Ενας χρόνος Τραμπ μέσα από δέκα γραφήματα

Ένας χρόνος πέρασε από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε σοκ σε όλο τον κόσμο με τη νίκη στις περσινές προεδρικές εκλογές. Η είδηση προκάλεσε ένα τρομερό sell-off στις αγορές της Ασίας και μετά μια ακόμα πιο τρομερή ανάκαμψη. Οι αμερικανικές μετοχές πραγματοποίησαν ράλι, ενώ οι αναδυόμενες αγορές βούτηξαν. Η πρώτη εκτίμηση ήταν πως η προεδρία Τραμπ θα άλλαζε τα πράγματα για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές κεφαλαίου και πολλοί φοβούνταν ότι θα είχε αρνητικό αντίκτυπο.

Ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν έκανε την πρόβλεψη πως οι αγορές δεν θα «ανακάμψουν ποτέ», για την οποία έχει έκτοτε απολογηθεί. Τα αποτελέσματα ήταν κάπως διαφορετικά.

Πρώτον, μετά την αρχική εκτίμηση ότι οι εκλογές σήμαιναν «Πρώτα η Αμερική» και ότι άλλες χώρες -ειδικά οι αναδυόμενες αγορές- θα πλήττονταν από την έλευση του Τραμπ, ο υπόλοιπος κόσμος, με πρώτες τις αναδυόμενες αγορές, έχει υπεραποδώσει, αν και ο S&P 500 έχει επιτύχει μια σειρά από ιστορικά υψηλά. Η ανάπτυξη στην ευρωζώνη και στην Κίνα καθησύχασε όσους αμφέβαλαν.

Η υποαπόδοση των αμερικανικών μετοχών οφείλεται κυρίως στο δολάριο, το οποίο ενισχύθηκε μετά τις εκλογές, αλλά στη συνέχεια άρχισε να αποδυναμώνεται σε μεγάλο βαθμό, εξαιτίας της αναπάντεχα ισχυρής ευρωπαϊκής ανάπτυξης που βοήθησε το ευρώ.

Κατά ειρωνικό ενδεχομένως τρόπο, το ρωσικό ρούβλι έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη άνοδο έναντι του δολαρίου σε σχέση με οποιοδήποτε σημαντικό νόμισμα μετά τις εκλογές. Η τουρκική λίρα είναι με διαφορά το πιο αδύναμο.

Το Μεξικό συγκέντρωσε μεγαλύτερη προσοχή, καθώς είναι εκτεθειμένο στην οικονομία των ΗΠΑ και θα ζημιωνόταν από τις πολιτικές του κ. Τραμπ στη μετανάστευση και στο εμπόριο. Μετά από μια αρχική κατάρρευση, το πέσο σημείωσε μια ισχυρή ανάκαμψη, αλλά έχει υποχωρήσει πάλι τις τελευταίες εβδομάδες εν μέσω συζητήσεων ότι η συμφωνία Nafta μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο.

Παρά τον θυμό και την αναταραχή που προκαλούσε ο κ. Τραμπ όλη τη χρονιά, η αμερικανική αγορά μετοχών έχει απολαύσει την πιο ήρεμη χρονιά της. Όσον αφορά στη μέση ημερήσια κίνηση του S&P 500, το 2017 μπορεί να ξεπεράσει το 1964 (μια ακόμα ταραχώδη πολιτικά χρονιά) ως η πιο ήρεμη χρονιά για τις αμερικανικές μετοχές.

Όσον αφορά στον δημοφιλή δείκτη Vix για τη μεταβλητότητα στις αγορές, ο οποίος λανσαρίστηκε το 1990, υποχώρησε σε ιστορικό χαμηλό τον Σεπτέμβριο. Η πρακτική της «πώλησης μεταβλητότητας» -ή του σορταρίσματος του Vix- έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής και εξαιρετικά επικερδής.

Όσοι σόρταραν τον δείκτη Vix την ημέρα των εκλογών θα έχουν τώρα τριπλασιάσει τα χρήματά τους.

Οι αγορές έμειναν ήρεμες ενώ οι καταναλωτές δείχνουν ακόμα πιο χαρούμενοι. Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης της Gallup ανέβηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δέκα και περισσότερων ετών αμέσως μετά τις εκλογές και από τότε έχει παραμείνει σε επίπεδα που δεν είχαν καταγραφεί μετά την κρίση.

Η οργή των φιλελεύθερων αντιπάλων για τον κ. Τραμπ έχει αντισταθμιστεί και με το παραπάνω από τον ενθουσιασμό των υποστηρικτικών του.

Το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις. Οι δείκτες ISM, που έχουν μεγάλη επιρροή στις αγορές, έδειχναν ότι είναι πιθανή μια ύφεση στις αρχές του 2016, προτού γίνει ξεκάθαρο ότι η Κίνα θα υιοθετήσει μια πιο επεκτατική οικονομική πολιτική. Κατά τη διάρκεια του 2017, τα νούμερα στους δείκτες μεταποίησης και υπηρεσιών του ISM σκαρφάλωσαν στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δέκα τουλάχιστον ετών, αρκετά πριν την κρίση. Η ανάκαμψη της εμπιστοσύνης είναι και εδώ αισθητή.

Ωστόσο, όσον αφορά στα βασικά ζητήματα της οικονομίας, ο αντίκτυπος του κ. Τραμπ δεν είναι τόσο εμφανής.

Το ποσοστό ανεργίας συνέχισε τη σταθερή πτώση που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Μπαράκ Ομπάμα. Εν τω μεταξύ, ο πληθωρισμός αυξήθηκε αρχικά, δημιουργώντας την εντύπωση πως η ανάπτυξη θα επιταχυνθεί, προτού υποχωρήσει ξανά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ο πληθωρισμός ενισχύεται και πάλι, αλλά παραμένει το μυστήριο για το πώς η ανεργία διατηρείται σε τόσο χαμηλά επίπεδα, χωρίς να οδηγεί υψηλότερα τον πληθωρισμό. Η τάση που ξεκίνησε στα χρόνια του κ. Ομπάμα συνεχίζει ακάθεκτη και ανεμπόδιστη.

Εν τω μεταξύ, η μεγαλύτερη οικονομική απογοήτευση για την κυβέρνηση Τραμπ συνεχίζει να είναι η αναιμική επίδοση των μισθών. Μετά τη στασιμότητα που ακολούθησε την κρίση, φάνηκε πως είχαν αρχίσει τουλάχιστον να κινούνται ανοδικά την τελευταία χρονιά της προεδρίας Ομπάμα. Αλλά παρά την ισχυρή αγορά εργασίας, η ανάπτυξη των μισθών έχει και πάλι εξασθενήσει με τον κ. Τραμπ.

Αυτό παραμένει το κρίσιμο οικονομικό ζήτημα της κυβέρνησής του και για τη νέα ηγεσία της Fed.

Στα θέματα που είχε αναδείξει ο πρόεδρος, η αγορά στέλνει ανάμεικτα σήματα. Όσον αφορά στη φορολογική μεταρρύθμιση, πολλές τράπεζες παρακολουθούν την απόδοση των μετοχών που πληρώνουν τον υψηλότερο πραγματικό φορολογικό συντελεστή και θα αποκομίσουν τα μεγαλύτερα οφέλη από την περικοπή φόρου. Το διάγραμμα χρησιμοποιεί στοιχεία της Goldman Sachs και δείχνει ξεκάθαρα ότι οι μετοχές αυτές έχουν χειρότερη επίδοση. Η αγορά δεν έχει πειστεί πως έρχονται μεγάλες φορολογικές περικοπές.

Σε ό,τι αφορά στο ζήτημα των μεταναστών από το Μεξικό ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις πως η ρητορική του κ. Τραμπ έχει προκαλέσει αλλαγές. Οι συλλήψεις στα σύνορα έχουν μειωθεί κατά πολύ (αν και άρχισαν να αυξάνονται λίγο τους τελευταίους μήνες). Αυτό σημαίνει ότι πολύ λιγότεροι άνθρωποι επιχειρούν να μπουν στη χώρα. Εν τω μεταξύ, αυξήθηκαν σημαντικά τα εμβάσματα προς το Μεξικό. Στο παρελθόν, αυτό οφειλόταν από τον φόβο των Μεξικανών εργαζομένων ότι θα χάσουν τις δουλειές τους και σημαίνει ότι πολλοί μπορεί να σχεδιάζουν να φύγουν.

Όσον αφορά στις εξαιρετικά αμφιλεγόμενες θέσεις του κ. Τραμπ για τον άνθρακα και την κλιματική αλλαγή, οι μετοχές των εταιρειών άνθρακα έχουν κινηθεί υψηλότερα μετά τις εκλογές, αν και ακόμα όχι όσο και η αγορά. Εν τω μεταξύ, η απόφαση για απόσυρση από τη συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή δεν έχει διακόψει τη γρήγορη άνοδο των μετοχών των εταιριών καθαρής ενέργειας.

© The Financial Times Limited 2017. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation