Πού οδηγεί τις αγορές ο «Κόκκινος Οκτώβρης»

Με την εμπιστοσύνη των επενδυτών κλονισμένη, η αναζήτηση αφορά το τι προκάλεσε τον «κόκκινο Οκτώβρη» για τις ανά τον κόσμο μετοχές. Ενώ οι διορθώσεις των αγορών είναι φυσιολογικές και υγιείς, η συγκεκριμένη διέψευσε πολλούς.

Το να αναλυθεί ένα ευρύτερο sell off -αναγνωρίζοντας και κατατάσσοντας τους διάφορους καταλύτες- είναι δύσκολο εξαιτίας την πολυπλοκότητας των συγχρόνων αγορών. Οι αντιστροφές είναι ταχέως εξελισσόμενα τέρατα, με διαφορετικές αφηγήσεις και τεχνικούς λόγους να αλληλοεπιδρούν με απρόβλεπτο τρόπο. Αλλά με τον μήνα να έχει ολοκληρωθεί ιδού μια προσωρινή ανασκόπηση.

Ο πρώτος τρόμος

Το αρχικό έναυσμα μοιάζει αρκετά ξεκάθαρο. Τα αμερικανικά ομόλογα πωλούνταν σιωπηρά από το καλοκαίρι, αλλά ισχυρά οικονομικά στοιχεία και ασυνήθιστα αισιόδοξα σχόλια από τον Jay Powell, τον επικεφαλής της FED, την πρώτη εβδομάδα του Οκτώβρη πυροδότησαν φόβους για ταχύτερη αύξηση επιτοκίων και έστειλαν τις αποδόσεις των 10ετων ομολόγων σε υψηλά οκταετίας, στο 3,26%.

Η βιαιότητα της αντιστροφής στα ομόλογα πιθανότητα επιδεινώθηκε από μια ανωμαλία στις αγορές χρήματος. Η αύξηση των επιτοκίων στα ομόλογα και μεγάλες εκδόσεις από το υπουργείο Οικονομικών έκαναν τα δολάρια σπάνια. Αυτό αύξησε το κόστος κάλυψης (hedging) της νομισματικής έκθεσης ξένων επενδυτών και είχε μεγάλες επιπτώσεις.

Τα αμερικανικά ομόλογα θα μπορούσαν να έχουν πολύ υψηλότερη ονομαστική απόδοση από σχεδόν όλες τις άλλες μεγάλες αγορές κρατικών ομολόγων, αλλά στα τέλη Σεπτέμβρη η καθαρή απόδοση (νομισματικά καλυμμένη) που προσέφεραν τα 10ετη αμερικανικά ομόλογα στους Ιάπωνες και Ευρωπαίους επενδυτές ξαφνικά βούτηξε σε αρνητικό έδαφος. Αυτό έκανε το αμερικανικό χρέος πολύ λιγότερο ελκυστικό για κάποιους από τους μεγαλύτερους αγοραστές σταθερού εισοδήματος.

Οι ευρωπαϊκές χρηματιστηριακές αγορές καθώς και οι αναδυόμενες ήταν ήδη αδύναμες από τις αρχές της χρονιάς λόγω φόβων ότι η ισχυρή συγχρονισμένη παγκόσμια ανάπτυξη του 2017 εξασθενούσε. Το sell off στα ομόλογα, όμως, προκάλεσε την επανατιμολόγηση και των αμερικανικών μετοχών, ειδικά των τεχνολογικών τίτλων που είχαν ισχυρές αποδόσεις και τροφοδότησαν μεγάλο τμήμα του ράλι.

Αλλοι παράγοντες έπαιξαν σημαντικούς ρόλους, όπως η αυξανόμενη αίσθηση ότι το τεχνολογικό ράλι ήταν υπερβολικό, εμπορικές εντάσεις, αυξημένα βραχυπρόθεσμα επιτόκια που έκαναν το μετρητό λιγότερο ελκυστικό ενεργητικό και ανησυχίες ότι τα εταιρικά κέρδη δεν θα παραμείνουν τόσο ισχυρά όσο είναι το 2018.

Συστηματικές πωλήσεις

Μια σταδιακή υποχώρηση των αμερικανικών αγορών ξαφνικά μετατράπηκε σε ανησυχητική βουτιά στις 10 Οκτωβρίου, μια ημέρα αφότου κορυφώθηκε η άνοδο στις αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων. Ο S&P 500 υποχώρησε 3,3%. Οι επενδυτές γίνονταν περισσότερο νευρικοί, αλλά την πτώση προκάλεσαν επενδυτικές στρατηγικές που ελέγχονται από υπολογιστές και αλγορίθμους και οι οποίες προσαρμόζουν την έκθεσή τους στις αγορές προς τα πάνω ή προς τα κάτω σύμφωνα με το επίπεδο μεταβλητότητας, υποστηρίζει ο Marko Kolanovic επικεφαλής στρατηγικής στην JPMorgan.

Τα σημεία ενεργοποίησης και η ταχύτητα αυτών των συστηματικών στρατηγικών «ελέγχου μεταβλητότητας» ποικίλλουν σημαντικά, από τους γρήγορα αντιδρώντες λογαριασμούς μεταβλητής προσόδου που διαχειρίζονται ασφαλιστικές εταιρείες έως τα hedge funds που ακολουθούν την τάση και τα πιο αργά κινούμενα και περισσότερο «δυσκίνητα» «risk parity» funds.

Οι αναλυτές τις κατηγορούν για το ότι επιδείνωσαν προηγούμενες πτώσεις, όπως τον Αύγουστο του 2015 και τον Φεβρουάριο του 2018. Ο Kolanovic εκτιμά ότι στρατηγικές που παρακολουθούν τη μεταβλητότητα από κοινού με trading desk τραπεζών που έπρεπε να καλύψουν την έκθεσή τους στην αγορά, πώλησαν τις πρώτες εβδομάδες του Οκτωβρίου μετοχικές θέσεις περίπου 150 δισ. δολαρίων.

Οι διαχειριστές αυτών των funds χλευάζουν αυτές τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι τα συστήματα δεν είναι τόσο ευαίσθητα σε εξάρσεις αναταραχής, όπως υποστηρίζεται. «Ο κυριότερος οδηγός είναι οι ποσοτικές (quantitative) επενδυτικές στρατηγικές μείωσης ρίσκου», υποστήριξε στέλεχος σε μεγάλη αμερικανική εταιρεία.

Αυτό εμφανίζεται να κάνει τις αγορές περισσότερο επιρρεπείς σε ξαφνικές εκρήξεις μεταβλητότητας. Ο Pravit Chintawongvanich της Wells Fargo σημειώνει ότι οι ξαφνικές εκρήξεις αναταραχής (τις οποίες ορίζει ως ημέρες στις οποίες ο δείκτης πενθήμερης μεταβλητότητας προς τον τριμηνιαίο υπερβαίνει το 3), έχουν γίνει πιο συνηθισμένες μετά το 2007.

Η κόλαση των Hedge Funds

Οι περισσότεροι αναλυτές λένε ότι η φωτιά του ελέγχου της «μεταβλητότητας» είχε πιθανότατα σβήσει καθώς περνούσαν οι ημέρες. Η σταδιακή κίνηση του αρχικού sell off πιθανότατα σήμαινε ότι τα hedge funds που ακολουθούν την τάση είχαν ήδη περιορίσει την έκθεσή τους τον Οκτώβριο και υπέφεραν λιγότερο απ΄ όσο το Φεβρουάριο.

«Την τελευταία εβδομάδα ή κάπου τόσο η οριακή συνεισφορά των fund ελέγχου της μεταβλητότητας είναι πιθανότατα αρκετά μικρή», είπε ο Robert Hillman της Neuron Advisors που παρακολουθεί την συγκεκριμένη αγορά.

Αντίθετα τα long-short μετοχικά hedge funds -τα οποία διαχειρίζονται μεταξύ 800 δισ. και 1 τρισ. δολαρίων σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς- πιθανότατα πήραν τη σκυτάλη ως μεγάλοι «χορηγοί» στην εξελισσόμενη αναταραχή. Αυτά τα hedge funds στοιχηματίζουν τόσο υπέρ όσο και κατά μετοχών, αλλά οι αναλυτές λένε ότι πολλά είχαν συνωστιστεί στις τεχνολογικές μετοχές φέτος, ελπίζοντας να καβαλήσουν το κύμα του ισχυρότερου οδηγού του bull market. Μετά χτυπήθηκαν από την επακόλουθη πτώση των μετοχών και έχουν, κατά μέσο όρο, απώλειες 7,4% μεταξύ 1ης και 25ης Οκτωβρίου, σύμφωνα με την Goldman Sachs.

Αυτό αντιστοιχεί σε μια από τις χειρότερες μηνιαίες αποδόσεις για τη συγκεκριμένη κατηγορία από την αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης. «Είμαι απόλυτα έκπληκτος από το ότι όλοι βγήκαν τόσο «αγοραστές» (long) και οι επενδυτές τους άφησαν να ξεφύγουν», δήλωσε ένας hedge fund μάνατζερ.

Που είμαστε τώρα

Οι επενδυτές παραμένουν σε επιφυλακή. Τη Δευτέρα ο S&P 500 έφτασε σε ενδοσυνεδριακές απώλειες 3,8% και γνώρισε την δεύτερη υψηλότερη απώλεια μονάδων από το 1990. Είναι μια τόσο βίαια κίνηση που θα μπορούσε να συμβεί μόνο εξαιτίας των αλγορίθμων υποστηρίζει ο Ed Yardeni της Yardeni Research.

Ωστόσο με την πλειονότητα των εταιρικών κερδών να υπερβαίνει τις εκτιμήσεις και την αμερικανική οικονομία υγιή οι περισσότεροι στρατηγικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η χρηματιστηριακή αγορά θα αρχίσει να ξανακερδίζει τον βηματισμό της και εν τέλει να δοκιμάσει νέα υψηλά. Ενώ το χτύπημα ήταν σημαντικό και ανησυχητικό, οι traders και διαχειριστές κεφαλαίων λένε ότι υπήρξαν λίγα σημάδια πραγματικού πανικού.

Πράγματι, ο Kolanovic δηλώνει ότι με τους επενδυτές τώρα τοποθετημένους πολύ πιο αμυντικά, τα hedge funds πελάτες της JPMorgan έχουν μεταπηδήσει από την έκθεση ρεκόρ στις αγορές τον Σεπτέμβριο στην χαμηλότερη από το 2015, το ρίσκο είναι οι αγορές να ξαναγυρίσουν στα υψηλά και οι επενδυτές να μπερδευτούν ξανά.

«Με τους επενδυτές τοποθετημένους αμυντικά και τη μοχλευση να φεύγει γρήγορα από το σύστημα υπάρχει αυξημένος κίνδυνος αντιστροφής της αγοράς στα τέλη της χρονιάς», σημειώνει. «Οι επενδυτές θα πρέπει να έχουν αυτόν τον κίνδυνο κατά νου, ότι μια αγορά «αρκούδας» τον Οκτώβριο μετατρέπεται σε κυλιόμενη πίεση προς τα πάνω στα τέλη της χρονιάς».

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation