Ποιους κινδύνους δημιουργεί η μακρά παράταση του Brexit

Οι ευρωπαίοι υποστηρικτές μιας μακράς παράτασης του Brexit εντάσσονται σε δυο διαφορετικές κατηγορίες.

Η πρώτη είναι αυτοί που δεν το έχουν σκεφτεί μέχρι τέλους. Χωρίς να αποτελεί έκπληξη, αυτοί είναι οι πλειονότητα. Η δεύτερη αποτελείται από αυτούς που το έχουν εξετάσει αναλυτικά και είναι πρόθυμοι να προκαλέσουν παράπλευρη ζημιά. Θα ήθελα να ρίξω λίγο φως στην τελευταία κατηγορία, και στη ζημιά.

Μια μακρά παράταση για την έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, πέρα από τον Ιούνιο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα απαιτήσει η χώρα να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές, που είναι προγραμματισμένες για τις 23-26 Μαίου. Πριν υπνοβατήσουν προς μια μακρά παράταση, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι 27 ηγέτες της ΕΕ πρέπει να εξετάσουν τα ακόλουθα.

Η πρώτη σκέψη είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση θα δημιουργήσει προϋποθέσεις να δεχτεί κατηγορίες για κατηγορίες ακραίας παρέμβασης αν απαιτήσει διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος ως αντάλλαγμα για την μακρά παράταση. Οποιαδήποτε τέτοια κίνηση μπορεί ακόμα και να προκαλέσει ακούσια ένα Brexit χωρίς συμφωνία στις 29 Μαρτίου.

Κάποιοι υποστηρικτές ενός δεύτερου δημοψηφίσματος επιδιώκουν να συντηρήσουν το υφιστάμενο αδιέξοδο μέχρι να βρεθεί το κοινοβούλιο στο χείλος του γκρεμού. Αν επιτύχουν, οι βουλευτές μπορεί να αναγκαστούν να αποφασίσουν την τελευταία στιγμή μεταξύ ενός δεύτερου δημοψηφίσματος και μιας εξόδου χωρίς συμφωνία. Υπάρχουν, όμως, κίνδυνοι: το κοινοβούλιο μπορεί να μην εγκρίνει ένα δεύτερο δημοψήφισμα ακόμα και με το πιστόλι στον κρόταφο. Διαφορετικά, η βρετανική κυβέρνηση θα μπορούσε να παρεμποδίσει μια τέτοια στρατηγική. Η κοινοβουλευτική ψήφος δεν υπερισχύει της υφιστάμενης νομοθεσίας. Και οι υπουργοί δεν έχουν καμία νομική υποχρέωση να αποδεχτούν τέτοιο αίτημα.

Δεύτερον, αν η Μεγάλη Βρετανία αναγκαστεί να διεξάγει ευρωπαϊκές εκλογές το Μάιο, το Brexit αναπόφευκτα θα γίνει το κύριο θέμα, και όχι μόνο στη χώρα. Κάθε λαϊκιστικό κόμμα θα μπορεί να υποστηρίξει, με επιχειρήματα, ότι η ΕΕ είναι αντιδημοκρατική, μια αυτοεξυπηρετούμενη απάτη. Θα κατέστρεφε τις προεκλογικές καμπάνιες. Παλεύω να σκεφτώ γιατί, για παράδειγμα, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν θα στηρίξει μακρά παράταση που τον βάζει στην «άμυνα» σε αυτό που ήδη διαμορφώνεται ως μια δύσκολη μάχη, ενώ αντίθετα, θα μπορούσε να αποκαλύπτει τους δεσμούς μεταξύ της άκρας δεξιάς σε Γαλλία και Ρωσία; Ένα καθυστερημένο Brexit θα μπορούσε να είναι δώρο για την Μαρί Λε Πέν και τους αντιευρωπαίους αλλού.

Η συμμετοχή της Μεγάλης Βρετανίας στις εκλογές θα καταστήσει δυσκολότερο το να σχηματίσουν τα μετριοπαθή κόμματα πλειοψηφία μετά τις κάλπες. Το Ukip (ή το νέο κόμμα υπέρ του Brexit του Nigel Farage) θα είναι πιθανότατα νικητές στη Μεγάλη Βρετανία, επωφελούμενη από την όποια οργή αναφορικά με την μακρά παράταση. Μια τέτοια νίκη για τους λαϊκιστές στην Μεγάλη Βρετανία θα διευρύνει τα μεγέθη των ευρωσκεπτικιστών στο Κοινοβούλιο, και θα μπορούσαν να σχηματίσουν μια μειοψηφία που θα μπλοκάρει διαδικασίες.

Υπάρχει επίσης ένας κίνδυνος η ΕΕ να υπολογίσει λάθος τις πιθανότητες μιας νίκης του Remain σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα. Η ιδέα της καθυστέρησης έχει επιφέρει μια νέα δυναμική. Ξέρω πολλούς στη Μεγάλη Βρετανία -τόσο οπαδούς του Brexit, όσο και της παραμονής- που θα είναι πολύ θυμωμένοι αν το Brexit πάει στην παράταση. Δεν θα έπαιρνα κανενός την ψήφο ως δεδομένη.

Πέραν αυτών, πιθανότατα το πιο σημαντικό είναι ότι μια καθυστέρηση του Brexit θα αποσπάσει την προσοχή της ΕΕ από πιο πιεστικές υποθέσεις. Εξαντλεί πόρους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να πολεμήσει πάνω από μια μεγάλη κρίση σε μια στιγμή που αντιμετωπίζει αρκετές απειλές.

Η οικονομία της ευρωζώνης έχει ξεκινήσει μια υποχώρηση με τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια στο -0.4% και χωρίς χώρο για πιο αποτελεσματική δράση νομισματικής πολιτικής. Μια απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα μπορεί να προκαλέσει ένα εμπορικό πόλεμο. Ο αμερικανός πρόεδρος μπορεί να θέσει υπό αμφισβήτηση τη δέσμευσή του στο ΝΑΤΟ όταν μάθει ότι η Γερμανία δεν αυξάνει τις αμυντικές της δαπάνες. Αντίθετα, το Βερολίνο φοβούμενο το δημοσιονομικό έλλειμμα αρνείται να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες. Η Κίνα στοχεύει στην Ιταλία ως κόμβο μέσω του οποίου θα κυριαρχήσει στις ευρωπαϊκές αγορές και τις εσωτερικές επενδύσεις και θα παρακάμψει τους φραγμούς που προσπαθεί να ορθώσει τη Γερμανία.

Η συνέχιση της Οδύσσειας του Brexit για ένα ακόμα χρόνο ή δυο θα αποσπάσει την προσοχή από άλλα πιο σημαντικά γεωπολιτικά καθήκοντα.

Τι πρέπει να γίνει; Υπάρχουν φανατικοί υπέρ του δεύτερου δημοψηφίσματος στη Μεγάλη Βρετανία με πλήρη συναίσθηση των παραπάνω επιχειρημάτων που υποστηρίζουν ότι δεν είναι απαραίτητο να συμμετάσχει η χώρα στις ευρωπαϊκές εκλογές. Η Ελενορ Σάρπστον, βρετανή γενική εισαγγελέας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης φάνηκε να επιβεβαιώνει ότι αυτό είναι νομικά εφικτό. Άλλοι ευρωπαίοι δικηγόροι διαφωνούν.

Πολιτικά θα είναι δύσκολο να δικαιολογήσεις την στέρηση σε περισσότερους από τρία εκατομμύρια ευρωπαίους που ζουν στη Μεγάλη Βρετανία -κανένας εκ των οποίων δεν ψήφισε υπέρ του Brexit- το δικαίωμα να συμμετάσχουν στις ευρωπαϊκές εκλογές. Το να γίνει υπό τον μανδύα ενός φιλοευρωπαϊκού σκοπού θα είναι ειρωνεία. Δεν μπορώ να φανταστώ γρηγορότερο τρόπο να καταστρέψεις την υποστήριξη σε ένα σκοπό από το να αποδεχτείς μια τέτοια αχρεία βαθιά μη-ευρωπαϊκή γραμμή πλεύσης.

Υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι από μια μακρά παράταση, και κανένα πλεονέκτημα για την ΕΕ. Τραβήξτε την πρίζα, σας παρακαλώ.

© The Financial Times Limited 2019. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation