Οι εκλογές στις ΗΠΑ το 2024 υπόσχονται να φέρουν αναταράξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές, επηρεάζοντας τόσο τις βραχυπρόθεσμες αποδόσεις, όσο και τη μακροπρόθεσμη επενδυτική στρατηγική. Παρά το γεγονός ότι η αμερικανική αγορά μετοχών έχει ιστορικά σημειώσει άνοδο κατά τη διάρκεια των προεδρικών θητειών, οι αγορές συχνά προτιμούν το λεγόμενο «πολιτικό αδιέξοδο», που περιορίζει τις απότομες αλλαγές πολιτικής.
Το άρθρο μας σήμερα έρχεται σε συνέχεια προηγουμένου άρθρου μας πάνω στην ιδιομορφία του εκλεκτορικού κολεγίου που καθορίζει τον εκάστοτε Αμερικανό πρόεδρο, ανεξάρτητα από το εάν λαμβάνει τους περισσότερους ψήφους στην χώρα (popular vote) ή όχι.
Στην σημερινή μας μελέτη, παρουσιάζουμε μια εκτίμηση για τις πιθανές επιπτώσεις του εκλογικού αποτελέσματος, εξετάζοντας παράγοντες όπως τις προσδοκίες των αγορών, και τις ιστορικές τάσεις, για να προετοιμάσουμε τους επενδυτές σε ό,τι αφορά τις στρατηγικές προσαρμογές που θα κριθούν απαραίτητες.
Μήπως οι αγορές έχουν ήδη προσαρμοστεί στο εκλογικό αποτέλεσμα;
Με τις αγορές να αντικατοπτρίζουν ήδη προβλέψεις για τα εκλογικά αποτελέσματα, οι πλατφόρμες Kalshi και Polymarket δείχνουν αυξημένες πιθανότητες για νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, γύρω στο 65%. Παρά τις λεπτές διαφορές στις δημοσκοπήσεις, το χρηματοπιστωτικό σύστημα φαίνεται να ενσωματώνει ήδη μια επικρατούσα πιθανότητα, κάτι που σημαίνει ότι μια απρόσμενη νίκη της Χάρις μπορεί να προκαλέσει έντονη αναταραχή στις αγορές.
Η υπονοούμενη μεταβλητότητα (implied volatility) στα options του S&P 500, η οποία παραμένει αυξημένη ενόψει των εκλογών, δείχνει ότι οι επενδυτές προετοιμάζονται για δυναμικές αντιδράσεις ανάλογα με τα αποτελέσματα.
Αντιδράσεις της αγοράς στο «πολιτικό αδιέξοδο»
Οι αγορές των ΗΠΑ τείνουν να ευνοούν το «πολιτικό αδιέξοδο», που ορίζεται ως η επικράτηση του ενός κόμματος στη Βουλή και του άλλου στη Γερουσία, καταγράφοντας ιστορικά μέσες ετήσιες αποδόσεις της τάξης του 10,7% για τον δείκτη S&P 500, σε σύγκριση με 7,4% όταν μια ενιαία παράταξη ελέγχει όλες τις εξουσίες. Το γεγονός αυτό αποδίδεται στην προτίμηση των αγορών για σταθερότητα και προβλεψιμότητα.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σοβαρή πιθανότητα με τους Ρεπουμπλικάνους στη Γερουσία και Δημοκρατικούς στη Βουλή, κάτι που θα μπορούσε να φέρει το επιθυμητό για τις αγορές «πολιτικό αδιέξοδο», που δεν θα επιτρέψει αυξημένη μεταβλητότητα.
Ιστορική απόδοση: Πρόεδροι και χρηματιστήριο
Οι αγορές, ιστορικά, αποδίδουν καλύτερα υπό Δημοκρατικούς προέδρους, με μέσες ετήσιες αποδόσεις S&P 500 στο 12,2% σε σύγκριση με 6,9% υπό τους Ρεπουμπλικανούς. Σημαντικές οικονομικές κρίσεις, όπως το Μεγάλο Κραχ του 1929 και η Κρίση του 2008, εμφανίστηκαν σε Ρεπουμπλικανικές κυβερνήσεις, ενώ οι ανακάμψεις πραγματοποιήθηκαν υπό Δημοκρατικούς προέδρους.
Μια μελέτη του 2017 από τους Arnott, Cornell και Kalesnik εξηγεί ότι οι αποδόσεις, όπως είναι φυσικό, δεν καθορίζονται αποκλειστικά από τον πρόεδρο, αλλά κυρίως από τις οικονομικές πολιτικές και τις διεθνείς συνθήκες.
Επιπτώσεις ανά κλάδο: Ενέργεια, υγειονομική περίθαλψη και τεχνολογία
Η προεδρική πολιτική επιφέρει διαφορετικές επιπτώσεις σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως η ενέργεια, η υγειονομική περίθαλψη και η τεχνολογία. Οι πολιτικές ατζέντες αναμένονται να έχουν τις εξής κατευθύνσεις:
- Ενέργεια: Η κυβέρνηση Τραμπ θα επιδιώξει απορρύθμιση, ευνοώντας τις παραδοσιακές μορφές ενέργειας και τις χαμηλές τιμές πετρελαίου. Αντίθετα, η Χάρις υποστηρίζει επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές και αυστηρότερους κανονισμούς.
- Υγειονομική Περίθαλψη: Ο Τραμπ εστιάζει στην απορρύθμιση, επηρεάζοντας θετικά τις ιδιωτικές εταιρείες υγείας. Η Χάρις τάσσεται υπέρ της προσιτής υγειονομικής περίθαλψης, με πιθανές αυξήσεις κόστους για παρόχους.
- Τεχνολογία: Η πολιτική Τραμπ επιδιώκει περιορισμένη ρυθμιστική εποπτεία, ενώ η Χάρις πιθανόν να προωθήσει αυστηρότερους κανονισμούς σχετικά με την ιδιωτικότητα και τον ανταγωνισμό.
Αυτές οι διαφορές καταδεικνύουν τη σημασία της προσαρμογής των επενδυτών ανάλογα με τον εκλογικό νικητή και την πολιτική του ατζέντα.
Ο κύκλος των εκλογών και οι χρηματιστηριακές αποδόσεις
Οι αγορές αποδίδουν καλύτερα το έτος πριν από τις εκλογές, ενώ το μετεκλογικό έτος τείνει να παρουσιάζει χαμηλότερες αποδόσεις λόγω της προσαρμογής στις νέες πολιτικές. Το 2024, το S&P 500 έχει ήδη σημειώσει άνοδο 23%, χαρακτηριστική της προεκλογικής απόδοσης, με την τάση να δείχνει αδυναμία αποδόσεων το 2025.
Οι επενδυτές αναμένεται να παρακολουθήσουν στενά τον οικονομικό κύκλο και τις πιθανές δημοσιονομικές προσαρμογές το 2025, καθώς οι νέες πολιτικές ενδέχεται να φέρουν μεγαλύτερη μεταβλητότητα.
Συμπεράσματα
Οι εκλογές του 2024 προβλέπεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές των ΗΠΑ. Αν και η προεδρία επηρεάζει τις μετοχές, οι μακροπρόθεσμες αποδόσεις εξαρτώνται περισσότερο από τα οικονομικά θεμελιώδη και τις τάσεις της αγοράς παρά από τις εκλογές.
Το «πολιτικό αδιέξοδο» φαίνεται να είναι ευνοϊκό για τις αγορές, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα απότομων πολιτικών μεταβολών. Η διαφοροποίηση χαρτοφυλακίου και η προσεκτική παρακολούθηση των πολιτικών αλλαγών θα επιτρέψουν στους επενδυτές να αξιοποιήσουν τυχόν ευκαιρίες, ανεξαρτήτως αποτελέσματος.
Πηγές
Goldman Sachs, "Historical Market Performance and Government Control," 2023.
LPL Research, "Gridlock and Market Performance," 2023.
Bloomberg Market Data, "2024 Election Volatility Expectations," October 2024.
Bank of Italy, "U.S. Election Impacts on Markets: A Regression Study," 2024.
Arnott, Cornell, Kalesnik, "Presidential Influence on Stock Markets," Journal of Financial Economics, 2017.
Energy Policy Institute, "Energy Sector Performance under Presidential Administrations," 2024.
Federal Reserve Bank of St. Louis, "The Presidential Cycle and Stock Market Returns," 2024.
* Ο Νικόλαος Χαβούτης είναι διευθυντής της συμβουλευτικής εταιρείας SoZone Limited (nhavoutis@gmail.com).