Ο παραλογισμός του Τραμπ και η ανάδυση της Κίνας

H διπλωματία αφορά το πώς θα οδηγήσεις τις άλλες χώρες να κάνουν αυτό που θέλεις. Χωρίς τη βοήθεια της Κίνας, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν μπορεί να ελπίζει σε επιβολή της συμφωνίας του με τον Κιμ Γιονγκ Ουν. Ο μεγαλύτερος στόχος του κ. Τραμπ είναι η εξάλειψη των πυρηνικών όπλων της Βόρειας Κορέας -η φήμη του ανθρώπου που κλείνει συμφωνίες εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από αυτό. Ωστόσο, για να φτάσει σε αυτή την επιτυχία, κόβει ένα βασικό συστατικό της ατζέντας του όσον αφορά την «Αμερική πρώτα».

Την Παρασκευή, η κυβέρνησή του αποκάλυψε τον πιο τελευταίο κατάλογο των κινεζικών προϊόντων επί των οποίων επιβάλλονται δασμοί. Ενας εμπορικός πόλεμος με την Κίνα θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφικός για τη συμφωνία με τη Βόρεια Κορέα. Ο κ. Τραμπ λοιπόν είναι αντιμέτωπος με μία επιλογή. Να καταστρέψει τη συμφωνία του αιώνα κλιμακώνοντας την εμπορική διαμάχη με την Κίνα; Ή να περιορίσει τη φιλοπόλεμη εμπορική του διάθεση απέναντι στους συμμάχους της Αμερικής;

Λέει επίσης πολλά για τη μεταβλητότητα του κ. Τραμπ εξαιτίας της οποίας λίγοι έχουν κάποια ιδέα για το ποιο μονοπάτι θα ακολουθήσει. Η πρώτη επιλογή -να διαλέξει μία μάχη με την Κίνα, την ώρα που τη χρειάζεται περισσότερο- θα δικαίωνε αυτούς που πιστεύουν ότι ο κ. Τραμπ είναι παράλογος. Θα ήταν σαν να έβαζε τα λεφτά του σε ένα άλογο και μετά να δηλητηρίαζε το φαγητό του.

Η Κίνα θα προχωρούσε σε άρση των κυρώσεων της Βόρειας Κορέας. Καθώς το 90% του εμπορίου της Βόρειας Κορέας είναι με την Κίνα, αυτό θα τέλειωνε την απομόνωσή της. Χωρίς την Κίνα, δεν θα υπήρχε «η μάξιμουμ πίεση». Χωρίς την παρακίνηση του Σι Τζινπίνγκ, ο κ. Κιμ μπορεί να μην είχε καν συμφωνήσει στη Σύνοδο αυτής της εβδομάδας.

Μία τέτοια κίνηση θα επιβεβαίωνε τη θεωρία της «diplotainment» των κινήτρων του κ. Τραμπ. Αντί να ενδιαφέρεται για τα αποτελέσματα, ο κ. Τραμπ ζει για το πώς αξιολογείται καθημερινά. Η συνάντησή του με τον Κιμ Γιονγκ Ουν ήταν η επιτομή μίας διπλωματίας reality TV. Απλά κάνοντας τη Σύνοδο, το έπαθλο είχε κερδηθεί. Οι ηγέτες-διασημότητες συναντήθηκαν και έγραψαν διπλωματική ιστορία.

Κατά την επιστροφή του από τη Σιγκαπούρη, ο κ. Τραμπ έγραψε στο Twitter: «Δεν υπάρχει πια Πυρηνική Απειλή από τη Βόρεια Κορέα». Αν ο κ. Τραμπ πραγματικά το πίστευε αυτό, θα ήταν δύσκολο να διατηρήσουμε πολλές ελπίδες ότι είναι ορθολογιστής. Η Βόρεια Κορέα έχει τις ίδιες πυρηνικές δυνατότητες μετά τη Σύνοδο, με αυτές που είχε προηγουμένως. Απόδειξη της ανικανότητας του κ. Τραμπ να συνδέσει μέσα και σκοπούς θα είναι να επιλέξει τώρα έναν εμπορικό πόλεμο με την Κίνα. Οπως θα του πουν οι Κινέζοι, ένας άνθρωπος που κυνηγάει δύο κουνέλια, δεν πιάνει κανένα.

Η άλλη επιλογή του κ. Τραμπ είναι να ζητήσει τη βοήθεια του Πεκίνου. Μπορεί να δημοσιεύσει τον κατάλογο με τα κινεζικά προϊόντα που έχει βάλει στόχο, αλλά να καθυστερήσει την επιβολή των δασμών. Ο κ. Πομπέο, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, τον παροτρύνει να κάνει αυτό. Είναι δουλειά του κ. Πομπέο να δώσει σάρκα και οστά στην αόριστη δήλωση της Τρίτης -καθήκον που ήδη έχει δυσκολίες. Την Τετάρτη ο κ. Πομπέο αντεπιτέθηκε, όταν ρωτήθηκε πώς οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να επαληθεύσουν τη δέσμευση του κ. Κιμ στην αποπυρηνικοποίηση. Μόλις τέθηκε το ερώτημα, είπε ότι ήταν «προσβλητικό, γελοίο και ειλικρινά ανόητο». 

Παρ’ όλα αυτά είναι η καρδιά του θέματος. Μέχρι την Πέμπτη ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών είχε αλλάξει τον τόνο του, λέγοντας ότι δεν θα υπάρξει άρση των κυρώσεων μέχρι η Βόρεια Κορέα να προβεί στην αποπυρηνικοποίηση. Ο Ρόναλντ Ρίγκαν είχε πει τη φημισμένη ρήση ότι πρέπει «να εμπιστεύεσαι, αλλά να επαληθεύεις». Μέχρι στιγμής ο κ. Τραμπ βασίζεται στην εμπιστοσύνη. Μόνο η Κίνα μπορεί να δελεάσει τη Βόρεια Κορέα να δεχθεί τις επιθεωρήσεις «οποτεδήποτε, οπουδήποτε», που ο κ. Τραμπ υποστηρίζει ότι έλειπαν από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν.

Διασφαλίζοντας τη βοήθεια της Κίνας σημαίνει επίσης ότι αποκρούει μια εγχώρια αντίδραση. Μία ομάδα γερουσιαστών προσπαθεί να αναιρέσει την αναστολή κυρώσεων από τον κ. Τραμπ στη ΖΤΕ, την κινεζική εταιρεία τηλεπικοινωνιών που θα χρεοκοπούσε από τις αμερικανικές τιμωρητικές δράσεις. Μετά το αίτημα του κ. Σι, ο κ. Τραμπ μείωσε τις ποινές. Γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τον κ. Τραμπ να μην κάνει κάτι για την ατζέντα «Made in China 2025» του κ. Σι.

Η αντίθεση μεταξύ της περιφρόνησης που έχει ο κ. Τραμπ για τους συμμάχους της Αμερικής και η γοητεία που του ασκούν οι αυτοκράτορες μεγαλώνει. Ο κ. Τραμπ είπε ότι εμπιστεύεται τον «έξυπνο» κ. Κιμ, απορρίπτοντας τον Τζάστιν Τριντό, τον πρωθυπουργό του Καναδά, ως «αδύναμο και ανέντιμο». Ξεχώρισε επίσης και επαίνεσε τον κ. Σι. «Ο πρόεδρος που βρυχάται σαν λιοντάρι, κυβερνάει σαν αμνός, όταν πρόκειται για την Κίνα», έγραψε στο twitter ο Chuck Schumer, ηγέτης των Δημοκρατικών Γερουσιαστών.

Ωστόσο η Κίνα έχει λίγους λόγους για να ανησυχεί. Χωρίς τον στόμφο, ο κ. Τραμπ έχει δύο αλάνθαστα ένστικτα. Το πρώτο είναι να διασφαλίσει ότι η Βόρεια Κορέα δεν θα βάλει στόχο τις ΗΠΑ. Ο κ. Κιμ θα μπορούσε πιθανόν να κρατήσει το οπλοστάσιό του, αν εγκατέλειπε τους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς. Η Κίνα θα είχε όφελος από αυτό. Η Ιαπωνία θα ένιωθε πιο ελεύθερη. Το τέλος της Pax Americana θα επιταχυνόταν.

Το δεύτερο είναι να αυξηθούν οι θέσεις εργασίας στον τομέα της μεταποίησης στην Αμερική. Το τελευταίο είναι ρομαντικό -και αγνοεί τον στόχο της Κίνας για τεχνολογική υπεροχή. Με οποιοδήποτε τρόπο, η Κίνα θα επιβίωνε ενός εμπορικού πολέμου σε αγαθά του 20ού αιώνα. Λίγη σημασία έχει αν ο κ. Σι πιστεύει ότι ο κ. Τραμπ δεν είναι ορθολογιστής. Οι δράσεις του ήδη εξυπηρετούν τα συμφέροντα της Κίνας.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation