O μύθος του εργασιακού θαύματος της Γερμανίας

Ο Κρίστιαν Όντενταλ είναι ένας από τους καλύτερους αναλυτές της γερμανικής οικονομίας που γράφει στα αγγλικά. Οπότε αξίζει τον κόπο να διαβάσετε την έκθεση του για τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που εφάρμοσε η χώρα στις αρχές του 2000, που αποκαλούνται μερικές φορές «Ατζέντα 2010» ή οι «Μεταρρυθμίσεις Hartz».

Υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία, από την εκτίμηση του ότι τα πραγματικά γερμανικά επιτόκια ήταν αρκετά υψηλότερα το 1999-2007 από ό,τι σε άλλες μεγάλες δυτικές οικονομίες, ως την παρατήρηση του ότι ο αντίκτυπος των μεταρρυθμίσεων είναι συχνά υπερτιμημένος, γιατί συνέπεσαν με το τέλος της δεκαετούς φούσκας στις κατασκευές.

Η πιο χρήσιμη διαπίστωση για τους φορείς άσκησης πολιτικής σε άλλες χώρες της ευρωζώνης είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις της Γερμανίας το 2003-2005 δεν μπορούν να εξηγήσουν τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα που συνέβησαν στη γερμανική οικονομία κατά τη συμμετοχή της στο ενιαίο νόμισμα.

Για παράδειγμα, τα χαρακτηριστικά που απέτρεψαν τις μαζικές απολύσεις το 2008 είναι αρκετά πιο παλιά. Αλλά θέλουμε να υπογραμμίσουμε κάτι άλλο στην έκθεση του Όντενταλ: το συμπέρασμά του ότι η ανάπτυξη της απασχόλησης στη Γερμανία είναι περισσότερο μύθος παρά θαύμα.

Ναι, είναι αλήθεια ότι ο αριθμός των Γερμανών που είναι καταγεγραμμένο ότι εργάζονται έχει αυξηθεί κατά περίπου 15% από τα χαμηλά στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Αλλά οι συνολικές ώρες εργασίας την ίδια περίοδο είναι λιγότερο από 2% περισσότερες και αρκετά λιγότερες από ό,τι στις αρχές της δεκαετίας του 1990:

Όπως σημειώνει ο Όντενταλ, αυτό δεν θα ήταν αναγκαστικά πρόβλημα, αν η έκρηξη της απασχόλησης συνέπεφτε με μια διαδεδομένη επιθυμία να δαπανάται λιγότερος χρόνος στην εργασία.

Αλλά αυτό είναι εξαιρετικά απίθανο, από τη στιγμή που η αποσύνδεση ανάμεσα στις θέσεις εργασίας και στις ώρες απασχόλησης πήγε χέρι χέρι με μια μεγάλη αύξηση του ποσοστού των Γερμανών που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο πτώχευσης:

Ο Όντενταλ σημειώνει ακόμα πως πάνω από το ένα πέμπτο των Γερμανών εργαζομένων είναι χαμηλόμισθοι (με μισθούς μικρότερους από τα δύο τρίτα του μέσου μισθού ή περίπου 10,5 ευρώ την ώρα το 2014). Αυτό είναι υψηλότερο κατά 15% σε σχέση με τα μέσα της δεκαετίας του 1990:

Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι εργαζόμενοι αυτοί φορολογούνται συστηματικά με τιμωρητικά ποσοστά.

Στη Γερμανία, τα επιδόματα μειώνονται κατά 80% όταν αυτοί που τα λαμβάνουν αρχίζουν να εργάζονται. (Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα επιδόματα μειώνονται κατά μόλις 63%). Οι χαμηλόμισθοι φορολογούνται στη συνέχεια κατά 45% στη Γερμανία, το οποίο είναι κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ.

Αυτό είναι ελαφρώς χειρότερο από ό,τι στη Γαλλία και αρκετά πάνω από ό,τι στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Μόνο στο Βέλγιο και στην Ουγγαρία είναι χειρότερα.

Ο πίνακας, ο οποίος βασίζεται σε στοιχεία του ΟΟΣΑ, δείχνει ότι τη μέση «φορολογική σφήνα» πληρώνουν οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι.

Οι χώρες με γενναιόδωρα επιδόματα για υγεία και εκπαίδευση μπορεί να εμφανίζονται σε ελαφρώς χειρότερη θέση με βάση αυτή τη μέτρηση από ό,τι μέρη με πιο πενιχρές κοινωνικές δαπάνες, αλλά αυτό μοιάζει με μια ανεπαρκή εξήγηση, λαμβάνοντας υπόψη το πού βρίσκεται η Γερμανία σε σχέση με την Ολλανδία και τους Σκανδιναβούς:

Οι φόροι που πλήρωναν οι Γερμανοί χαμηλόμισθοι ήταν από τους υψηλότερους στον κόσμο όταν ξεκίνησε η καταγραφή των στοιχείων το 2000 και έχουν μείνει έτσι από τότε. Δεν είναι να απορεί κανείς που οι Γερμανοί καταναλωτές είναι τόσο μίζεροι! Αυτό δεν είναι μόνο κακό για τους Γερμανούς εργαζόμενους, αλλά για όλο τον κόσμο. Μακάρι να υπήρχαν Γερμανοί πολιτικοί που θα ήθελαν να το αντιμετωπίσουν...

© The Financial Times Limited 2017. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation