Επτά μαθήματα για την πολιτική της Ε.Ε. έναντι της Κίνας

Δύο δεδομένα έχουν καθοριστική σημασία όσον αφορά τη στάση της Ε.Ε. απέναντι στην Κίνα. Το πρώτο είναι ότι οι ΗΠΑ είναι πλέον τουλάχιστον αδιάφορες ως προς την επιβίωση της ευνομούμενης διεθνής τάξης. Η Ευρώπη έχει μείνει εν πολλοίς μόνη της στην υπεράσπιση του διεθνούς συστήματος διακυβέρνησης εντός του οποίου ευημερεί.

Το άλλο είναι ότι η Κίνα αναπτύσσει ένα παγκόσμιο οικονομικό δίκτυο με αυτήν στο επίκεντρο. Αυτό μπορεί να το δει κανείς στην πρωτοβουλία «Μια Ζώνη-Ένας Δρόμος», το σχέδιο της για τεχνολογική υπεροχή, καθώς και στο ενδιαφέρουν που εκδηλώνει για νομισματική κυριαρχία της οποίας θα είναι μέρος η τεχνολογία πληρωμών και το νέο ψηφιακό ρεμνίνμπι. O σκοπός είναι να παρακινηθούν οι χώρες να ευθυγραμμιστούν με την κινεζική οικονομία και τους κανόνες της και όχι με την ευρωπαϊκή.

Από κοινού, τα δύο αυτά δεδομένα σημαίνουν ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, η E.E. πρέπει να περάσει στην αντεπίθεση για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της. Τούτο σημαίνει ότι πρέπει να αποκαταστήσει τον ρόλο της ως πόλο έλξης για άλλες χώρες και να ασκήσει επιρροή όπως ακριβώς κάνει τώρα η Κίνα και έκαναν οι ΗΠΑ στο παρελθόν.

Νωρίτερα φέτος οι Βρυξέλλες χαρακτήρισαν την Κίνα «συστημικό αντίπαλο». Αυτά είναι επτά πράγματα τα οποία πρέπει να κάνει η Ευρώπη για να αντιμετωπίσει αυτή την αντιπαλότητα.

Πρώτον, να αποκτήσει ένα όραμα για το μέλλον που θα είναι τόσο στέρεο και ελκυστικό όσο οτιδήποτε μπορεί να σχεδιάσει το Πεκίνο. Η πρωτοβουλία «Μια Ζώνη-Ένας Δρόμος» είναι ισχυρή όχι μόνο εξαιτίας των πόρων που μπορεί να βρίσκονται από πίσω, αλλά και εξαιτίας της τεράστιας φιλοδοξίας για τη δημιουργία φυσικών οδών που θα φέρουν πιο κοντά την ευρασιατική ήπειρο.

Η Ε.Ε. και τα κράτη μέλη πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα αντίστοιχα φιλόδοξο όραμα για την ένωση της ευρωπαϊκής ηπείρου και των γειτονικών περιοχών, το οποίο θα περιλαμβάνει πανευρωπαϊκά ενεργειακά δίκτυα, πράσινες υποδομές και την υπόσχεση μιας πραγματικά ενιαίας αγοράς, όπου οι καταναλωτές θα έχουν τις ίδιες επιλογές ανεξάρτητα με τον τόπο διαμονής τους.

Δεύτερον, να προσφέρει περισσότερα στις ανατολικές και νοτιοανατολικές περιοχές της Ευρώπης. Οι 17 χώρες που εντάχτηκαν στην πλατφόρμα «17+1» του Πεκίνου για την πρωτοβουλία «Μια Ζώνη-Ένας Δρόμος» το έκαναν όχι επειδή η Κίνα έβαλε πολλά χρήματα στο τραπέζι -δεν έχει- αλλά επειδή η Ευρώπη δείχνει να προσφέρει ακόμα λιγότερα. Η περιοχή παραμένει το λιγότερο καλά συνδεδεμένο κομμάτι της Ευρώπης. Αυτό πρέπει να αλλάξει.

Τρίτον, να καταλήξει σε μια πιο σαφή και πιο ελκυστική πρόταση για τις χώρες που δεν βρίσκονται σε τροχιά πλήρους ένταξης στην ενιαία αγορά. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την προοπτική για απρόσκοπτο εμπόριο αγαθών για εκείνες τις χώρες που είναι ικανές και πρόθυμες να υιοθετήσουν το «λογισμικό» της Ε.Ε. για το εμπόριο αγαθών – τελωνεία, προδιαγραφές ποιότητας και κανόνες παραγωγής, καθώς και τις σχετικές νομικές διαδικασίες της Ε.Ε. Ως αντάλλαγμα για την υιοθέτηση συγκεκριμένων κανόνων στο εμπόριο αγαθών, η Ε.Ε. θα μπορούσε να προσφέρει στις χώρες αυτές υλικές και άυλες υποδομές, από τη χρηματοδότηση έργων μέχρι τη στήριξη της ρευστότητας σε ευρώ για τις κεντρικές τράπεζες.

Ένα τυποποιημένο μοντέλο ένωσης για μη κράτη μέλη το οποίο θα βασίζεται σε αυτά τα πρότυπα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και πέρα από τα όρια της γεωγραφικής Ευρώπης. Η δημιουργία της Αφρικανικής Ηπειρωτικής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ACFTA) προσφέρει έναν εταίρο με τον οποίο θα μπορούσε να διερευνηθεί μια βαθύτερη οικονομική ενοποίηση μακροπρόθεσμα.

Τέταρτον, εκτός από καρότο χρειάζεται και μαστίγιο. Οι χώρες που επιλέγουν να μην ευθυγραμμιστούν με την Ε.Ε. πρέπει να περιμένουν να έρθουν αντιμέτωπες με τα εμπόδια με τα οποία η Ευρώπη προστατεύει τις αξίες και τα συμφέροντά της. Αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν και τέλη κατανάλωσης άνθρακα για όσους δεν κάνουν ότι τους αναλογεί για την κλιματική αλλαγή, και περιορισμούς στις ροές δεδομένες με εκείνους που δεν σέβονται τα δικαιώματα που αξιώνουν οι Ευρωπαίοι όσον αφορά τα δεδομένα.

Πέμπτον, ενώ πρέπει να είναι ξεκάθαρη όσον αφορά τα πεδία αντιπαλότητας, ταυτόχρονα πρέπει να αναγνωρίσει τομείς με κοινά συμφέροντα στους οποίους η Ε.Ε. και η Κίνα μπορούν να συνεργαστούν ως ισότιμοι εταίροι. Η πολιτική για την κλιματική αλλαγή είναι ένα προφανές παράδειγμα.

Έκτον, και πιο φιλόδοξο, πρέπει να αναζητήσει τομείς στους οποίους θα αναθέσει στην Κίνα έναν ολοκληρωμένο ρόλο για τη χάραξη παγκόσμιων πολιτικών. Ούτε η Κίνα ούτε η Ε.Ε. θέλουν να δουν μια αντιστροφή της παγκοσμιοποίησης και έχουν και οι δύο νόμιμο συμφέρον στη διαμόρφωση των μελλοντικών παγκόσμιων εμπορικών κανονισμών.

Η παγκόσμια νομισματική μεταρρύθμιση, ειδικά υπό το φως των τελευταίων εξελίξεων στην τεχνολογία πληρωμών, είναι ένας άλλος τομέας όπου η Ε.Ε. θα έπρεπε να καλωσορίσει έναν πιο ουσιαστικό ρόλο της Κίνας.

Έβδομον, το οποίο μας επιστρέφει στο πρώτο σημείο, η Ε.Ε. πρέπει να είναι πολύ πιο συνειδητοποιημένη για τα πράγματα τα οποία κάνει καλά και τα οποία την κάνουν ελκυστική για τους άλλους.

Για παράδειγμα, στον τομέα της τεχνολογίας είναι πολλοί οι Ευρωπαίοι που δυσφορούν γιατί δεν έχουν μια Google ή ένα Facebook, ενώ πολλοί λίγοι υπερηφανεύονται για τις ευρωπαϊκές καταβολές του λειτουργικού συστήματος Linux. Οι πρώτες αποκομίζουν κέρδη από τη διαφήμιση με την παρακολούθηση των χρηστών. Το τελευταίο είναι ένα ελεύθερο και ευρέως διαδεδομένο στήριγμα του ψηφιακού κόσμου. Ποιο έχει προσφέρει περισσότερα στην παραγωγικότητα της Ευρώπης και του κόσμου;

Αντί να φθονεί τα τεχνολογικά μονοπώλια της Αμερικής ή τη μαζική συσσώρευση δεδομένων της Κίνας, η Ευρώπη πρέπει να μάθει να βλέπει ότι πολλές από τις ιδιαιτερότητές της, όπως οι αυστηρότεροι κανόνες για τον ανταγωνισμό και την προστασία των προσωπικών δεδομένων, δεν είναι αδυναμίες, αλλά προτερήματα.

Ένα παράδειγμα: πριν από λίγες εβδομάδες, η Ε.Ε. και η Κίνα κατέληξαν σε συμφωνία για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων τροφίμων υψηλής ποιότητας. Οι γεωγραφικές ενδείξεις, οι οποίες αντιμετωπίζονται αλλού ως μια ενοχλητική ιδιοτροπία του ευρωπαϊκού προστατευτισμού, αποδεικνύεται ότι είναι ελκυστικές και σε άλλες χώρες, ακόμα και στην Κίνα.

Πρόκειται για μια απλή περίπτωση άσκησης ήπιας επιρροής από την Ε.Ε. η οποία θα έπρεπε να αποτελέσει έμπνευση για πιο μεγαλεπήβολα σχέδια.

© The Financial Times Limited 2019. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation