Το παιχνίδι του Οίκου των Σαούντ με τον... Οίκο Τραμπ

Το πρώτο ταξίδι του πρόεδρου Ντόναλντ Τραμπ στο εξωτερικό ήταν στη Σαουδική Αραβία και στο Ισραήλ, τους δύο μεγαλύτερους εχθρούς του Ιράν στη Μέση Ανατολή.

Ο διπλός στόχος είναι να τους ενώσει κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας (σ.σ. περιλαμβάνει χώρες όπως το Ιράν, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν), ένα σιιτικό μουσουλμανικό άξονα του κακού με βάση το δόγμα Τραμπ, αλλά και να κερδίσει στήριξη για το «απόλυτο ντιλ» που ο πρόεδρος αυτός πιστεύει ότι μπορεί να επιτύχει μόνος του: μια ισραηλινοαραβική ειρήνη που θα λύσει το παλαιστινιακό πρόβλημα.

Είναι ρεαλιστικός κάποιος από τους δύο στόχους; Δεν θα είναι δύσκολο να επιδεινωθούν οι συγκρούσεις στην περιοχή ανάμεσα στο σουνιτικό και το σιιτικό Ισλάμ, το οποίο εκπροσωπούν η Σαουδική Αραβία και το Ιράν αντίστοιχα, τώρα που ο κ. Τραμπ τάχθηκε στο πλευρό της μίας πλευράς. Θα είναι από δύσκολο ως αδύνατο να επιλυθεί η κόντρα Ισραήλ και Παλαιστινίων, χωρίς μια ένδειξη ότι η υπερ-συντηρητική ισραηλινή κυβέρνηση του Μπένγιαμιν Νετανιάχου θα βάλει τέλος στην κατάληψη της Δυτικής Όχθης και της ανατολικής Ιερουσαλήμ και θα επιτρέψει τη γέννηση ενός παλαιστινιακού κράτους.

Ο κ. Τραμπ, απευθυνόμενος την Κυριακή από το Ριάντ στους Σουνίτες Άραβες ηγέτες, ζήτησε την απομόνωση του Ιράν, λίγο αφότου οι Ιρανοί είχαν ψηφίσει υπέρ της επανεκλογής του προέδρου Χασάν Ρουχανί και του προγράμματος του για άνοιγμα της χώρας στον υπόλοιπο κόσμο. Το σουνιτικό ακροατήριο του είναι βέβαιο πως καλωσορίζει το κάλεσμα να εμποδιστεί η Τεχεράνη να εδραιώσει ένα σιιτικό τόξο στο Ιράκ, τη Συρία, το Λίβανο και την Υεμένη. Αλλά τι θα ακολουθήσει μετά; Η αντίληψη του για την μάχη κατά του εξτρεμισμού απέχει αρκετά από την πραγματικότητα.

Η Σαουδική Αραβία προωθεί εδώ και χρόνια την ιδεολογία του ουαχαμπιτικού Ισλάμ και οι ολοκληρωτικές του αρχές βρίσκονται στο DNA του ISIS, της Αλ-Κάιντα και άλλων ομοϊδεατών τους. Τα δόγματα είναι απαράλλακτα, ακόμα και αν οι τζιχαντιστές θέλουν να ανατρέψουν τον Οίκο τον Σαούντ επειδή δεν τους υποστήριξε. Αν και ο Βασιλιάς Σαλμάν χρησιμοποίησε την επίσκεψη του προέδρου Τραμπ για να εγκαινιάσει ένα κέντρο για την καταπολέμηση του εξτρεμισμού στο Ριάντ, το βασίλειο δεν αγοράζει απλά αμερικάνικα όπλα αλλά ξοδεύει δισεκατομμύρια στην εξαγωγή του ουαχαμπισμού, ειδικά στην Ασία.

Στο Ιράκ και στη Συρία, αμερικάνικες δυνάμεις δεν έχουν συγκροτήσει μια συμμαχία με το Ιράν και ορισμένες από τις πολιτοφυλακές του, αλλά συνεργάζονται στην μάχη κατά ISIS, κάτι που δεν είναι ιδιαίτερα βολικό για το δόγμα Τραμπ. Ο κ. Τραμπ υποστήριξε πως είναι μια μάχη «ανάμεσα στο καλό και το κακό», οπότε ίσως εξηγήσει κάποια στιγμή πως όλα αυτά μπορούν να συνδυαστούν μαζί. Αυτό ίσως είναι ευκολότερο από το να πείσει τη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ να συμφωνήσουν για την Παλαιστίνη.

Με την άφιξη του στο Ισραήλ, ο πρόεδρος Τραμπ μίλησε για μια «όλο και μεγαλύτερη κατανόηση μεταξύ των Αράβων γειτόνων σας, πως μοιράζονται έναν κοινό σκοπό μαζί σας απέναντι στην απειλή που θέτει το Ιράν». Πολύ καλά. Ο κ. Νετανιάχου απάντησε ότι «οι αραβικές χώρες που συνάντησες χθες μπορεί να… βοηθήσουν να δημιουργηθεί η ατμόσφαιρα για μια ρεαλιστική ειρήνη». Μέχρις ενός σημείου μάλλον.

Το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία βρίσκονται στο ίδιο στρατόπεδο ενάντια στο Ιράν και είναι αντίθετοι στην συμφωνία για τα πυρηνικά που υπέγραψαν οι ΗΠΑ και πέντε μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις με την Τεχεράνη το 2015. Είναι αλήθεια, πως το Ισραήλ έχει αγνοήσει το αραβικό σχέδιο ειρήνης του 2002, που προσφέρει πλήρη ομαλοποίηση αν το Ισραήλ αποσυρθεί από όλα τα αραβικά εδάφη που κατέλαβε μετά τον πόλεμο των έξι ημερών το 1967.

Αλλά για την ώρα, σύμφωνα με αυτό το επιχείρημα, το Ιράν είναι η πραγματική απειλή.

Θα μπορούσε να προσθέσει κανείς ότι ο Οίκος των Σαούντ και ο Οίκος του Τραμπ ταιριάζουν σε πολλά σημεία. Είναι δυναστικοί και τους αρέσουν τα ντιλ. Σύμφωνα με τους New York Times, o Τζάρεντ Κούσνερ, ο γαμπρός του κ. Τραμπ και ο άνθρωπος του στη Μέση Ανατολή, σήκωσε το τηλέφωνο σε ένα δωμάτιο γεμάτο με Σαουδάραβες αξιωματούχους και κάλεσε την Lockheed Martin για να τους κάνει μια έκπτωση σε ένα νέο σύστημα ραντάρ.

Τι θα μπορούσε να είναι πιο φυσιολογικό για τους Σαουδάραβες, υπηκόους ενός κράτους που πήρε το όνομα του από μια οικογένεια, από την πολιτική ως μια οικογενειακή υπόθεση;

Σε κάθε περίπτωση, είναι σχεδόν αδύνατο για τον Οίκο των Σαούντ, που οι ηγέτες του παρουσιάζονται ως οι θεματοφύλακες των ιερών τόπων της Μέκας και της Μεδίνας, να συμμαχήσουν ανοιχτά με ένα Ισραήλ που έχει αποκλείσει την Ιερουσαλήμ, το τρίτο ιερότερο μέρος στο Ισλάμ, το αραβικό τμήμα του οποίου αρνείται να το παραχωρήσει και συνεχίζει συστηματικά τον εποικισμό του.

Υψηλότατοι Σαουδάραβες αξιωματούχοι, όπως ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο διάδοχος του θρόνου στον οποίο ο βασιλιάς έχει παραχωρήσει τρομακτικές εξουσίες (και είναι στην πραγματικότητα ο αντίστοιχος Τζάρεντ Κούσνερ), θα εκφράσουν σίγουρα ένα συμβιβαστικό τόνο. Αλλά ο Οίκος των Σαούντ πρέπει πάντοτε να κοιτάζει την νομιμοποίηση του και τα Ιεροσόλυμα είναι μια ωρολογιακή βόμβα.

Ο κ. Τραμπ πιθανότατα έβαλε στην άκρη την υπόσχεση του να μεταφέρει την αμερικάνικη πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στα Ιεροσόλυμα αφότου ο Βασιλιάς Αμπντουλάχ της Ιορδανίας, η Χασεμιτική δυναστεία του οποίου είναι ο φρουρός των ισλαμικών μνημείων της πόλης, του είπε πως η πόλη θα μπορούσε να εκραγεί και η έκρηξη θα έφτανε ως την Ιορδανία, υποθάλποντας μια διαρκώς απειλητική σουνίτιικη τζιχαντιστική υποκουλτούρα.

Δεν έχει σημασία κατά πόσον οι Σαουδάραβες και οι ηγέτες του αραβικού κόσμου ενδιαφέρονται πραγματικά για την Παλαιστίνη. Θέλουν να επιβιώσουν και είναι πολύ επιφυλακτικοί στην παράδοση συναισθηματικών θεμάτων όπως αυτό της Ιερουσαλήμ στους σουνίτες τζιχαντιστές που είναι ο κύριος εσωτερικός τους εχθρός. Αυτή είναι επίσης και η βασική διεθνής απειλή.

Το ISIS ανέλαβε την ευθύνη για τη θηριωδία στην αρένα του Μάντσεστερ. Αυτό και οι ακόλουθοι του επιτέθηκαν στο Παρίσι και στη Νίκαια, στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο, στην Κωνσταντινούπολη και στην Άγκυρα.

Το Ιράν δεν είναι άμοιρο ευθυνών για την στήριξη που προσέφερε στο καθεστώς Άσσαντ στη Συρία. Αλλά, όπως υπενθύμισε ο πρόεδρος Ρουχανί στον πρόεδρο Τραμπ αυτή την εβδομάδα, ήταν Σαουδάραβες και όχι Ιρανοί αεροπειρατές αυτοί που επιτέθηκαν στις ΗΠΑ στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001.

© The Financial Times Limited 2017. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation