Long Covid: Γιατί οι γιατροί σηκώνουν τα χέρια ψηλά

Mερικές ημέρες πριν το πρώτο λοκντάουν της Βρετανίας τον Μάρτιο του 2020, η Κλερ Χάστι νόσησε με Covid-19. Δεκαέξι μήνες αργότερα υποφέρει ακόμα από τις παρενέργειες της ασθένειας, η οποία φοβήθηκε ότι στην οξεία φάση της θα μπορούσε να την σκοτώσει.

Η Χάστι, η οποία είναι 48 ετών και δεν έχει καταφέρει να επιστρέψει με πλήρες ωράριο στη δουλειά της στην εταιρική επικοινωνία, θυμάται: «Είπα σε έναν από τους γιους μου ότι αν δεν ξυπνούσα, να ξέρει ότι είχα μια ωραία ζωή. Προσπάθησα να ελαφρύνω την ατμόσφαιρα, του είπα ότι το πνεύμα μου θα ήταν μαζί του… Έπρεπε να μαζέψω κάθε ικμάδα ενέργειας που είχα για να γράψω κάποιες τελευταίες επιθυμίες που είχα τις οποίες τις μοιράστηκα με τη μητέρα μου και την αδερφή μου».

Αν και τα επίπεδα οξυγόνου δεν υποχώρησαν τόσο ώστε να εισαχθεί στο νοσοκομείο, συνεχίζει να υποφέρει από μια σειρά από συμπτώματα, μεταξύ των οποίων δύσπνοια και νοητικές διαταραχές. Eίναι επώδυνο να διαπιστώνει καθημερινά ότι όση πρόοδος και αν έχει σημειωθεί στην αντιμετώπιση της ίδιας της ασθένειας, οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει ακόμα να θεραπεύσουν τη «μακρά Covid» και να βρουν τα αίτια που την προκαλούν.

Η Χάστι, η οποία ίδρυσε μια ομάδα στήριξης για ασθενείς με μακρά Covid στο Facebook, η οποία έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 42.000 μέλη από περισσότερες από 100 χώρες, ανέφερε ότι οι τρεις γιοί της ανέπτυξαν και αυτοί την πάθηση, αφότου κόλλησαν πέρυσι Covid από αυτή. Οι δύο νεότεροι – δύο 12χρονα δίδυμα – συνεχίζουν να απουσιάζουν συχνά από το σχολείο λόγω επίμονων γαστρικών προβλημάτων.

Καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες χώρες έρχονται αντιμέτωπες με ένα νέο κύμα, οι επιστήμονες δίνουν αγώνα για να βρουν τι είναι αυτό που προκαλεί τη μακρά Covid εν μέσω φόβων ότι ακόμα και καθώς οι εμβολιασμοί κρατούν χαμηλά τους θανάτους και τις νοσηλείες από την ασθένεια, η άρση των περιορισμών θα μπορούσε να αφήσει ακόμα περισσότερους εκτεθειμένους σε μια πιο μακράς διάρκειας ασθένεια.

Στην Ινδία – η οποία πάλεψε πρόσφατα με ένα τρομακτικό πανδημικό κύμα – οι γιατροί που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή βλέπουν μια άνοδο στις περιπτώσεις μακράς Covid, ενώ πολλά ιδιωτικά και δημόσια νοσοκομεία ανοίγουν εξειδικευμένα κέντρα για θεραπεία και παροχή στήριξης μετά τον Covid.

Ο δρ. Ραντίπ Γκουλέρια, διευθυντής του All India Institute of Medical Science, υπολόγισε ότι το 40 με 60% των ασθενών που έχουν νοσηλευτεί στην Ινδία με Covid υποφέρουν από παθήσεις για ως και 12 εβδομάδες. Από αυτούς το 10 με 15% αντιμετωπίζει μετά από τρεις μήνες τα κλασικά προβλήματα της μακράς Covid, όπως η δυσκολία στην αναπνοή, οι πόνοι στις αρθρώσεις, η νοητική σύγχυση και η χρόνια κόπωση.

Τα νοσοκομεία στην Ινδία διενεργούν διάφορες μελέτες για τη μακρά Covid, ανέφερε ο Γκουλέρια, συμπεριλαμβανομένου του αν συγκεκριμένοι βιοδείκτες μπορούν να προβλέψουν ποιοι ασθενείς διατρέχουν κίνδυνο όταν παίρνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο και κατά πόσον η παραδοσιακή γιόγκα μπορεί να είναι μια αποτελεσματική θεραπεία.H κυβέρνηση εξετάζει επίσης πώς θα αντιμετωπίσει την μακρά Covid σε περιοχές της υπαίθρου που δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα στο πρόσφατο κύμα.

Στις ΗΠΑ, η FAIR Health, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, μελέτησε το ιστορικό σχεδόν 2 εκατ. ασθενών που είχαν Covid-19 και ανακάλυψε ότι τουλάχιστον ένας στους τέσσερις είχε κάποιο σύμπτωμα της μακράς Covid.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο σχεδόν το 38% των ανθρώπων που κολλάνε Covid-19 έχουν ένα ή περισσότερα συμπτώματα 12 εβδομάδες αργότερα, σύμφωνα με έρευνα του Imperial College.

Ο δρ. Τόμπι Χίλμαν, ο οποίος θεωρείται ειδικός στο σύνδρομο μετά την ίδρυση ενός από τα πρώτα κέντρα θεραπείας της μακράς Covid του NHS τον Μάιο του 2020, δήλωσε ότι οι ασθενείς που νοσηλεύτηκαν φτάνουν τους 1.700 περίπου. Πρόσθεσε ότι από αυτούς οι περισσότεροι βρίσκονταν στα 30, τα 40 ή τα 50 τους, και ήταν ως τότε σε υγιείς, ανατρέποντας το στερεότυπο ότι η Covid προκαλεί τα περισσότερα προβλήματα στους ηλικιωμένους ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα.

Οι πνευμονολόγοι είχαν αρχικά τον πρώτο λόγο στον αγώνα κατά της μακράς Covid, αλλά καθώς τα συμπτώματα αυξάνοντας, μπήκαν στη μάχη καρδιολόγοι, νευρολόγοι, ωτορινολαρυγγολόγοι και δερματολόγοι.

Ο Χίλμαν πρόσθεσε: «Εχει μετατραπεί σε αυτού του είδους την πολύπλευρη ασθένεια που πλήττει πολλά όργανα και αφορά πολλές ειδικότητες, για την οποία δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή κάποιος ξεκάθαρος χαρακτηρισμός».

Διεθνής μελέτη 3.700 ασθενών με μακρά Covid από 56 χώρες, την οποία συντόνισε το UCL, έδειξε τη μεγάλη ποικιλία όσον αφορά τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται η ασθένεια. Οι ασθενείς ανέφεραν πάνω 200 συμπτώματα σε 10 διαφορετικά όργανα.

Η νευροεπιστήμονας του UCL Αθηνά Ακράμη, επικεφαλής μελέτης που δημοσιεύτηκε στο EClinicalMedicine του Lancet, τόνισε ότι είναι πιθανό να υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες ασθενείς με μακρά Covid που υποφέρουν σιωπηρά, αβέβαιοι αν τα συμπτώματα τους συνδέονται με την Covid-19. Τάχθηκε υπέρ ενός εθνικού προγράμματος που θα είναι σε θέση να «σκανάρει, να διαγνώσκει και να θεραπεύει όλους όσους φαίνεται να έχουν συμπτώματα μακράς Covid».

Το Εθνικό Ινστιτούτο για την Υγεία στις ΗΠΑ, και το Εθνικό Ινστιτούτου Ιατρικής Έρευνας στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα ανακοινώσουν και τα δύο σύντομα νέα συμβόλαια για τη διεξαγωγή έρευνας πάνω στην πάθηση.
«Σε ένα κενό πληροφόρησης, το οποίο έχει δημιουργηθεί γύρω από τη μακρά Covid, οι απατηλές ελπίδες αυξάνονται δραματικά. Υπάρχουν πιο πολλές θεωρίες από όσες μπορεί κανείς να φανταστεί για το τι το προκαλεί» τόνισε ο Χίλμαν.

Τα αίτια και οι πολλοί διαφορετικοί τρόποι εκδήλωσης της μακράς Covid έχουν ομοίως προβληματίσει και τους αμερικανούς επιστήμονες. «Η μακρά Covid είναι ένα αίνιγμα» ανέφερε ο Μάικλ Σάαγκ, καθηγητής παγκόσμιας υγείας στο Πανεπιστήμιο Αλαμπάμα στο Μπέρμγιγχαμ. «Το πρώτο μέλημα είναι να υπάρξει συμφωνία σε ένα ορισμό της ασθένειας και αυτό θα βοηθούσε να υπάρξει μεγαλύτερη κατανόηση του προβλήματος».

Ένα ελπιδοφόρο σημείο εκκίνησης που ερευνάται είναι ότι η μακρά Covid είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα - κάτι που όσοι έχουν την πάθηση το υποψιάζονται εδώ και καιρό. Πρόσφατη έρευνα στο Imperial δείχνει ότι το «σώμα αρχίζει να αναγνωρίζει τις δικές του πρωτεϊνες ως κάτι απέξω και στρέφει τις άμυνες του εναντίον του» σημείωσε. 

Ο Ντάνι Άλτμαν, καθηγητής ανοσιολογίας στο Imperial College, τόνισε ότι το εργαστήριο του εργάζεται για την ανακάλυψη αυτοαντισωμάτων που σχετίζονται με τη μακρά Covid, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για διάγνωση, αλλά δεν ήθελε να μιλήσει για τις λεπτομέρειες. «Δεν βλέπω γιατί δεν θα μπορούσαμε να το εξελίξουμε αυτό σε ένα διαγνωστικό τεστ εντός έξι μηνών» επισήμανε. 

Στις ΗΠΑ, εν τω μεταξύ, ερευνητές στο Yale έχουν επικεντρωθεί στον καθορισμό της αιτίας αναπνευστικών προβλημάτων όπως η δύσπνοια και ο πόνος στο στήθος, που μπορούν να εμφανιστούν εβδομάδες μετά την αρχική μόλυνση με Covid. Aπό δείγματα αίματος, βρήκαν τρεις πρωτεϊνες που συνδέονταν με μακροπρόθεσμες δυσλειτουργίες του πνεύμονα.  Ο Χουνγκ Τσουν, διευθυντής στο Καρδιαγγειακό Ερευνητικό Κέντρο στο Yale, ανέφερε ότι οι πρωτεϊνες είχαν προηγουμένως συσχετιστεί με βαριά νόσηση από τον κορωνοϊό και είναι ενδιαφέρον που εντοπίστηκαν σε υψηλά επίπεδα σε ανθρώπους που υποφέρουν από μακρά Covid. «Δεν φαίνεται να υπάρχει ένας οικουμενικός μηχανισμός που δημιουργεί αυτά τα συμπτώματα. Είναι κάτι που διερευνούμε όλοι» πρόσθεσε.

Ακόμα και καθώς εντείνουν τις προσπάθειες για την κατανόηση της κατάστασης, επιστήμονες και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού είναι ανήσυχοι για την αύξηση των περιστατικών μακράς Covid που μπορεί να προκύψει από μια πρόωρη άρση των περιορισμών για τον κορωνοϊό. 

Η Νισρίν Αλουάν, βοηθός καθηγητή δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, η οποία είχε συμπτώματα μακράς διάρκειας η ίδια μετά από μια περιπέτεια με τον ιό πέρυσι, επισήμανε ότι στις συνεντεύξεις τύπου των βρετανών κυβερνητικών αξιωματούχων γίνεται συχνά αναφορά στις νοσηλείες και τους θανάτους, αλλά δεν παρουσιάζονται ποτέ στοιχεία για τη μακρά Covid. 

Kάποιοι φοβούνται ότι το σύνδρομο μπορεί να είναι η ιλαρά αυτής της γενιάς - την ασθένεια που ταλαιπώρησε την υφήλιο για δεκαετίες και προκαλούσε στους επιζήσαντες προβλήματα για όλη τους τη ζωή. 

Ενώ ο Χίλμαν πιστεύει ότι η μακρά Covid δεν είναι τόσο σοβαρή, ο αντίκτυπος στην κοινωνία θα είναι εξίσου μεγάλος. «Πιστεύω ότι το μέγεθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με τη μακρά Covid είναι συγκρίσιμο με αυτό των ανθρώπων με ιλαρά. Μιλάμε για έναν νεότερο πληθυσμό που είναι 30, 40 και 50 ετών. Και αυτοι είναι άνθρωποι που έχουν οικογένειες, είναι δάσκαλοι, είναι οδηγοί λεωφορείου. Πολλοί από αυτούς δίνουν πραγματικά αγώνα για να επιστρέψουν κανονικά με πλήρες ωράριο στις δουλειές τους ή σε κάποιες περιπτώσεις δίνουν απλά αγώνα για να επιστρέψουν πίσω στη δουλειά. Και αυτό είναι μετά από έξι ή εννιά μήνες».

© The Financial Times Limited 2021. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation