Deutsche. «(Ακούω) ότι οφείλεται εν μέρει στην αντιστάθμιση αντισυμβαλλομένου», έγραψε, «αλλά η κίνηση είναι πραγματικά βίαιη».

Ακολούθησαν και άλλοι ειδήμονες. Μύρισαν αίμα. Η Deutsche έχει κάποια κοινά χαρακτηριστικά με την προβληματική Credit Suisse, την οποία οι Ελβετοί αξιωματούχοι είχαν στριμώξει μαζί με τη UBS λίγες ημέρες πριν. «Η τραπεζική καταστροφή επέστρεψε στην Ευρώπη», έγραψε κάποιος στο Twitter. «Οι αγορές τιμολογούν 31% πιθανότητα αθέτησης για τα ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης της DB».

Οι μετοχές της Deutsche υποχώρησαν περισσότερο από 14%. Αυτό δημιούργησε μεγάλα κέρδη για τους short sellers. Είχαν πουλήσει μπροστά περίπου το 3% των μετοχών της Deutsche, σύμφωνα με τις πληροφορίες.

Η στήλη Lex των FT, που δεν είναι καθόλου διασκεδαστική σε συνθήκες πανικού στην αγορά, έγραψε ότι η Deutsche δεν θα χρεοκοπήσει. Εκείνο το Σαββατοκύριακο, η γερμανική επίσημη εξουσία δεν έριξε σωσίβιο στην Deutsche μαζί με την Commerzbank ή οποιονδήποτε άλλον. Οι μετοχές της Deutsche ανέκτησαν τις απώλειές τους τις επόμενες ημέρες.

Η προκατάληψη επιβεβαίωσης είναι η ανθρώπινη τάση να χρησιμοποιεί νέες πληροφορίες για να δικαιολογεί τις υπάρχουσες πεποιθήσεις. Οι επενδυτές ήταν ήδη ανήσυχοι για την Deutsche. Πρόκειται για μια διάσημη, υποαποδίδουσα βορειοευρωπαϊκή τράπεζα, όπως η Credit Suisse, αν και η περίοδος της κακής διαχείρισης της ανάληψης κινδύνων ήταν προγενέστερη. Τα CDS της Credit Suisse είχαν αυξηθεί απότομα, πριν παρέμβουν οι ελβετικές αρχές.

Αλλά τα CDS είναι κακά βαρόμετρα για το αν μια τράπεζα έχει προβλήματα. «Πρόκειται για μια ιδιόμορφη αγορά», λέει ένα αφεντικό του trading. «Είναι μη ρευστοποιήσιμη και η αναφορά των συναλλαγών είναι αποσπασματική». Στις ΗΠΑ, οι νέες συναλλαγές CDS καλύπτουν εταιρικά ομόλογα αξίας περίπου 3 δισ. δολαρίων ημερησίως με πολύ χαμηλότερο κόστος από αυτό το ποσό. Αυτό συγκρίνεται με συναλλαγές αξίας σχεδόν 50 δισ. δολαρίων στα υποκείμενα ομόλογα.

Επιπλέον, οι traders λένε ότι μόλις το ένα τέταρτο των CDS αφορούν ανήσυχους επενδυτές που ασφαλίζονται έναντι χρεοκοπιών ομολόγων. Οι τράπεζες, για παράδειγμα, συχνά αγοράζουν CDS για τα δικά τους ομόλογα για να διατηρήσουν την έκθεση στον κίνδυνο των χαρτοφυλακίων συναλλαγών τους εντός των κανονιστικών ορίων.

Είναι αρκετά απλό να υπολογίσει κανείς έναν κίνδυνο αθέτησης ένα στα τρία σε μια υψηλή τιμή πενταετούς CDS, όπως έκαναν οι θαμώνες του Twitter. Αλλά το άθροισμα έχει δύο μοιραία ελαττώματα. Πρώτον, περιλαμβάνει μια εκτίμηση του ποσού που θα μπορούσαν να ανακτήσουν οι οφειλέτες, αν ένας εκδότης αθετούσε τις υποχρεώσεις του. Αλλά οι χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ και της Γερμανίας θα επενέβαιναν προτού η Deutsche βρεθεί σε τόσο δεινή θέση. Δεύτερον, το ποσό δεν αντισταθμίζει την έλλειψη ρευστότητας μιας αγοράς όπου οι μικρές συναλλαγές ασκούν μεγάλη επιρροή στις τιμές.

Τα παράγωγα είναι εργαλεία που είναι προσανατολισμένα. Αλλά αν τα CDS ακριβαίνουν κατά 25-30% μέσα σε λίγες ώρες και οι τιμές των ομολόγων πέφτουν μόνο 3 σεντς στο ευρώ ως απάντηση στον ίδιο κίνδυνο, αυτό υποδηλώνει ότι η σχέση των τιμών είναι χαλαρή. Αυτό συνέβη και με την Deutsche.

Οι επενδυτές, ως άλλες «κοτούλες», φάνηκε να μην το προσέχουν. Ένα βελανίδι, υπό τη μορφή μιας απότομης ανόδου των CDS, είχε πέσει στο κεφάλι τους. Ήταν πεπεισμένοι πως έπεφτε ο ουρανός στο κεφάλι τους.

Οι ρυθμιστικές αρχές υποψιάζονται πως κάποιος -υποθέτουμε παμπόνηροι short sellers- έριξε επίτηδες αυτό το βελανίδι. Ο Andrea Enria, ανώτατος επόπτης της ΕΚΤ, ζήτησε να επανεξεταστεί η αγορά. Δεν θα αποτελούσε απόλυτη έκπληξη, αν αυτό συνιστούσε κεντρική εκκαθάριση και μεγαλύτερη διαφάνεια στις συναλλαγές για τα CDS. Οι ρυθμιστικές αρχές θέλουν πάντα περισσότερα από αυτά τα δύο πράγματα.

Μια πιο επιθετική ρυθμιστική απάντηση θα ήταν να απαγορευτεί σε οποιονδήποτε να αγοράζει τραπεζικά CDS, εάν δεν έχει κάποια έκθεση στα υποκείμενα ομόλογα. Η ΕΕ επέβαλε περιορισμό στις αγορές των λεγόμενων γυμνών CDS επί κρατικών ομολόγων το 2011, στον απόηχο της μεγάλης χρηματοπιστωτικής κρίσης. Θα μπορούσε να επεκτείνει την απαγόρευση στα CDS επί των ομολόγων των παγκόσμιων συστημικά σημαντικών τραπεζών -των κορυφαίων δανειστών στον κόσμο.

Εγώ έχω μια πιο απλή λύση: οι επενδυτές θα πρέπει να προσπαθούν πιο σκληρά να διακρίνουν μεταξύ των βελανιδιών και του ουρανού που πέφτει στο κεφάλι τους. Tα χαρακτηριστικά της αγοράς CDS σημαίνουν πως οι τιμές που δημιουργεί, είναι ανεκδοτολογικού ενδιαφέροντος, αντί για θεμελιώδους σημασίας.

Όταν πανικοβάλλεστε, κάντε στάση, πάρτε ανάσα, σκεφτείτε. Αυτό είναι αποτελεσματικό στις φυσικές έκτακτες ανάγκες. Θα πρέπει να είναι αποτελεσματικό και στις χρηματοπιστωτικές έκτακτες ανάγκες.

© The Financial Times Limited 2023. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation