Ο Vix και τα σενάρια χειραγώγησης τις ημέρες του sell off

Ποτέ στην 25ετή ιστορία του ο δείκτης μεταβλητότητας Vix δεν βρέθηκε στο επίκεντρο με τον τρόπο που αυτό έγινε στην πρόσφατη αναταραχή των αγορών, όταν οι βίαιες ταλαντώσεις του S&P τρόμαξαν τους επενδυτές.  

Δεν ήταν μόνο το ότι οι ξαφνική επιστροφή της μεταβλητότητας έστειλε τον Vix στα ύψη. Ο ίδιος ο δείκτης ενεπλάκη στην αναταραχή και η κατάρρευση δυο ETFs συνδεδεμένων με αυτόν κατηγορήθηκε από πολλούς συναλλασσόμενους ότι επέτεινε τη βίαια διόρθωση των μετοχών.

Τώρα, όπως προέκυψε, η Financial Industry Regulatory Authority, η αρχή αυτορρύθμισης της χρηματοοικονομικής βιομηχανίας των ΗΠΑ, εξετάζει το εάν ο δείκτης έπεσε θύμα χειραγώγησης.

Εν αρχή, τι είναι ο Vix;

Ο Vix είναι μια μέτρηση της προσδοκόμενης μεταβλητότητας του S&P 500, από τις τιμές «put» και «call» των options στον αμερικανικό χρηματιστηριακό δείκτη.

Τα calls δίνουν στον επενδυτή το δικαίωμα να αγοράσει κάτι σε προσυμφωνημένη τιμή, και τα puts το δικαίωμα να πουλήσει σε προσυμφωνημένη τιμή, έτσι τα options του S&P 500 θεωρητικά υποδεικνύουν πόσο πολύ πιστεύουν οι επενδυτές ότι η αγορά θα ανέβει ή θε πέσει.

Ο Vix είναι απλά ένας αριθμός. Οι επενδυτές δεν μπορούν να τον αγοράσουν ή να τον πουλήσουν. Μπορούν όμως να κάνουν συναλλαγές σε παράγωγα συμβόλαια, γνωστά ως «futures» και «options» που θα αποδώσουν με βάση την αξία του δείκτη.

Ποιες είναι οι κατηγορίες χειραγώγησης;

Δικηγόροι ενός ανώνυμου αυτοαποκαλούμενου «πληροφοριοδότη» έγραψαν ένα γράμμα στις αμερικανικές χρηματιστηριακές αρχές ισχυριζόμενοι ότι ο δείκτης υπέστη «αχαλίνωτη χειραγώγηση» που κόστισε στους επενδυτές δισεκατομμύρια δολάρια.

Η Zuckerman Law ισχυρίστηκε ότι ο δείκτης μπορεί να χειραγωγηθεί από δραστηριότητες που επηρεάζουν τις τιμές των options από τις οποίες καθορίζεται. «Εξελιγμένοι αλγόριθμοι» μπορούν να δώσουν προσφορές για options στον S&P 500 και να μετακινήσουν την τιμή spot του Vix χωρίς απαραίτητα να πρέπει να ολοκληρωθεί η συναλλαγή στα options, υποστήριξε.

Είναι αυτό ρεαλιστικό;

Ακόμα και αν ψεύτικες προσφορές μπορούν να επηρεάσουν τις τιμές, το ερώτημα είναι πόσο πολύ οι τιμές των options στον S&P 500 και η τιμή spot του δείκτη Vix μετρούν σε μια δεδομένη στιγμή για τους traders σε παράγωγα του δείκτη.

Κάποιοι αναλυτές είναι σκεπτικοί, δεδομένου ότι οι traders εξετάζουν πολλούς διαφορετικούς παράγοντες όταν ζυγίζουν την εικόνα της μεταβλητότητας και αποφασίζουν για το αν θα αγοράσουν ή θα πουλήσουν παράγωγα του Vix.

«Η υπολογισμένη τιμή spot στο Vix έχει λίγο έως καθόλου ‘βάρος’ στην διαπραγμάτευση συμβολαίων του Vix», λέει ο Pravit Chintawongvanich, επικεφαλής στρατηγικής παραγώγων στην Macro Risk Advisors. «Θα μπορούσες να σταματήσεις τελείως να την υπολογίζεις και η αγορά συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης και options να συνεχίσει να λειτουργεί. Οι επαγγελματίες traders του Vix  δεν κοιτούν την spot αγορά».  

Συνέβαλε η χειραγώγηση στην αναταραχή στις αγορές;

Στις 6 Φεβρουαρίου ο δείκτης Vix εκτοξεύτηκε στο 50 στις προσυνεδριακές συναλλαγές πριν καταρρεύσει στο 22 λίγο πριν ανοίξει η αγορά στις 09:30 (ώρα ΗΠΑ) και μετά επέστρεψε στο 46 στις 11:00. Το γράμμα της Zuckerman Law υπονοεί ότι αυτές οι άγριες μεταβολές δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν χωρίς άνομες συμπεριφορές.

Συμμετέχοντες στην αγορά λένε ότι μπορεί απλά να αντανακλά την έλλειψη συναλλακτικής δραστηριότητας στην υποκείμενη αγορά option του S&P 500 πριν ανοίξουν οι χρηματιστηριακές αγορές στις ΗΠΑ, εννοώντας  ότι οι επικαιροποιήσεις του Vix είναι λιγότερο συχνές και κάποιες φορές με μεγαλύτερες διακυμάνσεις. Αλλά αγορές με χαμηλή ρευστότητα είναι ακριβώς αυτές στις οποίες αν ένας trader σκοπεύει να χειραγωγήσει μπορεί να έχει το μεγαλύτερο αποτέλεσμα.

«Το υψηλότερο σημείο του Vix σημειώθηκε πριν το άνοιγμα με λίγες συναλλαγές και ήταν στατικός μέχρι το άνοιγμα των κανονικών συναλλαγών στις ΗΠΑ», είπε ο BillSpeth, επικεφαλής ερευνών στην Cboe Global Markets, το χρηματιστήριο που δημιούργησε τον Vix και στο οποίο τα παράγωγά του τελούν υπό διαπραγμάτευση.

Δεν υπήρξαν κατηγορίες για χειραγώγηση του Vix στο παρελθόν;

Ναι, αλλά οι ισχυρισμοί αυτής της εβδομάδας είναι ελαφρά διαφορετικοί. Δυο ακαδημαϊκοί του πανεπιστημίου του Τέξας υποστήριξαν πέρυσι ότι «σημαντικές στατιστικά και οικονομικά αιχμές στις συναλλαγές» καταγράφονται στα options του S&P 500 λίγο πριν υπολογιστεί η μηνιαία εκκαθάριση του Vix. Αυτό είναι το επίπεδο του Vix που καθορίζει την αξία των παραγώγων που λήγουν και συνδέονται με τον δείκτη.

Επιπλέον, είπαν οι ακαδημαϊκοί, οι αιχμές στους όγκους καταγράφονται στα option του S&P 500 που περιλαμβάνονται στον υπολογισμό της εκκαθάρισης. Συμπέραναν ότι η δραστηριότητα πρέπει να είναι μια προσπάθεια χειραγώγησης του επιπέδου εκκαθάρισης του Vix.

Τι λέει το Cboe για τις κατηγορίες;

Το χρηματιστήριο απέρριψε τις κατηγορίες χειραγώγησης. Οσο για την αύξηση των συναλλαγών πριν την εκκαθάριση του Vix, υποστηρίζει ότι πιθανότατα συμβαίνει γιατί οι traders αντισταθμίζουν (hedging) θέσεις στα παράγωγα που πρόκειται να λήξουν.

Για τα όσα υποστηρίζει η Zuckerman Law στην SEC, το Cboe είπε ότι ήταν «γεμάτη ανακριβείς δηλώσεις, παρανοήσεις και σφάλματα, περιλαμβανομένης μιας δομικής παρανόησης της σχέσης μεταξύ του δείκτη Vix, των futures του Vix και των ETF μεταβλητότητας, μεταξύ άλλων». Ως αποτέλεσμα, το χρηματιστήριο δήλωσε «οι συμπερασματικές δηλώσεις… στερούνται αξιοπιστίας».

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation