Γιατί οι Βρετανοί πρέπει να στηρίξουν τη συμφωνία της Μέι

Η Τερέζα Μέι εξασφάλισε τη συμφωνία της για το Brexit με τις Βρυξέλλες, αλλά η πολιτική τάξη της Βρετανίας είναι έτοιμη να της την πετάξει πίσω στα μούτρα.

Εδώ και μήνες, πολιτικοί και αναλυτές σφυροκοπoύν την πρωθυπουργό. Για τους σκληροπυρηνικούς υπέρμαχους του Brexit είναι η «Τερέζα του κατευνασμού» - η απόγονος του Νέβιλ Τσάμπερλεν – που πρόδωσε το Brexit κάνοντας υπερβολικά πολλές παραχωρήσεις στην Ε.Ε. Για τους σκληροπυρηνικούς υπέρμαχους της παραμονής, είναι η «Μέιμποτ», που εφαρμόζει ρομποτικά μια καταστροφική πολιτική εξόδου από την Ε.Ε.

Αλλά την ώρα που οι σχολιαστές και οι συνάδελφοί της χλευάζουν την κα Μέι, οι μετατοπίσεις στις δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Βρετανοί αρχίζουν να τη βλέπουν με μεγαλύτερη συμπάθεια. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς το γιατί. Τις τελευταίες εβδομάδες η πρωθυπουργός έχει επιδείξει γνωρίσματα που οι Βρετανοί ισχυρίζονται ότι θαυμάζουν: επιμονή, πραγματισμό και μια ικανότητα να ανακάμπτει από χτυπήματα. Έχει γίνει η επιτομή του σλόγκαν της εποχής του πολέμου που διακοσμεί πολλά φλιτζάνια καφέ: «μείνε ψύχραιμος και προχώρα».

Θα μπορούσαμε βέβαια να δώσουμε επιμέρους πόντους στην πρωθυπουργό χωρίς να ενστερνιστούμε τη συμφωνία. Αλλά στην περίπτωση αυτή, οι πόντοι λένε κάτι για το σύνολο του παιχνιδιού. Η συμφωνία αυτή είναι ένας πραγματιστικός συμβιβασμός, ο οποίος βασίζεται σε μια ρεαλιστική αξιολόγηση του τι είναι εφικτό. Αν οι βουλευτές συμπεριφέρονταν τόσο ήρεμα όσο και η κα Μέι θα την αποδέχονταν αντί να παίρνουν το ρίσκο να απορρίψουν τη συμφωνία και να ελπίζουν ότι κάτι καλύτερο θα εμφανιστεί δια μαγείας από το χάος που θα προκύψει.

Το γεγονός ότι είναι εξαγριωμένοι οι φανατικοί και των δύο στρατοπέδων δείχνει ότι η κα Μέι έχει βρει ένα ουδέτερο έδαφος που ενοχλεί τους ζηλωτές, αλλά μπορεί να κερδίσει τη σιωπηρή συναίνεση όσων βρίσκονται στο κέντρο. Πρόκειται για μια συμφωνία για το Brexit που δεν θα αφήσει σχεδόν κανένα χαρούμενο στη Βρετανία, αλλά δίνει κάτι σε όλες τις πλευρές.

Η συμφωνία σέβεται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και αντιμετωπίζει ορισμένες από τις κύριες απαιτήσεις της καμπάνιας υπέρ της εξόδου, συγκεκριμένα την έκκληση να «ανακτηθεί ο έλεγχος» της μεταναστευτικής πολιτικής.

Η κα Μέι έχει επίσης λάβει υπόψη τις επιχειρήσεις και έχει προσπαθήσει να ελαχιστοποιήσει το οικονομικό πλήγμα του Brexit, καθιστώντας το εμπόριο όσο το δυνατόν πιο απρόσκοπτο. Ενώ με τη διατήρηση των διαπραγματεύσεων σε πολιτισμένα επίπεδα -κάτω από ασφυκτική πίεση- η πρωθυπουργός έχει καταστήσει πολύ πιο πιθανό να διατηρήσει η Βρετανία και μετά το Brexit μια πολύ στενή διπλωματική και αμυντική συνεργασία με τους Ευρωπαίους γείτονες της.

Mε την εύρεση μιας ενδιάμεσης λύσης, η κα Μέι προσπαθεί παράλληλα να ενώσει ξανά μια βαθιά διχασμένη χώρα. Είναι αυτό το τελευταίο σημείο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία για εμένα και το οποίο σημαίνει ότι, χωρίς ιδιαίτερη χαρά, θα δεχόμουνα αυτή τη συμφωνία.

Ως υπέρμαχος της παραμονής, δεν αμφιβάλω ότι η Βρετανία χάνει κάτι πολύτιμο με την έξοδο της από την Ε.Ε. Αλλά υπάρχει κάτι ακόμα πιο πολύτιμο από την Ε.Ε., το οποίο είναι η παράδοση πολιτικής σταθερότητας και κοινωνικής ηρεμίας που χαρακτηρίζει τη χώρα. Τούτο έχει απειληθεί από το Βrexit όσο από κανένα άλλο πολιτικό γεγονός που μπορώ να θυμηθώ.

Ένα Brexit χωρίς συμφωνία ή ένα διχαστικό και μη καταληκτικό δεύτερο δημοψήφισμα θα μπορούσε να οδηγήσει τη Βρετανία σε αυτή τη μόνιμη πόλωση που έχει στρεβλώσει την αμερικάνικη πολιτική ζωή και έχει πλήξει τη δημοκρατία της. Η σχέση της Βρετανίας με την Ε.Ε. είναι κρίσιμη. Αλλά η εγχώρια πολιτική συνθηκολόγηση έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία.

Είναι αλήθεια πως η διχόνοια που έφερε το Brexit δεν θα εξαφανιστεί αν και όποτε η Βρετανία αποχωρήσει επίσημα από την Ε.Ε. τον Μάρτιο. Οι σκληροπυρηνικοί οπαδοί του Brexit θα συνεχίσουν τη μάχη, όπως και οι οπαδοί της παραμονής (οι οποίοι θα γίνουν οπαδοί της επανένταξης). Αλλά αν η κα Μέι καταφέρει να περάσει τη συμφωνία της, το πιο πιθανό είναι ότι αυτά τα εγχώρια πάθη για το Brexit θα υποχωρήσουν. Δεν μπορείς να είσαι υστερικός για πάντα.

Οι σκληρές διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν για αρκετά ακόμα χρόνια μέχρι να επιτευχθεί μια εμπορική συμφωνία. Όπως θα έχουν ανακαλύψει και οι Ελβετοί, το να είσαι μια χώρα στην περιφέρεια της Ε.Ε. είναι μια διαδικασία διαρκών διαπραγματεύσεων.

Η σύγκριση με την Ελβετία, όμως, πρέπει ταυτόχρονα να λειτουργήσει καθησυχαστικά για κάποιους από τους χειρότερους φόβους των δύο πλευρών. Καταδεικνύει πως ότι και αν φοβούνται οι υποστηρικτές της παραμονής, είναι αδιαμφισβήτητα εφικτό να υπάρξει μια ευημερούσα και ανοιχτή ευρωπαϊκή χώρα που δεν είναι μέλος της Ε.Ε. Η πρόσφατη ιστορία της Ελβετίας δείχνει ακόμα ότι όποιοι και αν είναι οι φόβοι των οπαδών του Brexit, μια συνθηκολόγηση με την Ε.Ε. μπορεί να επανεξεταστεί, όσο ενοχλητική και αν είναι μια τέτοια διαδικασία για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Τούτη τη στιγμή φαίνεται πως υπάρχουν αρκετοί βουλευτές που τάσσονται ολόψυχα κατά της συμφωνίας για να αποτρέψουν την έγκριση της από το κοινοβούλιο. Αλλά η κα Μέι έχει ορθά διαγνώσει μια επιθυμία του κόσμου για να «τελειώνει με αυτό».

Τη βοηθάει επίσης και το καθόλα απογοητευτικό θέαμα των εγχώριων εχθρών της. Οι σκληροπυρηνικοί Τόρις δεν μπορούν να οργανώσουν μια εξέγερση μέσα στο ίδιο τους το κόμμα, πόσο μάλλον να διαχειριστούν μια πολύπλοκη διεθνή διαπραγμάτευση. Ο Τζέρεμι Κόρμπιν, ο ηγέτης των Εργατικών, φαίνεται να μιλάει με υπεκφυγές και να έχει ενδοιασμούς. Η κα. Μέι αντίθετα φαίνεται να γνωρίζει καλά τις λεπτομέρειες και να έχει σαν βασικό κίνητρο το εθνικό συμφέρον. Δυστυχώς, αυτό την καθιστά εξαίρεση στη βρετανική πολιτική.

Όπως οι περισσότεροι άνθρωποι στη Βρετανία, δεν θα πανηγυρίσω αν η συμφωνία περάσει με κάποιο τρόπο από τη Βουλή. Θα με ικανοποιούσε αν μπορούσε να εγκαταλειφθεί ανώδυνα η όλη διαδικασία του Brexit. Αλλά κάτι τέτοιο μοιάζει απίθανο και μπορώ να ζήσω με το πιο ήπιο Brexit που βρίσκεται στο τραπέζι. Πιστεύω ότι την ίδια αντίδραση έχουν και οι περισσότεροι άνθρωποι στη Βρετανία.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation