Επικίνδυνο παιχνίδι Τραμπ με τις τράπεζες στις ΗΠΑ

Πολλοί επιχειρηματίες πιστεύουν ότι είναι υπέροχο που έχουμε πλέον μια κυβέρνηση γεμάτη με ανθρώπους που προέρχονται από τον επιχειρηματικό κόσμο.

Σε ένα βαθμό, μπορώ να το καταλάβω. Οι άνθρωποι που έχουν εργαστεί κυρίως στον ιδιωτικό τομέα έχουν μια αίσθηση του πώς να διατηρούν την επιχειρηματική εμπιστοσύνη, η οποία, όπως έχω πει, είναι η πιο φθηνή μορφή τόνωσης, που άλλοι μπορεί να μη διαθέτουν.

Εν τω μεταξύ, για κάποια κυβερνητικά καθήκοντα, η εμπειρία στη διοίκηση επιχειρήσεων είναι πολύ πιο σημαντική από αυτήν του δημόσιου λειτουργού. Αυτός είναι ο λόγος που εγώ και ο Μπομπ Ρούμπιν εργαστήκαμε για να τοποθετήσουμε ένα (Ρεπουμπλικανό) στέλεχος του ιδιωτικού τομέα ως επικεφαλής της εφορίας, δεδομένων των τεράστιων προβλημάτων στο IT.

Δυστυχώς, όμως, όπως το να είσαι ικανός κυβερνητικός αξιωματούχος δεν σε εξοπλίζει για να αναλάβεις μια επιχείρηση -τουλάχιστον όχι χωρίς πολλή βοήθεια-, έτσι και η εμπειρία στον χώρο των επιχειρήσεων δεν σε εξοπλίζει να ακολουθήσεις τη δική σου δημόσια πολιτική και τις δικές σου πολιτικές διαδικασίες.

Οι φόβοι όσων ανησυχούν για μια κυβέρνηση που τον πρώτο λόγο έχουν επιχειρηματίες βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στα σχέδια της κυβέρνησης Τραμπ να χαλαρώσει το ρυθμιστικό πλαίσιο του χρηματοοικονομικού τομέα (νόμος  Dodd-Frank).

Υπάρχουν σίγουρα τομείς όπου οι κανονισμοί είναι πολύ επιβαρυντικοί, ειδικά όσον αφορά στη γραφειοκρατία και στις μικρές τράπεζες. Αλλά πολλά από όσα ειπώθηκαν από τον πρόεδρο και τους συμβούλους του ακούγονται περισσότερο με κουβέντες που θα λέγονταν σε πάρτι στο Ιστ Χάμπτον, παρά με μια σοβαρή βάση για μεταρρυθμίσεις.

Ο Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε πως είναι πρόβλημα που πολλοί από τους καλούς του φίλους δεν μπορούν να πάρουν όσα δάνεια θα ήθελαν. Δεν έχουμε τους ίδιους κοινωνικούς κύκλους, αλλά δεν είμαι σίγουρος ποιους εννοεί. Αλλά αν λέει πως οι εργολάβοι δεν μπορούν να πάρουν όσα δάνεια θέλουν, αυτό είναι μάλλον κάτι καλό. Πράγματι, είμαι της άποψης πως η οικονομική ιστορία των τελευταίων 40 ετών δείχνει πως συχνά όταν οι εργολάβοι είναι ενθουσιασμένοι με τη διαθέσιμη πίστωση, η οικονομική κρίση είναι μόλις μερικά χρόνια μακριά.

Ο Γκάρι Κον, το πρώην «νούμερο δύο» στην Goldman Sachs που οδεύει τώρα προς το Εθνικό Οικονομικό Συμβούλιο, διαβεβαιώνει πως «δεν θα επιβαρύνουμε τις τράπεζες με εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ρυθμιστικό κόστος κάθε χρόνο».

Θα τον προκαλούσα να μας αποδείξει ότι υπάρχουν τέτοια κόστη σήμερα, κάτι που μου φαίνεται περισσότερο για ένα «εναλλακτικό γεγονός». Τα συνολικά κέρδη των τραπεζών την προηγούμενη χρονιά ανήλθαν στα 170 δισ. δολάρια, οπότε το επιχείρημα είναι πως χωρίς αυστηρές ρυθμίσεις τα κέρδη θα υπερδιπλασιάζονταν.

Μπορούν να ειπωθούν πολλά για τον κανονισμό που απαιτεί τους χρηματοοικονομικούς συμβούλους να δρουν με γνώμονα το συμφέρον των πελατών τους. Πιστεύω ότι τα όσα υποστηρίζει η έκθεση της Επιτροπής Οικονομιών Συμβούλων του Ομπάμα είναι αρκετά πειστικά, αλλά μπορώ να δεχθώ ότι υπάρχουν αντεπιχειρήματα. Ωστόσο, η αναλογία του κ. Κον ότι αυτό «είναι σαν να επιτρέπεις μόνο υγιεινό φαγητό σε ένα μενού, γιατί το ανθυγιεινό φαγητό έχει ωραία γεύση αλλά δεν μπορείς να το φας γιατί θα πεθάνεις νεότερος», είναι περίεργη.

Απαιτούμε άλλωστε να υπάρχει σήμανση στα τρόφιμα και να γίνονται έλεγχοι στην επεξεργασία τους και σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν ισχυρίζεται ότι πρέπει να απαγορεύονται χρηματοοικονομικά προϊόντα, μόνο να αποκαλύπτονται τα οικονομικά συμφέροντα των συμβούλων.

Αφήνοντας στην άκρη τη δήλωση του κ. Κον για την Goldman Sachs, ότι «έχουμε όλοι υποβάλει σχέδια εξυγίανσης (living wills)», που ήταν ολίσθημα για έναν πολιτικό, αναρωτιέμαι γιατί μια κυβέρνηση που υποτίθεται ότι μισεί τις «πολύ μεγάλες για να καταρρεύσουν τράπεζες» θέλει να περιορίσει τα σχέδια εξυγίανσής τους.

Το επιχείρημα του κ. Κον ότι από τη στιγμή που οι τράπεζες είναι πλέον τόσο καλά κεφαλαιοποιημένες δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για άλλα ζητήματα, πρέπει να εξεταστεί υπό το πρίσμα της εμπειρίας του 2008.

Ορισμένες από τις εταιρείες που κατέρρευσαν, όπως οι Bear Stearns και Lehman Brothers, είχαν κεφαλαιακά μαξιλάρια πολύ υψηλότερα από αυτά που απαιτούσαν η Fed και η επιτροπή της Βασιλείας για να χαρακτηριστούν «καλά κεφαλαιοποιημένες», μόλς μια εβδομάδα πριν καταρρεύσουν. Άλλες, όπως η Goldman, θα είχαν καταρρεύσει, αν δεν είχαν διασωθεί.

Οι ενδείξεις από τον λόγο της χρηματιστηριακής αξίας των μετοχών δείχνει πως ακόμα και μετά την πρόσφατη αναδιάρθρωση, οι τράπεζες λειτουργούν με ιστορικά υψηλά επίπεδα μόχλευσης.

Θα προτιμούσα να ζήσω με ένα σακατεμένο γόνατο παρά να αφήσω έναν κηπουρό να με χειρουργήσει. Από όσα έχουν δηλώσει μέχρι τώρα τα μέλη της κυβέρνησης, είναι ασφαλέστερο να αντισταθούμε σε οποιαδήποτε αλλαγή στο ρυθμιστικό πλαίσιο του χρηματοοικονομικού τομέα, μέχρι να υπάρξουν ενδείξεις ότι τις έχουν εξετάσει προσεκτικά. Αν και όταν συμβεί αυτό, θα υπάρχει περιθώριο να ενισχυθεί η ροή της πίστωσης, να μειωθούν τα γραφειοκρατικά βάρη και να γίνει το χρηματοοικονομικό σύστημα ασφαλέστερο. 

*Ο αρθρογράφος είναι πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ και καθηγητής στο Harvard.

© The Financial Times Limited 2017. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation