Η ΕΚΤ πρέπει να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία

Ο Μάριο Ντράγκι έχει τρεις μήνες για να ενισχύσει την εντυπωσιακή κληρονομιά του στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ευρύτατα αναμένεται να ηγηθεί περαιτέρω ποσοτικής χαλάρωσης πριν την αναχώρησή του. Η μόνη αβεβαιότητα είναι πότε ακριβώς και ποια εργαλεία θα χρησιμοποιήσει ξανά.

Θα πρέπει να δράσει σύντομα και να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η ΕΚΤ. Οτιδήποτε λιγότερο δημιουργεί τον κίνδυνο να οδηγηθεί η οικονομία της ευρωζώνης σε νέα περίοδο αδύναμης ανάπτυξης και χαμηλού πληθωρισμού.

Η ομιλία το Μάριο Ντράγκι στο ετήσιο συμπόσιο της ΕΚΤ στην Σίντρα σηματοδότησε μια στροφή. Η παρατήρηση ότι «απουσία βελτίωσης… θα απαιτηθεί επιπλέον τόνωση» κατέβασε σημαντικά τον πήχη για την χαλάρωση. Επιπρόσθετα αντέστρεψε την πορεία επιστροφής προς πιο συμβατική πολιτική. Με τον πληθωρισμό να παραμένει πολύ κάτω του στόχου και την εικόνα της οικονομικής ανάπτυξης αδύναμη, η ΕΚΤ είδε την πραγματικότητα. Η FED αναμένεται ευρέως να κατεβάσει τα επιτόκια την επόμενη εβδομάδα για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν μια δεκαετία.

Τα επιχειρήματα για χαλαρότερη νομισματική πολιτική είναι καθαρά παρά τα πιθανά μελλοντικά παράπονα από τράπεζες και αποταμιευτές, ειδικά στη Γερμανία. Η οικονομία της χώρας προβλέπεται να παρουσιάσει την χαμηλότερη ετήσια ανάπτυξη του εγχώριου εθνικού προϊόντος τα τελευταία έξι χρόνια, ενώ η Ιταλία είναι σε στασιμότητα. Εγχώριοι παράγοντες παίζουν ένα ρόλο, αλλά ο προσανατολισμένος στις εξαγωγές βιομηχανικός τομέας του μπλοκ νοιώθει το πλήγμα από τον αυξανόμενο προστατευτισμό και την συνεπακόλουθη επιβράδυνση στο παγκόσμιο εμπόριο.

Μια ακόμα μεγαλύτερη ανησυχία είναι ο πληθωρισμός. Οι μετρήσεις που στηρίζονται στην αγορά αναφορικά με τις προσδοκίες παραμένουν κοντά σε ιστορικό χαμηλό, αυξάνοντας τους φόρους ότι ο κάτω του στόχου τιμάριθμος θα μπορούσε να παγιωθεί. Ο ονομαστικός πληθωρισμός είναι μόλις 1,3%, ενώ ο δομικός έχει κολλήσει γύρω στο 1% τα τελευταία έξι χρόνια.

Η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ είναι ήδη εξαιρετικά χαλαρή. Δεν είναι όμως στα όριά της. Πρώτα δείτε την ποσοτική χαλάρωση. Επτά μήνες παύσης στις καθαρές αγορές ενεργητικού έχει δημιουργήσει περισσότερο περιθώριο πριν η κεντρική τράπεζα φτάσει τα όρια που η ίδια έθεσε στον εαυτό της για το ποσοστό των υφιστάμενων τίτλων που μπορεί να αγοράσει. Ο κος Ντράγκι σχολίασε επίσης πρόσφατα ότι τα συγκεκριμένα όρια είναι ευέλικτα.

Πεδίο υπάρχει, επίσης, για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ. Η κεντρική τράπεζα μείωσε για τελευταία φορά τα επιτόκια τον Μάρτιο του 2016 οδηγώντας το επιτόκιο καταθέσεων στο -0,4%. Ο κος Ντράγκι υποβάθμισε τις διαμαρτυρίες ότι τα αρνητικά επιτόκια χτυπούν την κερδοφορία των τραπεζών αλλά η ΕΚΤ παρακολουθεί την ανάγκη για μέτρα «άμβλυνσης». Η ανακοίνωση μιας διαβάθμισης, η δημιουργία ορίων όπου οι καταθέσεις θα υπόκεινται σε διαφορετικά επιτόκια θα μείωνε το ποσό που πληρώνουν οι τράπεζες στην κεντρική τράπεζα για να διακρατήσει τα επιπλέον αποθεματικά τους. Είναι επίσης ένας τρόπος να στείλει η ΕΚΤ σήμα ότι τα επιτόκια καταθέσεων μπορεί να κατέβουν πολύ χαμηλότερα χωρίς να χαθεί η διεγερτική επίδραση στη ζήτηση.

Ενας νέος γύρος φθηνών μακροπρόθεσμων δανείων ανακοινώθηκε το Μάρτιο ενώ το guidance για τα επιτόκια επεκτάθηκε τόσο το Μάρτιο, όσο και τον Ιούνιο. Η τελευταία δέσμευση είναι ότι τα κόστη δανεισμού θα παραμείνουν στα υφιστάμενα επίπεδα τουλάχιστον το πρώτο μισό του 2020. Καθώς οι συνθήκες στην ευρωζώνη δεν βελτιώθηκαν, το διοικητικό συμβούλιο πρέπει κατ΄ ελάχιστο να επικαιροποιήσει το guidance και να ξεκαθαρίσει ότι τα επιτόκια μπορεί να μειωθούν.

Καθώς τα εργαλεία της ΕΚΤ είναι «συμπληρωματικά και αλληλοενισχυόμενα», ένα πλήρες πακέτο μέτρων είναι ο καλύτερος τρόπος να περιοριστούν οι πτωτικοί κίνδυνοι για την οικονομία του μπλοκ. Ο κος Ντράγκι θα κάνει καλά με το να στρώσει το έδαφος για την διάδοχό του, την Κριστίν Λαγκάρντ. Το να θέσει σε εφαρμογή μια χαλαρότερη πολιτική που περιλαμβάνει ένα νέο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων πριν την αποχώρησή του, είναι ο καλύτερος τρόπος να το κάνει. Θα δώσει επίσης στη διάδοχό του μια εκκίνηση ελεύθερη από άμεσα πολιτικά εμπόδια.

Αυτό θα είναι μια τελευταία παράσταση που θα αξίζει.

© The Financial Times Limited 2019. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation