Oι Γερμανοί αγαπάνε τον Μακρόν αλλά όχι το όραμά του

Ανακάλυψα έναν νέο Γερμανό ήρωα, σε μια πρόσφατη επίσκεψη στο Βερολίνο. Οι πολιτικοί τον παρουσιάζουν ως την ενσάρκωση μιας ιστορικής ευκαιρίας και ενός οράματος που πρέπει να βρει απήχηση. Μόνο που ο Γερμανός αυτός ήρωας δεν είναι Γερμανός: είναι ο Εμανουέλ Μακρόν, ο νεαρός Γάλλος πρόεδρος.

Σε ένα συνέδριο για τη γερμανική εξωτερική πολιτική, άκουσα τόσο τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, τον υπουργό Εξωτερικών, και τον Τσεμ Οζντεμίρ, τον αρχηγό των Πρασίνων, να πλέκουν το εγκώμιο του κ. Μακρόν και να απευθύνουν έκκληση στην Άνγκελα Μέρκελ να απαντήσει στο κάλεσμά του για μια ριζική ευρωπαϊκή μεταρρύθμιση. Δύο ημέρες αργότερα, ο Μάρτιν Σουλτς, ο ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών, ακούστηκε πιο Γάλλος από τον Γάλλο πρόεδρο, παίρνοντας θέση υπέρ των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης.

Ο κ. Μακρόν έχει επιτυχώς παρουσιάσει τον εαυτό του σε όλη την Ευρώπη ως η νέα ελπίδα των κεντρώων κομμάτων που δίνουν αγώνα κατά του ευρωσκεπτικισμού των λαϊκιστών. Στη Γερμανία ωστόσο, η συμμαχία με τον κ. Μαρκόν αποτελεί πρωτίστως έναν πολιτικό υπολογισμό.

Η παραδοσιακή σταθερότητα της Γερμανίας έχει διαταραχθεί από ένα εκλογικό αποτέλεσμα στο οποίο τα παραδοσιακά κόμματα έχασαν ψήφους από τις πιο ριζοσπαστικές πολιτικές δυνάμεις. To SPD, το οποίο συμμετείχε στην τελευταία κυβέρνηση, είχε αποκλείσει έναν ακόμα μεγάλο συνασπισμό με τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση της κας Μέρκελ. Αλλά τώρα έχουν αλλάξει γνώμη, αναγνωρίζοντας την εθνική ανάγκη, και πρέπει να δικαιολογήσουν την υπαναχώρησή τους στη φιλο-ευρωπαϊκή τους στάση. Όπως το έθεσε ένα μέλος στο συνέδριο: «Ο Μακρόν προσφέρει στο SPD ένα αφήγημα να παρουσιάσει στη βάση του για τους λόγους που είναι αναγκαίο το κόμμα».

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο πυρετός Μακρόν δεν έχει ακόμα πιάσει το CDU, το οποίο βλέπει τις γαλλικές προτάσεις με πιο κυνική ματιά, ως έναν τρόπος να χαλαρώσει η σφιχτή δημοσιονομική πολιτική της Γερμανίας. Ο κ. Μακρόν έχει απήχηση και στον ευρύτερο γερμανικό πληθυσμό. Δεν ισχύει το ίδιο και για τις μεταρρυθμιστικές του προτάσεις.

Σε μια έρευνα για τις αντιλήψεις των Γερμανών όσον αφορά την εξωτερική πολιτική που πραγματοποίησε η Körber Stiftung, ένα think-tank, η Γαλλία έχει ξεπεράσει τις ΗΠΑ ως ο πιο σημαντικός εταίρος της Γερμανίας. Αλλά όταν ρωτήθηκαν αν στηρίζουν ως εξέλιξη μια ευρωπαϊκή οικονομική και χρηματοπιστωτική πολιτική και τη θέσπιση ενός Ευρωπαίου υπουργού Οικονομικών -όπως έχει προτείνει ο κ. Μακρόν-, μόνο το 39% ήταν υπέρ.

Η κα Μέρκελ έχει και αυτή επιφυλάξεις. Αλλά σε μια εποχή που το αστέρι της ξεθωριάζει και η Ευρώπη έχει ταρακουνηθεί από την επικείμενη αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. και την εκλογή του προέδρου των ΗΠΑ με μια αμφιλεγόμενη δέσμευση στην ευρωπαϊκή ασφάλεια, χρειάζεται έναν Γάλλο εταίρο. Και δεν μπορεί να φανεί ότι απορρίπτει τον νέο Ευρωπαίο ήρωα.

Θα δώσει μια δική της ομιλία για να απαντήσει στην ιστορική ομιλία που έδωσε ο κ. Μακρόν τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Σορβόννη, όπου παρουσίασε τις μεταρρυθμιστικές του προτάσεις; Οι επικριτές της λένε πως πρέπει να το κάνει. Οι σύμμαχοι της, πως όχι. Είναι πιο ευτυχισμένη να αφήνει τα συναισθήματα και το θέατρο στους Γάλλους.

«Οι Γερμανοί θέλουν έναν Γάλλο πρόεδρο με τον οποίο να μπορούν να εργαστούν» μου είπε ο Ζαν Τεσό, πολιτικός αναλυτής. «Αλλά η Μέρκελ είναι επιφυλακτική απέναντι στις ανακοινώσεις μεγάλων οραμάτων και δεν της αρέσει να δεσμεύεται. Θέλει να είναι ευέλικτη ανά πάσα στιγμή. Αυτή είναι η δύναμή της».

Ο κ. Μακρόν είναι χρήσιμος για τη Γερμανία και για έναν άλλο λόγο: μπορεί να πάρει τον ρόλο του ηγέτη του ελεύθερου κόσμου που τόσο άβολα φοράει η κα Μέρκελ. Καθώς η Γερμανία δυσκολεύεται να τακτοποιήσει τα του οίκου της, συνεχίζει να συζητάει τον ρόλο της στον κόσμο. Η πλειοψηφία των Γερμανών παραμένει αντίθετη στο να διαδραματίσει η κυβέρνησή τους μεγαλύτερο ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις. 

Αλλά οι φορείς άσκησης πολιτικής έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν ότι η απεμπλοκή των ΗΠΑ από την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο δεν ξεκίνησε με την κυβέρνηση Τραμπ και δεν θα σταματήσει μόλις πάψει να είναι πρόεδρος. 

Αυτό δεν σημαίνει μόνο ότι η Ευρώπη θα έχει μεγαλύτερη ευθύνη για την άμυνά της, αλλά και το ότι πρέπει να έχει πιο ενεργητικό ρόλο στη δική της γειτονιά. 

Αν και η κα Μέρκελ φοβάται να καθοδηγήσει τη δυτική φιλελεύθερη τάξη, είναι πιο άνετη στο να παρεμβαίνει σε ζητήματα που επηρεάζουν άμεσα τη Γερμανία. Κανένα ζήτημα δεν είναι πιο σημαντικό στην εγχώρια ατζέντα από τη μετανάστευση. Οπότε η κα Μέρκελ στηρίζει ένα σχέδιο Μάρσαλ για την Αφρική. 

Όπως σημείωσε ο κ. Γκάμπριελ την περασμένη εβδομάδα, οι ημέρες που καθόταν στο περιθώριο έχουν παρέλθει για τη Γερμανία. Αλλά αν υποθέσουμε πως θα καταφέρει να σχηματίσει μια νέα κυβέρνηση, η κα Μέρκελ δεν θα απομακρυνθεί πολύ από το σπίτι και θα κρατήσει από κοντά τον κ. Μακρόν. 

© The Financial Times Limited 2017. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation