Ο εκλογικός σεισμός στη Βαυαρία απειλεί τη Μέρκελ

O εκλογικός σεισμός που σημειώθηκε αυτή την Κυριακή στη Βαυαρία άλλαξε το πολιτικό σκηνικό σε ένα από τα πιο πολυπληθή κρατίδια της Γερμανίας.

Αλλά οι τριγμοί που προκάλεσε απειλούν να ταρακουνήσουν και την εύθραυστη εξουσία της καγκελάριου ΆΝγκελα Μέρκελ.

Ο συνασπισμός της κας Μέρκελ φαινόταν ήδη κουρασμένος και νευρικός, προτού οι ψηφοφόροι στη Βαυαρία οδηγήσουν σε βαριά ήττα τα δύο από τα τρία κόμματα που συμμετέχουν στην κυβέρνησΉ της, σε μια εκλογική αναμέτρηση που κλόνισε το πολιτικό κατεστημένο της Γερμανίας. Τώρα φαίνεται ακόμα πιο αδύναμος.

Είναι κάτι που έχει σημαντικές συνέπειες για το μέλλον της ίδιας της κας Μέρκελ. «Αναπόφευκτα το αποτέλεσμα στη Βαυαρία θα δημιουργήσει νέες αμφιβολίες για το αν μπορεί να επιβιώσει ως καγκελάριος», δήλωσε ο Χάινριχ Ομπερόιτερ, επικεφαλής του Passau Journalism Institute.

Στις εκλογές της Κυριακής, η Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CSU), ο βαυαρικός σύμμαχος της κας Μέρκελ, κατέγραψε το χειρότερο αποτέλεσμα από το 1950. Το κόμμα, το οποίο επί μακρόν κέρδιζε την απόλυτη πλειοψηφία στη Βαυαρία και έχει κυβερνήσει το κρατίδιο τα τελευταία εξήντα έτη, κατέρρευσε στο 37,2% από 48% πριν από πέντε χρόνια.

Αλλά για τον δεύτερο κυβερνητικό εταίρο της κας Μέρκελ, τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD), το αποτέλεσμα ήταν πολύ χειρότερο. Κατέληξαν στην πέμπτη θέση, με ποσοστό μόλις 9,7%, το μισό από αυτό που έλαβαν πριν από πέντε χρόνια. Εν τω μεταξύ, οι Πράσινοι σημείωσαν ισχυρή άνοδο, συγκεντρώνοντας το 17,5% και αντικαθιστώντας το SPD ως το κόμμα των φιλελεύθερων, αναπτυσσόμενων πόλεων της Βαυαρίας.

Οι εκλογές εδραίωσαν τη θέση των Πρασίνων ως τη νέα ανερχόμενη δύναμη στη γερμανική πολιτική. Αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι σε ποια θέση βρίσκεται πλέον η κα Μέρκελ. Για όσους παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις στη Γερμανία, οι προοπτικές για έναν από τους μακροβιότερους ηγέτες της Ευρώπης είναι κακές.

«Αυτό που έχουμε δει στη Βαυαρία είναι μια τεράστια βουτιά σε δύο μεγάλα παραδοσιακά κόμματα και αυτό δεν μπορεί να είναι κάτι καλό για τον μεγάλο συνασπισμό, που έδειχνε ήδη σημάδια διάβρωσης» ανέφερε η Κριστίν Λάντφριντ, πολιτική επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.

Από μια σκοπιά, το αποτέλεσμα στη Βαυαρία μπορεί να εξυπηρετεί την κα Μέρκελ. Θα μπορούσε για παράδειγμα να οδηγήσει στην πτώση του Χορστ Ζεεχόφερ, προέδρου και υπουργού Εσωτερικών του CSU, ο οποίος έχει αποδειχθεί ένα αγκάθι στο πλευρό της καγκελαρίου.

Ήταν η ολομέτωπη επίθεση που πραγματοποίησε κατά της κας Μέρκελ για τη μεταναστευτική πολιτική νωρίτερα φέτος, που λίγο έλειψε να ρίξει την κυβέρνηση. Ο κ. Ζεεχόφερ έχει ήδη θεωρηθεί ο κύριος υπεύθυνος για την εκλογική πανωλεθρία του CSU και μπορεί να έχει παραιτηθεί εντός λίγων εβδομάδων. Μια τέτοια εξέλιξη θα είναι μεγάλη ανακούφιση για το Βερολίνο.

Αλλά η ανησυχία για την κα Μέρκελ είναι ότι η τραγική επίδοση του CSU στη Βαυαρία θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά το αποτέλεσμα στις εκλογές σε ένα άλλο κρατίδιο-στην Έσση, στη Δυτική Γερμανία- σε δύο εβδομάδες από τώρα. Η Έσση κυβερνάται από τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) της κας Μέρκελ, σε ένα συνασπισμό με τους Πράσινους. Αν το CDU χάσει, ορισμένοι στο Βερολίνο αναρωτιούνται μήπως η καγκελάριος θα πρέπει να παραιτηθεί από αρχηγός του κόμματος.

Ακόμα και αν η Έσση παραμείνει στα χέρα των Χριστιανοδημοκρατών, ο μεγάλος συνασπισμός αντιμετωπίζει ισχυρούς αντίθετους ανέμους τους επόμενους μήνες, οι οποίοι θα δοκιμάσουν τις αντοχές του. Το SPD έχει ήδη επιρρίψει τις ευθύνες για την πανωλεθρία στη Βαυαρία στις πολύμηνες εσωτερικές συγκρούσεις στο Βερολίνο, ειδικά τη σφοδρή διαμάχη ανάμεσα στο CDU και το CSU το καλοκαίρι.

Ο Λαρς Κλινγκμπάιλ, γενικός γραμματέας του SPD, δήλωσε πως το αποτέλεσμα της Κυριακής ήταν «ένα ξεκάθαρο σημάδι από τη Βαυαρία προς το Βερολίνο ότι τα κόμματα της κυβέρνησης είχαν πραγματικά κακή επίδοση τους τελευταίους μήνες και διαφωνούσαν πολύ».

«Ελπίζω όλοι να πάρουν το μήνυμα» σημείωσε.

Το αποτέλεσμα στη Βαυαρία θα ενισχύσει όσους Σοσιαλδημοκράτες πιστεύουν ότι η μόνη ελπίδα του κόμματος είναι να παραιτηθεί από την κυβέρνηση της κας Μέρκελ και να ανανεώσει το προφίλ του, περνώντας στην αντιπολίτευση. Ο ήδη απρόθυμος εταίρος σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό του οποίου ηγούνται οι συντηρητικοί έχει ακόμα μικρότερο κίνητρο να παραμείνει στη θέση του.

Το CSU είναι επίσης άγνωστο πώς θα αντιδράσει. Το κόμμα αναμένεται να περάσει εβδομάδες ενδοσκόπησης για τα αίτια της εκλογικής συντριβής. Ορισμένοι κατηγορούν ήδη τον κ. Ζεεχόφερ και τον Βαυαρό πρωθυπουργό Μάρκους Σέντερ για την απόφασή τους να κλιμακώσουν την κόντρα με το CDU το καλοκαίρι και να υιοθετήσουν μια πιο σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό, μια ξεκάθαρη απόπειρα να τραβήξουν ψηφοφόρους από τo AfD.

Η στρατηγική γύρισε μπούμερανγκ: τρομαγμένοι από τον λαϊκισμό του CSU, χιλιάδες ψηφοφόροι του στράφηκαν στους Πράσινους. Εν τω μεταξύ, οι ψηφοφόροι του CSU που ένιωθαν ότι δεν έκανε πραγματικά όσα μπορούσε για να περιορίσει τη μετανάστευση, παρά την σκληρή ρητορική και τις επιθέσεις κατά της κας Μέρκελ, ψήφισαν το AfD.

Αλλά ορισμένοι μπορεί να διαφωνούν με την ανάλυση αυτή. «Κάποιοι θα πουν ότι το CSU πρέπει να γίνει πιο ήπιο και λογικό, αλλά άλλοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να γίνει πιο δεξιό και ακραίο» επισήμανε ο Κονσταντίν Βέσινγκ, πολιτικός επιστήμονας στο πανεπιστήμιο Humbolt στο Βερολίνο. «Η πιθανότητα είναι πως η συζήτηση αυτή θα κρατήσει μήνες εντός του CSU».

Είναι κάτι που μπορεί να έχει συνέπειες για τον μεγάλο συνασπισμό. «Η ελπίδα στο Βερολίνο είναι πως το CSU θα είναι ήσυχο σαν πρόβατο και θα προσπαθήσει να επουλώσει τις πληγές του» τόνισε ο Γιούργκεν Φάλτερ του Πανεπιστημίου του Μάιντζ. Αλλά σύμφωνα με τον ίδιο, μπορεί να συμβεί και το αντίθετο: μπορεί επίσης να καταλήξει στο συμπέρασμα «ότι πρέπει να αποκτήσει χαρακτήρα και να γίνει πιο ξεκάθαρα βαυαρικό».

«Αυτό θα όξυνε την αντιπαράθεση εντός του μεγάλου συνασπισμού» σημείωσε.

Ακόμα και αν η ένταση ανάμεσα στο CSU και το SPD καταλαγιάσει, τα αποτελέσματα των βαυαρικών εκλογών προσφέρουν ένα μάθημα που πρέπει να προκαλέσει συναγερμό στο Βερολίνο. «Έχει καταγραφεί μεγάλη απώλεια εμπιστοσύνης στις πολιτικές ελίτ και αυτό πλήττει τα μεγάλα κόμματα περισσότερο από όλα» υποστήριξε η κα Λάνφριντ. «Έχουν συνηθίσει να είναι μονίμως στην εξουσία, να σχηματίζουν πάντοτε κυβερνητικούς συνασπισμούς. Και πολλοί ψηφοφόροι απλά δεν το ανέχονται πια αυτό» πρόσθεσε.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation