O Σόρος και οι θεωρίες συνωμοσίας της άκρας δεξιάς

Ο Τζορτζ Σόρος, ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής και φιλάνθρωπος, πέρασε μια πολυάσχολη χρονιά. Από τις αρχές του 2017, έστησε μια εικονική επίθεση με χημικά στη Συρία, χρηματοδότησε πορείες κατά του Τραμπ, επινόησε το «σχέδιο Σόρος» για να πλημμυρήσει την Ουγγαρία με μετανάστες, προκάλεσε μια αλλαγή κυβέρνησης στην ΠΓΔΜ, υπονόμευσε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ και οδήγησε στην απόλυση διάφορους κορυφαίους συμβούλους του Λευκού Οίκου.

Καθόλου άσχημα για έναν 87χρονο.

Όλα τα παραπάνω είναι φυσικά θεωρίες συνωμοσίας. Αλλά το γεγονός ότι εμφανίστηκαν φέτος και ότι περιλαμβάνουν όλες το όνομα του κ. Σόρος δεν είναι απλά μια ιδιαιτερότητα. Λέει κάτι σημαντικό και ανησυχητικό για την παγκόσμια πολιτική κατάσταση.

Τη δεκαετία του 1990, ο κ. Σόρος ήταν συντονισμένος με το πνεύμα της εποχής, καθώς χρησιμοποίησε τα δισεκατομμύρια που είχε κερδίσει για να στηρίξει την μετάβαση στην δημοκρατία στην μετα-κομμουνιστική Ευρώπη και αλλού. Αλλά τώρα το παγκόσμιο πολιτικό κλίμα έχει αλλάξει και οι φιλελεύθερες αξίες χάνουν έδαφος.

Για μια νέα γενιά εθνικιστών, από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία ως την Ουγγαρία, ο κ. Σόρος έχει γίνει η προσωποποίηση του κακού. Είναι διεθνιστής σε μια εποχή εθνικισμού. Είναι υποστηρικτής των ατομικών δικαιωμάτων, όχι των ομαδικών δικαιωμάτων. Είναι ο 29 πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο σύμφωνα με τη λίστα του Forbes. Και είναι επίσης Εβραίος, οπότε μπορεί εύκολα να παίξει το ρόλο του υποχθόνιου και ραδιούργου διεθνούς επενδυτή, που κάποτε ήταν καπαρωμένος από τους Ρόθτσιλντ.

Μια από τις πιο βδελυρές προπαγάνδες κατά του Σόρος φέτος τον συνέδεσε άμεσα με τις παλιές κατηγορίες κατά των Ρόθτσιλντ. Όταν οι εθνικιστές του η «Αμερική Πρώτα» άρχισαν να ανησυχούν ότι ο Χ.Ρ. Μακμάστερ, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ξεφορτώνεται τους συμμάχους τους στον Λευκό Οίκο, άνοιξαν μια ιστοσελίδα με την ονομασία «McMaster leaks» η οποία έδειχνε ένα καρτούν του κ. Μακμάστερ να κινείται από μαριονετίστες με τα ονόματα «Σόρος» και «Ρόθτσιλντ».

Το 1989, ένας από τους δικαιούχους μιας υποτροφίας του ιδρύματος του κ. Σόρος για σπουδές στην Οξφόρδη ήταν ένας νεαρός Ούγγρος ακτιβιστής με το όνομα Βίκτορ Όρμπαν. Σήμερα, ο ίδιος ο κ. Όρμπαν είναι πρωθυπουργός της Ουγγαρίας και δαιμονοποιεί τον άλλοτε ευεργέτη του. Ο Ούγγρος ηγέτης έχει δώσει κεντρική θέση στην προεκλογική του καμπάνια στην καταγγελία για ένα υποτιθέμενο «σχέδιο Σόρος» για μαζική εισροή Μουσουλμάνων στην Ουγγαρία.

Δεν υπάρχει τέτοιο σχέδιο. Αυτό που ισχύει είναι πως ο κ. Σόρος είναι ένας γενναιόδωρος υποστηρικτής των οργανώσεων υπέρ των προσφύγων και ότι έχει επίσης στηρίξει το σχέδιο της Ε.Ε. για την επανεγκατάσταση Σύρων προσφύγων στο μπλοκ, συμπεριλαμβανομένης και της Ουγγαρίας.

Αυτό ήταν αρκετό για να γεμίσει ο κ. Όρμπαν τη χώρα με πόστερ με τη φωτογραφία ενός χαμογελαστού κ. Σόρος και το σύνθημα: «Μην αφήσετε τον κ. Σόρος να γελάσει τελευταίος».

Η δαιμονοποίηση του κ. Σόρος στην Ουγγαρία, εκεί όπου γεννήθηκε, δεν είναι ένα απομονωμένο συμβάν. Την τελευταία χρονιά τον έχουν αποκηρύξει οι ηγέτες της ΠΓΔΜ, της Πολωνίας, της Ρουμανίας και της Τουρκίας, κατηγορώντας τον όλοι πως συνωμότησε για την ανατροπή τους.

H παρανοϊκή δεξία στην Αμερική βγάζει και αυτή υλικό κατά του κ. Σόρος. Ήδη το 2007 το Fox είχε κατηγορήσει τον κ. Σόρος ως τον « Dr. Evil ολόκληρου του κόσμου των αριστερών οργανώσεων». Το μίσος κατά του κ. Σόρος στις ΗΠΑ μπορεί να ξεκινά από την αντίθεση του στον πόλεμο στο Ιράκ. Η στήριξη του στις φιλελεύθερες διεκδικήσεις στις ΗΠΑ, καθώς και σε διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΟΗΕ, έχει κρατήσει σε αναβρασμό την άκρα-δεξιά.

Υπάρχει σίγουρα ένα στοιχείο από το φαινόμενο του διαδικτυακού αντίλαλου στις καμπάνιες κατά του Σόρος σε όλο τον κόσμο, καθώς οι ακροδεξιές ομάδες διαλέγουν τις ίδιες θεωρίες συνωμοσίας. Αλλά κάποιοι αυταρχικοί ηγέτες έχουν πιο συγκεκριμένους λόγους να φοβούνται το Ίδρυμα Ανοιχτής Κοινωνίας του κ. Σόρος, το οποίο χρηματοδοτεί οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που προωθούν την μόρφωση, την ελευθερία του τύπου, τα δικαιώματα των μειονοτήτων και τις πρωτοβουλίες κατά της διαφθοράς. Το 2015 η κυβέρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν έδιωξε το Ίδρυμα Ανοιχτής Κοινωνίας από τη Ρωσία καθώς δεν ήταν πρόθυμος να ανεχτεί την στήριξη του τελευταίου σε οργανώσεις όπως η Memorial, η οποία προωθούσε την έρευνα για την σοβιετική εποχή.

Οι δραστηριότητες του κ. Σόρος τον έχουν κάνει στόχο ακόμα και στο Ισραήλ. Ο έκδηλος αντισημιτισμός σε πολλές από τις καμπάνιες κατά του κ. Σόρος σε όλο τον κόσμο φαίνεται να ενοχλεί λιγότερο την κυβέρνηση Νετανιάχου από την στήριξη του κ. Σόρος στα δικαιώματα των Παλαιστινίων και σε άλλους αγώνες που δεν είναι δημοφιλείς στην ισραηλινή δεξιά.

Υπάρχει επίσης και ένα προσωπικό στοιχείο στην στάση του πρωθυπουργού Μπένγιαμιν Νετανιάχου κατά του κ. Σόρος. Όσο πιο κοντά φτάνει μια έρευνα για διαφθορά στην πρώτη οικογένεια του Ισραήλ, τόσο περισσότερο επιτίθενται κατά του κ. Σόρος. Ο Γιαίρ Νετανιάχου, ο γιος του πρωθυπουργό, παραπονέθηκε πρόσφατα ότι το «Ταμείο για την Καταστροφή του Ισραήλ, που χρηματοδοτείται από τον Σόρος και την Ευρωπαϊκή Ένωση, με απειλεί». Αναδημοσίευσε μάλιστα και ένα καρτούν του κ. Σόρος να ελέγχει τον κόσμο μαζί με ένα ερπετό, μια εικόνα που ο πατέρας του θα αποκήρυττε ως αντισημιτική αν δημοσιευόταν από άλλη πηγή.

Οι οπαδοί των θεωριών συνωμοσίας έχουν μια εξήγηση για όλα. Οπότε το γεγονός ότι οι Financial Times δημοσιεύουν ένα άρθρο που υπερασπίζεται τον κ. Σόρος θα θεωρηθεί απλώς μια ακόμα ένδειξη της ειδεχθούς επιρροής του. Για αυτό θα ήθελα να πω ότι συμμετείχα σε δύο δημόσιες συζητήσεις με τον κ. Σόρος. Και στις δύο περιπτώσεις ήμασταν στο ίδιο πάνελ σε σεμινάρια που οργάνωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τις Διεθνείς Σχέσεις, ένα think-tank που χρηματοδοτεί και αυτός.

Δεν είχαμε ποτέ μια ιδιωτική συζήτηση και σίγουρα δεν θα έλεγα ότι είναι φίλος μου. Αλλά δεν έχω κανέναν δισταγμό να χαιρετίσω τη φιλανθρωπία του. Το γεγονός πως ακόμα και αυτή χρειάζεται υπεράσπιση, λέει κάτι για την εποχή που ζούμε.

© The Financial Times Limited 2017. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation