Ενώ ετοιμαζόταν να πιάσει στον ύπνο τους συμπατριώτες του το βράδυ του Σαββάτου, με μια πρωτοφανή εκκαθάριση υπουργών, επιχειρηματιών και πριγκίπων, ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο πανίσχυρος πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, έκανε επίδειξη δύναμης στο εξωτερικό.
Νωρίτερα την ίδια ημέρα, ο Σαάντ Χαρίρι, πρωθυπουργός του Λιβάνου, εμφανίστηκε σε τηλεοπτικό σταθμό της Σαουδικής Αραβίας στο Ριάντ και διάβασε την παραίτησή του. Μίλησε για ένα κλίμα συνωμοσίας αντίστοιχο με αυτό που προηγήθηκε της δολοφονίας του πατέρα του το 2005, του πρώην πρωθυπουργού και Σουνίτη ηγέτη Ραφίκ Χαρίρι, που είχε τη στήριξη του Ριάντ. Αναφέρθηκε επίσης και στα παιχνίδια εξουσίας που παίζει στον κυβερνητικό συνασπισμό του η Χεζμπολάχ, το σιιτικό κίνημα με την παραστρατιωτική δράση που έχει τη στήριξη του Ιράν και έχει κατηγορηθεί για τη δολοφονία του Χαρίρι του πρεσβύτερου.
Κανείς από τον κύκλο του κ. Χαρίρι δεν φαίνεται πως το είχε προβλέψει αυτό. Έκπληκτοι και αιφνιδιασμένοι, οι ανώτατοι συνεργάτες του περίμεναν να τον συναντήσουν στο Κάιρο τη Δευτέρα, για την επίσημη προγραμματισμένη του επίσκεψη στην Αίγυπτο. Οι ακόλουθοί του δεν λένε πολλά δημοσίως, αλλά όπως πολλοί στον Λίβανο, ορισμένοι από τους ανθρώπους του κ. Χαρίρι είναι βέβαιοι ότι τον ανάγκασε να παραιτηθεί ο Σαουδάραβας πρίγκιπας.
Ο Μισέλ Αούν, ο χριστιανός πρόεδρος που έχει συμμαχήσει με τη Χεζμπολάχ, διαμηνύει ότι δεν θα αποδεχθεί την παραίτηση του κ. Χαρίρι, αν δεν επιστρέψει από το Ριάντ για να εξηγήσει τους λόγους. Οι αρχές ασφαλείας του Λιβάνου υποστηρίζουν πως δεν έχουν δει σημάδια συνωμοσίας κατά του πρωθυπουργού.
Ο Χασάν Νασράλα, ο αρχηγός της Χεζμπολάχ που είναι γνωστός για τις φραστικές του επιθέσεις, ήταν εξαιρετικά ήρεμος στο τηλεοπτικό του διάγγελμα, λέγοντας πως ο συνασπισμός λειτουργεί πολύ καλά και ότι δεν θα αντιδράσει σε ένα «κείμενο των Σαουδαράβων», αφήνοντας να εννοηθεί ότι ο κ. Χαρίρι είναι αιχμάλωτος.
Η ζωντανή τηλεοπτική παραίτηση του κ. Χαρίρι είχε κάτι το ασυνήθιστο, όπως η έκκλησή του για «περικοπή των όπλων» του Λιβάνου και των εχθρών του στην περιοχή. Αυτό ακούστηκε περισσότερο σαν τις μετέπειτα πολεμικές ανακοινώσεις Σαουδαράβων αξιωματούχων, οι οποίες δεν άφησαν καμία αμφιβολία για το ότι το σουνιτικό βασίλειο περνάει στην αντεπίθεση κατά της Χεζμπολάχ και των Σιιτών προστατών της στο Ιράν, τουλάχιστον σε ρητορικό επίπεδο.
Γιατί άναψαν ξαφνικά τα αίματα με τον Λίβανο; Πριν από ένα χρόνο, οι Σαουδάραβες κοιτούσαν αμέτοχοι την Τεχεράνη να πανηγυρίζει για την εκλογή του προέδρου Αούν και τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού υπό τον κ. Χαρίρι. Κάτι έχει αλλάξει.
Ο Θάμερ Αλ Σαμπάν, ο υπουργός της Σαουδικής Αραβίας που προέβλεψε «εκπληκτικές» εξελίξεις στον Λίβανο έξι ημέρες πριν την τηλεοπτική παραίτηση του κ. Χαρίρι, λέει ότι το Ριάντ «θα συγκρουστεί με το κόμμα του Σατανά» -όπως αποκαλεί τη Χεζμπολάχ, που σημαίνει το κόμμα του Θεού-, που έχει καταλάβει τον Λίβανο και τον έχει μετατρέψει σε μια πλατφόρμα για τη διενέργεια πολέμου κατά του Βασιλείου.
Ο Αντέλ Αλ Τζουμπεΐρ, ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, ισχυρίστηκε ότι ο βαλλιστικός πύραυλος που εκτοξεύτηκε από την Υεμένη στο αεροδρόμιο του Ριάντ το Σαββατοκύριακο είχε ως προμηθευτή το Ιράν και είχαν πυροδοτηθεί από τη Χεζμοπλάχ.
Ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ, γνωστός και ως MbS, είναι ο υπεύθυνος για την άμυνα και την ασφάλεια του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, καθώς και ο οικονομικός του άρχοντας. Η επιθετική του εξωτερική πολιτική δεν είναι επιτυχημένη ως τώρα. Η Σαουδική Αραβία παραμένει μπλοκαρισμένη στην Υεμένη, ενάντια σε αντάρτες Χούτι, τους οποίους το Ριάντ δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει ακόμα και πριν λάβουν τη στήριξη του Ιράν και των συμμάχων του.
Η προσπάθειά του να εγκλωβίσει το βασίλειο του Κατάρ είχε περιορισμένα αποτελέσματα και διατάραξε το επενδυτικό κλίμα στις χώρες του Κόλπου.
Το σιιτικό Ιράν, ο αντίπαλος του σουνιτικού βασιλείου για την ηγεμονία στην περιοχή, κέρδισε στον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία και ανέλαβε νέες πρωτοβουλίες στο Ιράκ, όπου οι Σιίτες πολιτοφύλακες που εκπαίδευσαν οι Φρουροί της Επανάστασης έχουν βοηθήσει στη μάχη κατά του ISIS. H Χεζμπολάχ, η αιχμή του δόρατος της Τεχεράνης στη σεκταριστική αναμέτρηση δυνάμεων, είναι μια προσβολή σε οτιδήποτε πρεσβεύει ο οίκος των Σαούντ.
Στον Λίβανο, ωστόσο, που έχει δημιουργηθεί από ένα μωσαϊκό μουσουλμανικών και χριστιανικών σεκτών που προσπαθούν ακόμα να αναδυθούν από τον εμφύλιο πόλεμο του 1975-90, το Ιράν και η Σαουδική Αραβία φαίνεται να δίνουν μια πιο ίση μάχη.
Με βάση το μεταπολεμικό σύμφωνο που επέβαλαν οι Σαουδάραβες, οι βουλευτές, μοιρασμένοι 50-50 ανάμεσα σε μουσουλμάνους και χριστιανούς, εκλέγουν έναν Μαρωνίτη πρόεδρο, ο οποίος επιλέγει έναν εκτελεστικό Σουνίτη πρωθυπουργό, ο οποίος στη συνέχεια πρέπει να ψηφιστεί από το κοινοβούλιο, το οποίο πάντοτε έχει ως επικεφαλής έναν Σιίτη. Αλλά ο ρόλος του Σουνίτη πρωθυπουργού ως primus inter pares της τριάδας, τον οποίο ενσάρκωνε ο Ραφίκ Χακίρι, διαβρώθηκε μετά τη δολοφονία του και έχει κλονιστεί περαιτέρω, καθώς η ισχύς της Χεζμπολάχ, που από ορισμένες απόψεις είναι μεγαλύτερη από αυτήν του λιβανέζικου κράτους, έχει ενισχυθεί μαζί με τον καθοριστικό της ρόλο στον εμφύλιο της Συρίας.
Ο Σαάντ Χαρίρι, ο οποίος βρέθηκε απότομα στην καρέκλα του πατέρα του, είναι επιπλέον και προσωπικά ευάλωτος. Ο σαουδαραβικός κατασκευαστικός κολοσσός του Saudi Oger δέχθηκε οικονομικό πλήγμα καθώς ο MbS έχει περιορίσει τις δαπάνες, στην προσπάθειά του να προωθήσει μεταρρυθμίσεις και λόγω της πτώσης της τιμής του πετρελαίου.
Ο πρίγκιπας διάδοχος μπορεί να νιώθει ότι ευνοείται από τις συγκυρίες, με την όλο και πιο επιθετική στάση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προς το Ιράν και τις επαναλαμβανόμενες απειλές του Ισραήλ ότι θα πάει σε πόλεμο για να εμποδίσει το Ιράν και τη Χεζμπολάχ από το να εγκαθιδρύσουν μια μόνιμη βάση στη Συρία (και να καταστρέψει το οπλοστάσιο πυραύλων των λιβανέζικων πολιτοφυλακών).
Ισραηλινοί ηγέτες και αξιωματούχοι έχουν κατά καιρούς προειδοποιήσει πως δεν τίθεται θέμα για το αν θα γίνει πόλεμος κατά της Χεζμπολάχ, αλλά για το πότε και πώς και πως θα είναι πολύ πιο καταστροφικός από τη σύγκρουση των 34 ημερών το 2006.
Αν ή όταν αυτός ο πόλεμος ξεσπάσει, είναι αμφίβολο πως θα παίξει κάποιο ρόλο η Σαουδική Αραβία. Αλλά μπορεί να έχει στερήσει από τη Χεζμοπολάχ αυτό που βλέπει ως κάλυμμα νομιμοποίησης του συνασπισμού και να έχει βάλει ένα στόχο πίσω από την πλάτη της.
© The Financial Times Limited 2017. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation